« Geri dön

» Ansiklopedik Beslenme , Diyet ve Gıda Sözlüğü -içindekiler

İletişim bilgileri

 

Ana sayfa

Ana sayfa / Gıda Kitapları /

ANSİKLOPEDİK BESLENME DİYET VE GIDA SÖZLÜĞÜ

Yazar:

Prof. Dr. M.Aksoy

Boyutlar:

20 x 31 x 4.5 cm

[En x boy x derinlik]

Sayfa:

746

Baskı tarihi:

2006

Kitap kapağı:

Renkli ciltli kapak (sert kapak)

Kitap içi:

Birinci hamur

Tablo ve resimler:

Renkli ve siyah beyaz fotoğraf ve çizimler

 

 

 

Fiyatını öğrenmek & Satın Almak istiyorum

  SİPARİŞ VER  

««  Fiyatını öğrenmek istiyorum

 

 

İÇİNDEKİLER

A VİTAMİNİ (VITAMIN A)................................. 1

A:E ORANI (A:E RATIO)..................................... 1

ABSORPTİMETRE (ABSORPTIOMETER)........... 1

ACI SOS (CHILI SAUCE)..................................... 1

ACIKMAK VE AÇLIK.......................................... 1

Acıkmak (Hunger)................................................. 1

Açlık (Starvation).................................................. 1

AD LİBİTUM (AD LIBITUM).............................. 2

ADA ÇAYI (SAGE – Salivia officinalis)............... 2

ADDİSON HASTALIĞI (ADDISON’S DISEASE) 3

ADENİL KOBAMİD (ADENYL COBAMIDE)..... 3

ADENİN (ADENINE)........................................... 3

Adenozin Fosfat (Adenosine Phosphates) (AP)..... 3

Adenozin Trifosfat (Adenosine Triphosphate) (ATP)            3

S-Adenozil Metionin (S-Adenosylmetionine) (SAM)             3

Siklik AMP veya Çevrik AMP (Cyclic Adenosin Monophosphate cAMP)            3

ADENOHİPOFİZ (ADENOHYPOPHYSIS)........... 4

ADİPOZ DOKU (ADIPOSE TISSUE)................... 4

ADİPSİ (ADIPSIA)............................................... 4

ADRENAL BEZLER (ADRENAL GLANDS)........ 4

ADRENALİN (ADRENALINE) Hormon/İç Salgı ve Hormonlar           4

ADRENOKORTİKOTROPİK HORMON (ADRENOCORTICOTROPIC

HORMONE (ACTH) ............................................ 4

ADRENOLÖKODİSTROFİ (ADRENOLEUKODYSTROPHY) (ALD)  5

AEKUM (AEQUUM)............................................ 5

AEROBİK (AEROBIC).......................................... 5

AEROMONAS TÜRLERİ (AEROMONAS SPECIES)            5

AFAJİ (APHAGIA)............................................... 5

AFLATOKSİN (AFLATOXIN)............................. 5

AFRODİSİYAK (APHRODISIACIS)..................... 5

AGAR-AGAR (AGAR-AGAR).............................. 5

AĞARTMA VEYA AĞARTICI (BLANCHING).... 5

Ağartıcı ve Olgunlaştırıcı Ajanlar (Bleaching and Maturing Agents)       5

AĞIRLIK (WEIGHT)............................................ 6

Ağırlık Ayarı (Weight Adjusted)............................ 6

Ağırlık, Doymuş Gösterge için (Weight, For Sature Index)    6

Ağırlık Hesabı (Weight Computed)........................ 6

Ağırlık Kaybı (Weight Loss).................................. 6

Ağırlık Kontrolü (Weight Contrrol)........................ 6

AĞIZ YARASI(CANKER SORES)........................ 6

AHUDUDU veya AĞAÇ ÇİLEĞİ (RASBERRY-RUBUS) (Rubus ideerus)

Üzümsü Meyveler................................................. 7

Ahududulaşma...................................................... 7

AIDS (KAZANILMIŞ İMMÜNYETMEZLİK SENDROMU) (ACQUIRED IMMUNODEFICIENCY SENDROM)              7

AJÖSİ (AGEUSIA)................................................ 7

AKÇA AĞAÇ VEYA İSFENDAN ÇINARI (MAPLE – ACER)              7

AKDENİZ DİYETİ (MEDITERRANEAN DIET) Diyet Çeşitleri           7

AKHOLİK (ACHOLIC)......................................... 7

AKLORHİNDİ (ACHLORHYDRIA)..................... 7

AKNE (ACNE Acne vulgaris/Rosacea).................. 8

AKONİTAZ (ACONITASE).................................. 8

AKRODERMATİT ENTEROPATİ (ACRODERMATITIS ENTORAPATIA)        8

AKRODİNİ (ACRODYNIA).................................. 8

AKROLEİN (ACROLEIN).................................... 8

AKROMEGALİ (ACROMEGALY)....................... 8

AKROMOTRİŞİ (ACHROMOTRICIA)................. 8

AKTİF KISIM (ACTIVE SITE)............................. 8

AKTİF TRANSPORT (ACTIVE TRANSPORT)..... 8

AKTİN, AKTOMİYOSİN (ACTIN, ACTOMYOSIN)            8

AKTİVATÖR (ACTIVATOR)............................... 9

AKULAYZİ (ACHALASIA – CARDIOS – PASM)............... 9

AKUT-FAZ PROTEİN (ACUTE – PHASE PROTEIN)          9

ALABALIK (TROUT – SALMO) Balık ve Balık Türleri        9

ALABAŞ (KOHLRABİ – Brassica oleracea) Sebzeler/Diğer   9

ALANİN (ALANINE) (Ala/A).............................. 9

ALBEDO (ALBEDO)............................................ 9

ALBİNİZM (ALBINSM)....................................... 9

ALBÜMİN (ALBUMINE)..................................... 9

Albümin Göstergesi (Albumine Index).................. 10

Albümin/Globülin Oranı

(A/G) (Albumine/Globuline Ratio)........................ 10

Albüminoit (Albuminoid)...................................... 10

Albüminüri (Albuminuria).................................... 10

ALDESTERON (ALDESTERONE)

Hormon/İç Salgı ve Hormonlar.............................. 10

ALDOLAZ (ALDOLASE)..................................... 10

ALERJİ veya AŞIRI DUYARLILIK (ALLERGY). 10

Alerjen-Duyargan (Allergene)................................ 10

ALEURON (ALEURONE).................................... 10

ALG (ALGAE)...................................................... 11

ALGİNATLAR (ALGINATES)............................. 11

ALKALİ (ALKALI).............................................. 11

Alkalemi (Alkalemia)............................................ 11

Alkaloz (Alkalosis)............................................... 11

Alkali Deposu (Alkali Reserve)............................. 11

Alkali Mineral Kalıntısı (Alkaline Ash Residue).... 11

Alkali Oluşturan Yiyecekler (Alkaline Forming Foods)         11

ALKALİN FOSFATAZ (ALKALINE PHOSPHATASE)        11

ALKALOİD (ALKALOID)................................... 11

ALKAN (ALKANE).............................................. 12

ALKANET (ALKANNET).................................... 12

ALKAPTONÜRİ (ALCAPTONURIA)................... 12

ALKEN (ALKENE).............................................. 12

ALKOL (ALCOHOL)............................................ 12

Etanol-Etil Alkol (Ethanol – Ethyl Alcohol).......... 12

Alkollü İçkiler (Alcoholic Beverages).................... 12

Akavit (Aquavit)................................................... 13

Bal Likörü (Mead) Bal........................................... 13

Bira (Beer)............................................................. 13

Zencefil birası (Ginger beer).................................. 13

Bira Mayası (Brewer’s Yeast)................................. 13

Brandi (Brandy).................................................... 13

Cider (Cyder)........................................................ 13

Cin (Gin)............................................................... 13

Konyak (Cognac).................................................. 13

Rom (Rum)........................................................... 13

A-Tablo 1: Bazı Alkollü İçkilerin Alkol,

Karbonhidrat ve Enerji Değerleri........................... 14

Sake (Sake)........................................................... 14

Şarap (Wine)......................................................... 14

Olgunlaşması (yaşlanması) (Wine adultration)...... 14

Şeri (Sherry).......................................................... 15

Tekila (Tequila)..................................................... 15

Vermut (Vermouth)............................................... 15

Viski (Whisky)...................................................... 15

Vişne Likörü (Cherry Liqueur)............................. 15

Votka (Vodka)...................................................... 15

Diğer Alkoller (Other Alcohols)............................ 15

ALKOL BAĞIMLILIĞI – ALKOLİZM (ALCOHOL DEPENDENCE –

ALCOHOLISM).................................................... 15

Alkol Denatüre (Alkol Denatured)......................... 16

Alkolik Karaciğer Hastalığı (Alcoholic Liver Disease) (ALD)                16

Alkol Sendromu – Öldürücü (Fetal Alcohol Syndrome) (FAS)              16

A-Şekil 4: Primer ve Sekonder Beslenme

Yetersizliğinde Alkolün Toksisitesi

ile Bunun Karaciğer Gastrointestinal Sistem

Yapısı ve İşlevine Etkisi........................................ 16

ALLİİN (ALLIIN)................................................. 17

ALLOLAKTOZ (ALLOLACTOSE)...................... 17

ALLOTRİOFAJİ (ALLOTRIOPHAGY)................. 17

ALÜMİNYUM (ALUMINUM) (AI) İz ve Ultraiz Elementler                17

ALVEOGRAF (ALVEOGRAPHE)........................ 17

Fırınlama Kalite Göstergesi (Baking Quality Index)               17

ALZHEİMER HASTALIĞI

(ALZHEIMER’S DISEASE – Senile

Dementia) (AD)..................................................... 17

AMODORİ OLUŞUMU

(AMODORI REAR-RANGMENT)........................ 17

AMBİYOPİ (AMBLYOPIA).................................. 17

AMELOBLAST (AMELOBLASTS)...................... 17

AMENORE (AMENORRHEA).............................. 17

AMES TEST (AMES TEST)................................. 18

AMFETAMİN (AMPHETAMIN).......................... 18

AMFOTERİK (AMPHOTERIC)............................ 18

AMİDAZ (AMIDASE).......................................... 18

AMİDON (AMYDONE)........................................ 18

AMİGDALİN veya LATRİL B17

(AMYGDALIN or LAETRILE)............................. 18

AMİLAZ – AMİLOPSİN (AMYLASE – AMYLOPSIN)        18

Amilaz Inhibitörleri (Amylase Inhibitors)............. 18

Amilopektin (Amylopectin)................................... 18

A-Şekil 5: Nişasta Granülünde

Amiloz ve Amilopektinin Yapısı........................... 19

Amiloz (Amylose)................................................. 19

A-Tablo 2: Bazı Yiyeceklerin Amilopektin

ve Amiloz İçerikleri .............................................. 19

AMİLODİSPEPSİ (AMYLODSPEPSIA)............... 19

AMİLOİNLER (AMYLOINS)............................... 19

AMİN (AMINE).................................................... 19

Aminler (Amines)................................................. 19

Aminasyon (Amination)........................................ 19

Transaminasyon (transamination)......................... 19

AMİNO ASİTLER (AMINO ACIDS) (AA)........... 20

Alifatik Amino Asitler (Aliphatic Amino Acids)....... 20

Aromatik Amino Asitler (Aromatic Amino Acids).... 20

Asidik Amino Asitler (Acidic Amino Acids)............. 20

Dallı Zincirli Amino Asitler

(Branched-Chain Amino Acids)............................. 20

Dibazik Amino Asitler (Dibasic Amino Acids)......... 20

Elzem Amino Asitler (Essential Amino Acids) (EAA)               20

A-Tablo 3: Elzem Amino Asit Gereksinimi (mg/kg/Gün)       20

Elzem Olmayan Amino Asitler (Non-Essential Amino Acids)   20

Glikojenik Amino Asitler (Glucogenic Amino Acids)               21

Glikojenik ve Ketojenik Amino Asitler

(Glucogenic and Ketogenic Amino Acids).............. 21

Ketojenik Amino Asitler (Ketogenic Amino Acids).. 21

Kükürtlü Amino Asitler (Sulphur – Containing Amino Acids) 21

Nötral Amino Asitler (Neutral Amino Acids)........... 21

Sınırlı Amino Asitler (Limiting Amino Acids).......... 21

Şartlı Elzem Amino Asitler (Conditionally Essential Amino Acids)          21

Yarı Elzem Amino Asitler (Semiessential Amino Acids)            21

Amino Asit Gereksinmesi (Amino Acid Requirements)         21

Elzem Amino Asit Göstergesi (Essential Amino Acid Index)                21

Amino Asit Havuzu (Amino Acid Pool)................ 21

Amino Asit Metabolizması (Amino Acid Metabolism)          21

A- Şekil 6: Amino Asitlerin Karbon İskeletlerinin Metabolizması         22

Amino Asit Referans Örneği (Amino Acid Referance Pattern)               22

Aminoasitüri (Aminoasituria)................................ 22

Aminogram (Aminogram)..................................... 22

Aminopeptidaz (Aminopeptidase)......................... 22

Amino Şeker (Amino Sugar)................................. 22

AMİYOTROPİK LATERAL SIKLEROZ

(AMYOTROPHIC LATERAL SCLEROSIS) (ALS).............. 22

AMONYAK (AMMONIA) (NH3)......................... 22

AMONYUM (AMMONIUM) (NH4)..................... 23

AMPUTASYON (AMPUTATION)........................ 23

ANABOLİZMA veya YAPIM (ANABOLISM)...... 23

Anabolik Ajan (Anabolic Agent)........................... 23

ANAFLAKSİ (ANALPHLAXIS)........................... 23

ANALJİZİKLER (ANALGESICS)......................... 23

ANANAS (PINEAPPLE – Ananas Comosus)

Meyve ve Bazı Meyveler/Tropikal......................... 23

ANASON (ANISEED – ANİSE)............................ 23

ANDERSON HASTALIĞI (ENDERSEN’S DISEASE)          23

ANDROİD YAĞ DEPOLANMASI

(ANDROID FAT DEPOSITION)........................... 23

ANDROJEN (ANDROGEN) Hormon İç Salgı ve Hormonlar 23

ANEMİ (ANEMIA)............................................... 23

1- Beslenmeye bağlı olmayan anemiler.................. 24

Aplastik anemi (Aplastic anemia)........................... 24

Böbrek yetmezliği anemisi (End-stage renal disease) (ESRD) 24

Enfeksiyonlara bağlı anemi (Anemia related with enfections) 24

Fizyolojik gebelik anemisi (Physiologic pregnancy anemia)   24

Hemolitik anemi (Hemolytic anemia)..................... 24

Mide ameliyatlarına bağlı anemi (Gastric surgery depended anemia)    24

Mikrositik hipokromik anemi (Siderblastik anemi).. 24

Orak hücreli anemi (Sickle cell anemi)................... 24

Romatoid artritte anemi (Anemia in rheumatoid arthritis)      24

Sideroblastik anemi (Sideroblastic anemia)........... 25

Spor anemisi (Sport anemia)................................. 25

2- Beslenmeye bağlı anemiler................................ 25

A Vitamini yetersizliği anemisi (Vitamin A deficiency anemia)                25

B2 Vitaminine hassas anemisi (Vitamin B2 response anemia) 25

B6 Vitaminine hassas anemi (Vitamin B6 responsive anemia)                25

B12 Vitamini yetersizliği anemisi

 (Vitamin B12 deficiency anemia).......................... 25

Bakır yetersizliği anemisi (Copper deficiency anemia)            25

C Vitamini yetersizliği anemisi (Vitamin C deficiency anemia)                26

Demir yetersizliği anemisi (Iron deficiency anemia) 26

E Vitaminine hassas anemi (Vitamin Eresponsive anemia)     26

Folik asit yetersizliği anemisi (Folic acid deficiency anemia)  26

Keçi sütü anemisi (Goat’s milk anemia)................. 26

Protein yetersizliği anemisi (Protein deficiency anemia)         26

Protein enerji malnutrisyonunda anemi

(Protein energy malnutrition and anemia)............. 26

Süt anemisi (Milk anemia)..................................... 26

Vejetaryen anemisi (Vegeterian’s anemia)............. 27

ANERJİ (ANERGY).............................................. 27

ANFİZEM (EMPHYSEMA).................................. 27

ANGESTROM (ANGSTROM).............................. 27

ANGULAR STOMOTİT veya KEYLOSİZ

 (ANGULAR STOMOTITIS or CHEILOSIS.......... 27

ANJİNA PEKTORİZ (ANGINA PECTORIS)......... 27

ANJİYOTENSİN veya VAZOPRESSİN

(ANGIOTENSIN or VAZOPRESSIN)................... 27

ANNE SÜTÜ (BREAST MILK)............................ 27

A- Tablo 4: İnek Sütü, Kolostrum ve Mature

Anne Sütünün Enerji ve Besin Değerleri (100ml).. 28

Annesütü Bankası (Maternal Milk Bank)............... 29

Büyücü Süt (Witches Milk)................................... 29

ANOKSİ – OKSİJENSİZLİK (ANOXIA-HYPOXIA)             29

ANOREKSİ NÖRVOSA (ANOREXIA NERVOSA).............. 29

ANOREKTİK İLAÇLAR (ANORECTIC DRUGS). 29

ANOSMİ (ANOSMIA).......................................... 29

ANTABUSE (ANTABUSE)................................... 29

ANTAGONİST veya KARŞIT (ANTAGONIST)... 29

ANTİASİT (ANACID).......................................... 30

ANTİBADİ veya ANTİKOR veya BAĞIŞAN (ANTIBODY) 30

ANTİBİYOTİK (ANTIBIOTICS).......................... 30

ANTİDİÜRETİK HORMON

 (ANTIDIURETIC HORMONE) (ADH) Hormon/İç Salgı ve Hormonlar               30

ANTİDOT (ANTIDOTE)...................................... 30

ANTİHİSTAMİN (ANTIHISTAMINE) Histamin.. 30

ANTİJEN veya BAĞIŞTIRAN (ANTIGEN).......... 30

ANTİKOAGÜLANT (ANTICOAGULANT).......... 30

ANTİKOAGÜLANT (ANTICOAGULANT).......... 30

ANTİMETABOLİT (ANTIMETOBOLITE).......... 30

ANTİMİKROBİYAL GIDA KATKI MADDELERİ (ANTIMICROBIAL

FOOD ADDICTIVES)........................................... 31

ANTİOKSİDANLAR (ANTIOKSIDANTS)........... 31

A- Şekil 7: Prooksidan.......................................... 31

A- Şekil 8: Reaksif Oksijen Ürünlerinin (ROS) Hastalık Oluşumundaki Olası

Rolleri................................................................... 32

ANTİTROİT MADDELER (ANTITHYROID AGENTS)       32

ANTİVİTAMİN (ANTIVITAMIN)....................... 32

ANTOSİYANİN (ANTHOCYANINS)................... 32

ANTRANİLİK ASİT (ANTRHRANILICI ACID)... 33

ANTROPOMETRİ (ANTHROPOMETRY)............ 33

A- Şekil 9: Antropometrik Ölçümlerin Vücutta Alındığı Yerler              33

Baş Çevresi (Head Circumference)........................ 33

Baldır Çevresi (Calf Circumference (CC)............... 33

Bel: Kalça Oranı (Waist: Hip Ratio) (WHR)........... 33

Bilek Çevresi (Wrist Circumference)..................... 33

Göğüs Çevreis (Chest Circumference)................... 34

Deri Kıvrım Kalınlığı Ölçümü (Skinfold Meassurement)       34

A- Resim 2: a) Kaliperle bel deri kıvrımı ölçümü b) Subskapular deri kıvrım

kalınlığı ölçümü..................................................... 34

Diz Yüksekliği (Knee Height)................................ 34

Kol-Göğüs-Kalça Göstergesi (Arm-Chest-Hip Index)            34

Kulaç Genişliği veya Uzunluğu Ölçümü (Arm Span Measurement)       34

Orta Kol Çevresi, Üst Orta Kol Çevresi (Midarm Circumferences, Mid Upper Arm Circumference) (MAC, UAC)              34

Orta Kol Kas Çevresi veya Üst Kol Kas Çğevresi (Midarm Muscle

Circumference or Upper Arm Muscle Area) (MAMC or UAMA)          34

A- Resim 3: a) Orta kol ölçümü b) Orta kolun işaretlenmesi c) Orta kol çevresinin

Ölçümü................................................................. 35

Subskapular Deri Kıvrım Kalınlığı (subscapular Skinfold)    35

A- Resim 4: Kaliper ile Deri Altı Yağ Kalınlığı Ölçümü          35

Toplam Kol Uzunluğu (Total Arm Lengh) (TAL).. 35

Triseps Deri Kıvrım Kalınlığı (Triceps Skinfold) (TSF)         35

Vücut Kütle Göstergesi (Body Mass Index) (VKG) (BMI)    35

A- Resim 5: Bebeğin Boy Ölçümü......................... 35

ANYON veya EKSİCİK (ANION)......................... 36

APAGOSİ (APHAGOSIS)..................................... 36

APASTİ (APASTIA)............................................. 36

APATİ (APATHY)................................................ 36

APESTAT (APPESTAT)....................................... 36

APOENZİM (APOENZYME) Enzim..................... 36

APOLİNARİS SUYU (APOLLINARIS WATER)... 36

APOPLEKSİ (APOPLEXY)................................... 36

APOREGMA (APORRHEGMA)............................ 36

APORİNOZ (APORINOSIS).................................. 36

APOSİ (APOSIA).................................................. 36

ARA DANSİTELİ LİPOPROTEİN (INTERMEDIATE DENSITY

LIPOPROTEIN) (IDL) Lipoprotein....................... 36

ARA HİDROJEN TAŞIYICI (INTERMEDIATE HIDROJEN CARRIER)              36

ARA METABOLİZMA (INTERMEDIATORY METABOLISM) Metabolizma     36

ARABİNOZ (ARABINOSE).................................. 36

ARAROT (ARROW ROOT – Maranta Arund Inacea)            36

ARAŞİDONİK ASİT (ARACHIDONIC ACID)...... 37

ARGİNİN (ARGININE) (Arg/R)............................ 37

ARGİNOSÜKSİNİK ASİT (ARGINOSUCCINIC ACID)        37

Arginosüksinik Asitüri (Arginosuccinic Aciduria) (ASA)      37

ARI SÜTÜ (ROYEL JELLY) Bal........................... 37

ARİBOFLAVİNOZ (ARIBOFLAVINOSIS) Riboflavin          37

ARMUT (PEAR – Pyrus communis) Meyve ve Meyveler     37

AROMA (AROMA)............................................... 37

ARPA (BARLEY – Hordeum vulgare) Tahıl Tanesi               37

ARSENİK (ARSENIC) (As) İz ve Ultraiz Elementler             37

ARTERİT (ARTERITIS)....................................... 37

ARTERİYOSKLEROZ veya DAMAR SERTLİĞİ (ARTERIOSCLEROSIS)          37

ARTRİT (ARTHRITIS)......................................... 37

ASCİT (ASCITES)................................................ 38

ASETAT (CETATE)............................................. 38

ASETİK ASİT (ACETIK ACID)............................ 38

Asetoasetik Asit (Acetoacetic Acid)....................... 38

Asetoasetli Koenzim A (Acetoacetyl Coenzyme A)............... 38

Asetoheksamit (Acetohexamide)........................... 38

ASETİL KOENZİM A veya ASETİL KO A (ACETYL COENZYME A or

ACETYL CO A).................................................... 38

ASETİL KOLİN (ACETYLCHOLINE) (Ach)....... 38

ASETOBAKTER (ACETOBACTER – Acetobacteriaceae)     39

ASETOGLİSERİT – KISMİ GLİSERİT ESTERİ (ACETO GLYCERIDES –

PARTIEL GLYCERIDE ESTERS)......................... 39

ASETON (ACETONE).......................................... 39

Asetonemi (Acetonemia)....................................... 39

Asetonüri (Acetoneuria)........................................ 39

Aseton Peroksit (Acetone Peroxide)...................... 39

ASETOYİN (ACETOIN)....................................... 39

ASİT (ACID)......................................................... 39

AİST ve BAZ (ACIDS and BASES)....................... 39

Asidoz (Asidosis)................................................. 39

Asit Oluşturan Yiyecekler (Acid – Forming Foods)               39

Asit, Alkali ve Nötral Yiyecekler.............................. 39

Asit........................................................................ 39

Alkali..................................................................... 39

Nötral.................................................................... 40

Asit Sayısı (Acid Number).................................... 40

Asit-Baz Denge Düzeni (Regulation of Acid-Base Balance)    40

Asit – Baz Dengesi (Acid – Base Balance)............. 40

Asit – Kül (Mineral) Kalıntısı (Acid – Ash Residue)              40

ASKORBİK ASİT veya C VİTAMİNİ (ASCORBIC ACID or VITAMIN C)          40

Askorbil Palmitat (Ascorbyl Palmitate).................. 41

Dehidroaskorbik Asit (Dehyroascorbic Acid)....... 41

Glikoaskorbik Asit (Glucoascorbic Acid).............. 41

İsoaskorbik Asit (Isoascorbic Acid)...................... 41

ASPARAGİN (ASPARAGINE) (Asn/N)................ 41

ASPARTİK ASİT (ASPARTIC ACID) (ASP)......... 41

ASPERGİLLUS FLAVUS (ASPERGILLUS FLAVUS)          41

ASPİRİN (ACEPREEN – Acetylsalicylic Acid)...... 41

ASPUR (SAFFLOWER – Carthamus tinctorius).... 41

Aspur Yağı (Safflower Oil – Carthamus tinctorius)............... 42

A- Resim 6: Ateroskleroz Oluşumu....................... 42

AŞURE veya AŞURA veya AŞUR (FESTIVE PUDING)        42

ATAKSİ (ATAXIA).............................................. 42

ATEROMA (ATHEROMA)................................... 42

ATEROSKLEROZ (ATHEROSCLEROSIS)........... 42

ATEŞ (FEVER)..................................................... 43

ATIL GAZ (INERT GAS)..................................... 43

ATOM AĞIRLIĞI (ATOMIC WEIGHT)............... 43

Atom Sayısı (Atomıc Number).............................. 43

ATREZİ (ATRESIA)............................................. 43

ATROPİN (ATROPINE)........................................ 43

AUKSİN (AUXINS).............................................. 44

AVİDİN (AVIDINE)............................................. 44

AVİTAMİNOZ (AVITAMINOSIS)....................... 44

AVOKADO (AVOCADO – Persea Americana) Meyve ve Bazı Meyveler             44

AVRUPA DİYETİSYENLER BİRLİĞİ FEDERASYONU (EUROPEAN

FEDERATION OF THE ASSOCIATIONS OF DIETTITIONS) (EFAD)                44

AYAK YANGISI SENDROMU (BURNING FEET SENDROM)            44

AYAKÜSTÜ HAZIR YEMEK (FAST FOOD)....... 44

AYÇİÇEĞİ ÇEKİRDEĞİ (SUNFLOWER SEED) Yağlı Tohumlar         44

Ayçiçeği Yağı (Sunflower Oil)............................... 44

AYRAN, YAYIK (BUTTERMİLK) Süt Ürünleri... 44

AYVA (QUINCE – Cydonia cydonia) Meyve ve Bazı Meyveler           44

AZOBAKTER (AZOBACTER).............................. 44

AZODİKARBOMİT (AZODICARBOMIDE)......... 44

AZOT (NITROGEN) (N)....................................... 45

Azot Çevirme Faktörü (Nitrogen Conversion Factor)             45

Azot Dengesi (Nitrogen Balance)........................... 45

Azot Döngüsü (Nitrogen Cycle)............................. 45

Azotsuz Ekstrak (Nıtrogen – Free Extract (Nfe).... 45

Azot, Metabolik (Nitrogen, Metabolic).................. 45

Azotemi (Azotemia).............................................. 45

Azotemi (Azotemia).............................................. 45

 

B1 VİTAMİNİ (TIAMIN)..................................... 47

B2 VİTAMİNİ (RIBOFLAVIN)............................. 47

B6 VİTAMİNİ (PRIDOKSIN)............................... 47

B12 VİTAMİNİ (KOBALAMIN).......................... 47

B- Şekil 1: Kolabaminin (B12) Taşınması............. 48

BABASSU YAĞI (BABASSU OIL)....................... 48

BABKOK TESTİ (BABCOCK TEST).................... 48

BADEM (ALMOND) Kuru Yemişler.................... 48

Badem Yağı – Acıbadem (Almond Oil-Bitter)........ 48

BAGASSE (BAGASSE)......................................... 48

BAĞ (BOND)........................................................ 48

Bağ Dokusu (Connective Tissue).......................... 48

BAĞIRSAK (INTESTINE).................................... 48

B- Şekil 2: Intestinal Bölgede Bakteri Dağılımı ...... 49

Bağırsak Bariyeri (Gut Barrier).............................. 49

Bağırsak Florası (Intestine, Gut Flora)................... 49

Bağırsak, Kalın (Intestine, Large Colon)................ 50

Bağırsak, İnce (Intestine, Small)............................ 50

Bağırsak İnflamasyonu veya Yangısı (Bowel Inflamation)     50

Bağırsak Rezeksiyonu (Bowel Resection).............. 50

BAHARAT ve BAZI BAHARAT TÜRLERİ (SPICES and SOME SPICES)           50

Biber (Pepper)....................................................... 51

Boyotu veya Çemen (Fenugreek – Trigonella Foenumgraecum)            51

Kardamom (Cardamom)........................................ 51

Kimyon (Cumin – Cuminum cyminum)................ 51

Kırmızı Biber veya Çili Biber (Cayenne or Chilli – Capsicum frutescens/annum)  51

Safran veya Zagferan (saffroon – Crocus saturis). 51

Tarçın (Cinnomon – Cinnamomum)...................... 51

Tumerik (Tumeric)................................................ 51

Zencefil (Ginger – zingiber officicnate)................. 51

B- Tablo 1: Bakır İçeren Enzimlerv e Proteinler.... 52

BAKLA (BROAD BEAN – Vicis faba vulgaris) Kurubaklagiller / Bakliyat,

Sebzeler................................................................. 53

B- Şekil 3: Bakteri Hücre Yapısı............................ 53

BAKTERİ (BACTERIA)........................................ 53

Bakteriyal Gıda Bozulması (Bacterial Food Spoilage)             53

Bakteriyal Toksin (Bacterial Toxin)....................... 54

Bakteriyal Translokasyon (Bacterial Translocation)               54

Bakteriyofaj (Bacteriophage)................................. 54

Gıdaya Yardımcı Bakteriler (Helpful Food Bacteria)              54

BAL (HONEY)...................................................... 54

B- Tablo 2: Bal, Polen, Arısütü Bileşimleri ile Balın Avrupa Birliği Standardı       55

Arı Sütü (Royel Jelly)............................................ 55

Bal Likörü (Mead)................................................. 55

BALANS veya DENGE ÇALIŞMASI (BALANCE STUDY)  55

BALIK ve BAZI BALIK TÜRLERİ (FISH and SOME TYPES of FISH)               55

Anadromoz (Anadromous)................................... 55

a- Anadromoz (Anadromous)................................ 55

B- Şekil 4: Balığın Genel Yapısı............................. 55

B- Tablo 3: Bazı Balıkların ve Kabuklu Deniz Hayvanlarının Enerji ve Besin

Değerleri (100g).................................................... 56

b- Dip veya demersal balık (Ground or demersal).. 56

B- Resim 1: Midye................................................ 56

Deniz Balıkları (See Fish)...................................... 57

Akya-Kuzu-Çıplak-Leka Balığı (Lichia amia, Gebelsmakrele)               57

Barbunya (Mullus Barbatus, Meerbarbe)............... 57

Çinakop (Young Blue Fish Temnodon saltator)..... 57

Çipura (Sparus Aurata, Goldbrasse)...................... 57

Dil Balığı (Arnoglossus Layterna)......................... 57

Eşkina (Sciana Umbra).......................................... 57

Gümüş Balığı (Smelt – Omerus)............................ 57

Hamsi (Engraulis Encrasicolus)............................ 57

İstavrit (Trachurus Trachurus).............................. 57

İzmarit (Maena Smaris)......................................... 57

Kalkan (Psetta Maxima, Steinbut).......................... 57

Karagöz (Diplodus Vulgaria)................................. 57

Kaya Balığı (Rock Fish – Sebastodes)................... 57

Kedi Balığı (Cat Fish)............................................ 57

Kefal (Mugil Caphalus)......................................... 58

Kılıç Balığı (Sword Fish – Xiphias gladius)........... 58

Kırmızı Balık (Rose Fish – Sebastes marinus)....... 58

Kupez (Boops Boops)........................................... 58

Kolyoz (Somber Japonicus).................................. 58

Lahoz veya Girida (Epinephelus Aeneus)............. 58

Levrek (Dicentrarhus Labrax, Bass – Micropterus/Morone Labrax)     58

B- Resim 2: Levrek............................................... 58

Lüfer (Pomatomus Saltator – Blue Fish Temnodon Saltator) 58

Mercan (Çizgili, Kırma, Lekeli, Fangri) (Pagellus Eryhrinus – Marmorbrasse,

Rotbrasse, Pageot Rose, Sparus Pagrus)................ 58

B- Resim 3: Mercan............................................... 58

Merlanos Balığı (Pollack – Pollachius virens)........ 58

Mersin Balığı (Sturgeon – Acipenser).................... 58

Mesit veya Merlanos Balığı (Whiting – Merluccius, Merlangus)            59

Mezgit (Merlangius Euxinus)................................ 59

Morina Balığı (Morina Fish) ................................. 59

Palamut – Torik (Sadra Sadra)............................... 59

Ringa Balığı (Herring – Clupea Harengus).............. 59

B- Tablo 4: Tatlı ve Tuzlu Su Balıklarının Doymamış Yağ Asit Miktarları (%)      59

Sardalya (Sardine Pilchardus)................................ 59

Uskumru (Mackerel – Scomber scombus)............ 59

Somon Balığı (Salmon – Oncorhynchus)............... 59

Ton – Orkinos Balığı (Tuna Fish – Tuhunnus)...... 59

Zargana (Belone Belone)....................................... 60

Tatlısu Balıkları (Freshwater Fish)......................... 60

Sazan (Cyprinus Carpio)....................................... 60

Somon (Salma Salar)............................................. 60

B- Resim 4: Somon............................................... 60

Turna Balığı (Esox Lucius)................................... 60

Yayın Balığı (Silurus Glanis)................................. 60

BALIK ÜRÜNLERİ (FISH PRODUCTS)............... 60

Ançüez (Anchovy).................................................. 60

Balık konservesi..................................................... 60

Balık protein konsentratı........................................ 60

Balık unu............................................................... 60

Balık sosisi............................................................. 60

Çiroz – salamura................................................... 60

Balık Yağı (Fish Liver Oil).................................... 60

Balina Karaciğer Yağı (Whale Liver Oil)................ 61

Kalkan Balığı Karaciğer Yağı (Halibut Liver Oil-Hippoglossuss vulgaris)             61

Morina Karaciğer Yağı (Cod Liver Oil).................. 61

Balık Yumurtası – Havyar (Roe)........................... 61

BAMYA (OKRA – Hibiscus esculentus) Sebzeler/Diğer        61

BARBİTÜRATLAR (BARBITURATES)................ 61

BARDAK ERİĞİ (GREENGAGE – PRUNUS) Meyve ve Bazı Meyveler               61

BARİATRİK (BARIATRICKS).............................. 61

BARYOFOBİ (BARYOPHOBIA)........................... 61

BASEDOW HASTALIĞI (BASEDOW’S DISEASE) Guatr    61

BASİLLİ DİZANTERİ (BACILLARY DYSENTERY – SHIGELLOSIS)               61

BASİLLUS SEREUS (BACILLUS CEREUS)......... 61

BAŞ YARALANMASI (HEAD INJURY).............. 62

BAUM DERECESİ (BAUME DEGREE)............... 62

BAYATLAMA (STALING).................................. 62

Bayatlamayı Önleyen Madde (Anti-Stating Ajants) 62

BAZAL METABOLİZMA (BASAL METABOLISM) (BM)  62

Bazal Enerji Harcamı (Basal Energy Expenditure) (BEE)       62

Bazal Metabolik Hız (Basal Metabolic Rate) (BMR)               62

Bazal Metabolizma Tayini (Basal Metabolism Determination)               62

BAZ (BASE)......................................................... 63

Bazik Gıdalar (Basic Foods).................................. 63

BEBEK (BABY).................................................... 63

Bebek Beslenme Aralığı (Baby Feding Intervals)... 63

Bebek Biberonu Diş Çürüğü (baby Bottle Tooth decay) (BBTD)           63

Bebek Ekzeması (Infantile Eczama)...................... 63

Bebek Koliği (Infantile Colic)................................ 63

Bebek Yiyeceği (Infant Feding)............................. 64

BEDEN (BODY)................................................... 64

BEİKOST (BEIKOST)........................................... 64

BEKTAŞİ ÜZÜMÜ (GOOSEBERRY – RIBERS) Üzümsü Meyveler     64

BELLADONNA İLAÇLARI (BELLADONNA DRUGS)        64

BEN MARİ (BAIN – MARIE)............................... 64

BENEDICT – ROTH SPİROMETRE (BENEDICT – ROTH SPIROMETER)         64

BENEDİK TESTİ (BENEDICT TEST).................. 64

BENİN TÜMÖR (BENIGN TUMOUR) Tümör...... 64

BENZOİK ASİT (BENZOIC ACID)...................... 64

Benzoil Peroksit (Benzoyl Peroxide)..................... 64

BERGAMUT (BERGAMOT)................................. 65

BERİ-BERİ (BERI-BERI)...................................... 65

BERRAKLAŞTIRICI MADDE (CLARIFY AGENTS)            65

BESİN (NUTRIENT)............................................. 65

Besin Deposu (Nutrient Stores)............................. 65

Besin Dansitesi (nutrient Density)......................... 65

Besin Desteği Veren Özel Gıdalar (Specialty Foods of Nutritional Supplements)  65

B- Tablo 5: Bazı Özel Gıdaların Besin Değerleri (mg/100g)    66

Besin İlişkisi (nutrient Interrelationship)............... 66

Besin Kalite Göstergesi (Index of Nutrient Quality) (INQ)     67

Besin Sınıflandırılması (Nutrient Classifications).. 67

Besin, Bulunan – Mevcut Kullanılabilinir (Nutrient, Available)             67

BESLEME (FEEDING)......................................... 67

BESLENME (NUTRITION).................................. 67

Beslenme Araştırması (Nutrition Survey).............. 67

B- Şekil 5: Yiyecek Tüketiminin Ölçümü.............. 68

Beslenme Eğitimi (Nutritional Education).............. 68

Beslenme Ekipmanı – Aletleri (Nutritional Tool)... 68

B- Şekil 6: Beslenme ve Çevrenin Etkileşim Noktaları           69

Beslenme Ekolojisi (Nutritional Ecology).............. 70

Beslenme kalite Göstergesi (Index of Nutritional Quality) (INQ)           70

Beslenme Taraması (Nutrition, Screening)............. 70

Beslenme Tarihi (History of Nutrition).................. 70

Beslenme, Etiket (Gıda) (Nutrition, Labeting)........ 70

B- Tablo 6: Beslenme Etiketinde Önerilen Besinlere Bir Örnek             70

Beslenme, Halk Sağlığı (Nutrition, Public Health).. 70

Beslenme, Nüfus ve Gelişme (Nutrition, Popülation and Development)                71

Beslenme, Diyet Tedavisi (Nutrition, Diet Therapy)              71

BESLENME, DİĞER EKOLLER (NUTRITION and OTHER ECOLS)  71

B- Şekil 7: Derinin Anatomik Yapısı..................... 71

Beslenme, Dermatoloji (Nutrition, Dermatology)... 71

Beslenme, Diş Sağlığı (Nutrition, Dental Health).... 72

Beslenme, Genetik (Nutrition, Genetics)................ 72

Beslenme, İmmün Sistem – Bağışıklık Sistemi (Nutrition, Immun System)           72

Beslenme, Kemik (Nutrition, Bone)....................... 72

Beslenme, Oftalmoloji (Nutrition, Ophthalmology)............... 73

Beslenme, Psikiyatr (Nutrition, Psychatry)............ 73

Beslenme, Solunum İşlevi (Nutrition, Respiratory Function) 73

Beslenme, Uzay Diyeti (Nutrition, Space Feding).. 73

Beslenme, Üretkenlik (nutrition, Fertility)............. 74

BESLENME, DEĞİŞİK DURUMLARDA (NUTRITION, DIFFERENT

CONDITIONS)...................................................... 74

Beslenme, Dil ve Ağız Problemlerinde (Nutrition, Tongue and Mouth

Conditions)........................................................... 74

Beslenme, Enfeksiyonda (Nutrition, Infection)..... 75

Beslenme Hikayesi (Nutrition History).................. 75

Beslenme İhtimamı (Özeni) ve Tedavi Diyetleri (Nutrition Care and

Therepeutic Diets)................................................. 75

B- Şekil 8: Beslenme Desteği Metotlarına Genel Bakış           76

Beslenme Riski (Nutrition Risk)............................ 76

Beslenme Yetersizliği (Nutrition Deficiency – Inadequancy) 76

Beslenme, Afetlerde Besleme (Nutrition, Disaster Feding)     77

Beslenme, Ağırlık Kontrolünde (Nutrition, Weight Control)   77

Beslenme, Alkolizmde (Nutrition, Alcoholism)..... 77

Beslenme, Anemide (Nutrition Anemia)................ 78

Beslenme, Bağırsak Sağlığında (nutrition, Gut Integrity)        78

Beslenme, Hastalıkta (Nutrition, Disaases)............ 78

Beslenme, Kanserde (Nutrition, CAncer)............... 78

B- Tablo 7: Bazı Yiyecekler, Besinler ve Besin Olmayan Maddelerle Olası

Kanser Risk İlişkisi............................................... 79

Beslenme, Koroner Kalp Hastalıklarında (Nutrition, Coronary Heart Disease)

(KKH) (CHD)........................................................ 79

Beslenme, Parazitte (Nutrition, Parasitism)............ 80

Askarit (Ascarid).................................................... 80

Çengelli veya Kancalı Kurt (Hook worm)............... 80

Entamoba histolitika (Entamoeba histolytica)........ 80

Glardia intestinalis................................................ 80

Karaciğer sülüğü (Fluke worm) veya Kelebeği trişenella (trichnella) ve Trikuris (Trichuristrichiura)     80

Kriptosporidum parvum (Cryptosporidium parvum).............. 80

Kurtlar (worms)..................................................... 80

Schistosoma sp...................................................... 80

Strongyloides sp.................................................... 80

Trichuris trichiura.................................................. 80

Beslenme, Vegetaryenlerde (nutrition, Vegetarianism)            80

Beslenme, Yara İyileşmesinde (Nutrition, Wound Healing)   81

Beslenmeye Uyum (Nutritional Adaptation).......... 81

BESLENME, DİNLERDE NUTRITION, RELIGIOUS)         81

Baha’i................................................................... 81

Budizm.................................................................. 81

Hinduzm................................................................ 81

Hiristiyan............................................................... 81

İslam ve Müslümanlık............................................ 81

Janizm................................................................... 81

Kofüçializm............................................................ 82

Musevi veya Yahudilik........................................... 82

Sikh veya Şikhizm.................................................. 82

Şinto (Shinto)........................................................ 82

Taozim................................................................... 82

Zoroastrianizm....................................................... 82

BESLENME, DURUMU (NUTRITION STATUS). 82

Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi (Nutrition Assesment)           83

BESLENME, DUYGUSAL DENGE (NUTRITION, EMOTIONAL

STABILITIY)........................................................ 83

Beslenme, Antroposofik (Nutrition, Anthroposophic)           83

Beslenme, Gerginlikte veya Baskıda (Nutrition, Stres)           84

Beslenme, Mental Sağlık (nutrition, Mental Health).............. 84

B- Şekil 9: Kronik Malnutrisyonun Mental Gelişime ve Öğrenmeye Etkisi           85

Beslenme, Mental Hastalık (Nutrition, Mental IlIness            85

Duygusal Bozukluk (Affective Disorder)................. 85

B- Tablo 8: Kronik Malnutrisyonluların Beyin Gelişimiyle İlintili Okul

Performansları....................................................... 86

Kronik Organik Bozukluk (Chronic Organic Disorder)           86

Monoamin  Oksidaz Inhibitörleri (MAOI) (Monoamine Oxidase Inhibitors)           86

Nevrozlar (Neuroses).............................................. 86

Şizofren (Schizophrenia)........................................ 86

BESLENME, EGZERSİZ (NITRITION, EXERCISE)            87

Beslenme, Fiziksel Sağlık (nutrition, Physical Health)            87

Beslenme, Motor Performans (nutrition, Motor Performance)               87

Beslenme, Sporda (Nutrition, Sport)...................... 87

B- Tablo 9: Sporcular İçin Enerji İçeceklerinin Vitamin ve Mineral Değerleri       87

B- Şekil 10: Egzersiz Esnasında Solunumun düzenlenmesine Katılan Çeşitli

Etkenler................................................................. 88

B- Tablo 10: Bazı Aktivite veya Sporlardaki Enerji Harcaması              88

BESLENME, İLAÇ – BESİN ETKİLEŞİMİ (NITRITION, DRUG – NUTRIENT INTERACTION)      88

Beslenme, Antibiyotik (nutrition, Antibiotics)....... 89

Beslenme, Kimyasal Madde ve İlaç Bağımlılığı (Nutrition, Chemical

Dependence and Drug Abuse................................ 89

BESLENME, PROFESYONELLERİ (NITRITIONAL PROFESSIONAL)              89

Beslenmeci (Nutritionist)....................................... 89

Beslenme Danışmanı (Nutrition, Counseting)........ 90

Beslenmeci, Eğitimci (Nutritionist, Teaching)........ 90

Beslenmeci, Halk Sağlığı (nutritionist, Public Health)             90

BESLENME, YAŞAM BOYU (NUTRITION, LIFE – SPAN)                90

Beslenme, Adölosan Çağda (nutrition, Adolescence)             90

Beslenme, Bebeklikte (Nutrition, Infancy)............. 90

B- Tablo 11: 0-1 Yaş Bebeğin Vücut Bileşimi (%50 persentili)             91

B- Tablo 12: Bebeğin Günlük Alması Gereken Elzem Amino Asit Miktarı ile

Bunların Anne Sütü ve Bir Kazeinli Mamadaki Düzeyleri      91

Beslenme, Boy Uzamasında (Nutrition and Recumbent Lentgh)            91

Beslenme, Büyüme ve Gelişmede (Nutrition, Growth and Development)              91

Beslenme, Çocuklukta (Nutrition, Childhood)....... 92

Beslenme, Emziklilikte (Nutrition Lfvhfhstı)......... 92

Beslenme, Ergenlik Çağında (Nutrition, Puberty)... 92

Beslenme, Erişkinlikte (nutrition, Adulthood)....... 92

Beslenme, Erken Çocukluk Çağda (Nutrition, Toddler)         92

Beslenme, Genç Yaş Hamilelikte (Nutrition, Teenage Pregnancy)          93

Beslenme, Hamilelikte (Nutrition, Pregnancy)....... 93

B- Tablo 13: Hamilelikte Ağırlık Kazanımı............ 94

Beslenme, Neonatal Çağda (Nutrition, Neonatology)              94

Beslenme, Okul Çocuklarında (Nutrition, School Children)   94

Beslenme, Okul Öncesi Çağda (Nutrition, Preschool Age)     95

Beslenme, Preadölesan Çağda (Nutrition, Preadolescents)     95

Beslenme, Prematürelerde (Nutrition, Prematurity) 95

Beslenme, Yaşlanmada (Nutrition, Agingprocess). 95

BETAIN (BETAIN)............................................... 96

BETEL (BETEL)................................................... 96

BEYİN (BRAIN)................................................... 96

B- Resim 5: Beyinin Genel Yapısı......................... 96

Beyin Zedelenmesi (Brain Injury)......................... 96

BEZELYE (PEA – Pisum sativum) Sebzeler / Diğer              96

BİBER (PEPPER – Caprium annuum) Sebzeler/Diğer            96

Biber (Pepper – Cayenne) Çeşni Vericiler.............. 96

Biber (Pepper) Baharat.......................................... 96

BİBERİYE (ROSEMARY – Rosemarinus officinalis) Yeşillik / Çeşni Vericiler    96

BİFİDOBAKTERLER (BIFIDOBACTERIA)......... 96

Bifidüs Faktör (Bifidus Factor).............................. 97

BİKARBONAT (BICARBONATE)........................ 97

BİLİONES (BILIOUNESS)................................... 97

BİLTON (BİLTONG) Et Ürünleri.......................... 97

BİNGO YEMEK (BINGO EATING – COMPULSIVE EATING)           97

BİSKÜVİ (BISCUIT)............................................. 97

BİTKİSEL PROTEİN ÜRÜNLERİ (VEGETABLE PROTEIN PRODUCTS)          97

Bitkisel Protein Karışımları (Vegetables Protein Mixtures)     97

BİTOT LEKESİ (BİTOT’S (BITOT’S SPOTS)...... 97

BİURET TESTİ (BIURET TEST).......................... 97

BİYOELEKTRİK EMPEDANS ANALİZİ (BIOELECTRİCAL IMPEDANCE

ANALYSIS (BIA)................................................. 97

BİYOKİMSAYAL YETERSİZLİK (BIOCHEMICAL DEFICIENCY)    98

BİTKİSEL SIVI YAĞ (VEGETABLES OIL) Yağlı Tohumlar               98

BİYOFLAVONOİDLER (BIOFLAVONOIDS)...... 98

BİYOLOJİK DEĞER (BIOLOGIC VALUE) (BV). 98

BİYOLOJİK OKSİDASYON (BIOLOGIC OXIDATION)      98

BİYOLOJİK OKSİJEN GEREKSİNİMİ (BIOLOGIC OXYGEN DEMAND)

(BOD)................................................................... 98

BİYOPSİ (BIOPSY)............................................... 99

BİYOTEKNOLOJİ (BIOTECHNOLOGY)............. 99

BİYOTİKLER PROBİYOTİKLER, PREBİYOTİKLER (BIOTICS;

B- Şekil 11: Biyoteknolojinin Gıda Zincirine Uygulanması    99

PROBIOTICS, PREBIOTICS)................................ 99

BİYOTİN (BIOTIN).............................................. 100

Biyositin (Biocytin)............................................... 100

Biyotinidaz (Biotinidase)....................................... 100

BİYOYARARLILIK (BIOVAILABILITY)............ 101

BİZOR (BEZOAR)................................................ 101

BLUM (BLOOM).................................................. 101

BOMBA KALORİMETRE (BOMB CALORIMETER) Kalorimetre        101

BOR (BORON) İz ve Ultraiz Elementler................ 101

BOŞ KALORİ (EMPTY CALORIE)...................... 101

BOTULİNUS ZEHİRLENMESİ veya BOTULİZM (BOTULINUS POISONING

or BOTULISM)..................................................... 101

BOY KISALIĞI (STUNTING).............................. 101

BOYDEN YEMEĞİ (BOYDEN’S MEAL)............. 101

BOYOTU ÇEMEN (FENUGREEK – Trigonelia Foenumgraecum) Baharat           101

BÖBREK (KIDNEY)............................................. 101

B- Şekil 12: Böbreğin Yapısı................................. 101

Böbrek Klirens Testi (Kidney – Renal Clearance Test)          102

Böbrek Taşları (Kidney Stones – Renal Calculi).... 102

Böbrek Transplantasyonu (Kidney Transplantation) Organ Nakli         102

Böbrek Yetmezliği (Renal Insufficiency)............... 102

BÖĞÜRTLEN (BRAMBIE – BLACKBERY – Rubus ideaus) Üzümsü Meyveler  102

BÖRÜLCE (COWPEA – Black-eyed pea) Kurubaklagiller/Bakliyat       102

BREZİLYA FISTIĞI (BADEM) (BRAZIL NUT-CASHEW-Berholletia exelsa)

Kuruyemişler........................................................ 102

BRİKS DERECESİ (BRIX DEGREE).................... 102

BROKOLİ (BROCCOLI – Brassica Oleracea İtalica) Sebzeler / Diğer    103

BROM (BROMINE) İz ve Ultaiz Elementler.......... 103

Bromlu Bitkisel Yağ (Brominated Vegetable Oil) (BVo)         103

BROMELİN (BROMELIN)................................... 103

BRONKOPULMONER DİSPLAZİ (BRONCHOPULMONARY DYSPLASIA)      103

BRONŞİT (BRONCHITIS).................................... 103

Bronşial Astma (Bronchial Asthma)...................... 103

Bronşlektazi (Bronchiectasis)................................ 103

BRUNNER BEZLER (BRUNNER’S GLANDS)..... 103

BRUSELYUZ veya BRUSELLOZ (BRUCELLOSIS)             103

BRÜKSEL LAHANASI (BRUSSEL SPROUTS-Brassica Oleracea gemmifera)

Sebzeler / Kükürtlü................................................ 104

BUĞDAY (WHEAT- Triticum aestivum, T.durum) Tahıllar  104

BULGUR (PARBOILED CRACKED or POUNDED WHEAT)               104

BULİMAREKSİ (BULIMAREXIA)....................... 104

Bulimiya Nervosa (Bulimia Nervosa).................... 104

BUN: KREATİNİN ORANI (BUN: CREATININE RATIO)   104

BUZ KRİSTALLERİ (ICE CRYSTALS)................ 104

BÜYÜCÜ SÜT (WITCHES MILK) Anne Sütü...... 104

BÜTİRİK ASİT (BUTYRIC ACID)........................ 104

Bütili Hidroksianisol ve Bütilli Hidroksitoluen (Butylated Hydroxyanisole and

Butlated Hydroxytoluene) (BHA-BHT)................. 104

BÜYÜME GERİLİĞİ veya YETERSİZLİĞİ (FAILURE TO THIVE) (FTT)         105

BÜYÜME HORMONU (GROWTH HORMON-SOMATOTROPIN) (GH)

Hormon/İç Salgı ve Hormonlar.............................. 105

C BİTKİLERİ (C3-C4 PLANTS)........................... 107

C VİTAMİNİ (VITAMIN C)................................. 107

CARP-PRICE TEPKİMESİ (CARR-PRICE REACTION)        107

CHASTEK FELÇİ (CHASTEK PARALSIS).......... 107

CİDER (CYDER) Alkollü İçkiler........................... 107

CİN (GIN) Alkollü İçkiler..................................... 107

CİS YAPI (CIS FORM).......................................... 107

CIVA (MERCURY) (Hg)....................................... 107

CONALBÜMİN veya KONALBÜMİN (CONALBUMINE)   107

ÇAM FISTIĞI (PINE NUT/ACORN-PINUS/Quercus species) Kuru Yemişler      109

ÇAPATİ (CHAPATI) Ekmek................................. 109

ÇAVDAR (RYE – Secale Cereale) Tahıllar............ 109

ÇAY (TEA – Thea sinesis).................................... 109

Ç- Resim 1: Çay Fidesi ve Çiçeği........................... 109

Çay Tohumu Yağı (Teaaseed Oil-Thea sasangua).. 109

ÇEDARLAMA (CHEDDARING).......................... 109

ÇEKİRDEKLER (SEEDS)..................................... 109

Anason Çekirdeği: Çeşni Vericiler......................... 110

Ayçiçeği ve Çekirdeği (Sunflower and Speeds – Helianthus annus)       110

Kabak Çekirdeği (Pumpkin seeds) (Cucurbita maxima, C.moschata)     110

Susam (Sesame seeds – Sesamum indicum).......... 110

ÇEKUM (CECUM – CAECUM)............................ 110

ÇEMEN (CUMIN – Cuminum Cyminum)............. 110

ÇENE TELİ (JAW WIRING)................................. 110

ÇERVİL – FRANSIZ MAYDANOZU (CHERVIL – Anthriscus cerefolium)         110

ÇEŞNİ VERİCİLER (CONDIMENT)..................... 110

Anason Çekirdeği (Anise seed Pimpinella anisum) 110

Biber (Pepper – Cayenne)...................................... 110

Biberiye (Rosemary – Rosemarinus officinalis).... 111

Ç- Resim 2: Biberiye............................................. 111

Haşhaş Tohumu (Poppy Seed – Papaver somniferum)          111

Karanfil (Clove – Eugenia aramatica).................... 111

Marjoram (Marjoram)........................................... 111

Melisa Ağacı – Mine Çiçeği (VErbera – Lippia citriodore)     111

Papatya (Chamomile)............................................ 111

ÇİFT-KÖR, PLESABO – KONTROLLU GIDA DAVETİ (DOUBLE – BLIND

PLECEBO CONTROLLED FOOD CHALLENGES) (DBPCFCS)           111

ÇİĞNEME (MASTICATION – CHEWING).......... 111

ÇİKLE (CHICLE).................................................. 111

ÇİKOLATA (CHOCOLATE – Theobrama cacao). 111

Ç-Tablo 1: Çişitli Çikolataların Besin Değerleri (%).............. 112

ÇİLEK (STRAWBERRY – Fragaria) Üzümsü Meyveler         112

ÇİN LOKANTASI SENDROMU (CHINESE RESTAURANT SYNDROME)         112

ÇİNKO (ZINC) (Zn).............................................. 112

Ç- Şekil 1: Çinkonun Emilimi................................ 112

Çinkolu Maddeler (substances with Zinc)............. 113

Ç- Resim 2: Çinko Yetersizliğinde Ciltteki Değişimler            113

ÇOK AMAÇLI GIDA (MULTIPLE PURPOSE FOOD)          113

ÇÖKELEK (CURD) Süt Ürünleri, Peynir............... 113

ÇÖLYAK HASTALIĞI (CELIAC DISEASE)........ 113

ÇÜRÜK (CARIES)................................................ 113

 

7-DEHİDROKOLESTEROL (7-DEHYDROCHOLESTEROL) Kolesterol,

D Vitamini............................................................. 115

D DEĞERİ (D VALUE – Decimal Reduction Time)              115

D VİTAMİNİ, ERGOKALSİFEROL (VITAMINE D, ERGOCALCIFERAL)         115

D- Şekil 1: D Vitamini İşlevi ve Metabolizması..... 115

DALAK (SPLEEN)............................................... 116

DALLI ZİNCİRLİ AMİNO ASİT (BRANCHED – CHAIN AMINO ACID)

(BCAA) Amino Asitler.......................................... 116

DALSİTOL (DULCITOL) Yapay Tatlandırıcı....... 116

DALTON (DALTON)........................................... 116

DAMAK YARIĞI ve TAVŞAN DUDAK (CLEFT PALATE and HARELIP)         116

DAMPİNG SENDROMU (DUMPING SYNDROME)            116

DANDELİYON YEŞİLLİĞİ (DANDELION) Gren-Leotodon Toraxacum)

Yeşillik/Çeşni Vericiler.......................................... 116

DANST (DUNST)................................................. 117

DARALMA veya TIKANMA (STRICTURE)........ 117

DARI (MİLLET – Panicum Miliacum) Tahıl Tanesi              117

DDT (1,1,1-Trichloro – 2,2-bis (p-chiorophenyl) ethanel)    117

DEAMİNASYON (DEAMINATION) Aminasyon. 117

DEFİKASYON veya DIŞKILAMA (DEFECATION) Dışkı, Diyare,

Konstipasyon........................................................ 117

DEGUMİN MADDE (DEGUMMING AGENT).... 117

DEHİDRATASYON (DEHYRATATION)............. 117

DEHİDROASKORBİK ASİT (DEHYROASCORBIC ACID) Askorbik

Asit/Vitaminler...................................................... 117

DEHİDRODONDURMA (DEHYDROFREEZING) 117

DEHİDROGENAZ (DEHYDROGENASE)............ 117

DEHİDROKONSERVE (DEHYDROCANNING)... 118

DEHİDRORETINOL (DEHYRORETINOL) Retinol, Vitaminler            118

DEKAFEİNE ETME (DECALCIFICATION)........ 118

DEKARBOKSİLASYON (DECARBOXYLATION)               118

DEKSTRAN (DEXTRAN)..................................... 118

DEKSTRİN (DEXTRIN)....................................... 118

DEKSTROZ (DEXTROSE)................................... 118

DEKÜBİT ÜLSER (DECUBITUS ULSER)............ 118

DELL BİRİMİ (DELLE UNIT)............................. 118

DELİ DANA HASTALIĞI (BOVINE SPONGLFORME ENCEPHALOPATHY)   119

DEMENTİA (DEMENTIA)................................... 119

DEMİR (IRON) (Fe).............................................. 119

D- Şekil 2: Vücutta Demir Metabolizması.............. 119

Demir Bağlama Kapasitesi (Iron – Binding Capacity) (IBC)   120

Demir Kazeinat (Iron Caseinate)............................ 120

Demir Yüklemesi (Iron Overload)......................... 120

Demir, İndirgenmiş (Iron, Reduced)...................... 120

Toplam Demir Bağlama Kapasitesi (Total Iron Binding Capacity) (TIBC)             120

DEMİRHİNDİ (TAMARIND – Tamarindus indica)               120

DEMOGRAFİ (DEMOGRAPHY).......................... 120

DENATÜRASYON (DENATURATION).............. 120

DENDRİTİK TUZ (DENDRITIC SALT)............... 121

DENİZ YİYECEKLERİ ve ÜRÜNLERİ (MARINA FOODS) 121

1- Balıklardan Elde Edilenler (Obtained From Fish)              121

Balina ürünü.......................................................... 121

Çiroz/Kurutulmuş uskumru (Dry-salty mackerel). 121

Salamura (Picked fish).......................................... 121

2- Kafadan Bacaklılar (Cephalopods – Nautilus)... 121

Anthozoa............................................................... 121

Barnacies.............................................................. 121

Deniz kirpisi (Urchins) ve salatalığı (Echindermata)              121

Kalamar (Squid-Loligo vulgaris/Alloteuhis media) 121

Kıl kurtları (Bristle worms)..................................... 121

Mürekkep balığı (Sepioidea/cuttiefish)................... 121

Oktopi (Octopoda)................................................ 121

Urochordata Ascidiacea........................................ 121

3- Kabuklu Deniz Ürünleri (Shelifish)................... 121

İstridye (Oyster – Ostrea edulis)............................. 122

İstakoz (Lobster/Homarus)..................................... 122

Karides (Shrimps/Prawn-Peneus setiferus)............. 122

Kerevit (Crab, Crayfish – astacus).......................... 122

Tarak, Kabuklu Deniz Hayvanı (Scallop)............... 122

Yengeç (Crab)....................................................... 122

4- Deniz Sebzeleri (Sea Vegetables)....................... 122

Kelp-Deniz Yosunu (Kelp – Seeweed)..................... 122

Yeşil algler (Gren algea)........................................ 122

DEODORİZASYON – KOKU GİDERME (DEODORISATION)           122

DEOKSİKOLİK ASİT (DEOXYCHOLIC ACID) Safra / Safra Asitleri  122

DEOKSİKORTİKOSTERON (11-DEOXY-CORTICOSTERONE) (DOC)

Hormon/İç Salgı ve Hormonlar.............................. 122

DEOKSİPRİDOKSİN (DEOXYPRIDOXINE) Pridoksal, Pridoksin,

Pridoksamin, Pridoksol, Pridoksik Asit................. 122

DEOKSİRİBONÜKLEİK ASİT (DEOXYRIBONUCLEIC ACID) (DNA)              122

D-Şekil 3: Deoksiribonükleik Asit (DNA)............. 123

Deoksiribonükleaz (Deoxyribonuclease) (DNase). 123

Deoksiribonükleotid (Deoxyribonucleotid)........... 123

Deoksiriboz (Deoxyribose)................................... 123

DEPEKTİNİZASYON (DEPECTINISATION)...... 123

DERECE, STANTİGRAT (CELSIUS SCALA)...... 123

DEREOTU (DILL – Anethum Graveolens) Yeşillik/Çeşni Verenler      124

DEREOTU – REZENE (FENNEL – Foeniculum Vulgare)     124

DERİN DONDURMA (DEEP FREEZING)............ 124

DERİ (SKIN)......................................................... 124

Deri Kıvrım Kalınlığı Ölçümü (Skinfold Measurement) Antropometri   124

Dermatit (Dermatitis)............................................. 124

Dermatit Herpertiformiz (Dermatitis Herpertiformis)             124

Dermatoz (Faky – Paint Dermatosis)..................... 124

DERİŞİK (CONCENTRATION)............................ 124

DESİMAL REDÜKSİYON ZAMANI (DECIMAL REDUCTION TIME)              124

DETOKSİKASYON veya DETOKSİFİKASYON (DETOXIFICATION)               124

DEVAMLI ARTERİOVENÖZ HEMOFİLTRASYONU (CONTINUOUS

ARTERIOVENOUS HEMOFILTRATION) Diyaliz.               124

DEVAMLI PERİTONEL DİYALİZ (CONTINUOUS PERITONEAL

DIALYSIS) (CCPD) Diyaliz.................................. 124

DIŞKI (FAECES).................................................. 124

Defikasyon – Dışkılama (Defecation).................... 125

Dışkı Yağ Testi (Fecal Fat Testi)............................ 125

DİASETAT, SODYUM – KALSİYUM (DIACETATE, SODIUM AND

CALCIUM)........................................................... 125

DİASETİL (DIACETYL)...................................... 125

DİETİL PİROKARBONAT (DIETHYL PYROCARBONATE)               125

DİFÜZYON (DIFFUSION).................................... 125

DİJENKOLİK ASİT (DJENKOLIC ACID)............ 125

DİKARBOKSİLİK ASİT (DICARBOXYLIC ACID)              125

DİKKAT YETERSİZLİĞİ BOZUKLUĞU (ATTENTION DEFICIT

DISORDER).......................................................... 125

DİKUMAROL (DICUMAROL)............................. 125

DİL (TOUNGUE).................................................. 126

DİLATASYON, YAĞLARIN (DILATATION OF FATS)      126

DİNAMİK EŞDEĞER (DYNAMIC EQUIBRIUM) 126

DİNLENME ENERJİ HARCAMI (RESTING ENERJİ EXPENDITURE) (REF)    126

DİNLENME METABOLİK HIZ (RESTING METABOLIC RATE) (RMR)           126

DİOTİL SODYUM SÜLFOSÜKSİNAT (DIOCTYL SODIUM

SULFOSUCCINATE) (DSS).................................. 126

DİPEPTİDAZ (DIPEPTIDASE)............................. 126

DİPSA (DIPSA)..................................................... 126

DİRENÇLİ NİŞASTA (RESISTANT STARCH) Nişasta         126

DİRSEK GENİŞLİĞİ (ELBOWW BREADTH) Antropometri 126

DİSAKKARİT (DISACCHARIDE)........................ 126

Disakkaridazlar (Disaccaridasses)......................... 126

Disakkarit Intoleransı (Disaccharide Intolerance).. 126

DİSFALJİ (DYSPHAGIA)..................................... 127

DİSJUZİ (DYSGEUSIA)....................................... 127

DİSMENARJ (DYSMENORRHEA)....................... 127

DİSODYUM GUANİLAT ve DİSODYUM İNOSİNAT (DISODIUM

GUANYLATE and DISODIUM INOSINATE) (GMP-IMP)   127

DİSPENİ (DYSPNEA)........................................... 127

DİSPEPSİ (DYSPEPSIA)....................................... 127

DİSPERS (DİSPERSE).......................................... 127

DİSSEBASİ (DYSSEBASIA or SEBORRHEA)...... 128

DIŞTİLASYON (DISTILLED).............................. 128

DİSTROFİ (DYSTROPHY)................................... 128

DİSÜRİ (DYSURIA)............................................. 128

DİŞ (TEETH)........................................................ 128

D- Şekil 4: a) Dişin Anatomisi............................... 128

D- Şekil 4: b) Diş Çürük Oluşumu........................ 128

Diş (Ağız) Problemleri [Dental (Oral) Problems]... 129

Diş Çürüğü (Dental Caries).................................... 129

DİÜREZ (DIURESIS)............................................ 129

DİVERTİKÜL (DIVERTICULA).......................... 129

D- Şekil 5: Divertikül Oluşumu............................. 129

D- Şekil 6: Kalın Bağırsak Duvarında Divertikülit. 130

Divertikülit (Diverticulitis).................................... 130

Divertikuloz (Diverticulosis)................................. 130

DİYABET – ŞEKER HASTALIĞI (DIABETES MELLUTUS)              130

Diyabet, Bronz (Bronze Diabetes)......................... 131

Diyabet, Eksudatif (Diabetes, Excudative)............ 131

Diyabet, İnsipit (Diabetes Insipitus)...................... 131

Diyabetik Ketoasidoz (Diabetic Ketoasidosis) (DKA)            131

Diyabetin Yan Etkileri (Complication of diabetes Mellitus)   132

DİYALİZ (DIALYSIS).......................................... 132

A-1-Devamlı Gezici Peritonel (Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis)

(CAPD)................................................................. 132

2- Devamlı Peritonel Diyaliz (Continuous Peritoneal Dialysis) (CCPD) 132

3- Peritonel Diyaliz (Peritoneal Dialysis) (PD)....... 132

B- Hemodiyaliz (Hemodialysis)............................ 133

D- Şekil 7: Suni Böbreğin Şematik Diagramı.......... 133

C- Devamlı Arteriovenöz Hemofiltrasyonu (Continuous Arteriovenous

Hemofiltration)...................................................... 134

D- Elektrodiyaliz (Electrodialysis)........................ 134

DİYARE (DIARRHOEA)...................................... 134

Diyare, Sütten Kesme (Weanling Diarrhea)............ 135

DİYASTATİK AKTİVİTE (DIASTATIC ACTIVITIY)         135

DİYASTAZ (DIASTASE)..................................... 135

DİYASTROL (DIASTOLE)................................... 135

Diyastolik Hipertansiyon (Diastolic Hypertention) Tansiyon 135

Diyastolik Kan Basıncı (Diastolic Blood Pressure) Tansiyon 135

DİYATERMİ (DIATHERMY)............................... 135

DİYET – BESİ DÜZEN (DIET)............................ 135

Diyet Alımının Tayini, Günlük Güvenli ve Yeterli (Estimated Safe and

Adequate Dailly Dietary Intake) (ESADD)............ 135

Diyet Araştırma Metotları (Dietary, Survey Methedology)     135

Diyet Araştırması (Diet, Survey)........................... 136

Diyet Gereksinmesi (Diet, Requirement)............... 136

Diyet Hikayesi (Diet History)................................ 136

Diyet Kalıplarının Sosyolojik ve Ekonomik Değişimi (Changes Dietary Patterns

Related with Social and Economic Factors)........... 136

1- Toplama devri (Collecting food)........................ 136

2- Kıtlık (Famine).................................................. 136

3- Kıtlığın azalması (Receding famine).................. 136

4- Dejeneratif hastalık (Degenerative disease)....... 136

5- Davranış değişikliği (Behavioural change)........ 137

Diyet Örnek Değerleri (Dietary Reference Values) (DRV)      137

Diyet, Rehberi (Diet, Guideliness)......................... 137

Diyet Suplemanları veya Diyet Destekleri, Bazı Yiyecekler (Dietary

Supplements, Some Foods)................................... 137

Arı sütü (Royal Jelly)............................................. 137

Çuha çiçeği yağı (Evening primrose oil)................ 137

Elma sirkesi (Cider vinegar)................................... 137

Ginseng................................................................. 137

Kelp – Su yosunu (Kelp Seaweed).......................... 137

Latril (Laetrile – amygdalin).................................. 137

Lesitin (Lecithin).................................................... 138

Polen (Polien)....................................................... 138

Sarımsak (Garlic).................................................. 138

Diyet Tedavisi (Diet, Therapy).............................. 138

Diyatetik Gıdalar (dietetic Foods).......................... 138

Diyetetik yiyecekler (Dietetic Foods)..................... 138

Diyetetik Besi Düzeni Bilimi (Dietetics)................. 138

DİYET, ÇEŞİTLERİ (DIET, VARIOUS)............... 138

Diyet, Açlık (Diet, Srarvation)............................... 138

Diyet, Akdeniz (Mediterranean Diet)..................... 138

Diyet, Aspartamı Kısıtlı (diet, Aspartame Restricted)             139

Diyet, Atığı Ayarlanmış (diet, Residue Modified).. 139

Diyet, Atkin (Atkin’s Diet).................................... 139

Diyet, Ayarlanmış (Diet, Modified)....................... 139

Diyet, Balık (Fish Diet).......................................... 139

Diyet, Balıktan Kısıtlı (diet, Fish Restricted).......... 139

Diyet, Bakırı Kısıtlı (Diet, Cupper Restricted)........ 139

Diyet, Beverly Hills (Beverly Hilis Diet)................ 139

Diyet, Bristol (Bristol diet).................................... 140

Diyet, bölgelere ve Ülkelere Göre (Diet, Various Regions and Countries)             140

Diyet, Buğdaysız (Diet, Wheat Free)...................... 140

Diyet, DASH (DASH Diet).................................... 140

Diyet, Davranış (Diet, Behaviour)......................... 140

Diyet, Dengeli (Diet, Balanced).............................. 141

Diyet, Elemental (Diet, Elemental)......................... 141

Diyet, Elimine (Diet, Elimination)......................... 141

Diyet, Eliminasyon Testi (Diet, Elimination Test). 141

Diyet, Eskimo (Eskimo Diet)................................ 141

Diyet, Etsiz Test İçin (Diet, Meat-Free, Test)......... 141

Diyet, Fenilalanini Kısıtlı (Diet, Phenylalanine Restricted)     142

Diyet, Fitanik Asidi Kısıtlı (Diet, Phytanic Acid Restricted)   142

Diyet, Formula (Formula Diet).............................. 142

Diyet, Fosforu Kısıtlı (Diet, Phosphorus Restricted)              142

Diyet, Früktozu Kısıtlı (Diet, Fructose Restricted). 142

Diyet, Galaktozu Kısıtlı (Diet, Galactose Restricted)              142

Diyet, Glikozu Kısıtlı (Diet, Glucose Restricted).... 142

Diyet, Glikoz Tolerans Testi İçin (Diet, Glucose Tolerance Test) (GTT)               142

Diyet, Glutensiz (Diet, Gluten Free)....................... 143

Diyet, Hafif (Diet, Light)....................................... 143

Diyet, Hassasiyeti Giderici (Diet, Desensitizing).... 143

Diyet, Hay (Hay Diet)............................................ 143

Diyet, Hidroksiprolin Testi İçin (Diet, Hydroxyproline Test)                143

Diyet, Hiperaktiviteyi Azaltan (Diet, Feingold)...... 143

Diyet, Histamin Testi İçin (Diet, Histamine Test).. 143

Diyet, Kalorisi Değiştirilmiş (Diet, Calorie Modified)            143

Çok düşük kalorili diyet......................................... 143

Düşük kalorili diyet................................................ 144

Orta kalorili diyet.................................................. 144

Yüksek kalorili diyet............................................... 144

Diyet, Kalsiyumu Değiştirilmiş (Diet, Calcium Modified)      144

Yüksek kalsiyumlu diyet.......................................... 145

Düşük kalsiyumlu diyet.......................................... 145

Orta dereceli kalsiyumlu diyet................................ 144

Diyet, Kalsiyum Testinde (Diet, Calsium Test)...... 145

Diyet, Karbonhidratı Ayarlı (diet, Carbohydrate Modified)    145

Yüksek karbonhidratlı diyet.................................... 145

Karbonhidratı kısıtlı diyet...................................... 145

Diyet, Karel (Karel, Diet)....................................... 145

Diyet, Kempler (Kempler, Diet)............................. 145

Diyet, Ketojenik (Diet, Ketogenic)......................... 145

Diyet, Kışkırtıcı (Uyarıcı) Diet, Provacative)......... 146

Diyet, Kolestrolü Kısıtlı (Diet, Cholesterol Restricted)           146

Diyet, Kolestrolü Kısıtlı-Yağı Kontrollü (Diet, Cholesterol Restricted –

Fat Controlled)...................................................... 146

Diyet, Küçük Dil Probleminde (Diet, Surpraglottic).............. 146

Diyet, Küfü Kısıtlı (Diet, Mold Restricted)............ 146

Diyet, Kükürdü Kısıtlı (Diet, Sulfide Restricted).... 147

Diyet, Kül (diet, Ash)............................................ 147

Asit – küllü diyet.................................................... 147

Alkali – küllü diyet................................................. 147

Diyet, Laktozu Kısıtlı (Diet, Lactose Restricted).... 147

Diyet, Lanhartz (Lenhartz, Diet)............................ 147

Diyet, Lösini Kısıtlı (Diet, Leucine Restricted)...... 147

Diyet, Makrobiyotik (Diet, Macroblotic Zen)........ 148

Diyet, Maltozu Kısıtlı (Diet, Maltose Restricted).... 148

Diyet, Mekaniksel yumuşak (diet, Mechanical Soft)              148

Diyet, Metionini Kısıtlı (Diet, Metionine Restricted)              148

Diyet, Mısırsız (Diet, Corn Free)........................... 148

Diyet, Mikroorganizması Kontrollü veya Düşük mikrobiyal (diet, Low Microbial)              148

Diyet, Moda (Fad diets)......................................... 149

Diyet, Modüler (modular Diet).............................. 149

Diyet, Monosodyum Gulutamatı Kısıtlı (MSG) (Diet, MSG Restricted) 149

Diyet, Motor Test Yemeği (Diet, Motor Test Meal)............... 149

Diyet, Mölengraht (Meulengracht, Diet)................. 149

Diyet, Nikeli Kısıtlı (diet, Nickel Restricted).......... 149

Diyet, nişastası Kısıtlı (Diet, Strach Restricted)...... 149

Diyet, Nötropenik (Diet, Neutropenic)................... 149

Diyet, Nörotransmitterler (diet, Neurotransmitters)............... 149

Diyet, Omega 3 (diet, Omega 3(W3)...................... 150

Diyet, Oksalatı Kısıtlı (Diet, Oxalate Restricted).... 150

Diyet, Penisilini Kısıtlı (Diet, Penicilin Restricted). 150

Diyet, Polimer (Polymeric Diet)............................. 150

Diyet, Posası Değiştirilmiş (Diet, Fiber Modified). 150

Az posalı diyet....................................................... 150

Bol posalı diyet...................................................... 150

Diyet, Potasyumu Ayarlı (Diet, Potassium Modified)            150

Potasyumu kısıtlı diyet........................................... 151

Diyet, Pritikin (Pritikin Diet).................................. 151

Potasyumdan zengin diyet..................................... 151

D- Tablo 1: Farklı miktarlarda Protein İçeren Diyetler           151

Diyet, Protein Ayarlı (diet, Protein Modified)........ 151

Çok yüksek proteinli diyet...................................... 151

Bol proteinli diyet.................................................. 151

Proteini serbest diyet.............................................. 151

Normal proteinli diyet............................................ 152

Düşük proteinli diyet.............................................. 152

Minimal proteinli diyet........................................... 152

Proteinsiz diyet...................................................... 152

Diyet, Protein Dağıtımı Değiştirilmiş (Diet, Protein Redistribution)        152

Diyet, Proteini Koruyucu Olarak Ayarlanmış Açlık (Diet, Protein – Sparing

Modified Fast)....................................................... 152

Diyet, Püre (Diet, Pureed)...................................... 152

Diyet, Pürini Kısıtlı (Diet, Purın Restricted)........... 152

Diyet, Rahatlatıcı (Diet, Bland).............................. 153

Diyet, Rasyonel – Akılcı (Rational Diet)................ 153

Diyet, Regüler veya Düzenleyici (Diet, Regular).... 153

Diyet, Rotasyonlu (Diet, Rotation)......................... 153

Diyet, Rowe Eliminasyonlu (Diet, Rowe’s Elimination)         153

Diyet, Salisilatı Kısıtlı (Diet, Salicylate Restricted). 153

Diyet, Sentetik (Diet, Synthetic)............................. 153

Diyet, Serotonin Testi İçin (Diet, Serotonin Test).. 153

Diyet, Sıvı (Diet, Liquid)....................................... 153

Berrak (tanesit) sıvı diyet....................................... 154

Blenderdan geçirilmiş sıvı diyet.............................. 154

Kısıtlı sıvı diyet....................................................... 153

Soğuk, yarı sıvı diyet.............................................. 154

Tamamen sıvı diyet................................................ 154

Diyet, Sippy (Sippy, Diet)..................................... 154

Diyet, Sodyumu Kısıtlı (Diet Sodium Restricted)... 154

300 mg (130 mEg) Sodyumlu diyet........................ 155

200 mg (90mEg) Sodyumlu diyet........................... 155

1000 mg (45mEq) Sodyumlu diyet......................... 155

500 mg (22mEq) Sodyumlu diyet........................... 155

250mg (11mEg) Sodyumlu diyet............................ 155

Diyet, Solunum Hidrojen Testi (Diet, Breath Hydrogen Test)                155

Diyet, Soyası Kısıtlı (Diet, soy Restricted)............. 155

Diyet, Steril (Diet, Sterile)...................................... 155

Diyet, Sükrozu Kısıtlı (Diet, Sucrose Restricted)... 156

Diyet, Sütü Kısıtlı (Diet, Milk Restricted).............. 156

Diyet, Şekersiz ve Konsantre Tatlısız (Diet, no Sugars and Concentrated Sweets) 156

Diyet, Standart (Diet, Standart).............................. 156

Diyet, Tanı Testleri İçin (Diets for Diagnostic Tests)             156

Yağsız diyet testi..................................................... 156

Çok yağlı test diyeti................................................ 156

5- Hidroksindolasetikasit testi (5-Hydroxyindole aceticacid test) (5-HIAA)            157

İdrar hidroksiprolin testi (Urine hydroxyproline test)              157

Diyet, Tartrazini Kısıtlı (Diet, Tartrazine Restricted)              157

Diyet, Tedbirli (Diet, Prudent)............................... 157

Diyet, Tiramini Kısıtlı (Diet, Tyramine Restricted) 157

Diyet, Uzay (Diet, Space) Beslenme, Uzay............ 157

Diyet, Vanililmandelik Asitli (Diet, Vanillylmandelic Acid) (VMA)      157

Diyet, Vejetaryen (Diet, Vegetarian)...................... 158

Diyet, Yağı Değiştirilmiş (Diet, Fat Modified)........ 158

Yağ kontrollü diyet................................................ 158

Az yağlı diyet......................................................... 158

Çok yağlı diyet....................................................... 158

Orta miktarda yağlı diyet....................................... 158

Serbest yağlı diyet.................................................. 158

Orta zincirli yağ asidi içeren diyet.......................... 158

Tekli doymamış yağ asidinden zengin diyet............ 159

Diyet, Yedide Birli (Diet, Seven: One 7:1)............. 159

Diyet, Yeterli (Diet, Adequate).............................. 159

Diyet, Yo-Yo (Yo-Yo, Diet).................................. 159

Diyet, Yumurtasız (Diet, Egg Free)........................ 159

Diyet, Yumuşak (Diet, Soft).................................. 159

Diyet, Yumuşak – Uyarmayan (Brand Diet).......... 159

Diyet, Yumuşak – Kuru – Çocuklar İçin (Diet, Brat)             160

Diyet, Yüksek Rakım İçin (Diet, High Attitude)..... 160

Diyet, Zayıflatıcı (Diet, Reducing)......................... 160

Diyet, Zen Makrobiyotik (Diet, Zen Microbiotic).. 160

DİYETİSYEN – BESİ DÜZENLEYİCİ – DİYETELOG (DIETITIAN –

DIETICIAN – DIETELOG.................................... 160

Diyet Danışmanı (Dietary Consultant/Consultant Dietiation)  161

Diyetisyen, Doktor (Dietitian, Doctor)................... 161

Diyetisyen, Eğitim (Dietian, Teaching).................. 161

Diyetisyen İdareci (Dietiatian, Director)................ 161

Diyetisyen, Klinik ve Tedavici (Dietiatian, Clinic and Therapeutic)       161

Diyetisyen, Toplum sağlığı (Dietitian, Public Health)             161

Diyetisyen, Uzman (Dietitian, Specialist)............... 161

Diyetisyen, Yönetici (Dietiatian, Administrative)... 161

DİZ YÜKSEKLİĞİ (KNEE HEIGHT) Antropometri             161

DOĞAL ÖLDÜRÜCÜ HÜCRELER (NATURAL KILLER CELLS) (NKC)           161

DOĞAL BESİN KARŞITI MADDELER (NATURALLY OCCURING

ANTINUTRITIVES)............................................. 162

DOĞAL YİYECEKLER (NATURAL FOODS)...... 162

DOĞURGANLIK – ÜRETKENLİK (FERTILITY) 162

DOĞUŞTAN METABOLİZMA BOZUKLUĞU (INBORN ERROR OF

METABOLISM) (IEM)......................................... 162

DOKULAR (TISSUES)......................................... 162

DOLOMİT (DOLOMITE)..................................... 163

DOLDURUCU, KIVAM OLUŞTURUCU veya KOYULAŞTIRICI MADDE

(THICKENING AGENT)...................................... 163

DOMATES (TOMATO – Lycopersicon esculentum) Sebzeler/Diğerleri               163

DONDURMA (ICE CREAM)................................ 163

DOPA (DOPA)...................................................... 163

DOPAMİN (Dopamin).......................................... 163

DOUGLAS TORBASI (DOUGLAS BAG)............. 163

DOWN SENDROMU (DOWN’S SYNDROME MONGOLISM)             163

Beslenme tedavisi................................................... 163

DOZ ETKİSİ, DOZ CEVABI(DOSEEFFECT, DOSE RESPONSE)        164

DÖĞME veya DÖVME veya AŞURELİK BUĞDAY (CRACKED WHEAT)         164

DÖTERYUM (DEUTERIUM) Hidrojen, Ağır........ 164

DULSİN (DULCIN) Yapay Tatlandırıcılar............. 164

DUMANLANMA NOKTASI (SMOKING POINT) 164

DUODENUM (DUODENUM)............................... 164

Duodenal Drenaj Test (Duodenal Drainage Test)... 164

Duodenal Ülser (Duodenal Ulser)......................... 164

DUT (MULBERRY – Morus) Üzümsü Meyveler.. 164

DÜNYA BANKASI(WORLD BANK) (WB).......... 164

DÜNYA GIDA PROGRAMI (WORLD FOOD PROGRAMME)             164

DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ (WORLD HEALTH ORGANIZATION) (WHO)      164

DÜŞÜK DOĞUM AĞIRLIKLI BEBEK (LOW BIRTH WEIGHT INFANT

(LBWI).................................................................. 165

DÜŞÜK SODYUM SENDROMU (LOW SODIUM SYNDROME)         165

 

E KODU................................................................ 167

E VİTAMİNİ (VITAMINE E)............................... 167

EBB DÖNEMİ (EBB PERIOD).............................. 167

EDESTİN (EDESTINE)........................................ 167

EİKOSANOİDLER (EICOSANOIDS)................... 167

Eikosanoik Asit (Eicosanoic Acid)........................ 167

Eikosapentaenoik Asit (Eikosapentaenoic Acıd) (EPA)         167

EKİMOZ (ECHYMOSIS)...................................... 167

EKMEK (BREAD)................................................ 167

Çapati (Chapati)................................................... 168

Dürüm ekmeği....................................................... 168

Havalı ekmek (aerated).......................................... 168

Esmer veya siyah ekmek......................................... 168

Katmer – Gözleme (Parotha)................................. 168

Lakteinli ekmek...................................................... 168

Lavaş (Lavach)...................................................... 168

Laver ekmeği ........................................................ 168

Nişastası düşük ekmek............................................ 168

Normal ekmek........................................................ 168

Pide....................................................................... 168

Saç ekmeği – Bazlama (Chapati)........................... 168

Sodalı ekmek......................................................... 168

Tandır ekmeği (Tandoori)...................................... 169

Yufka ekmeği......................................................... 169

Zenginleştirilmiş ekmek.......................................... 169

Ekmek Mayası (Baker’s Yeast – Sacchromyces cerevisiae)   169

EKMEK AĞACI (BAOBAB – MONKEY BREAD)............... 169

EKOSİSTEM (ECOSYSTEM)............................... 169

EKSERGONİK ve EKSERGONİK TEPKİME (EXERGONIC and

EXERGONIC REACTION)................................... 169

EKSİCİ (ELECTROPHYLIC)................................ 169

EKSOPEPTİDAZ (EXOPEPTIDASE)................... 169

EKSOTOKSİN (EXOTOXIN)............................... 169

EKSPELLER KEK (EXPELLER CAKE)............... 169

EKSTRASELLULER SIVI KOMPARTMANI (EXTRACELLULAR FLUID COMPARTMENT)          169

EKSTRAK veya HÜLÂSA veya USARE (EKSTRACT)         169

Ekstrak veya Hülasa Oranı (Extraction Rate)......... 169

EKSTRİNSİK ETKEN (EXTRINSIC FACTOR).... 170

EKSTRUSYON (EXTRUSION)............................. 170

EKSUDAT – EKSUDATİF DİATEZ (EXUDATE-EXUDATIVE DIATHESIS)    170

EKSUDATİF ENTEROPATİ (EXUDATIVE ENTEROPATY)              170

EKŞİ LAHANA (SAUREKRAUT) Sebzeler / Kükürtlü          170

EKTOMORFİ (ECTOMORPH) Vücut Yapısı........ 170

ELAİDİK ASİT (ELAIDIC ACID)........................ 170

ELASTAZ (ELASTASE)....................................... 170

ELASTİN (ELASTINE)........................................ 170

ELEKTRODİYALİZ (ELECTRODIALYSIS)........ 170

ELEKTROENSEFALOGRAM (ELECTROENCEPHALOGRAM) (EEG)              170

ELEKTROFOREZ (ELECTROPHORESIS)........... 170

ELEKTROKARDİYOGRAM (ELECTROCARDIOGRAM) (EKG)        170

ELEKTROLİT (ELECTROLYTES)....................... 170

Elektrolit Dengesi (Electrolyte Balance)................. 171

E- Şekil 1: Bağırsaktan Tuz ve Suyun Emilimi...... 171

ELEKTRON TRANSPORTU veya SOLUNUM ZİNCİRİ (ELEKCTRON

TRANSPORT or TERMINAL RESPIRATORY CHAIN)        171

ELEMENT (ELEMENT)....................................... 171

E- Tablo 1: Vücuttaki Elektrolit Denge.................. 172

Elemental Analiz (Elemental Analysis).................. 172

ELİSA-ENZİME BAĞLI İMMÜNOSORBENT ANALİZ (ENZYME – LINKED IMMUNOSORBENT ASSAY) 172

ELMA (APPLE-Pyrus Malus) Meyve ve Bazı Meyveler        172

ELUT (ELUTE).................................................... 172

ELZEM (ESSENTIAL)......................................... 172

ELZEM SIVI YAĞ (ESSENTIAL OIL)................. 172

EMAKASYON (EMACIATION)........................... 172

EMBDEN – MEYERHOF METABOLIK YOLU (EMBDEN – MEYERHOFF

PATHWAY) Glikoz/Glikoliz – Embden Meyerhof 172

EMBOLİ-EMBOLİZM (EMBOLUS – EMBOLISM)             172

EMETİK (EMETIC).............................................. 172

EMİLİM, BESİNLER/BESİN ÖGELERİ (ABSORPTION, NUTRIENTS)              173

E- Şekil 2: Gastrointestinal Yolda Emilim ve Sekresyon Yerleri            173

E- Tablo 2: Sindirim Sisteminde Besinlerin Emilim Yerleri   174

E- Şekil 3: Hücre Membranından Geçiş ve Temel Taşınma Mekanizmaları           174

EMÜLSİYON (EMULSION)................................. 174

Emülgatör veya Emülsifier (Emulsifiers).............. 174

E- Tablo 3: Gıda Emülgatörlerinin İşlevleri ve Kullanıldıkları Yerler    175

Emülsifikasyon (Emulsification)........................... 175

Emülsifiye Etmenler (Emulsifying Agents)........... 175

ENDEMİK (ENDEMIC)........................................ 175

ENDERGONİK (ENDERGONIC).......................... 176

ENDİVA – HİNDIBA (ENDIVE – Cichorium endiva) Yeşillik / Çeşni Verenler   176

ENDOJEN KARBONHİDRAT (ENDOGENOUS CARBOHYDRATES) 176

ENDOKRİN, EKSOKRİN (ENDOCRINE, EXOCRINE)        176

E- Şekil 4: İnsanda Endokrin Salgı Bezleri............ 176

Endokrin Bezler (Endocrine Glands)..................... 176

ENDOMORFİ (ENDOMORPH) Vücut Yapısı....... 176

ENDOPEPTİDAZ (ENDOPEPTIDASE) Peptidaz.. 176

ENDOPLASMİK RETİKULUM (ENDOPLASMIC RETICULUM)       176

ENDORFİN (ENDORPHIN) Hormon/İç Salgı ve Hormonlar 176

ENDOSPREM (ENDOSPERM)............................. 176

ENDOSTOM (ENDOSTEUM).............................. 176

E- Tablo 4: Endokrin Bezler ve Hormonlar........... 177

ENDOTELYUM (ENDOTHELIUM)..................... 177

ENDOTOKSİN (ENDOTOXIN) Toksin................ 177

ENERJİ (ENERGY)............................................... 177

E- Şekil 5: Diyet Enerjisinin Kullanımı.................. 178

Enerji Çevirme Faktörleri (Energy Conversion Factors)         178

Enerji Dengesi (Energy Balance)........................... 178

E- Şekil 6: Enerji Üretimi...................................... 178

Enerji Gereksinmesi(Energy Requirement)............ 178

Enerji Kullanımı (Energy Utilization).................... 179

Enerji Ölçümü (Energy Measurement).................. 179

Enerji Tutumu (Conservation of Energy).............. 179

Toplam Enerji Harcamı (Total Energy Expenditure) (TEE)   179

ENERJİ İÇECEKLER (ENERGY BEVERAGES)... 179

ENFARKTÜS (INFARCTION).............................. 179

ENFEKSİYÖZ MONONÜKLEOSİZ (INFECTIOUS MONONUCLEOSIS)           179

ENGİNAR (ARTICHOKE – Cynara scolymus) Sebzeler/Diğerleri         179

ENSEFALOMİYELİT (ENCEPHALOMYELITIS) 179

ENSEFALOPATİ (ENCEPHALOPATHY)............ 180

ENTALPİ (ENTHALPY)....................................... 180

ENTERAL BESLEME (ENTERAL FEEDING)..... 180

Enteral Beslenme Formulaları Ölçütü (Criteria Enteral Feding Formulas)              180

E- Şekil 7: Enteral Beslenme Yerleri...................... 180

ENTERİK veya ENTERO (ENTERIC – ENTERO) 181

Enterit (Enteritis)................................................... 181

ENTERO GASTRON (ENTEROGASTRONE)....... 181

ENTERO HEPATİK DOLAŞIM (ENTERO HEPATIC CIRCULATION)               181

ENTEROKİNAZ (ENTEROKINASE)................... 181

ENTEROKİNİN (ENTEROCRININ) Hormon/İç Salgı, Hormonlar        181

ENTEROKOLİT (ENTEROCOLITIS)................... 181

ENTEROSTOMİ (ENTEROSTOMIES)................. 181

ENTROPİ (ENTROPY)......................................... 181

ENZİM veya ÖZGEN (ENZYME)........................ 181

E- Şekil 8: Bir Enzimin Görev Yapma Biçimi........ 181

Enzim aktivitesi...................................................... 182

Enzimlerin isimlendirilmeleri.................................. 182

Enzim sınıflaması................................................... 182

Enzim, Apo (Enzyme, Apo).................................. 182

Enzim, Halo (Enzyme, Halo)................................. 182

Enzim, Ko (Enzyme, Co)...................................... 182

Enzim, Ko Faktör (Enzyme, Co-Factor)................ 182

Enzim, Yerinekoyma (Replesman) Tedavisi (Enzyme Replacement Therapy)      182

Enzimatik ve Enzimatik Olmayan Kararma (Enzymatic and Non-enzymatic

Browning)............................................................. 182

R-Enzimi (R-Enzyme)........................................... 183

EPİDERMİS (EPIDERMIS) Epitelyum.................. 183

EPİGLOT – GIRTLAK KAPAĞI (EPIGLOTTIS).. 183

EPİLEPSİ (EPILEPSY)......................................... 183

EPİNEFRİN – ADRENALIN (EPINEPHRINE – ADRENALINE)

Hormon/İç Salgı ve Hormonlar.............................. 183

EPİTEL (EPITHELIUM)....................................... 183

Epidermis (Epidermis).......................................... 183

EPSOM TUZU (EPHSOM SALT)......................... 183

ERASİK ASİT (ERUCIC ACID)............................ 183

ERGOJENİK YARDIM (ERGOGENIC AID)......... 183

ERGOKALSİFEROL (ERGOCALCIFEROL) D Vitamini, Vitaminler    183

Ergosterol (Ergosterol) D Vitamini, Vitaminler...... 183

ERGOMETRE BİSİKLETİ (BICYCLE ERGOMETER)         183

ERGOT (ERGOT)................................................. 183

Ergot Alkoloidleri (Ergot Alcoloids)...................... 183

ERİK (PLUM – Prunus domestica) Meyve ve Bazı Meyveler                184

ERİME NOKTASI(MELTING POINT)................. 184

ERİTORBİK ASİT (ERYHORBIC ACID).............. 184

ERİTROKARPİN (ERYTHROCUPREIN).............. 184

ERİTROPOİETİN (ERYTHROPOIETIN).............. 184

ERİTROPOİEZ (ERYHROPOISESIS)................... 184

ERİTROSİT (ERYTHROCYTE)............................ 184

ESCHERICHIA KOLİ (ESCHERICHIA COLI) (E.COLI)      184

ESKAROL (ESCAROLE – Cichorium) Yeşillik/Çeşni Vericiler             184

ESTERAZ (ESTERASE)....................................... 184

ESTERLER (ESTERS).......................................... 184

ET (MEAT)........................................................... 184

Diyetteki önemi...................................................... 185

At Eti (Horse Meat)............................................... 185

Av Eti (Venison)................................................... 185

Dana Eti (Veal Meat)............................................. 185

E- Şekil 9: Dana Eti Parçaları................................. 185

Kanguru Eti (Kangaroo Meat)................................ 185

Kuzu Eti (Lamb)................................................... 185

E- Tablo 5: Çiğ Etin Su, Protein, Lipit ve Enerji Düzeyi (g/100g)          186

E- Tablo 6: Pişmiş Etin Besin Değerleri (100g)..... 186

E- Şekil 10: Kuzu Eti Parçaları.............................. 186

Et Faktörü (Meat Factor)....................................... 186

Etin Saklanması(Meat Preservation)...................... 186

Et Ürürleri (Meat Products)................................... 186

Bilton (Biltong)..................................................... 187

Çeşitli Tuzlarla İşlenmiş (Meat, Curing)................. 187

Dolgu Et (Force – Meat)....................................... 187

Et Ekstratı veya Hülasa (Meat Extract).................. 187

Ham (Ham)........................................................... 187

Hamburger (Hamburger)....................................... 187

Jambon (Jambon)................................................. 187

Kavurma (Roasting).............................................. 187

Kutu konserve (Canned Meat)................................ 187

Pastırma (Pastrami)............................................... 187

Salam (Salami)...................................................... 187

Sosis (Sausage)..................................................... 187

Sucuk (A Kind of Sausage).................................... 188

Yaşlandırılmış – Olgunlaştırılmış Et....................... 188

ETANOLOMİN (ETHANOLAMINE)................... 188

ETANOL veya ETİL ALKOL (ETHANOL – ETHYL ALCOHOL) Alkol             188

ETİKETLEMEK (LEBELING)............................. 188

ETİL FORMAT (ETHYL FORMATE).................. 188

ETİL LAKTAT (ETHYL LACTATE)................... 188

ETİLEN (ETHYLENE)......................................... 188

ETİLEN DİAMİN TETRA ASETAT (ETHYLENE DIAMINE TETRA

ACETATE) (EDTA).............................................. 188

ETKİSİZ DOZ (NO EFFECT DOSE)..................... 188

EV GIDA TÜKETİM ARAŞTIRMASI (HOUSHOLD FOOD

CONSUMPTION SURVEYS)................................ 188

FAGOSİT (PHAGOCYTE).................................... 189

FAHRENHEİT DERECESİ (FAHRENHEIT DEGREE) (FO)  189

FAKTÖR (FACTOR)............................................. 189

Faktör-U (Factor-U).............................................. 189

FANKONİ SENDROMU (FANCONI SYNDROME)              189

FAOPTİN (PHAEOPHYTIN)................................ 189

FARİNA (FARINA)............................................... 189

FARİNKS (PHARYNX)......................................... 189

FARMAKOLOJİ (PHARMACOLOGY)................. 189

FARNOKUİNON (FANOQUINONE) K vitamini, vitaminler 189

FASOLİN (PHASEOLIN)...................................... 189

FAST FOOD Ayaküstü Hazır Yemek.................... 189

FAVİZM (FAVISM).............................................. 189

FAZ İNVENSİYONU (PHASE INVENTION)....... 189

FDA/GIDA İLAÇ İDARESİ (FOOD and DURG ADMINISTRATING) Gıda

Örgütleri/Gıda ve ilaç idaresi................................. 189

HEPLİNG TESTİ (FEHLING’S TEST)................. 189

FENELZİN (PHENELZINE)................................. 190

FENİLALANİN (PHENYLALANINE) (Phe/F)..... 190

Fenilalanin Hidroksilaz (Phenyalanine Hydrolase) 190

F- Şekil 1: Fenilalaninin Normal Metabolik Yolu ile Fenilalanin Hidroksilaz Enzim Yetersizliğinden İleri Gelen PKU’daki Blokaj     190

Fenilbutazon (Phylbutazone)................................. 190

Feniletilamin (Phenylethylamine).......................... 190

Fenilketonüri (Phenylketonuria) (PKU)................. 190

Fenilpruvik Asit (Phenyipruvic Acid).................... 191

FENOL OKSİDAZ (PHENOL OXIDASES)........... 191

FENUGRİK (FENUGREEK – Trigonella feonumgraecum)    191

FEOKROMOSİTOM (PHEOCHYROMOCYTOMA)              191

FERMENTASYON (FERMENTATION)............... 191

Fermentasyon değeri (Fermentation value)............ 191

FERRİK ANALOGLAR (FERRIC ANOLOGS)...... 191

Ferritin (Ferritin)................................................... 191

Ferredoksin (Ferredoxin)...................................... 191

Ferroz Glukonat (Ferrous Gluconate).................... 192

Ferroz Sülfat (Ferrous Sulfate).............................. 192

FESLEĞEN (BASIL, SWEET  - Ocimum basillicum) Yeşillik/Çeşni Vericiler      192

FESULA (FECULA).............................................. 192

FETAL ALKOL SENDROMU (FETAL ALCOHOL SENDROME) Alkol             192

FIRÇA YÜZEY (BRUSH BORDER)...................... 192

FİBRİN (FIBRIN).................................................. 192

Fibrinojen (Fibrinogen)......................................... 192

Fibroblast (Fibroblasts)......................................... 192

Fibronektin (Fibronectin)...................................... 192

Fibroz Protein (Fibrous Protein)............................ 192

Fibrozis (Fibrosis)................................................. 192

FİKSASYON (FİXATION).................................... 192

FİLOKUİNON (PHYLLOQUINONE)................... 192

FİNİNG MADDE (FINNING AGENTS)................ 192

FİSİN (FICIN)....................................................... 192

FİSTÜL (FISTULA).............................................. 193

FİTANİK ASİT (PPYTANIC ACID)...................... 193

FİTİK ASİT (PHYTIC ACID)................................ 193

FİTOKİMYASALLAR (PHYTOCHEMICALS)..... 193

Biyolojik aktivitelerine göre................................... 193

Fenoller (Phenols)................................................. 194

Fitoöstrojenler (Phytoesterogens).......................... 194

Fitosteroller (Phytosterols)..................................... 194

Flavonoidler (Flavonoids)..................................... 194

Karotenler (Carotenoids)....................................... 194

Limonoidler (Lemonoids)....................................... 194

Limonoidler (Lemonoids)....................................... 194

Terpenler (Terponoids).......................................... 194

FİTOSİT (PHITOSITE)......................................... 195

FİTOSTEROL (PHYTOSTOROL)......................... 195

FLAT SOUR – MAYHOŞ, EKŞİ (FLAR SOUR).... 195

FLATOJEN (FLATOGENS).................................. 195

FLATULENS – ŞİŞKİNLİK (FLATULENCE)...... 195

FLAVİN (FLAVIN)............................................... 195

Flavin Adenin Dinükleotid (Flavin Adenine Dinucleotide) (FAD)         195

Flavin Mononükleotid (Flavin Mononucleotide) (FMN)        195

Flavin Nükleotid (Flavin Nucleotid)...................... 196

Flavonoidler (Flavonoids)..................................... 196

Flavobakteri (Flavobacterium)............................... 196

Flavoprotein (Flavoprotein)................................... 196

FLAVOURING – TAT VE KOKU MADDELERİ (FLAVOURING AGENTS)      196

FLETÇERİZM (FLETCHERISM).......................... 196

FLOKSİÜRİDİN (FLOXURIDINE)....................... 197

FLOR (FLORIDE) (F) İz ve Ultraiz Elementler/Florin            197

Floridasyon (Fluoridation).................................... 197

Florin (Fluorine) (F).............................................. 197

Floroapatit (Fluoroapatite)..................................... 197

Florosiz (Fluorosis)............................................... 197

FLORA, İNTESTİNAL (FLORA İNTESTINAL)... 197

FLORESAN (FLUORESCENCE)........................... 197

FLORİZİN (PHLORIZIN)..................................... 197

FOLİK ASİT (FOLIC ACID-FOLICIN)................. 197

F- Şekil 2: Folik Asit ve B12 (Kobalamin) İlişkisi. 197

F- Şekil 3: Folik Asit Emilimi................................ 198

Tetrahidro Folik Asit (Tetrahydro Folic Acid) (THF-H4FA-THFA)       198

FOLİKÜL (FOLLICLE)........................................ 198

Foliküler Keratosiz (Follicular Keratosis).............. 199

Folikülosiz (Folliculosis)....................................... 199

Folikülü Uyaran Hormon (Follicular Stimulating Hormone) (FSH)        199

FOLİNİK ASİT (FOLINIC ACID)......................... 199

FOM – KÖPÜK (FOAM)....................................... 199

Antiform (Antifoaming or Deforaming Agents)..... 199

FONDANT-BON BON (FONDANT)..................... 199

FONKSİYONEL GIDALAR (FUNCTIONAL FOODS)          199

F- Tablo 1: Avrupa Birliğinin Vitamin ve mineral Deklerasyonundaki Ölçütü       200

FORMİK ASİT (FORMIC ACID).......................... 200

FORMİMİNOGLUTOMİK ASİT (FORMIMIMNIGLUTAMIC ACID) (FIGLU)   200

FORTİFİKASYON – ZENGİNLEŞTİRME (FORTIFICATION)            200

FOSFAT (PHOSPHATE)....................................... 201

Fosfat Bağ Enerjisi (Phosphate Bond Energy)....... 201

Fosfarik Asit (Phosphoric Acid)............................ 201

Frofosfat (Pyrophosphate).................................... 201

FOSFATAZ (PHOSPHATASE)............................. 201

FOSFATAZ (PHOSPHATASE)............................. 201

Fosfataz Test (Phosphatase Test).......................... 201

FOSFOİNOSİTİT (PHOSPHOINOSITIDE)........... 201

FOSFOKREATİN (PHOSPHOCREATINE)........... 202

FOSFOLİPİTLER (PHOSPHOLIPIDS).................. 202

FOSFOPROTEİN (PHOSPOPROTEIN)................. 202

FOSFOR (PHOSPHORUS) (P)............................... 202

F- Şekil 4: Vücutta Fosfor Dengesi

Fosfatidik Asit (Phosphatidic Acid)....................... 203

Fosfoamilaz (Phosphoamilase) ............................. 203

Fosfoglikomutaz (Phoshoglucomutase)................. 203

Fosfoheksoisomeraz (Phosphohexose Isomerase) 203

Fosfolipaz veya Lesitinaz (Phospholipase or Lecihtinase)     203

Fosfotidil Kolin (Phosphotidyi Choline) Lesitin.... 203

FOTOFOBİ (PHOTOPHOBIA).............................. 203

FOTOSENTEZ (PHOTOSYNTHESIS).................. 203

F- Şekil 5: Bitkilerde Fotosentez Yoluyla Karbonhidrat Sentezi             203

FÖRMİNG MADDE (FIRMING AGENTS)........... 204

FREAKSİYONLARINA AYIRMAK (FRACTIONATION)    204

Fraksiyonel Test Yemeği (Fractional Test Meal).... 204

FRANKONİ SENDROMU (FRANCONI’S SYNDROME)      204

FRÖHLICH SENDROMU (FRÖHLICH’S SYNDROME)       204

FRÜKTOZ veya LEVÜLOZ (FRUCTOSE or LEVULOSE)   204

Früktoz 1-Fosfat Aldolaz (Fructose 1-Phosphate Aldolase)   204

Früktoz 1,6 difosfataz (Fructose 1,6 Diphosphatase)             204

Früktoz İntoleransı (fructose Intolerance)............. 204

Früktoz Şurubu (Fructose Syrups)........................ 205

Früktozüri (Fructosuria)........................................ 205

FRÜTARYEN MEYVE DİYATE TÜKETEN (FRUITARIAN)              205

FUMARİK ASİT-FUMARAT (FUMARIC ACID).. 205

FURSELARAN (FURCELLARAN)....................... 205

FUSEL YAĞI (FUSEL OIL).................................. 205

 

GALAKTOZ (GALACTOSE)................................ 207

Glaaktoflavin (Galactoflavin)................................ 207

Galaktokinaz (Galactokinase)................................ 207

Galaktomannan (Galactomannan).......................... 207

Galaktopitinol (Galactopitinol).............................. 207

Galaktoz Tolerans Testi (Galactose Tolerance Test)              207

Galaktozamin (Galactosamine).............................. 207

Galaktozemi (Galactosemia).................................. 207

Galakturonik Asit (Galacturonic Acid).................. 207

GALLAT (GALLATES)........................................ 207

GAM BAZI (GUM BASE)..................................... 207

GAMA AMİNO BÜTİRİK ASİT (GAMMA AMINOBUTYRIC ACID) (GABA)   207

GAMA IŞINLARI (GAMA RAY).......................... 207

GAMET (GAMETE)............................................. 208

GASTRİK (GASTRIC).......................................... 208

Gastralji (Gastralgia).............................................. 208

Gastektomi (Gastrectomy)..................................... 208

Gastrik Ameliyat (Gastric Surgery)........................ 208

Gastrik Analiz (gastric Analysis)........................... 208

Gastrik Asitliği (Gastric Acidity)........................... 208

Gastrik Enzim (Gastric Enzymes) Pepsin, Rennin, Gastrik lipaz           209

Gastrik Sıvı veya Mide Suyu (Gastric Juice).......... 209

Gastrik Transit (Gastic Bypass-Stapling)............... 209

Gastrik Ülser (Gastric Ulser)................................. 209

Gastrik veya Mide Boşalması (Gastric Emptiying) 209

Gastrin (Gastrin)................................................... 209

Gastrit (Gastritis)................................................... 209

Gastroenterit (Gastroenteritis)............................... 210

Gastroentrostomi (Gastroenterostomy)................. 210

Gastro Ferin (gastro Ferin).................................... 210

Gastroözofajial Reflü – Geriakma (Gastroesophageal Reflüx Disease) (GERD)    210

Gastroparez (gastroparesis)................................... 210

Gastroplasti – Midenin Küçültülmesi (Gastroplasty Gastric Reduction)                210

Gastroskopi (gastroscopy).................................... 210

Gastrostomi (Gastrostomy)................................... 211

GASTROİNTESTİNAL SİNDİRİM SİSTEMİ (GASTROINTESTINAL

ALIMENTARY TRACT) (GIT)............................. 211

Gastrointestinal Hormonlar (Gastrointestinal Hormones)      211

1- Gastrin (Gastrin)............................................... 211

2- Glikoza Bağımlı İnsülinnotropik peptit (Glucose – Dependent Insulinotrophic

Peptide (GIP)......................................................... 211

G- Şekil 1: Sindirim ve Gastrointestinal Sistem..... 211

3- Kolesistokinin (Cholecytokinin) (CCK)............ 211

4- Sekretin (Secretin)............................................. 212

GATTİ (GHATTI)................................................. 212

GAUCHER HASTALIĞI (GAUCHER’S DISEASE)              212

GAVAJ (GAVAGE).............................................. 212

GAZ DEPOSU, KONTROLLÜ (GAS STORAGE, CONTROLLED)      212

G- Şekil 2: Gen Teknolojisi Yoluyla Süt Üretimi... 212

GECE KÖRLÜĞÜ (NIGHT BLINDNESS)............ 212

GENİSTEİN (GENISTEIN)................................... 212

GEN – KALIT (GENE)......................................... 212

Genetik (Genetics)................................................. 212

Genetik Kod (Genetic Code).................................. 213

Genom (Genome).................................................. 213

Genotip (Genotype)............................................... 213

GERBER TESTİ (GERBER TEST)........................ 213

GERİATRİ (GERIATRICS)................................... 213

GERİBİLDİRİM İŞLEVİ (FEEDBACK MECHANISM)         213

GERMANYUM (GERMANIUM) (Ge) İz ve Ultraiz Elementler            213

GESTASYONEL DİYABET – HAMİLELİKTE ŞEKER HASTALIĞI

(GESTATIONAL DIABETES MELLITUS (GDM)............... 213

Gestasyon Yaşı (Gestational Age)......................... 214

Gestasyonel Yaşı Büyük Bebek (Large for Gestational Age İnfant) (LGAI)          214

GIDA veya YİYECEK (FOOD)............................. 214

Gıda – Yiyecekle İlgili Sıklıkla Kullanılan Bazı Tanımlar        214

Gıda...................................................................... 214

Kalorisiz ............................................................... 214

Kolestrolsüz .......................................................... 214

Sodyumsuz............................................................. 214

Şekersiz.................................................................. 215

Yağsız ................................................................... 215

Gıda Analizi (Food Analysis)................................ 215

Gıda Bileşim Tablosu (Food Composition Tables) 215

Gıda Denge Cetveli (Food Balance Sheet).............. 215

Gıda Envanteri (Food Inventory).......................... 215

Gıda Esatiri ve Yanlış Bilgilendirme (Food Myths and Misinformation)               215

Gıda Etiketi (food Labeling).................................. 215

Gıda (Yiyecek) Grupları (Food Groups)................ 215

Gıda İlaç Kalıntısı (Food, Drugs Residue)............. 216

G- Şekil 3: Hayvansal Gıdalarda Bulunan İlaç Kalıntıları       216

Gıda İşleme (Food Procesing)............................... 216

Gıda Kalitesi (Food Qualty)................................... 217

G- Şekil 4: Kalite Kontrolünün Genel Çizelgesi..... 217

G- Şekil 5: Gıda Katkı Maddesi Tüketim Yolu...... 217

Gıda Katkı Maddesi (food Additive)..................... 217

G- Şekil 6: Gıda Kalite ve Güvenliğinin Başlıca Noktaları      218

Gıda Kaybı (Food Record).................................... 218

Gıda Kodeksi (Codex Alimentarius)...................... 218

Gıda Listesi (Food List)........................................ 218

Gıda Mevzuatı (Yasalar ve Tüzükler) (Food Laws).............. 218

Gıda Modası (Food Fad)....................................... 219

Gıda Piramit Rehberi veya Yiyecek Piramidi (Food Guide Pyramid or Food

Pyramid)............................................................... 219

Gıda Sanitasyonu (Food Sanitation – Food Hygiene)             219

Gıda Sayımı (Food Account)................................. 219

Gıda Seçimi (Food Choice).................................... 219

Gıda Turizmi (Food Turism)................................. 219

Gıda Tüketime Hazır (Food, Convenience)............ 220

Gıda Üretimi, Mikrobiyolojik (Production of Food, Microbiological)    220

Gıda Yanlışlığı (Food Fallacy)............................... 220

Gıda, Yeni (Food, New)........................................ 220

Gıda Zenginleştirilmesi (Food Enrichment)........... 220

Standardizasyon (Standardization)........................ 221

Nutrifikasyon (nutrification)................................... 221

Restorasyon (Restoretion)...................................... 221

Gıdasızlık (Inanition)............................................ 221

GIDA ALERJİSİ (FOOD ALLERGY).................... 221

G- Şekil 7: Gıda Alerjisi........................................ 222

Gıda Eliminasyonu (Food Elimination)................. 223

Gıda Fosfat Faktörü (food Phoshate Faktor).......... 223

Gıda Intoleransı (Food Intolerance)....................... 223

Gıdaya Meydan Okuma veay Gıdayla Uyarma (Food Chalenge)           223

GIDALAR, BİFİDOBAKTER (FOODS, BIFIDOBACTERIA)                223

Bifidus süt.............................................................. 223

Bifidus – Acidophilus süt....................................... 223

Bifidus – Tehermophilus süt................................... 223

Bifidus – Acidophilus – Pedioccus süt.................... 223

Bidifus – Yoğurt veya Bifidus – Acidophilus........... 223

Bifidus – Acidophilus – Mesophilic Streptocci Süt.. 223

GIDA BOZULMASI (FOOD SPOILAGE)............. 223

G- Tablo 1: Gıda Kalitesini Bozan Bazı Enzim Kataliz Tepkimeleri       224

G- Şekil 8: Gıdanın Kullanılması ve İşlenmesinde Kalite Kriterleri        224

G- Şekil 9: HACCP Konsepti (örnek: Mandıra)..... 225

Gıda Değerinin Azalması(Food Adulterant)........... 225

Gıda Güvenliği (Food safety)................................ 225

Gıdalardaki Doğal Toksinler (Naturally Toxins In Foods)     226

1- Bitkisel kaynaklı toksinler a) Alkaloidler............ 226

2- Hayvansal kaynaklı toksinler a) Balık................ 226

b) Kabuklu deniz hayvanı zehirlenmesi.................. 226

3- Mikrobiyal kaynaklı toksinler a) Mantarlar........ 227

b) Küfler ve mikotoksinler...................................... 227

c) Algler................................................................ 227

d) Bakteri.............................................................. 227

4- Diğer doğal oluşan toksinler a) Karsinojenler ve antikarsinojenler    227

b) Anti-besinler...................................................... 227

c) Gıda alerjenleri................................................. 227

GIDA ÖRGÜTLERİ (FOOD ORGANISATIONS).. 227

Gıda ve Beslenme bilgi Merkezi (Food and Nutrition Information Center) (FNIC)                228

Gıda ve Beslenme Politikası (Food and nutrition Policy)       228

Gıda ve Beslenme Servisi(Food and Nutrition Service) (FNS)               228

G- Şekil 10: Nüfus, Gelişme ve Beslenmenin Başlıca Bağlantıları          228

Gıda ve Beslenme Yönetimi (Food and Nutrition Board) (FNB)            228

Gıda desteği (Food Entıtlement)............................ 228

Gıda ve İlaç İdaresi(Food and Drug Administration) (FDA)  228

Gıda ve Tarım Örgütü (Food and Agriculture Organisation) (FAO)       229

Gıda Yardımı, Acil Durumlarda (Food Aid, Emergencies)     229

GIDA PROFESYONELLERİ (FOOD PROFESSIONALS)      229

Gıda Bilimcisi(Food Scientist)............................... 229

Gıda Denetçisi(Food Inspector)............................. 229

Gıda Mühendisliği (Food Engineer)....................... 229

Gıda Teknoloğu (Food Technologist).................... 229

GIDALARLA İLGİLİ SORUNLAR (FOODS RESPOBSIBLE DISARDERS)         229

Gıda Kirlenmesi ve Kirleticileri (Food Contaminats)              230

G- Şekil 11: mikrobik Bozulmanın Engellenmesinin Yolları  230

Gıda Mikrobiyolojisi(Food Microbiology)............ 231

Gıda Zararlıları (Food Hazards)............................. 231

Gıda Zehirlenmesi(food Poisining)........................ 232

G- Tablo 2: Bazı Bakteriyal Gıda Zehirlenmeleri... 232

Gıda Zehirleri (Food Toxins)................................ 232

Gıdalarla Bulaşan Hastalıklar veya Gıda Enfeksiyonları (foodborne Diseases)     233

1- Bakteriler.......................................................... 233

2- Mikotoksin organizmalar................................... 234

3- Parazit organizmalar......................................... 234

4- Virüs organizmalar............................................ 234

5- Önlenmesindeki tedbirler................................... 234

GİLBERT HASTALIĞI (GILBERT’S DISEASE).. 234

GİNGİVA (GINGIVA).......................................... 234

Gingivit – Dişeti İltihabı (Gingivitis)...................... 234

GLOKOM (GLOUCOMA).................................... 235

GLASİAL ASETİK ASİT (GLACIAL ACETIC ACID)          235

GLİADİN (GLIADIN)........................................... 235

GLİKOASKORBİK ASTİ (GLUCOASCORBIC ACID) Askorbik Asit,

Vitaminler/C Vitamini............................................ 235

GLİKOLİZ (GLYCOLSIS) Glikojenoliz................ 235

G- Şekil 12: Glikoz; Glikozun Pruvata (Laktata) Kadar Yıkımı, Embden

 Meyerhof)............................................................ 235

GLİKOJEN (GLYCOGEN).................................... 235

Glikojen Depo Hastalığı (Glycogen Storage disease) (GSD)   235

Glikojen yüklemesi (Glycogen Supercompensation)              236

Glikojenez (glucogenesis)...................................... 236

Glikojenoliz (Glycogenolsis)................................. 236

Glikojenosiz (glycogenosis).................................. 236

G- Şekil 13: Glikozun Yıkımı ve Enerji sağlanması.............. 236

Glikoneojenez (Gluconeogenesis)......................... 236

GLİKOKALİKS (GLYCOCALYX)....................... 237

GLİKOSİT (GLYCOSIDE).................................... 237

Glikositik Bağ (Glycosidic Linkage)...................... 237

G- Şekil 14: Glikoneojenez; Glikojenik Amino Asitlerden Glikoz Oluşumu          237

GLİKOSTATİK TEORİ veya MEKANİZMA (GLUCOSTATIC THEORY

or MECHANISM)................................................. 237

GLİKOZ veya DEKSTROZ (GLUCOSE or DESTROSE)       237

Glikolipit (glycolipids).......................................... 238

Glikoliz (glycolsis)................................................ 238

Glikoprotein (Glycoproteins)................................ 238

Glikoz: Azot Oranı (Glucose : Nitrojen Ratio) (G:N)              238

Glikoz Oksidaz (glucose Oxidase) ........................ 238

Glikoz sağlanırlığı, Toplam (total Available Glucose) (TAG) 238

Glikoz Şurubu (Glucose Syrups)........................... 238

Glikoz Tolerans Faktörü (Glucose tolerance Factor) (GTF)   239

Glikoz Tolerans Testi (Glucose Tolerance Test) (GTT)         239

G- Tablo 3: Glisemik Bozukluğun Etiyolojik tipleri ve Basamkları        239

Glikoz transport, Maksimum (Glucose Transport, Maximum)              239

Glikozüri (Glucosuria).......................................... 240

GLİSEMİK GÖSTERGE (GLYCEMIC INDEX).... 240

GLİSERALDEHİT (GLYCERALDEHYDE).......... 240

GLİSEROL (GLYCEROL).................................... 240

Gliserin (Glycerin)................................................ 240

Gliserit (Glyceride)................................................ 240

Gliserol Lakto Stearat veya Yağ Asitlerinin Gliseril Lakto Esteri (Glycerol Lacto

Stearate or Glyceryl Lacto Esters of Fatty Acids).. 240

GLİSİN (GLYCINE)............................................. 240

Glisinin (Glycinin)................................................ 240

Glisinüri (Glycinuria)............................................ 240

GLİSİRHİZİN (GLYCYRRHIZIN)........................ 240

GLOBİN (GLOBIN).............................................. 240

Globüler Protein (Globular Proteins)..................... 241

Globülin (Globulıne)............................................. 241

Psödoglobülin (pseudoglobulin)............................ 241

GLOMERÜLER FİLTRASYON HIZI (GLOMERULAR FILTRATION RATE)    241

GLOMERÜLONEFRİT (GLOMERULONEPHRITIS) Nefrit  241

GLİKOSİLTRANSFERAZ (GLUCOSILTRANSFERASE)     241

GLOSİT (GLOSSITIS).......................................... 241

GLUKAGON (GLUCAGON) Hormon/İç Salgı ve Hormonlar, Pankreas               241

GLUKOKORTİKOİD (GLUCOCORTICAIDS)...... 241

GLUKONİK ASİT-GLUKONAT SODYUM veya POTASYUM (GLUCONIC

ACID-GLUCONATE/SODIUM OR POTASSIUM) 241

Glukono – Delta – Lakton (Glucono – Delta-Lactone)           242

Glukronik Asit (Glucronic Asid)........................... 242

Glutamik Asit – Glutamat (Glutamic Acid- Glutamate)          242

GLUTAMİN (GLUTAMINE)................................ 242

Glutaminaz (Glutaminase)..................................... 242

GLUTARİK ASİDEMİ (GLUTARIC ACIDEMIA) (GA)       242

GLUTATION (GLUTATIONE)............................ 242

Glutation dehidrojenaz (Glutatione dehydrogenase)              242

Glutation redüktaz (Glutatione reductase)............. 242

Glutation sentetaz (Glutatione senthetase)............. 242

Hemaglutation (Haemagglutation)........................ 243

GLUTELİNLER (GLUTELINS)............................ 243

Gluten (Gluten)..................................................... 243

Glutenin (Glutenin)............................................... 243

Glutene Hassas Enteropati (Gluten Sensitive Enteropathy)    243

GLUTOZ (GLUTOSE).......................................... 243

GOLGİ CİHAZI (GOLGI COMPLEXAPPARATUS)             243

GONODOTROPİK HORMON (GONODOTROPHIC HORMONE) (GTH)

Hormon/İç Salgı, Hormonlar................................. 243

GOSİPOL (GOOSYPOL)....................................... 243

GOURDS-KABAKGİLLER (GOURDS)................ 243

GÖRME İŞLEVİ (VISIUL PROCESS)................... 243

Görme Eşiği (Visual Treshold).............................. 244

Görme Eflatunu (Visual Violet)............................. 244

Görme Moru (Visual Purple)................................. 244

Görme Sarısı(Visual Yellow)................................. 244

GRAFT VERSUST HASTALIĞI (GRAFT VERSUST HOST DISEASE)               244

GRELİN (GHRELIN) Nöropeptit ve Polipeptitler.. 244

GREYFURT (GRAPEFRUIT Citrus paradisi) Meyve ve Bazı Meyveler 244

GRİP (INFLUENZA)............................................. 244

GUAİAK TEST (GUAIAC TEST)......................... 244

GUAİK KÖMÜRÜ (GUAICAOL)......................... 244

GUANİN (GUANIN)............................................. 244

Guanosin Trifosfat (Guanosine Triphosphate) (GTP)            244

GUAR – SAKIZ – ZAMK (GUAR-GUM)............. 245

GUATR (GOITER)................................................ 245

G- Resim 1: İyot Yetersizliğinde Oluşan Guatr...... 245

GUAVA (GUAVA – Psidium guajava) Meyve/Tropikal        245

GUILLAIN BARRE SENDROMU (GUILLAIN BARRE SYNDOME    245

GUT-DAMLA (GOUT)......................................... 245

G- Şekil 15: Normal ve Gutlu Eklem Karşılaştırılması           246

GÜMÜŞ BALIĞI (SMELT – Omerus) Balıkv e Bazı Balık Türleri        246

GÜNEŞ IŞIĞI BİRİMİ (SUNSHINE UNIT)........... 246

GÜNLÜK ÖRNEK DEĞER (DAILY REFERENCE VALUE) (DRV)     246

Günlük Değer (Daily Value) (DV)......................... 246

GÜNLÜK RAHATLIK (DAILY EASE)................ 246

25- HİDROKSİKOLEKASİFEROL (25-HYDROXYCHOLECALCIFEROL)         247

5- HİDROKSİNDOL ASETİK ASİT (5-HYDROXYINDOLE ASETIC ACID)      247

HACİM – KÜTLE (BULK)................................... 247

Hacim Oluşturan Maddeler (Bulking Agent).......... 247

HAFF HASTALIĞI (HAFF DISEASE).................. 247

HALDAN CİHAZI (HALDANE APPARATUS).... 247

HALOFİLİK BAKTERİ (HALOPHILIC BACTERIA)            247

HAM (HAM)......................................................... 247

Ham Protein (Crude Protein)................................. 247

Ham Posa (Crude Fiber)........................................ 247

Ham Yağ (Crude Fat)............................................. 247

HAMBURGER (HAMBURGER) Et ve Et Ürünleri 247

HAMVİ FORMÜLÜ (HAMWI FORMULA).......... 247

HAPLOİT (HOPLOID).......................................... 247

HAPTOGLOBİN (HAPTOGLOBIN) (Hp)............. 247

HARDAL (MUSTARD – Brassica, Sinapsis alba). 248

Hardal Unu (Mustard Flour).................................. 248

Hardal Yağı (mustard Oil) Yağlı Tohumlar............ 248

HARDEİN (HARDEIN)......................................... 248

HARRİS –BENEDİCT FORMÜLÜ (HARRISBENEDICT FORMULA)  248

HARTNUP HASTALIĞI (HARTNUP DISEASE).. 248

HASTALIK (DISEASE)........................................ 248

HASTANE TANI GÖSTERGESİ (HOSPITAL PROGNOSTIC INDEX) (HPI)      248

HAŞHAŞ TOHUMU (POPPY Seed-Papaver somniferum)     248

HAUGH GÖSTERGESİ (HAUGH’S INDEX)........ 249

HAVA ALIMI (DEAERATION)........................... 249

Hava Sınıflaması(Air Classification)...................... 249

HAVUÇ (CARROTS – Daucus carota/sativus) Sebzeler / Diğer             249

HAVYAR BALIK YUMURTASI (ROE) Balık, Balık Ürünleri, Balık Yumurtası   249

HAY DİYET (HAY DIET) Diyet Çeşitleri............. 249

HAYBOKS veya ATEŞSİZ PİŞİRME (HAYBOX COOKING)               249

HAYVANSAL YAĞLAR (ANİMAL FATS).......... 249

HAZE veya PUS (HAZE)...................................... 249

HEKSOZ (HEXOSE)............................................. 249

H- Şekil 1: Heksoz Mono – Fosfat Yolu................ 249

Heksoz-Monofosfat Metabolik Yolu (Hexose Monophoshate Shunt) (HMS)       249

Heksokinaz (Hexokinase)..................................... 249

Heksuronik Asit (Heksuronik Asit)....................... 249

HELİKS (HELIX)................................................. 249

HELVA (HALVA – HALWA – HALAVA- CHALVA)          250

HELYUM DİLÜSYONU (HELİUM DILUTION).. 250

HEM (HEME – HAEME –PROTOHEME)............ 250

Hematin (Hematin)................................................ 250

Hemin (Hemin)..................................................... 250

Hem Demiri (Heme Iron)...................................... 250

Hematokrit (Hematocrit) (HCT)............................. 250

Hematoma (hematoma)......................................... 250

Hematopoiez (Haematopoiesis)............................. 250

Hematopoietik (Hematopoietic)............................. 250

HEMERALOPİ (HEMERALOPIA)....................... 250

HEMİSELÜLOZ (HEMICELLULOSE)................. 250

HEMOGLABİN (HEMOGLOBIN) (Hb)................ 251

H- Şekil 2: Hemoglobinle O2 ve CO2 Taşınması... 251

Glikosillenmiş Hemoglobin (Glycosylated Hemoglobin) (HbA)            251

Hemolobinmetre (hemoglobinemeter)................... 251

Karboksihemoglobin (Carboxyhemoglobın) (HbCO)             251

Methemoglobin (Methemoglobin)......................... 251

Oksihemoglobin (Oxyhaemoglobin)...................... 251

Verdohemoglobin (Verdoheamoglobine)............... 252

HEMOLİTİK ANEMİ (HEMOLYTIC ANEMIA) Anemi       252

Hemokromatoz (Hemochromatosis)...................... 252

Hemopoiez – Hematopoiez (Hemopoisesis-Hematopoisesis)                252

Hemoroji (Hemorrhage)........................................ 252

HEMOROİT (HEMORRHOIDS – PILES)............. 252

HEMOSİDERİN (HEMOSIDERIN)....................... 252

Hemosideroz (Hemosiderosis).............................. 252

HEMOTERMİ (HEMEOTHERM)......................... 252

HEPORİN (HEPARIN).......................................... 253

HEPATİK (HEPATIC).......................................... 253

Hepatik Ensefalopati (Hepatic Encephalopathy) (HE)            253

Hepatik Koma (Hepatic Coma).............................. 253

H- Şekil 3: HEpalik Ensefalopatide Amino Asit Dengesizliğinin Patojenitesi

BCAA: Dallı zincirli amino asitler, AAA: Aromatik amino asitler          253

Hepatik (Karaciğer) Yetmezliği (Hepatic Failure – Insufficiency)          254

Hepatit (Hepatitis)................................................. 254

Hepatit, Viral (Viral Hepatitis)............................... 254

Hepatomegali (hepatomegaly)................................ 254

HEPTİL PARABEN (HEPTYL PARABEN)........... 254

HERMETİK (HERMETIC).................................... 254

HERNİ-FITIK (HIATAL HERNIA)....................... 254

HERPES (HERPES)............................................... 255

HESPERİDİN (HESPERIDIN)............................... 255

HESS TESTİ (HESS TEST)................................... 255

HETEROZİGOT (HETEROZYGOTE).................. 255

HIÇKIRIK (HICCUPS – SINGULTUS)................. 255

HİDROJEN (HYDROGEN) (H)............................. 255

Hidrojen, Ağır (Hydrogen, Heavy)........................ 255

Hidrojen Bağ (Hydrogen Bonds)........................... 255

Hidrojenlendirme veya Hidrojenle Doyurma (Hydrogenation or Hydrogenated)   255

Hidrojen Peroksit (Hydrogen Peroxide)................. 256

HİDROKLORİK ASİT (HYDROCHLORIC ACID) 256

HİDROKORTİZON (HYDROCORTISONE) Hormon/İç Salgı ve Hormonlar        256

HİDROKSİBENZOİK ASİT ESTERLERİ (HYDROXYBENZOIC ACID

ESTERS)............................................................... 256

HİDROKSİAPATİT (HYDROXYAPATITE)......... 256

HİDROKSİKOBALAMİN (HYDROXOCOBALAMIN) Kobalamin,

Vitaminler/ B12 Vitamini....................................... 256

HİDROSİLİSİN (HYDROXYLYSINE).................. 256

HİDROKSİLLİ LESİTİN (HYDROXYLATED LECITHIN) Lesitin      256

HİDROKSİPROLİN (HYDROXYPROLINE)......... 256

Hidroksiprolinemi (Hydroxyprolinemia)............... 256

HİDROLİZ (HYDROLYZ).................................... 256

Hidroksilli Lesitin (Hydroxylated Lecithin) Lesitin.............. 256

Hidroksipropil Metilselüloz (Hydroxypropyl Mrthylcellulose)             256

Hidroksipropil Selüloz (Hydroxypropyi Cellulose).............. 256

Hidrolize Tahıl Soliti (hydrolyzed Cereal Solids)... 257

HİDROLİZE BİTKİ PROTEİNİ (HYDROLYZED VEGETABLE PROTEIN)        257

HİDROSOĞUTUCU (HYDROCOOLING)............. 257

HİDROSTATİK BASINÇ (HYDROSTATIC PRESSURE)      257

HİJYEN (HYGIENE)............................................ 257

HİNDİSTAN CEVİZİ, MUSKAT (NUTMEG-Myristicaf ragrans)         257

HİPERAKTİVİTE – HİPERKİNEZ – DİKKAT YETERSİZLİĞİ BOZUKLUĞU (HYPERACYIVITY – HYPERKINESIS – ATTENTION DEFICIT DISORDER) 257

HEPERALDESTERONİZM (HYPERAL-DOSTERONISM)   258

HİPERALİMENTASYON (HYPERALIMENTATION)         258

HİPERAMONEMİ – AMONEMİ (HYPERAM-MONEMIA) 258

HİPEREMEZ (HYPEREMESIS)............................ 258

HİPERFAJİ (HYPERPHAGIA).............................. 258

HİPERFOSFATEMİ (HYPERPHOSPHATEMIA).. 258

HİPERGLİSEMİ (HYPERGLYCEMIA)................ 258

HİPERGLİSEMİK, HİPEROSMOLAR, KETOTİK OLMAYAN SENDROM (HYPERGLYCEMIC, HYPEROSMOLAR, NONKETOTIC SYNDROME)    258

HİPERİNSÜLİNİZM (HYPERINSULINISM)........ 258

HİPERKALEMİ (HYPERKALEMIA)................... 259

HİPERKALSEMİ (HYPERCALCEMIA)............... 259

Hiperkalsiüri (Hypercalciuria)............................... 259

HİPERKARATENOZ (HYPERCARATENOSIS)... 259

HİPERKATABOLİZMA (HYPERCATABOLISM) 259

HİPERKERATOZ (HYPERKERATOSIS).............. 259

HİPERKLOREMİ (HYPERCHLOREMIA)............ 259

HEPERKLORHİDRİ (HYPERCHLORHYDRIA)... 259

HİPERKOLESTEROLEMİ (HYPERCHOLESTEROLEMIA) 259

HİPERLİPİDEMİ (HYPERLIPIDEMIA)............... 260

HİPERLİPOPROTEİNEMİ (HYPERLIPOPROTEINEMIA)   260

TİP I...................................................................... 260

Tip ile – Tib llb..................................................... 260

Tip III................................................................... 260

Tip III................................................................... 260

Tip IV................................................................... 260

Tip V..................................................................... 260

HİPERMAGNEZEMİ (HYPERMAGNESEMIA)... 261

HİPERNATREMİ (HYPERNATREMIA)............... 261

HİPEROKSALÜRİ (HYPEROXALURIA)............. 261

HİPERPARATİROİDİZM (HYPERPARATHYROIDISM)     261

HİPERPLAZİ (HYPERPLASIA)............................ 261

HİPERSENSİTİVİTE DERİ DERİ TESTİ (HYPERSENSETIVITY SKIN TEST)  261

HİPERTANSİYON-YÜKSEK KAN BASINCI (HYPERTENTION/HIGH

BLOOD PRESSURE) (HTN) Tansiyon.................. 261

HİPERTONİK DEHİDRATASYON (HYPERTONIC DEHYDRATION)               261

HİPERTRİGLİSERİDEMİ (HYPERTRIGLYCERIDEMIA)   261

HİPERTİROİDİZM (HYPERTHROIDISM)........... 262

HİPERVİTAMİNOZ (HYPERVITAMINOSIS)...... 262

HİPOALBÜMİNEMİ (HYPOALBUMINEMIA).... 262

HİPOFİZ (HYPOPHYSİS)..................................... 262

H- Şekil 5: Hipofiz Ön Lobunun Metabolik Fonksiyonları    263

HİPOFOSFATASİ (HYPOPHOSPHATASIA)........ 263

HİPOFOSFATEMİ (HYPOPHOSPHATEMIA)...... 263

HİPOGLİSEMİ (HYPOGLYCEMIA).................... 263

Hipoglisemi, Diyabette (Hypoglycemia, Diabetes Mellitus)    264

HİPOGLİSİN A (HIPOGLYCINE A)..................... 264

HİPOKALEMİ (HYPOKALEMIA)....................... 265

HİPOKALSEMİ (HYPOCALCEMIA)................... 265

HİPOKİNEZ (HYPOKINESIS).............................. 265

HİPOKLOREMİ (HYPOCHLOREMIA)................ 265

HİPOKLOREMİK ALKALOZ (HYPOCHLOREMIC ALKALOSIS)      265

HİPOKLORİDİ – KLORHİDRİ (HYPOCHLORHYDRIA)     265

HİPOKROMİK (HYPOCHROMIC)....................... 265

HİPOMAGNESEMİ (HYPOMAGNESEMIA)....... 265

HİPONATREMİ (HYPONATREMIA)................... 265

HİPOPİTÜİTARİZM (HYPOPITUITARISM)........ 265

HİPOTALAMUS (HYPOTHALAMUS)................. 266

HİPOTANSİYON(HYPOTENTION) Tansiyon..... 266

HİPOTERMİ (HYPOTHERMIA)........................... 266

HİPOTROİDİZM (HYPOTROIDISM)................... 266

HİPPURİK ASİT (HIPPURIC ACID)..................... 266

HİRUDİN (HIRUDIN)........................................... 266

HİSSEDİLMEYEN SIVI KAYBI (INSEBSIBLE FLUID LOSS)            266

Hissedilmeyen Gizli Terleme (Insensible Fluid Loss)            266

HİSTAMİN (HISTAMINE)................................... 266

Antihistamin (Antihistamine)................................ 266

Histidin (Histidine) (His/H)................................... 267

Histidinemi (Histidinemia).................................... 267

Histidinüri (Histidiuria)......................................... 267

HİSTON (HISTONES).......................................... 267

HİYALURONİK ASİT (HYALURONIC ACID).... 267

HODGKİN HASTALIĞI (HIDGKIN’S DISEASE) 267

HOMEOSTAZİ – ÖZDENGE (HOMEOSTATIS).. 267

HOMİNİ – YARMA (HOMINY)........................... 267

HOMOGENTİSİK ASİT (HOMOGENTISIC ACID)              267

HOMOJEN (HOMOGEN)..................................... 267

Homojenize (Homogenize).................................... 267

Homojenizasyon (Homogenisation)...................... 267

HOMOLOG KROMOZOM (HOMOLOGOUSCHROMOSOMES)         268

HOMOSERİN (HOMOSERINE)............................ 268

HOMOSİSTEİN (HOMOCYSTEINE)................... 268

Homosistinüri (Homocystinuria) .......................... 268

HOMOZİGOT (HOMOZYGOTE)......................... 268

HORMON-İÇ SALGI ve HORMONLAR (HORMONE, HORMONES)  268

Adrenokortikotropik Hormon (Adrenocorticotropıc Hormone) (ACTH)               268

H- Tablo 1: Hipotalamusun Kontrolü Altında Endokrin Organizasyonu               269

Aldesteron (Aldesterone)...................................... 269

Androjen (Androgen)............................................ 269

Antidiüretik Hormon (Antıdıuretic Hormone) (ADH)            269

Büyüme Hormonu (Growth Hormon – Somatotropın) (GH)  269

Deoksikortikosteron (11-Deoxycortıcosterone) (DOC)         269

ENdorfin (Endorphın)........................................... 270

Enterokinin (Enterocrinin).................................... 270

Epinefrin veya Adrenalin (Epinephrine or Adrenaline)          270

Glukagon (Glucagon)............................................ 270

Gonodotropik Hormon (Gonodotrophic Hormone) (GTH)    270

Hidrokortizon (Hydrocortisone)............................ 270

Lüteinleştirici Hormon (Lüteinizing Hormone) (LH)             270

Lüteotropik Hormon (Lüteotropic Hormon) (LTH)               270

Kortikosteron (Corticosterone).............................. 270

Norepinefrin veya Noradrenalin (norepınephrine). 270

Östrojen (Estrogen)............................................... 271

Parathormon veya Paratroit Hormon (Parathyroid Hormon) (PTH)       271

Progesteron (Progestorone)................................... 271

Somatostatin (somatostatin).................................. 271

Somatotropik Hormon (Somatotropic Hormone)... 271

Testosteron (testosterone)..................................... 271

Trotropik-Tiroidi Stimüle Eden Hormon (Thyrotropic – Thyroid Stimulating

Hormone) (TSH)................................................... 271

Vazopressin – Antidiüretik Hormon (Vasopressin)               271

HOROZ İBİĞİveya YABANİ KADİFE ÇİÇEĞİ (AMARANTH Amaranthus)       272

HOŞAF (STEWED DRY FRUIT)........................... 272

HUMEKTAN (HUMECTANT)............................. 272

HUNTİNGTON HASTALIĞI (HUSTINGTON’S DISEASE) 272

HURLER-PFAUNDLER SENDROMU (HURLER-PFAUNDLER SENDROM)      272

HURMA (DATE-Phoenix dactylifera) Meyve ve Meyveler   272

HURMA, TRABZON veya AMERİKAN (PERSIMMON – Diospyros

virginiana) Meyve ve Meyveler............................. 272

IATROJENİK (IATROGENIC).............................. 273

ISI ÜRETİMİ (HEAT COMBUSTION)................. 273

ISLATMAK (SOAKING)...................................... 273

ISPANAK  (SPINACH – Spinacia oleracea) Sebzeler/Yeşil Yapraklı     273

ISTAKOZ (LOBSTER – HOMARUS) Deniz Yiyecekleri ve Ürünleri/Kabuklu

Deniz Ürünleri....................................................... 273

IŞINLAMA (IRRADIATION)............................... 273

ITAİ-ITAİ HASTALIĞI (ITAI-ITAI DISEASE)... 273

İÇ YAĞI (SUET)................................................... 273

İDEAL VÜCUT AĞIRLIĞI (İDEAL BODY WEIGHT) (IBW)              273

İDİOPATİK (IDIOPATHIC).................................. 273

İdiopatik Steatore (İdiopathic Steatorrhea)............. 273

İdiopatik Trombositopenik Purpura (İdiopatic Trombocytopenic Purpura) (ITP) 274

İDRAR (URINE)................................................... 274

İdrar Analizi (Urinalysis)...................................... 274

İdrar Kalsiyum (Urinary Calcium)......................... 274

İdrar Kloru (Urinary Cloride)................................ 274

İdrar Ozmolalitesi (Urinary Osmolality)................ 274

İdrar pH’sı (Urinary pH)....................................... 274

İdrar Potasyumu (Urinary Potassium)................... 274

İdrar Sodyumu (Urinary Sodium)......................... 274

İdrar Spesifik Gravite (urinary Specific Gravity)... 274

İdrar Üre Azotu (Urinary Urea Nitrogen) (UUN)... 274

İdrar Yolları Enfeksiyonu (urinary Tract Infection)               274

İdrar Yolları Taşları (Urinary Calculi, Urolithiasis)............... 274

İKTERİK veya SARILIK ve İKTERİK GÖSTERGESİ (ICTERIC and

ICTERIC INDEX)................................................. 275

İKYOTOKSİN (ICTHYOTOXIN)......................... 275

İLEİTİZ (ILEITIS)................................................ 275

İLEUM (ILEUM).................................................. 275

İleostomi (İleostomy)............................................ 275

İleus (İleus)........................................................... 276

İMMOBİLİZASYON – HAREKETSİZLİK (IMMOBILISATION)        276

İMMÜN SİSTEM veya BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ (IMMUNE SYSTEM) 276

İmmün Bastırıcı Tedavi (İmmunsuppresive Therapy)           276

İmmün Beslenme (Immunnutrition)...................... 276

İ-Şekil 1: İmmün Sistem Hücreleri........................ 277

İmmün Cevap – Kompetens (İmmun Competence).............. 278

İ-Şekil 2: Plasental Membrandan İmmünglobülinlerin (lg) Geçişi          278

İmmünglobülin (İmmunglobulin) (İg)................... 278

İmmünite – Bağışıklık (İmmunitiy)....................... 278

İMPLANTASYON (IMPLANTATION)................ 279

İN VİTRO ve İN VİVO (IN VITRO and IN VIVO)............... 279

İNANİSYON (INANITION).................................. 279

İNCİLME (VULNERABILITY)............................ 279

İNCİR (FIG – Ficus carcia) Meyve ve Bazı Meyveler            279

İNDİGO KARMİNİ (INDIGO CARMINE)............ 279

İNDİKAN (INDICAN).......................................... 279

İNDÜKSİYON (INDUCTION).............................. 279

İNDÜKSİYON PERİYODU (INDUCTION PERIOD)            279

İNFANTOMETRE (INFANTOMETER)................ 279

İNFLAMATUAR – İLTİHABİ BAĞIRSAK HASTALIĞI (INFLAMMATORY

BOWEL DISEASE) (IBD)..................................... 279

İNGREDİENT (INGREDIENT)............................. 279

İNHİBİSYON (INHIBITION)................................ 280

İNKAPARİNA (INCAPARINA)............................ 280

İNKONTİNENS (INCONTINENCE)..................... 280

İNME veya FELÇ (STROKE)................................ 280

İNORGANİK BESİNLER (INORGANIC NUTRIENTS)        280

İNORGANİK BİLEŞİK (INORGANIC COMPOUNDS)         280

İNOSİN (INOSINE).............................................. 280

İnosintrifosfat (İnosinetriphosphate) (ITP)........... 280

İNOSİTOL, MİYOİNOSİTOL (INOSİTOL, MYOINOSITOL)              281

Miyoinositol (myoinositol)................................... 281

İNSALİVASYON (INSALIVATION).................... 281

İNSAN İMMÜN YETMEZLİK VİRÜSÜ (HUMAN IMMUNDEFICIENCY

VIRUS) (HIV)....................................................... 281

İNSTANT GIDALAR (INSTANT FOODS)........... 281

İNSÜLİN (INSULIN)............................................ 281

İnsülin Birimi (İnsulin Unit).................................. 282

İ-Şekil 3: Pankreastan İnsülin Salgısını Besin Alımı Doğrudan veya Dolaylı

Etkileri GIP: Mide polipeptit inhibütörü. GLP-I: Peptit bağlı amino glukojen

amid, CCK: Kolesistokinin, DAG: Dİasilgliserol, PKC: Proteinkinaz     282

İnsülin Hazırlanması(İnsulin Preparation)............. 282

İnsülin Pompası (İnsulin Pump)............................ 283

İnsülin Direnci (İnsulin Resistance)...................... 283

İ- Şekil 4: İnsülin Direncinin Patofizyolojisi.......... 283

İnsülin Şoku (İnsulin Shock)................................ 283

İnsülin İntensit (Yoğun) tedavisi (intensive İnsulin Therapy) (İIT)       283

İnsüline Bağımlı diabetes Mellitus (İnsulin-Dependent Diabetes Mellitus)            283

İNTEGRE MOTOR PNÖMOTOGRAF (INTEGRATING MOTOR

PNEUMOTACHOGRAPH) (IMP)......................... 284

İNTERESTERİFİKASYON – İÇ DÜZENLEME (INTERESTERIFICATION)       284

İNTERFERON (INTERFERON)............................ 284

İNTERSTİYAL (INTERSTIAL)............................ 284

İNTESTİNAL – İNCE BAĞIRSAK (SMALL INTESTINE)   284

İntestinal Lenfajektasi (İntestinal Lymphangiectasia)             284

İntestinal Lipodistrofi (İntestınal Lıpodystrophy). 284

İntestinal Sıvı-Sekresyon (Intestinal Juice-Succus Entericus)                284

İ-Şekil 5: İnsan Bağırsağındaki Villinin Yapısı, Kan ve Lenf Damarları 284

İntestinal Yetmezlik (İntestinal Failure)................. 285

İNTOLERANS (INTOLERANCE)......................... 285

İNTRASELLULER SIVI KOMPARTMANI (INTRACELLULAR FLUID

COMPARTMENT) (IFC)....................................... 285

İNTRİNSİK FAKTÖR (INTRINSIC FACTOR) (IF).............. 285

İNÜLİN (INULIN)................................................ 285

İNVERT ŞEKER (INVERT SUGAR)..................... 285

İnvert Şeker Şurubu (İnvert sugar Syrup).............. 285

İnvertaz (invertases).............................................. 285

İnvertaz – İsomeltaz Yetersizliği (İnvertase-İsomaltase Deficiency)      285

İNVOLÜSYON (INVOLUTION).......................... 285

İPLİK KURDU (THREADWORNSTRONGLYOIDES) Beslenme, Parazitte,

Parazitlik Kurt – Asalak......................................... 285

İRMİK (SEMOLINA)............................................ 285

Danst (Dunst)........................................................ 285

Sago-Hint İrmiği (sago)......................................... 285

İRRİTE BAĞIRSAK SENDROMU (IRRITABLE BOWEL SYNDROME) (IBS)    286

İ- Şekil 6: İrrite Bağırsak Sendromu...................... 286

İSKELET (SKELETON)....................................... 286

İskelet Kasları (Skeletal Muscle)........................... 286

İ- Şekil 7: İnsanın İskelet Yapısı........................... 286

Düz kaslar (Somooth muscie/Vesceral muscle......... 287

İ- Şekil 8: İştah, Yeme ve doygunluğun Üç Düzeyde İlişkisi; Davranış Biçimi,

Periferol Fizyoloji ve metabolizma, Beyin Aktivitesi CCK: Kolesistokinin, FFA:

Serbest yağ asidi, Gl: Gastrointestinal, GLP: Peptit gibi glukogan, NTS: Solit

traktus nükleusu, PVN: Paraventikular nükleus, T:LNAA: Triptofan büyük nötral

amino asit.............................................................. 287

İSKEMİ (ISCHEMIA)........................................... 287

İSTRİDYE (OYSTER – Ostrea edulis) Deniz Yiyecekleri ve Ürünleri /

Kabuklu Deniz Ürünleri........................................ 287

İŞKEMBE (TRIPE) Organ Etleri/Sakatat................ 287

İŞTAH (APPETITE).............................................. 287

İ- Şekil 9: Kanserde İştahın Etkilenmesi................ 288

İYODOPSİN (IODOPSIN)..................................... 288

İYON (ION).......................................................... 288

İYOT (IODINE) (I)............................................... 288

İyodofor (iodophors)............................................ 289

İyodotroglobülin (iodothyroglobulın).................... 289

İyot Numarası (lodine Number)............................ 289

İyot-131, İyot Alım Testi (lodine -131, lodine Uptake Test)  289

İyotlu Tuz (lodized salt)........................................ 289

İZ TEKNİK (TRACER TECHNIQUE)................... 289

İZ ve ULTRAİZ ELEMENTLER (TRACE AND ULTRATRACE ELEMENTS)    289

İz Mineraller (trace Minerals)................................ 289

İz ve Ultraiz Elementlerin Özellikleri Emilimleri, Taşınmaları, Depolanmaları

ve Olası Biyolojik Rolleri....................................... 289

Alüminyum (Aluminium) (Al)................................. 289

İ- Tablo 1: Bazı İz  ve Ultraiz Elementlerin vücuttaki Düzeyi, Gereksinme ve

Kaynakları............................................................. 291

Arsenik (Arsenic) (Ar)............................................ 291

Bor (Boron) (B)..................................................... 291

Brom (Bromine (Br))............................................. 291

Flor (Florine) (F2)................................................ 291

Germanyum (Germanium) (Ge)............................. 292

Kadminyum (Cadmium) (Cd)................................. 292

Kalay ve Teneke (Tin) (Sn).................................... 292

Kurşun (Lead) (Pb)............................................... 292

Lityum (Lithium) (Li)............................................. 293

Molibden (Molybdenum) (Mo)............................... 293

Nikel (Nickel) (Ni).................................................. 293

Rubidyum (Rubidium) (Rb)................................... 294

Silikon (Silicon) (Si).............................................. 294

Vanadyum (Vanadium) (V)................................... 294

İZOALLOKSAZİN (ISOALLOXAZINE).............. 295

İZOASKORBİK ASİT (ISOASCORBIC ACID) Askorbik Asit               295

İZODERMOSİN (ISODERMOSİNE)..................... 295

İZOELEKTRİK NOKTA (ISOELECTRIC POINT) 295

İZOGLİKOZ (ISOGLUCOSE)............................... 295

İZOLÖSİN (ISOLEUCINE) (ile/I)......................... 295

İZOMALTOZ (ISOMALTOSE)............................ 295

İZOMER (ISOMER).............................................. 295

İZOMERAZ (ISOMERASE).................................. 295

İZOPREN (ISOPRENE)......................................... 295

İZOPROPİL SİTRAT (ISOPROPLYL CITRATE).. 295

İZORİBOFLAVİN (ISORIBOFLAVIN) Riboflavin, Vitaminler/Riboflavin            295

İZOTONİK (ISOTONIC)....................................... 295

İZOTOP (ISOTOPS).............................................. 295

İZOVALERİK ASİDEMİ (ISOVALERIC ACIDEMIA)         296

 

JAGERİ (JAGGERY)............................................. 297

JAK MEYVESİ (JAK FRUIT) Meyve ve Bazı Meyveler/Tropikal         297

JAMAİKA ZENCEFİL FELÇİ (JAMAICA GINGER PARALYSIS)       297

JEJUNUM (JEJUNUM)......................................... 297

Jejunit (Jejunitis)................................................... 297

Jejunostomi (Jejunostomy).................................... 297

JELATİN (GELATIN)........................................... 297

JEL-JÖLE-PELTE (JELLY).................................. 297

JEOFAJİ (GEOPHAGIA)....................................... 297

JİNOİD YAĞ DEPOLANMASI(GYNOID FAT DEPOSITION)             297

JUL (JOULE) (J)................................................... 297

JUNK GIDA (JUNK FOOD).................................. 297

JUNKET – EKŞİMİK (JUNKET).......................... 298

JUVENİL – GENÇ (JUVENILE)........................... 298

Juvenil Diyabet (Juvenile – Onset Diabetes Mellitus) (JODM)               298

Juvenli Obezite (Juvenile – Onset Obesity) (JODO)               298

 

K VİTAMİNİ (VITAMINE K).............................. 299

KABA DOĞUM HIZI (CRUDE BIRTH RATE)..... 299

KABA ÖLÜM HIZI (CRUDE DEATH RATE)...... 299

KABAK; YAZ, KIŞ (MARROW-SQUASH-Cucurbita pepo and maxima,

Pumkin-Cucurbita pepo) Sebzeler/diğer................. 299

KABARTMA (LEAVEN)...................................... 299

Kabartma Tozu (bakıng Powder-bakıng Soda)....... 299

KABUKLU DENİZ ÜRÜNLERİ (SHELL-FISH) Deniz Ürünleri           299

KABUL EDİLİR GÜNLÜK MİKTAR (ACCEPTABLE DAILY INTAKE) (IDI)   299

KABURGA ETİ (SPARERIB)................................ 300

KADMİYUM (CADMIUM) (Cd) İz ve Ultraiz Elementler     300

KAFEİN (CAFFEINE)........................................... 300

B- Tablo 1: Bazı İçeceklerin Kafein Miktarları....... 300

KAHVALTILIK TAHILLAR (BREAKFAST CEREALS)      301

KAHVE (COFFEE – COFFEA – Coffea arabica/C.canephora)               301

KAKAO (COCOA-Theobroma cocoa)................... 301

Kakao Çekirdeği (Cocoaa Nibs)............................. 302

Kakao Yağı (COcoa Butter)................................... 302

KAKTÜS ARMUDU (CACTUS PEAR) Meyve ve Bazı Meyveler         302

KALAMAR (SQUID-Loligo vulgaris/Alfoteuhis media) Deniz Yiyecekleri

ve Ürünleri/Kafadan bacaklılar)............................. 302

KALAY – TENEKE (TIN) (Sn) İz ve Ultraiz Elementler       302

KALE-KAİL (COLLARD – Bracssica olercea) Sebzeler/Yeşil Yaprakları             302

KALİPER (CALIPER)........................................... 302

KALİTE EMNİYET (TEMİNATI) VE KONTROLÜ, GIDA (QUALITY

ASSURANCE AND CONTROL, FOOD)............... 302

KALİTE GELİŞİMİ, HASTA (QUALITY IMPROVEMENT, PATIENT) (QI)      303

KALKAN BALIĞI KARACİĞER YAĞI (HALIBUT LIVER OIL-

Hippoglossuss vulgaris): Balık ve Bazı Balık Türleri             303

KALKULİ (CALCULUS)...................................... 303

KALORİ (CALORIE) (Cal/kal).............................. 303

Kalori Eşdeğeri (Calori Equivalent)....................... 303

Kalori Gereksinmesi (Calorie Requirements)......... 303

Kalori-Protein Malnutrisyonu (Calori-Protein Malnutrition) (CPM)       303

Kalori: Azot Oranı (Calori: Nitrogen Ratio) (C:N R)               303

Kalorimetre (Calorimetre)...................................... 304

Kalorimetri (Calorimetry)...................................... 304

Bomba Kalorimetre (Bomb Calorımeter)................ 304

K- Şekil 1: Bomba Kalorimetre, Yiyecek örneği Çemberin içine konur, oksijen ve-

rilir. Yiyeceğin yanmasıyla üretilen ısı suyu ısıtır, bu ısıda tertometre ile ölçülür  304

Oksikalorimetre (Oxycalorimeter)........................... 304

KALP (HEART).................................................... 304

K- Şekil 2: Kalbin Yapısı ve Kapakları.................. 305

Kalp Ameliyetları (Cardiac Surgery)...................... 305

Kalp-Damar Hastalıkları (Cardiovascular Diseases) (CVD)   305

K- Şekil 3: Kalbin Kanı Vücuda Pompalaması....... 306

Kalp Hastalığı (Cardiac Disease)............................ 306

K- Tablo 2: Lipoproteinlerle ilişkili risk düzeyleri (mg/di)     307

Kalp Kası (Cardiac Muscle)................................... 307

Kalp nakli (Heart Transplantation) Organ Nakli..... 307

Kalp Yetmezliği (Heart Failure)............................. 307

KALSİDİOL (CALCIDIOL) Vitamin D Vitamini... 307

KALSİFEROL (CALCIFEROL) Vitamin, D Vitamini             307

KALSİTONİN (CALCITONIN) (CT).................... 307

KALSİTRİOL (CALCITRIOL) Vitamin, D Vitamini              307

KALSİYUM (CALCIUM) (Ca).............................. 307

K- Şekil 4: Kalsiyumun Bazı İşlevleri.................... 308

K- Şekil 5: Kalsiyum Metabolizmasının Düzenlenmesi          308

Kalsiyum Asit Fosfat (Calcium Acid Phosphate) (ACP)         308

Kalsiyum Glukonat (Calcium Gluconate).............. 308

Kalsiyum Propionat (Calcium Propionste)............. 309

Kalsifikasyon (Calcification)................................. 309

Kalsinoz (Calcinosis)............................................ 309

KAMPİLOBAKTER JEJUNİ (CAMPYLOBACTER JEJUNI) 309

KAN (BLOOD) .................................................... 309

Kan Basıncı (Blood Pressure)................................ 309

Kan-Beyin Bariyeri (Blood-Brain Barrier)............. 309

Kan Hücreleri (Blood Cell) ................................... 310

Beyaz kan hücreleri – Lökosit (White blood cells – Leucocytes)              310

Kan Lipitleri (Blood Lipids).................................. 310

Kan Platelet (Blood Platelet).................................. 310

Kan Sayımı (Blood Count).................................... 310

Kan Şekeri (Blood Sugar)...................................... 310

Kan Üre Azotu (Blood Urea Nitrojen) (BUN)........ 311

KANCALI KURT veya ÇENGELLİKURT (HOOKWORM) Beslenme,

Parazitte, Parazitlik Kurt- Asalak........................... 311

KANSER (CANCER)............................................. 311

K- Şekil 6: Kanser ve Tedavisinin beslenmede İştaha Etkisi  311

K- Şekil 7: Kanser Oluşum Nedenleri ve Patofizyolojisi        312

Kanser Kaşeksi (Cancer Cachexia)........................ 313

K- Şekil 8: Kanser Oluşumunun Evre Şeması....... 313

Karsinojen (Carcinogen)........................................ 313

Karsinoma (Carcinoma)........................................ 313

KAPİLLER DAYANIKLIK TESTİ (CAPILLARY RESISTANCE TEST)              313

KAPOSİ SARKOMU (KAPOSI SARKOMA) (KS) 314

KAPRENİN (CAPRENIN)..................................... 314

Kaprik Asit (Caprıc Acid)...................................... 314

K- Şekil 9: Karaciğer Detoksifikasyonu................. 314

Kaprilik Asit (Caprylic Acid)................................. 314

Kaproik Asit (Caproık Acıd)................................. 314

KARABUĞDAY (BUCKWHEAT – Fagopyrum esculentum) 314

KARACİĞER (LIVER).......................................... 314

K- Şekil 10: Karaciğer Hastalıklarında Organın Görünümü    315

Karaciğer Fonksiyon Testi (Liver Function Test) (LFT)        315

Karaciğer Hastalıkları (Liver Diseases).................. 315

Karaciğer (Nakli) Transplantasyonu (Liver Transplantation) Organ Nakli             315

Karaciğer Yetmezliği (Hepatic Insufficiency)......... 315

KARAMEL (CARAMELIZE)................................ 316

KARANFİL (CLOVE-Eugenis aramatica) Baharat, Çeşni Vericiler        316

KARANLIĞA UYUM (DARK ADAPTATION).... 316

KARATATOKSİN (CARATATOXIN).................. 316

KARAYA ZAMK (KARAYA GUM)..................... 316

KARBOKSİGLUTAMİK ASİT (CARBOXYGLUTAMIC ACID)           316

KARBOKSİHEMOGLOBİN (CARBOXY-HEMOGLOBİN) (HbCO)     316

KARBOKSİLASYON (CARBOXILATION).......... 316

KARBOKSİLİK ASİT (CARBOXYLIC ACID)...... 316

KARBOKSİMETİL SELÜLOZ (CARBOXY-METHYL CELLULOSE) 316

KARBOKSİPEPTİDAZ (CARBOXYPEPTIDASE) 316

KARBOMİL FOSFAT SENTETAZ YETERSİZLİĞİ (CARBOMYL PHOSPHATE SYNTHETASE DEFICIENCY) (CPS)   317

KARBON (CARBON) ©........................................ 317

KARBON DİOKSİT (CARBON DIOXIDE) (CO2) 317

Karbondioksit Bağlanması (Carbondioxide Fixation)             317

Karbondioksit Bağlama Kapasitesi (Carbondixide Combining Power)   317

KARBONHİDRAT (CARBOHYDRATE)............... 317

Karbonhidrat Deposu (Carbbohydrate Storage)..... 317

Karbonhidrat İşlevleri (Carbohydrate Functions).. 317

K- Şekil 11: Karbonhidrat Metabolizması.............. 318

Karbonhidrat İntoleransı – Emilememesi (Carbohydrate Intolerance –

Malabsorpsiyon)................................................... 319

Karbonhidrat, Kullanılmayan (Carbohydrate, Unavailable)    319

Karbonhidrat Metabolizması (Carbohydrate Matabolism)      319

Karbonhidrat Oksidasyonu (Carbohydrate Qxidation)           319

Karbonhidrat Sayımı (Carbohydrate Counting)...... 319

Karbonhidrat; Sınıflandırılması, Karakterleri, Kaynakları: Monosakkaritler

(Basit şekerler)...................................................... 319

Pentozlar............................................................... 319

Disakaritle............................................................. 319

Trisakkaritler......................................................... 320

Polisakaritler ........................................................ 320

Karbonhidrat Sindirimi (Carbohydrate Digestion). 320

K- Şekil 12: Karbonhidrat Sindirimi...................... 320

Karbonhidrat Yüklemesi (Carbohydrate Loading). 320

KARBONİK ANHİDRAZ (CARBONIC ANHYDRASE)        320

KARBONİK ASİT (CARBONIC ACID) (H2CO3). 321

KARBONİL GRUBU (CARBONYL GROUP)........ 321

KARDAMOM (CARDAMOM) Baharat ve Bazı Baharat Türleri            321

KARDİYAK (CARDIAC)...................................... 321

Kardiyak Kaşeksi (Cardiac Cachexia).................... 321

Kardiyak Output (Cardiac Output)......................... 321

KARIŞIK İŞLEVLİ OKSİDAZLAR (MIXED FUNCTION OXIDASE) (MFO)      321

KARİDES (SHRİMPS/PRAWN – Peneus setiferus) Deniz Yiyecekleri ve

Ürünleri/Kabuklu Deniz Ürünleri.......................... 321

KARMİN (CARMINE – Coccus cacti)................... 321

KARNABAHAR (CAULIFLOWER – Brassica oleraccea botrytis)

Sebzeler/kükürtlü.................................................. 322

KARNİVOR (CARNIVOROUS)............................ 322

KARNOSİN (CARNOSINE).................................. 322

Karnosinemi (Carnosınemia)................................. 322

KARATENOİDLER (CAROTENOIDS)................. 322

Karotenal (Carotenal)............................................ 323

Karotenemi (Carotenemia)..................................... 323

Karotin (Carotin)................................................... 323

KARPUZ (WATERMELONE-Citrullus vulgaris) Meyve ve Bazı Meyveler           323

KARRAGİN (CARRAGEENIN)............................ 323

KARELL DİYETİ (KARELL DİET) Diyet Çeşitleri               323

KAS (MUSCLE).................................................... 323

K- Şekil 13: Vücut Kas Yapısı............................... 323

Kas Distrofisi (Muscular Dystrophy).................... 324

KASAVA (CASSAVA) Sebzeler/Yumrulu-Depo Köklü         324

KEŞEKSİ (CACHEXIA)........................................ 324

KATABOLİZMA (CATABOLISM)....................... 324

KATAL (KATAL) (K/kat)..................................... 324

KATALAZ (CATALASE)..................................... 324

KATARAKT (CATARACT).................................. 324

KATEKOLAMİN (CATECHOLAMINES)............ 324

KATEMFE (MIRACLE BERRY) Üzümsü Meyveler             324

KATEPSİN (CATHEPSINS).................................. 324

KATERİNG – YEMEK SAĞLAMA – TOPLU BESLENME SİSTEMLERİ

(CATERING)........................................................ 325

1- Pişir – Dağıt Sistemi (Cook – Serve System)....... 325

2- Pişir – Dondur Sistemi (Cook – Freze System)... 325

3- Pişir – Soğut Sistemi (Cook-Chill System).......... 325

KATEŞİN (CATECHIN)....................................... 325

KAVRULMUŞ TAHIL İÇECEKLERİ (ROASTED GRAIN DRINK –

Creal coffee).......................................................... 325

KAVUN (MELON – Cucurbitaceae) Meyve ve Bazı Meyveler              326

KAYA BALIĞI (ROCK FISH – SEBASTODES) Balık ve Bazı Balık Türleri         326

KAYISI (APRICOT – Prunus armeniaca) Meyve ve Bazı Meyveler      326

KAYMAK (CREAM)............................................ 326

KAYMAK TORTUSU – SODYUM ASİT TARTARAT (CREAM TARTAR –

SODIUM ACID TARTRATE)............................... 326

KAYNAMA NOKTASI (BOILING POINT).......... 326

KAYURENİN (KYNURENINE)............................ 326

KAZ TENİ (GOOSE FLESH – GOOSEPIMPLES) 326

KAZAL BOYUN (CASAL’S NECKLACE)........... 326

KAZEİN (CASEIN)............................................... 326

KEÇİ BOYNUZU – HARİP (CAROB – Ceratonia siliqua)     327

Keçi Boynuzu Zamkı (Lokust Bean Gum)............. 327

KEDİ BALIĞI (CAT FISH) Balık ve Bazı Balık Türleri         327

KEFİR (KEFIR)..................................................... 327

KEK VE ŞEKERLEMELER (CAKE and CONFECTIONERY)              327

KEK (OREGANO – THYME – Origanum / Thymus vulvare)

Yeşillik/Çeşni Vericiler.......................................... 327

KELP (KELP) Deniz Yiyecekleri ve Ürünleri........ 327

KEMİK (BONE).................................................... 327

K – Şekil 14: Uzun Kemiklerin Şematik Yapısı..... 328

Kemik iliği (bone Marrow).................................... 328

Kemik İliği Nakli (Bone Marrow Transplantation). 328

Kemik Kömürü (Bone Charcoal)........................... 328

Kemik Kütlesi (Bone Mass).................................. 328

Kemik Kütlesinin Doruğa Erişmesi (Peak Bone Mass)          329

KEMOJENİK BOZUKLUK (CHEMOGENIC DISORDER)    329

KEMOTERAPİ (CHEMOTHERAPY).................... 329

KEMPLER DİYETİ (KEMPLER DIET) Diyet Çeşitleri         329

KEPEK (BRAN).................................................... 329

KERASİN (KERASIN).......................................... 329

KERATİN (KERATIN)......................................... 329

Keratinazasyon (Keratinization)............................ 329

KERATİT (KERATITIS)....................................... 330

Keratomalasi (Karetomalacia)................................ 330

KERAVİYE (CARAWAY – Carum carvi) Yeşillik/Çeşni Vericiler        330

KEREVİT (CRAB, CRAYFISH – Astacus) Deniz Yiyecekleri ve Ürünleri            330

KEREVİZ (CELEREY – Apium graveolens) Sebzeler / Kükürtlü.         330

KESHAN HASTALIĞI (KESHAN DISEASE)....... 330

KETÇAP (KETCHUP – CATCHUP)...................... 330

KETO (KETO)...................................................... 330

Ketoasidoz – Ketozis (Ketoacidosis – Ketosis)..... 330

Ketoasit (Ketoacid)................................................ 331

Ketoglutarik Asit (Ketoglutaric Acid)..................... 331

Ketojenez (ketogenesis)......................................... 331

Ketojenik (ketogenic)............................................ 331

Ketojenik: Antikotojenik Oranı (ketogenic: Antiketogenic Ratio)           331

KETOKSİLOZ (KETOXYLOSE).......................... 331

KETON (KETONE).............................................. 331

Keton Cisimcikleri (Keton Bodies)........................ 331

Ketonemi (Ketonemia).......................................... 331

Ketonik Acıma (Ketonic Rancidity)....................... 331

Ketonüri (Ketonuria)............................................. 331

KETOZ (KETOSE)............................................... 332

KEYLOSİZ (CHEILOSIS)..................................... 332

KIKIRDAK DOKU (CARTILAGE TISSUE)......... 332

KILIÇ BALIĞI (SWORD FISH – Xiphias gladius) Balık ve Bazı Balık Türleri      332

KIMIZ (KIMIZ).................................................... 332

KIRMIZI BALIK (ROSE FISH – Sebastesmarinus) Balık ve Bazı Balık Türleri    332

KIRMIZI BİBER – ÇİLİ (CAYENNE – CHILLI-Capsicum frutescensiannum)     332

KIRMIZI BOYA NO2 (AMARANTH).................. 332

Kırmızı Boya No3 (Erythosine)............................. 332

KISABAĞIRSAK SENDROMU (SHORT BOWEL SYNDROME (SBS) 332

KİFOZ (KIPHOSIS).............................................. 332

KİM (CHYME)..................................................... 333

KİMOTRİPSİN (CHYMOTYPSIN)....................... 333

KİMYASAL BAĞIMLILIK (CHEMICAL DEPENDENCE – SUBSTANCE

ABUSE)................................................................ 333

KİMYASAL DEĞER (CHEMICAL SCORE of PROTEIN)    333

KİMYON (CUMIN – Cuminum cyminum) Baharat               333

KİNAZ (KINASE)................................................. 333

KİNETİK ENERJİ (KINETIC ENERGY) ............. 333

KİNİN (QUININE)................................................ 333

KİRAZ, VİŞNE (CHERRY – Prunus avium) Meyve ve Bazı Meyveler/

Ülkemizdeki Bazı Meyveler................................... 333

KİREÇ KAYMAĞI (CALCIUM HYDPOCHLORITE)           333

KİRLETİCİ, KİRLETMEK, KİRLENMİŞ, GIDA (CONTAMINANT,

CONTAMINATION – FOOD)............................... 333

KİSTİK FİBROSİZ (CYSTIC FIBROSIS).............. 333

KİŞİ BAŞINA veya NÜFUSBAŞINA (PERFERSON-PER CAPITA)      334

KİTİN (CHITIN)................................................... 334

K- Tablo 4: Kjeldahi Metoduna Göre Bazı Yiyecek Proteinlerinin Azot İçeriği

ve Toplam Azotun Ham Proteinine Çevirme Faktörleri          334

KİTOL (KITOL)................................................... 334

KİVİ (KIWIFRUIT – Actinidia chinensis) Meyve ve Bazı Meyveler     334

KJELDAHL METODU (KJELDAHL METHOD).. 334

KLİRENS TESTİ (CLEARANCE TEST)............... 334

KLON (CLONE)................................................... 334

KLOR ELEMENTİ (CLORINE) (CI)..................... 335

Klor Hareketi (Cloride Shift)................................. 335

Klor İyonu (Cloride Ion) (Cl)................................ 335

Klordioksit (Clorinedio-ide) (CIO2)...................... 335

Klorozis (Chlorosis).............................................. 335

Klorpropamid (Clorpropamide)............................. 335

KLOSTRİDİUM BOTULİNUM (CLOSTRIDIUM BOTULINUM)        335

KLOSTRİDİUM PERFRİNGENS (CLOSTRIDIUM PERFRINGENS)    335

KOAGÜLASYON (COAGULATION)................... 335

Koagüle Protein – Derive Protein (Coagulated Protein – Derived Protein)             335

Koagülasyon Zaman Testi (Coagulation Time Test) Pıhtılaşma Zamanı 336

KOBALAMIN (COBALAMIN)............................. 336

Kobamid (Cobamide)............................................ 336

Transkobalamin (transcobalamin)......................... 336

KOBALT (COBALT) (Co).................................... 336

KODEKS BESLENME KOMİSYONU (CODEX ALIMENTERIUS

COMMISSION)..................................................... 336

KOENZİM (COENZYME).................................... 336

Koenzim A (Coenzyme A) (CoA).......................... 336

Koenzim Q (Coenzyme Q) (CoQ).......................... 336

Kofaktör (Cofactor)............................................... 337

K- Tablo 5: Bazı koenzimlerin Enzimlerle İlişkisi. 337

K- Tablo 6: Metal ile Aktive Edilen Enzimler ve Koenzimler 338

KOFRANY MICHAELI SOLUNUM CİHAZI (KOFRANY MICHAELI

RESPIROMETER)................................................. 338

K- Tablo 7: Enzimlerle İlişkili Vitamin ve Vitamin Olmayan Maddeler ile

Konfaktörleri......................................................... 339

KOİLONŞİ (KOILONYCHIA).............................. 339

KOJİ (KOJI).......................................................... 339

KOKİNG (CHOKING).......................................... 339

KOKALAYİT (COCOLAIT)................................. 339

KOKU (SMELL, ODOR, SCENT)......................... 339

KOLA (COLA or KOLA)...................................... 340

KOLEKALSİFEROL – D3- VİTAMİNİ (CHOLECALCIFEROL) Vitamin /

D Vitamini ............................................................ 340

KOLERA (CHOLERA).......................................... 340

KOLESİST, KOLESİSTİK (CHOLECYST, CHOLECYSTIC)                340

Kolaju (Cholague)................................................. 340

Kolelitiyazis (Cholelithiasis).................................. 340

Kolesistektomi (Cholecystectomy)........................ 340

Kolesistit (Cholecystitis)....................................... 340

Kolestatik Karaciğer Hastalığı (Chelestatic liver Disease)       341

Kolesistokinin (Cholecystokinin or Pankreozimin)............... 341

KOLESTEROL (CHOLESTEROL)........................ 341

K- Tablo 8: Serum Kolesterol Düzeyini Düşürmede Diyet Önerileri      341

Kolesterol Düşürücü İlaçlar................................... 342

7- Dehidrokolesterol (7-Dehydrocholesterol)........ 342

Kolesterol Esteraz (Cholesterol Esterase).............. 342

Kolestanol (Chelestanol)....................................... 342

Kolestramin (Cholestramine)................................. 342

KOL – GÖĞÜS – KALÇA GÖSTERGESİ (ARM – CHEST – HIP – INDEX)       342

KOLİN (CHOLINE).............................................. 342

Kolinesteraz (Cholinesterase)................................ 342

KOLİT (COLITIS)................................................ 342

KOLİŞİSİN (COLCHICINE – Cochicum autumnale)             343

KOLLAJEN (COLLAGEN)................................... 343

Kollajenaz (Collagenase)....................................... 343

KOLLOİDLER (COLLOIDS)................................ 343

Kolloid, lyofobik (Colloids, Lyophobic)................. 343

Koloidal Ozmotik Basınç (Colloidal Osmotic Pressure)         343

KOLON (COLON)................................................ 344

Kolektomi (Colectomy)......................................... 344

Kolonik Fermentasyon (Colonic Fermentation)..... 344

Kolostomi (Colostomy)......................................... 344

KOLOSTRUM – AĞIZ (COLOSTRUM)............... 344

KOMA (COMA).................................................... 344

KOMPLEMENTASYON (COMPLEMENTATION)              344

KOMPOSTO (COMPOTE).................................... 345

KONDENSASYON (CONDENSATION)............... 345

KONDROTİN, KONDROTİN SÜLFAT (CHONDROTIN, CHONDROTIN

SULFATE)............................................................ 345

KONJENİTAL (CONGENITAL)........................... 345

Konjenital Kalp Yetmezliği (Congenital Heart Failure) (CHF) 345

Konjüktival Kseroz (Conjuctval Xerosis).............. 345

KONJÜGASYON (CONJUGATION)..................... 345

KONJÜGAZ – GLUTAMİL – KARBOKSİPEPTİDAZ (CONGUGASE –

GLUTAMYL – CAR-BOXYPEPTIDASE)............. 345

KONJÜGE PROTEİN (CONJUGATED PROTEIN)............... 345

KONJÜKTİVİT (CONJUCTIVITIS)...................... 345

KONSTİPASYON – KABIZLIK (CONSTIPATION)             346

KONVÜLSİYON (CONVULSION)....................... 346

KONYAK (COGNAC) Alkollü İçkiler................... 346

KOR PULMONAL (COR PULMONALE)............. 346

KORİ DÖNGÜSÜ(CORI CYCLE)......................... 346

K- Şekil 14: Kori Döngüsü.................................... 346

KORNEA (CORNEA)............................................ 346

Korneal Kseroz (Corneal Xerosis)......................... 346

Korneal Vaskülerizasyon (COrneal Vascularization)             346

KORONER (CORONARY).................................... 346

Koroner Arter bypassı veya Açık Kalp Ameliyati (Coronary Artery Bypass)        347

Koroner Kalp Hastalığı (Coronary Heart Disease) (CHD)      347

KORSAKOFF SENDROMU (KORSAKOFF’S SYNDROME)                347

KORTİZOL (HİDROKORTİSON) KORTİZON [CORTISOL

(HYDROCORTICONE) CORTISONE].................. 347

Kortikosteroid (Corticosteroid)............................. 347

Kortikosteroid Tedavisi (Corticosteroid Therapy). 348

KOSET (COSETTE).............................................. 348

KOŞER (KOSHER)............................................... 348

KÖMÜR veya KATRAN BOYASI(COAL or TAR DYES)     348

Kömürleşme (Carbonisation)................................ 348

KÖR BAĞIRSAK SENDROMU veay BAĞIRSAK DÜĞÜMLENMESİ

(BLIND LOOP SYNDROME)............................... 348

KÖRLİNG ÜLSERİ (CURLING’S ULSER)........... 348

KREATİN (CREATINE)....................................... 348

Kreatin Göstergesi (Creatine Index)....................... 348

Kreatinin (Creatinine)............................................ 349

Kreatinin – Boy Göstergesi (Creatinine-Height Index) (CHI) 349

Kreatinin Katsayısı (Creatinine Coefficient)........... 349

Kreatinin klirens Testi (Creatinine Clearance Test) (CCT)      349

K- Tablo 9: Kreatinin Klirensi ve Protein Alımı İlişkisi         349

K- Tablo 9: Kreatinin klirensi veProtein Alımı İlişkisi           349

KREBS DÖNGÜSÜ(KREBS CYCLE).................... 349

KREİS TESTİ (KREIS TEST)............................... 349

KRETİNİZM (CRETINISM)................................. 349

K- Şekil 15: Krebs Döngüsü (Trikarboksilik Asit Döngüsü veya Sitrik Asit

Döngüsü).............................................................. 350

KROM (CHROMIUM) (Cr)................................... 350

KROMATİN (CHROMATIN)................................ 351

KROMOPROTEİN (CHROMOPROTEIN)............. 351

Klorofil (Chiorophyl)............................................ 351

KROMATOGRAFİ (CHROMATOGRAPHY)........ 351

KRON HASTALIĞI (CHRON’S DİSEASE).......... 351

KRONİK (CHRONIC)........................................... 352

KSANTAM ZAMK (XANTHAM GUM – Xanthomonas campestris)    352

KSANTİN  (XANTHINE)..................................... 352

Ksantin Oksidaz (Xanthine Oxidase)..................... 352

Ksantinüri (Xanthnuria)........................................ 352

Ksantomatoz (Xanthomatosis).............................. 352

Sitroksantin (Citroxantthin)................................... 352

KSANTOFİL (XANTHOPHYLL).......................... 352

Ksantoprotik Test (Xanthoproteic Test)................ 352

Ksantopterin (Xanthopterin).................................. 352

Ksantoz (Xanthosis).............................................. 352

Kriptoksantin (crytoxantin)................................... 352

KSANTÜRENİK ASİT (XANTHURENIK ACID). 352

KSENOBİYOTİK (XENOBIOTIC)........................ 353

KSEROTEZ veya KSEROTİK (XEROTES or XEROTIC)      353

Kseroderma (Xeroderma)...................................... 353

Kseroftaimi (Xerophthalmia)................................. 353

Kserosiz (Xerosis)................................................ 353

Kserostomi (Xerostomia)...................................... 353

KSİLİTOL (XYLITOL)......................................... 353

Ksilüloz (Xylulose)............................................... 353

KSİLON (XYLON)............................................... 354

Ksiloz – Odun Şekeri (Xylose – Wood Sugar)....... 354

KUERSETİN (QUERCETIN)................................ 354

KUİNONLAR (QUINONES)................................. 354

KULAÇ GENİŞLİĞİ veya UZUNLUĞU ÖLÇÜMÜ (ARM SPAN

MEASUREMENT) Antopometri........................... 354

KUNİTZ İNHİBİTÖRLERİ (KUNITZ INHIBITORS)            354

KURŞUN (LEAD) Pb İz ve Ultraiz Elementler...... 354

KURU AĞARTMA – KURU İŞLEM (DRY BLANCH – DRY PROCESS)             354

KURU BAKLAGİLLER veya BAKLİYAT (LEGUMES or PULSES)    354

K- Şekil 16: Kurufasulye Tanesinin Kesidi).......... 354

K- Şekil 17: Kurubaklagillerin Botonik Olarak Sınıflandırılması            355

KurubaklagillerdekiToksin ve kontaminanlar (Toxins and Contaminants in

Legumes).............................................................. 356

Adzuki Fasulyesi(Adzuki Bean Phaseolusangularis)              356

Alfalfa (lucerne-Medicago saliva).......................... 356

Asma fasulyesi(Guar or Cluster bean – Cyanopsis tetragonolobe)        356

Bakla (Broad Bean Vicis fabavulgaris).................. 356

Bezelye (Pea-Pisum sativum) Sebzeler.................. 356

Boyotu Fasulyesi – Çemen (Fenugreek-Trigonella feonumgraecum)     356

Börülce (Cowpea or Black – eyed pea – Vigna sinensis)        357

Jak veya At Fasulyesi (Jack or Horse Bean – Canavalia ensiformis)      357

Kuru Fasulye (Dry Bean)...................................... 357

K- Şekil 18: Kurufasulyenin Anatomik Yapısı...... 357

K- Resim 1: Şeker Fasulyesi.................................. 357

Kuşkonmaz Fasulyesi(Asparagus or Yard Long Bean – Vigna unguiculata)          357

Lima Fasulyesi(lima Bean – Phaseolus)................ 357

Lupines Fasulyesi (Lupines bean – Lupines genus)              357

Mercimek (Lentil – Lenscullinaris)....................... 358

Mung Fasulyesi (Golden Gram or Gren Gram – Phasolus aureus)        358

Nohut (chick Pea – Cicer arietinum)...................... 358

Ot Bezelyesi (Lathyrus Pea – Lathyrus sativus).... 358

Soya Fasulyesi (soy Bean) Soya Fasulyesi............ 358

Sümbül Fasulyesi (Hyacinth or Lablab Bean – dolichos lablab)            358

KURU BUZ (DRY ICE)......................................... 358

KURU MEYVELER (DRIED FRUITS)................. 358

Keçi Boynuzu – Lokust (Carob or St John’s Bean – Ceratona silique)  358

Kuru Armut (dried Pear)....................................... 358

Kuru İncir (Dried Fig)........................................... 358

Kuru Kayısı (Dried Apricot).................................. 358

Kuru Şeftali (Dried Peach)..................................... 358

Kuru Üzüm (Raisin and Sultanas – Vitis vinifera). 358

Kuş Üzümü (Dried Currant).................................. 359

KURU ÜZÜM (RAISIN) Kuru Meyveler, Meyve / Üzüm      359

Antep Fıstığı veya Şam Fıstığı (Pistachio Nut – Pistacia vera)                359

K- Resim 2: Antep Fıstığı...................................... 359

Badem (Almond – Prunus amygdalus).................. 360

K- Resim 3: Badem............................................... 360

Badem Benzeri (Almondettes – buchanania lanzan)               360

Baladur Ağacı Cevizi – Amerikan Elması (Cashew Nut – Anacardium

occidentale)........................................................... 360

Bambarra Yerfıstığı (Bambarra Graundnut – Coandzela subzterranea)  360

Brezilya Bademi – Cevizi (Brazil Nut – bertholletia excelsa)  360

K- Resim 4: Brezilya Bademi................................. 360

Brezilya Fıstığı (Bademi) (Brazil Nut- Cashew – Berholletia exelsa)      360

Bunya Fıstığı (Bunya Nut – Araucaria bidwillii).... 361

Cennet Fıstığı (Paradise Nut – Lecythis usitata)..... 361

Ceviz (Walnut – Juglans regia)............................... 361

K- Resim 5: Ceviz................................................. 361

Çam Fıstığı (Pine Nut – Pinus pinea)..................... 361

Fındık (Hazel Nu tor Fılbert – Cobnut – Corylus avellane)    361

Galip (Galip Nut – Canarium indicum).................. 361

Gingo (Gingo or Maidenhair Tree – Gingo biloba) 361

Hindistan Cevizi (COconut – Cocus nucifera)....... 362

Hindistan cevizi sütü.............................................. 362

Hindistan cevizi yağı (Coconut oil)........................ 362

Hünnap (Lotus Seeds – Nelumbo nucifera)........... 362

İstiridye Fıstığı (Oyster Nut – Telfairia pedata)...... 362

Kandil Fıstığı (Candle Nut – Aleurites).................. 362

Kestane (chest Nut – Castanea sativa)................... 362

Kuandong Fıstığı (Quandong Nut – Santalum acuminatum)   362

Kuyruk Fıstığı (Tallow Nut – Ximenia americana). 362

Litchi (Lychee or Litchi Nut – Lycium chinensis or Litchi Chinensis)  362

Makadami (Macadamia Nut – Macadamia integrifolia)          363

Okari Fıstığı (Okari Nut – Terminalia kaernbachii) 363

Pandanus (Pandanus Nut – Pandanus jiulianettii).. 363

Pecan Cevizi (Pecan Nut – Carya illinoinensis)...... 363

K- Resim 6: Pecan Cevizi...................................... 363

Souari (souari Nut – Caryocar nuciferum)............. 363

Su Kestanesi(Water Chestnut – Trafa)................... 363

Tahiti Kestanesi(Tahiti Chestnut – Inocarpus fagiresus)        363

Yer Fıstığı (Peanut – Arachis hypogerea)............... 363

K- Tablo 10: Yer Fıstığının Enerji ve Besin Değerleri (100g) 364

KUSMA (VOMITING).......................................... 364

KUŞBURNU (ROSEHIP – Rosa)........................... 364

KUŞİNG SENDROMU (CUSHING’S SYNDROME)             364

KUŞKONMAZ (ASPARAGUS – Asparagusoffinicinalis)      364

KUVAŞİORKOR (KWASHIORKOR).................... 364

K- Şekil 19: Kuvaşiorkorun Klinik Belirtileri: Ağırlık kaybı, dermatit   365

KUYRUK YAĞI (TALLOW, RENDERED)........... 365

KUZU KULAĞI (SORREL – Dock rumex) Sebzeler/Yeşil Yapraklı      365

KÜF (MOULD)..................................................... 365

KÜKÜRT (SULPHUR) (S).................................... 365

Kükürt Döngüsü (Sulphur Cycle).......................... 366

Kükürtdioksit (Sulphurdioxide) (SO2).................. 366

Kükürtlü Amino Asitler (Sulphur Amino Acids)... 366

Kükürtleme (sulfites)............................................ 366

KÜL (ASH)........................................................... 366

KÜLTÜREL YİYECEKLER (CULTURAL FOODS)              366

KÜMES HAYVANLARI (POULTRY).................. 366

Hindi (Turkey)...................................................... 366

Ördek ve Kaz (duck and Goose)........................... 366

Tavşan (Rabbit – Lepus curiculus)........................ 366

Tavuk Eti (Chicken, Meat – Gallus gallus)............ 366

LAENNEC SİROZU (LAENNEC’S CIRRHOSIS) Siroz         367

LAHANA (CABBAGE – Brassica oleraccea) Sebzeler / Kükürtlü          367

LAKE (LACQUER)............................................... 367

LAKSATİF (LAXATIVE)..................................... 367

LAKTALBÜMİN (LACTALBUMINE)................. 367

LAKTAZ (LACTASE).......................................... 367

Laktaid (Lactaid)................................................... 367

Laktasyon (Lactation)........................................... 367

Laktasyon tetanisi.................................................. 367

Laktat Dehidrojenaz (lactate Dehydrogenase) (LDH)             367

Laktatlı Yağ Asit Esterleri; Gliserol ve Propilen Glikol (Glycerol and

Propylene Glycol Lactylated Fatty Acid Esters)..... 367

LAKTİK ASİT (LACTIC ACID)........................... 367

Laktik Asit Kültürü (lactic Acid Culture)............... 368

Laktilik Esterleri, Yağ Asitlerinin (lactylic Esters of Fatty Acids)          368

Lektobasillus (lactobacillaceae)............................. 368

LAKTİLLER (LACTEALS).................................. 368

LAKTOBASİLLUS BULGARİKUS FAKTÖRÜ (LACTOBACILLUS

BULGARICUS FAKTOR)..................................... 368

LAKTOFERRİN (LACTOFERRIN)....................... 368

LAKTOGLOBÜLİN (LACTOGLOBULIN)........... 368

LAKTOZ (LACTOSE).......................................... 368

Laktoz Intoleransı (lactose Intolerance- Malabsorption)        368

Laktoz ToleransTesti (Lactose Tolerance Test)..... 369

LAKTÜLOZ (LAKTULOSE)................................ 369

LANGERHANS ADACIKLARI (ISLANDS OF LANGERHANS)          369

LANOLİN (LANOLINE)...................................... 369

LARD – İÇ YAĞI – DOMUZ YAĞI (LARD)........ 369

LATENT DEVRE (LATENT PERIOD)................. 369

LATRİN (LATHYRIN)......................................... 369

Latrojen (lathyrogens)........................................... 369

Latrizm (Lathrism)................................................ 369

LAURİK ASİT (LAURIC ACID)........................... 370

LAVAJ (LAVAGE)............................................... 370

LAVAŞ (LAVACH) Ekmek.................................. 370

LAYKOPEN (LYCOPENE)................................... 370

LEGÜMİN (LEGUMIN)....................................... 370

LEKTİN (LECTIN)............................................... 370

LENF ve LENFATİK SİSTEM (LYMPH and LYMPHATIC SYSTEM)                370

Lenfosit (Lymphocyte)......................................... 371

L- Şekil 1: İnsandaki Lenfatik Sistem.................... 371

T- Lenfosit (T-Lymphocytes)............................... 371

Lenfosit Sayımı, Toplam (Total Lymphocyte Count) (TLC)  371

Lenfoma (Lymphoma).......................................... 371

LENHARTZ DİYETİ (LENHARTZ DIET) Diyet Çeşitleri     371

LESİTİN veya FOSFOTİDİLKOLİN (LECITHIN or PHOSPHATIDYL

CHOLINE)............................................................ 372

Hidroksilli Lesitin (hydroxylated Lecithin)........... 372

Hidroksilli Lesitin (hydroxylated Lecithin)........... 372

Lesitinli Soya Unu (lecithinated Soy Flour)........... 372

Lizolesitin (Lysolecithin)...................................... 372

LETAL, LETAL DOZ veya ÖLDÜRÜCÜ MİKTAR (LETHAL, LETHAL

DOSE)................................................................... 372

LEVADOPA (LEVADOPA).................................. 372

LEVAN (LEVAN)................................................. 372

LEVİTİN (LEVITIN)............................................ 372

LEVREK (BASS – Micropterus/Morone Labrax) balık ve Bazı Balıklar                372

LEVÜLOZ (LEVULOSE)..................................... 372

LEWİS HASTALIĞI (LEWISS’S DISEASE)......... 372

LEZZET (TASTE, FLAVOUR)............................. 372

L- Şekil 2: Nazal Boşluk, Koku Organı.................. 373

L- Şekil 3: Lezzetin Şematik Etki Mekanizması..... 373

Lezzet Vericiler (Flavours Potentiator Flavoring)... 373

L- Şekil 4: Dil ve Dildeki Tat Alma Noktaları........ 373

Lezzetlendirici, Sentetik (Flavours, Synthetic)....... 373

LİGAZ ( LIGASE)................................................ 373

LİGNAN (LIGNAN)............................................. 373

LİGNİN (LIGNIN)................................................ 374

LİKSOFLAVİN (LYXOFLAVIN)......................... 374

LİMA FASULYESİ (LIMA BEAN – Phaseolus) Kurubaklagiller/Bakliyat            374

LİMON (LEMON – Citrus limon) Meyve ve Bazı Meyveler/Turunçgiller             374

Limon, misket (lime – Ciltrus aurantifolia)............ 374

Limon Tuzu (Citric Acid)...................................... 374

Limonen (limonene).............................................. 374

Linalol (linalool)................................................... 374

LİNOLEİK ASİT (LINOLEIC ACID).................... 374

Linoleaidik Asit (linoleaidic Acid)......................... 374

LİNOLENİK ASİT (LINOLENIC ACID).............. 374

LİPEMİ (LIPEMIA).............................................. 374

LİPİT-YAĞ (LIPID).............................................. 375

Lipazlar (lipases)................................................... 375

Lipit Malabsorpsiyonu (lipid matabsorption)........ 375

Lipit; Karakteri, Bulunduğu Yerler; Basit Lipitler.. 375

Lipojenez (Lipogenesis)........................................ 376

Lipoliz (lipolysis).................................................. 376

Lipom (lipomas)................................................... 376

LİPOFİSKİN (LIPOFUSCIN or CEROID)............. 376

LİPOİK ASİT veya LİPOAMİT (LIPOIC ACID or LIPOAMIDE)         376

LİPOİT (LIPOID).................................................. 377

LİPOKAKİK (LIPOCAIC)..................................... 377

LİPOKROM (LIPOCHROMES)............................. 377

LİPOKSİJENAZ (LIPOXYGENASE).................... 377

LİPOLİTİK ACIMA (LIPOLYTIC RANCIDITY) Ransidite   377

LİPOPROTEİN (LIPOPROTEINS)........................ 377

L- Tablo 1: İnsan Kan Plazmasının Lipoprotein Dağılımı %  377

L- Şekil 5: Lipoporetin Analiziyle Başlangıçta Hiperlipidemiyi Önleme 378

Lipoprotein lipaz (lipoprotein Lipase)................... 378

LİPOSAKŞIN – YAĞ ÇEKME (LIPOSUCTION).. 378

LİPOTİAMİD PİROFOSFAT (LIPOTHIAMIDE PYROPHOSPHATE) (LTPP)     378

LİPOTROPİK ETMEN (LIPOTROPIC FACTOR-AGENT)    378

LİSTERİ MONOSİTOJEN (LISTERIA MONOCYTOGENS) 378

LİTASİZ (LITHIASIS).......................................... 379

LİTHEKOLİK ASİT (LITHECHOLIC ACID) Safra Asitleri  379

LİTCHİ (LYCHEE or LITCHI NUT – Lycium chinensis/Litchi Cihinensis)         379

LİTYUM (LITHIUM) İz ve Ultraiz Elementler...... 379

LİYOFİLİZASYON – DONDURARAK KURUTMA (LYOPHILISATION

FREEZE DRY-ING).............................................. 379

LİZİN (LYSINE) (Lys/K)..................................... 379

Lizin İntoleransı (lysine Intolerance)..................... 379

LİZOFOSFATİT (LSOPHOSHATIDES)................ 379

LİZOZİM (LYSOZYME)...................................... 379

LİZOZOM (LYSOSOMES)................................... 379

LOGANBERİ – LOGANDUTU (LOGAN-BERRY – Rubus Ursinus

logganbaccus)........................................................ 379

LOHMANN TEPKİMESİ (LOHMANN REACTION)            379

LORENZO’NUN YAĞI (LORENZO’S OIL)......... 379

LOTUS (LOTUS – Nelumbium nuciferum)........... 380

Lotus Fasulyesi Zamkı (Locust Bean Gum- Ceranonia Sillique)            380

LÖKOSİN (LEUCOSIN)....................................... 380

LÖKOSİT – POLİMER FONÜKLEAR (LEUCOCYTES – POLYMER

PHONUCLEAR).................................................... 380

Lökopeni (Leukopenia)......................................... 380

Lösemi (leukemia)................................................ 380

LÖSİN (LEUCINE) (Leu/L).................................. 380

Lösine Bağımlı Hipoglisemi (Leucine Induced Hypoglycemia)              380

LÜTEİNLEŞTİRİCİ HORMON (LUTEINIZING HORMONE) (LH)     380

LÜTEOTROPİK HORMON (LUTEOTROPIC HORMON) (LTH)         380

MAGNEZYUM (MAGNESIUM) (Mg).................. 381

M- Şekil 1: Vücutta Magnezyum Dengesi ............. 381

Magnezyum Tuzları (salt of Magnessium)............. 381

MAKARNA – SPAGHETTİ (MACARONİ-SPAGHETTI)     382

M- Tablo 1: Zenginleştirilmiş Kuru Makarna ve Şehriyenin Enerji ve Besin

Değerleri (100g).................................................... 382

MAKRO BESİN (MACRO NUTRIENT)................ 382

MAKROFAJ (MACROPHAGES)........................... 383

MAKROMOLEKÜL (MACROMOLECULES)...... 383

MAKROSİT (MACROCYTE)................................ 383

MALABSOPSİYON SENDROMLARI (MALABSORPTION SYNDROMES)        383

MALARYA – SITMA (MALARIA)...................... 383

MALASİ (MALACIA).......................................... 383

MALEİK ASİT (MALEIC ACID).......................... 384

MALİK ASİT (MALIC ACID and MALATE)....... 384

MALNUTRİSYON (MALNUTRITION)................ 384

M- Şekil 2: Malnutrisyon ve Ölüm........................ 384

MALONİL KOENZİM A (MALONYL COENZYME A)       385

MALT (MALT)..................................................... 385

Malt hülasası......................................................... 385

Malt İçecekleri (malt Beverages)............................ 385

Maltlı Maddeler – Arpa, Tahıl Şurubu, Ekstrakt, Un, Sirke (Barley, Creal Syrup,

Exract, Flour, Vinegar).......................................... 385

Malt Unu (Malt Flour)........................................... 385

M- Tablo 2: Farklı Ürünlerdeki Malt Değerleri...... 385

M- Tablo 3: Maltlı Maddelerin Enerji ve Besin Değerleri (100g)           385

MALTODEKSTRİN (MALTODEXTRIN)............. 386

MALTOL, ETİLMALTOL (MALTOL, ETHYLMALTOL)   386

MALTOZ (MALTOSE)......................................... 386

Maltaz (maltase).................................................... 386

MANDALİNA (TANGERINE or MANDARINE  - Ciltrus reticulata)    386

MANGANEZ (MANGANESE) (Mn).................... 386

Manganez Tuzları (salts of Manganese)................. 386

Transmanganin (Transmanganin).......................... 387

MANGO (MANGO – Mangifera ındica) Meyve ve Bazı Meyveler/Tropikal

Meyveler............................................................... 387

MANNA (MANNA – Fraxinusornub)................... 387

Mannitol (mannitol).............................................. 387

MANNOZ (MANNOSE)....................................... 387

MANTAR (MUSHROOM) Sebzeler/diğer.............. 387

MANTAR (FUNGI)............................................... 387

Mantar, Yiyeceklerde (Fungi in Foods)................. 387

Mantar Toksinleri (mushroom Toxins)................. 388

MAPLE ŞURUP İDRAR HASTALIĞI (MAPLE SYRUP URINE DİSEASE)         388

MARASMİK KUVAŞİORKOR (MARASMIC KWASHIORKOR)          388

MARASMUS (MARASMUS)................................ 388

MARGARİN (MARGARINE)................................ 389

D- Şekil 3: Margarinin Katılaştırma İşlemi............. 389

Oleomargarin (Oleomargarine).............................. 389

M- Tablo 4: Farklı Margarinlerin Yağ Asidi Bileşimleri         390

M- Tablo 5: Tereyağı ve Margarinin Enerji ve Besin Değerleri (100g)   390

MARİNA KARACİĞER YAĞI – BALIK YAĞI (COD LIVER OIL)      390

MARİNA – TERBİYE (MARINADE)................... 390

MARJORAM (MARJORAM) Çeşni Vericiler......... 390

MARMİT (MARMITE)......................................... 390

MARUL (LETTUCE – Lactuca sativa) Sebzeler/Yeşil Yapraklı             391

MAST HÜCRELERİ (MAST CELLS)................... 391

Mastit (Mastitis).................................................... 391

MATZKA İŞLEMİ (MATZKA PROCESS)............ 391

MAVİ DEĞER (BLUE VALUE)........................... 391

MAYA (YEAST – Sacchromycetes)...................... 391

Maya Ekstratı (Yeast Extrat)................................. 391

Maya Osmofilik (Osmophilic Yeast)..................... 391

Maya Sodası (Baking Soda or Bicarbonate of Soda)              391

Maya Yiyecekler (Yeast Foods)............................ 391

Torula Mayası (Torula Yeast – Torulopsis utilis).. 391

MAYDANOZ (PARLEY – Petroselinum crispum) Yeşillik   391

MAYLARD TEPKİMESİ (MAILLARD REACTION)            391

MC ARDLE HASTALIĞI (MC ARDLE’S DISEASE)            392

MEGAKOLON (MAGACOLON).......................... 392

MEGALOBLAST (MEGALOBLAST)................... 392

Megaloblastik Anemi (Megaloblastic Anemia)....... 392

MEGAVİTAMİN DOZU veya TEDAVİSİ (MEGAVITAMIN or THERAPY)       392

MELANİN (MELANIN)....................................... 392

Metanositi Uyaran Hormon (melanocyte Stimulating Hormone) (MSH)                392

MELİSA AĞACI ve MİNE ÇİÇEĞİ (verbera-lippia citriodore)             392

MEMBRAN (MEMBRANE).................................. 392

MENADİN (MENADIONE) K Vitamini, Vitaminler/K Vitamini           393

MENAKUİNON (MENAQUINONE) Vitaminler/K Vitamini 393

MENARJ (MENARCHE)....................................... 393

MENENJİT (MENINGITIS).................................. 393

MENETRIER HASTALIĞI (MENETRIER’S DISEASE)       393

MENİER SENDROMU (MENIERE’S SYNDROME)             393

MENKE SENDROMU veya HASTALIĞI (MENKE’S SYNDROMU OR

DISEASE)............................................................. 393

MENOPOZ (MENOPAUSE)................................. 394

M- Şekil 4: Menopozu Takip Eden Yıllarda Osteoporoza Bağlı Olarak

Kadınlarda Yapı Değişikliği ve Kamburlaşma........ 394

MENSES veya MENSTRUASYON (MENSTRUATION)       394

MENTAL GELİŞME (MENTAL DEVELOPMENT)             394

MENTAL HASTALIK (MENTAL DISEASE)....... 395

MERCİMEK (LENTIL-Lensculinaris) Kurubaklagiller/Bakliyat            395

MERKAPTAN (MERCAPTAN)............................ 395

MERSİN BALIĞI (STURGEON – Acipenser) Balık ve Balık Türleri     395

MESANE (BLADDER)......................................... 395

MESİT veya MERLANOSBALIĞI (WHITING or MERLUCCIUS,

MERLANGUS) Balık ve Balık Türleri................... 395

METABOLİZMA(METABOLISM)....................... 395

Ara Metabolizma (Intermedıatory Metabolism)..... 395

M- Şekil 5: Karbonhidrat, Protein ve Lipit Metabolizmasına Genel Bakış             396

M- Tablo 6: 100 Gram Karbonhidrat, Protein ve Yağın Metabolizması 396

Metabolik Araba (Metabolic Cart)......................... 397

Metabolik Çember (metabolic Chamber)............... 397

Metabolic Havuz (metabolic pool)......................... 397

Metabolik Oksidasyon (Metabolic Oxidation)....... 397

Metabolik Sendrom (Metabolic Syndrome)........... 397

Metabolik Vücut Ölçüsü (Metabolic Body Size).... 397

Metabolit (Metabolite)........................................... 397

Metabolize Edilebilen Enerji (Metabolizable Energy) (ME)   397

METALLOPROTEİN (METALLOPROTEIN)....... 397

METALLOTİONİN (METALLOTHIONEIN)....... 397

METANOL veya METİL ALKOL (METHANOL or WOOD ALCHOL)               397

METAPROTEİN (METAPROTEIN)..................... 398

METHEMOGLOBİN (METHEMOGLOBIN) Hemoglobin    398

METİL GRUBU (METHYL)................................. 398

3- Metilhistidin (3-Methylhistidine)...................... 398

4- Metilimidazol (4-Methylimidazole)................... 398

Metilketon (Methylketone).................................... 398

Metilsistein (Methycsteine)................................... 398

METİL MALONİK ASİT (METHYL MALONIC ACID)       398

Metil Melonik Asidemi (Methylmalonic Acidemia).............. 398

METİL SELÜLOZ (METHYLCELLULOSE) Selüloz            398

METİLEN MAVİSİ İNDİRGEME TESTİ (METHYLENE BLUE DYE

REDUCTION TEST)............................................. 398

METİONİN (METHIONINE) (Met/M).................. 398

S-Adenozil Metionin (S-Adenosylmetionine) (SAM)             399

Metionin Sülfoksimin (Metionine Sulhoximine).... 399

MEVALONİK ASİT (MEVALONIC ACID).......... 399

MEYAN KÖKÜ veya OTU (LICORICE ROOT-Glycyrrhiza glabra)      399

MEYVE ve BAZI MEYVELER (FRUIT and SOME FRUITS)               399

1- Ülkemizdeki Bazı Meyveler:............................. 399

Alıç (Hawthorne – Crataegus oxycanthus)............. 399

Armut (Pear – Pyrus communis)........................... 399

Avokado (Avocado-Persea Americana)................. 399

Ayva (Quınce – Cydonia cydonia)........................ 400

Elma (Apple-Pyrus Malus).................................... 400

M- Resim 1: Dalında Elma.................................... 400

M- Şekil 6: Elma Meyvesinin Dikine ve Enine Kesidi           400

Erik (Plum – Prunus domestica)............................ 400

M- Tablo 7: Çeşitli Eriklerin Enerji ve Besin Değerleri (100g)               401

Bardak Eriği (Greengage-Prunus)......................... 401

Erik, Mürdüm (Damson-prunus)............................ 401

Funda (Cranberry-Vaccinium macrocarpon)......... 401

Hurma, Trabzon veya Amerikan (Persimmon-Diospyros virginiana)    402

İncir (Fig – Ficus carcia)........................................ 402

M- Şekil 7: Taze İncir Meyvesi ve Yatay Kesidi.... 402

Karpuz (Watermelone – Citrullus vulgaris)............ 402

M- Resim 2: Diyarbakır Karpuzu.......................... 402

Kavun (Melon – Cucurbitaceae)............................ 402

Kayısı (apricot – prunus armeniaca)...................... 403

Kaktüs Armudu (Cactus Pear)............................... 403

Kiraz ve Vişne (Cherry – Prunus avium)............... 403

M- Resim 3: Kiraz................................................. 403

Kivi (Kiwifruıt – Actinidia chinensis).................... 403

M- Resim 4: Kivi Meyvesi.................................... 403

Malta Eriği veya Yeni Dünya (Loquat or Japanese Modlar – Erobotrya japonica) 403

Muşmula (Medler – Mespilus germanica)............. 403

Muz (Banana – Musa paradisiaca/sapientum)........ 404

M- Resim 5: Muz.................................................. 404

Nektar veya Nektarin (nectar or Nectarine-Prunus persica)    404

Şeftali (Peach – Prunus or Amygdalus persica)..... 404

Üzüm (Grapes – Vitis species).............................. 404

M- Resim 6: Bağ Kütüğünde Üzüm....................... 404

Üzüm Çekirdeği Yağı (Grapeseed Oil/Üzüm, Kuru Yağı (Raisin Oil)       405

2- Tropikal Bazı Meyveler..................................... 405

Akae (Akae – Blighia sapida)................................ 405

Ananas (Pineapple – Ananas Comosus)................ 405

Guava (Guava – Psidium guajava)......................... 405

Hurma (Date – Phoenix dactylifera)...................... 405

Jak Meyvesi (Jak Fruit)......................................... 405

Mango (Mango – Mangifera ındica)....................... 405

Papaya (Papaya or Mamao – Carica papaya)......... 406

M- Resim 7: Papaya.............................................. 406

Papav (Papaw or Paw Paw – Asimina triloba)........ 406

Passion – Aşk Meyvesi (Passion Fruit-Passiflora) 406

Salatalık Ağacı (bilimbe – Cucumber Tree Averrhoa bilimbe)               406

Sapodilla Meyvesi (Sapodilla Fruit – Achras sapota)             406

3- Turunçgiller (Citrus Fruits)............................... 406

Bergamut (Bergamot)............................................. 407

Greyfurt (Grapefruit – Ciltrus paradisi)................. 407

Limon (Lemon-Citrus limon)................................ 407

Mandalina (Mandarine or Tangerine Ciltrus reticulata)          407

Portakal (Orange – Citrus sinensis S.aurantium).... 407

M- Resim 8: Akdeniz Portakalı.............................. 407

Sirton – Ağaç Kavunu (Citron – Citrus media)...... 408

MEZOMORF (MESOMORPH) Vücut Yapısı........ 408

M- Şekil 8: mide ve Midedeki Paryetal Hücre Yoluyla Hidroklorik Asit Üretimi   408

MİDE (STOMACHI)............................................. 408

Mide Gazı (Belching)............................................. 409

Mide Yanması (Heart burn)................................... 409

Şef Hücreler (Chief Cells)...................................... 409

MİGREN (MIGRAINE)......................................... 409

MİKOSİZ (MYCOSES)......................................... 410

MİKOTOKSİN (MYCOTOXIN)............................ 410

MİKRO BESİN (MICRO NUTRIENT).................. 410

MİKROBİYOLOJİK DENEY (MICROBIOLOGICAL ASSAY)             410

MİKRODALGA (MICROWAVE).......................... 410

MİKROKRİSTAL SELÜLOZ (MICROCRYSTALLINE CELLULOSE)                410

Mikronizasyon (Micronisation)............................. 410

MİKROSİT (MICROCYTE).................................. 410

MİKSÖDEM (MYXEDEMA)................................ 410

MİLTON (MILTONE).......................................... 411

MİLLON TEST (MILLON’S TEST)..................... 411

MİMOSİN (MIMOSINE)...................................... 411

MİNERAL (MINERAL)........................................ 411

Mineral Su (mineral Water) Su.............................. 411

Mineral Yağ (Mineral Oil)..................................... 411

MİNİMATA HASTALIĞI (MINIMATA DISEASE)              411

MİOTİN (MIOTIN)............................................... 411

MİRİSTİK ASİT (MYRISTIC ACID).................... 411

MİSEL (MICELLE).............................................. 411

MİYASTENİ GRAVİS (MYASTHENIA GRAVIS)............... 411

MİYELOMA (MYELOMA).................................. 412

MİYELOMENİNGOSEL (MYELOMENIN GOCELE)          412

MİYOGLOBİN ve MİYOSİN (MYOGLOBIN and MYOCIN)               412

Oksimiyoglobin (Oxymyoglobin).......................... 412

MİYOİNOSİTOL (MYOINOSITOL) İnositol........ 412

MİYOJEN (MYOGEN)......................................... 412

MİYOKART ENFARKTÜSÜ (MYOCARDIAL INFARCTION)            412

MİYSOR UNU (MYSORE FLOUR)...................... 413

MODİFİYE MADDE (MODIFIER)....................... 413

Genetik Modifikasyon (Genetic Modification)...... 413

Modifiye, Genetik Gıda (Modifier, Genetic Foods)............... 413

Modifiye Nişasta (Modified Starch)...................... 413

MOLALİTE (MOLALITY)................................... 413

MOLARİTE (MOLARITY)................................... 413

MOLAZ (MOLASSES)......................................... 413

MOLEKÜL (MOLECULE)................................... 414

MOLİBDEN (MOLYBDENUM) (Mo) İz ve Ultraiz elementler             414

MOLİŞ TEPKİMESİ (MOLISCH REACTION)..... 414

MONOAMİN OKSİDAZ (MONOAMINE OXIDASE) (MAO)              414

MONOAMONYUM GLUTAMAT (MONOAMMONIUM GLUTAMATE)           414

Monoamonyum Fosfat (Monoammonium Phosphate)           414

MONOKALSİYUM FOSFAT (MONOCALCIUM PHOSPHATE)          414

MONOPOTASYUM FOSFAT (MONOPOTASSIUM PHOSPHATE)     414

MONOSAKKARİT (MONOSACCHARIDES)....... 414

M- Tablo 8: Monosakkaritlerin Sınıflandırılması... 414

MONOSİT (MONOCYTES).................................. 414

MONOSODYUM GLUTAMAT (MONOSODIUM GLUTAMATE) (MSG)          415

Monosodyum Fosfat (Monosodium Phosphate)... 415

MORİNA BALIĞI (MORINA FISH) Balık ve Balıklar           415

MÖLENGRAHT DİYETİ (MEULENGRACHT DIET) Diyet Çeşitleri   415

MUKOPOLİSAKKARİT (MUCOPOLYSACCHARIDES)      415

MUKORPROTEİN (MUCOPROTEIN).................. 415

MUKUZ (MUCUS)............................................... 415

Mukoza (mucosa)................................................. 415

Mukozit (Mucositis).............................................. 415

MULTİPLE (ÇOKLU) ORGAN SİSTEM YETERSİZLİĞİ (MULTIPLE

ORGAN SYSTEM FAILURE) (MOSF)................. 415

MULTİPLE (ÇOKLU) RİZİKO ETKENİ ARASINDA DENEME (MULTIPLE

RISK FACTOR INTERVENTION TRIAL) (MRFIT)             415

MULTİPLE SKLEROZ (MULTIPLE SCLEROSIS) (MS)      415

MUMLAR (WAXES)............................................ 416

Mumlu Un (Waxy Flour)....................................... 416

MUSİN (MUCIN).................................................. 416

MUŞMULA (MEDLAR – Mespilus germanica) ... 416

MUTAJEN – MUTASYON (MUTAGENS-MUTATION)      416

MUZ (BANANA – Musaparadisiaca/sapientum) .. 416

MÜRDÜM ERİĞİ (DAMSON – prunus) Meyve ve Bazı Meyveler/Ülkemizdeki  416

MÜSEKKİN – TESKİN EDİCİ (DEMULCENT)... 417

NABIZ – ATIŞ (PULSE)....................................... 417

NANE (MINT – Mentha) Yeşillik/Çeşni Vericiler. 417

NAR (POMEGRANATE – Prunica granatum) ...... 417

NARİNGİN, NARİNGENİN (NARINGIN, NARINGENIN)   417

NATTO (NATTO)................................................. 417

NAZOGRASTRİK TÜP (NASOGASTRIC TUBE) (NG)        417

NEFRİT (NEPHRITIS).......................................... 417

Glomerülonefrit (Glomerulonephritis)................... 417

Pyelonefrit (Pyelonephritis)................................... 417

NEFRON (NEPHRON).......................................... 417

N- Şekil 1: Böbrekte Nefronun Yapısı................... 418

Nefrolitiaz (Nephrolithiasis).................................. 418

Nefroskleroz (Nephroscierosis)............................ 418

Nefrotik Sendrom (Nephrotic Syndrome) (NS)..... 418

NEKROZ (NECROSIS)......................................... 419

NEKTARİN (NECTARINE) Meyve ve Bazı Meyveler/Ülkemizdeki      419

NEOHESPERİDİN DİHİDROKALKON (NEOHESPERIDIN

DIHYDROCHALCONE)....................................... 419

NEONATAL (NEONATAL)................................. 419

NEOPLAZM (NEOPLASM).................................. 419

NET DİYET PROTEİN ENERGY ORANI (NET DIETARY PROTEIN

ENERGY RATIO) (NDPER) Protein..................... 419

NET PROTEIN KULLANILIMI (NET PROTEİN UTILIZATION) Protein           419

NİASİN, NİKOTİNAMİD, NİKOTİNİK ASİT (NIASIN, NICATINAMIDE,

NICATINIC ACID)............................................... 419

M- Şekil 2: Niasin Metabolizması.......................... 420

Niasinojen (Niacinogens)...................................... 420

Niasitin (niacytin).................................................. 420

Nikatinamid Adenin Dinükleotid (Nicotinamide Adenine Dinucleıtide)

(NAD-DADH)....................................................... 420

Nikotinamid Adenin Dinükleotidfosfat (Nicotinamide Adenine Dinucleotide

Phosphate) (NADP – NADPH).............................. 421

Nikotinat, Sodyum (Nicotinate, Sodium)............... 421

NİBBLİNG (NIBBLING)....................................... 421

NİKEL (NICEL) (Ni) İz ve Ultraiz Elementler....... 421

NİKOTİN (NICOTINE)......................................... 421

NİNHİDRİN (NINHYDRIN)................................. 421

NİSTOGMUS (NYSTOGMUS)............................. 421

NİŞASTA (STARCH)............................................ 421

Nişasta, Değiştirilmiş (Starch, Modified)............... 421

N- Şekil 3: Nişasta Şurubunun Yapımı.................. 422

N- Tablo 1: Bazı İşlem Görmüş Ürünlerin Nitrat ve Nitrit Miktarları (mg/taze kg) 422

Nişasta, Dirençli ;(Resistant Starch)....................... 422

NİTRAT (NITRAT)............................................... 422

NİTRİT (NITRITE)............................................... 422

N- Şekil 4: Nitritin Hemoglobine Etkisi................. 423

N- Şekil 5: Midedeki Nitrosamin Oluşumu ve Karaciğere Etkisi            423

Nitrosomiyoglobin (Nitrosomyoglobin)................ 423

NİTROJEN veya AZOT (NITROGEN) (N) Azot, Protein, Amino Asitler              423

NİTROJENAZ (NITROGENASE)......................... 423

NİTROS OKSİT (NITROUS OXIDE) (N2O)......... 423

NOHUT (CHICK PEA-Cicer arietinum) Kurubaklagiller/Bakliyat          423

NOK-MAM (NUOC – MAM)................................ 423

NON-PROTEİN NİTROJEN (NONPROTEIN NITROGEN) (NPN) Protein           424

NORDİHİDROJUARETİK ASİT (NORDIHYDROGUARETIC ACID) 424

NOREPİNEFRİN (NOREPINEPHRINE) Hormon İç Salgı ve Hormonlar              424

NÖRİN (NEURINE).............................................. 424

NÖRONLAR (NEURONS).................................... 424

N- Şekil 6: Sinaps.................................................. 424

N- Şekil 7: Nöron.................................................. 424

Nöropati (Neuropathy).......................................... 425

Nöritiz (Neuritis)................................................... 425

NÖROPEPTİTLER ve POLİPEPTİTLER (NEUROPEPTIDES and

POLYPEPTIDES).................................................. 425

Amilin (Ameline).................................................. 425

Grelin (Ghrelin)..................................................... 425

Leptin (Leptin)...................................................... 425

Nöropeptit Y (Neuropeptid Y) (NPY).................... 425

Oreksin – Hiposekretin (Orexin-Hyposecretin)..... 425

Sitokininler (cytokinins)........................................ 426

NÖTRAL YAĞ (NEUTRAL FATS)....................... 426

NÖTRON (NEUTRON)......................................... 426

NUTRİENT – BESİN (NUTRIENT) Besin............ 426

NUTRİENT – BESİN DANSİTESİ (NUTRIENT DENSITY) Besin Dansitesi       426

NUTRİENT – BESİN DEPOSU (NUTRIENT STORES) Besin deposu  426

NUTRİENT – BESİN İLİŞKİSİ (NUTRIENT INTERRELATIONSHIP)                426

NUTRİENT – BESİN SINIFLANDIRILMASI (NUTRIENT

CLASSİFİCATIONS) ........................................... 426

NUTRİSYON (NUTRITION) Beslenme)............... 426

NÜKLEİK ASİT (NUCLEIC ACID)...................... 426

Nükleaz (nuclease)................................................ 426

Nükleoprotein(Nucleoprotein)............................... 426

Nükleosid ve Nükleosidaz (Nucleotidase)............. 426

OBEZİTE – ŞİŞMANLIK (OBESITY).................. 427

O- Şekil 1: Obezite Yönetimi................................. 427

O- Şekil 2: Jinoid – Armut ve Android – Elma Biçimindeki Şişmanlık  428

ODORATİZM (ODORATISM).............................. 429

OKRATOKSİN A (OCHRATOXIN A).................. 429

OKSALAT ve OKSALİK ASİT (OXALATE and OXALIC ACID)        429

Oksalasetat – Oksalasetik Asit (Oxalacetat – Oxalacetic Acid)               429

OKSİDASYON (OXIDATION)............................. 429

OKSİDASYON α ve β ve w-YAĞLARIN (OXIDATION) α and β and wxFATS)  429

Β- Oksidasyon...................................................... 429

W-Oksidasyon...................................................... 430

OKSİDASYON ve REDÜKSİYON (OXADATION and REDUCTION) 430

OKSİDATİF FOSFORİLİZASYON (OXIDATIVE PHOSPHORYLATION)          430

OKSİHEMOGLOBİN (OXYHAEMOGLOBIN) Hemoglobin 430

OKSİKALORİMETRE (OXYCALORIMETER) Kalorimetre 430

OKSİJEN (OXYGEN) (O)..................................... 430

Oksidaz (oxidase)................................................. 431

Oksijen (Dept) Yetmezliği (Oxygen Dept)............. 431

OKSİMİYOGLOBİN (OXYMYOGLOBIN) Miyoglobin        431

OKSİSTEARİN (OXYSTEARIN).......................... 431

OKSİTİAMİN (OXYRHIAMINE) Tiamin............. 431

OKSİTOSİN (OXYTOCIN)................................... 431

OKTAKOSANOL (OCTACOSANOL)................... 431

OLEİK ASİT (OLEIC ACID)................................ 431

OLEOMARGARIN (OLEOMARGARINE) Margarin             431

OLEORESİN (OLEORESIN)................................. 431

OLFAKTORİ SİNİR (OLFACTORY NERVE)....... 431

OLİF veya OLİGO (OLIG or OLIGO)................... 431

OLİGODİNAMİK (OLIGODYNAMIC)................ 431

OLİGOSAKKARİT (OLIGOSACCHARIDES)....... 431

OLİGOTRANSFERAZ (OLIGOTRANSFERASE). 431

OMEGA YAĞ ASİDİ (OMEGA FATTY ACID).... 431

OMNIVOR (OMNIVOROUS)............................... 432

OMOFAJİ (OMOPHGIA)...................................... 432

ONKOTEK BASINÇ (ONCOTEC PRESSURE)..... 432

OPSİN (OPSIN)..................................................... 432

OPSONİN (OPSONIN).......................................... 432

OPTİK AKTİVİTE (OPTICAL ACTIVITY).......... 432

ORAL (ORAL)...................................................... 432

ORAL HİPOGLİSEMİK MADDE (ORAL HYPOGLYCEIC AGENT) (OHA)       432

ORAL KONTRASEPTİF (ORAL CONTRACEPTIVE)           432

ORAL REHİDRATASYON SOLÜSYONU (ORAL REHYDRATION

SOLUTION) (ORS)............................................... 432

O- Tablo 1: WHO Tarafından Önerilen Oral Rehidratasyon Solüsyonu 432

ORÇİL (ORCHIL)................................................. 433

OREKSİN (OREXIN)............................................ 433

ORGAN (ORGAN)................................................ 433

ORGAN ETLERİ veya SAKATAT (ORGAN MEATS or OFFAL)         433

Dil (Tonque)......................................................... 434

İşkembe (Tripe).................................................... 434

Kalp (Hearth)........................................................ 434

Karaciğer (Liver)................................................... 434

ORGAN NAKLİ (ORGAN TRANSPLANTATION)               434

Akciğer Nakli (Lung Transplantation)................... 434

Bağırsak Nakli (Intestinal Transplantation)............ 434

Böbrek Nakli (Kidney Transplantation)................. 434

Kalp Nakli (Heart Trasplantation).......................... 435

Karaciğer Nakli (liver transplantation)................... 435

Pankreas Nakli (Pancreas Transplantation)............ 436

ORGANİK (ORGANIC)........................................ 436

Organik Asit (Organic Acid).................................. 436

ORGANİK veya EKOLOJİK YİYECEKLER (ORGANIC FOODS)        436

ORGANOLEPTİK (ORGANOLEPTIC)................. 437

ORİZENİN (ORYZENIN)..................................... 437

ORNİTİN (ORNITHINE)...................................... 437

Ornitin Transkarbimilaz Yetersizliği (Ornithine Transcarbamylase Deficiency)    437

OROTİK ASİT (OROTIC ACID)........................... 437

ORTA KOL ÇEVRESİ veya ÜST KOL ÇEVRESİ (MIDARM CIRCUMFE-

RENCES or UPPER ARM CIRCUMFERENCE) (MAC – UAC) Antropometri       437

ORTA KOL KAS ÇEVRESİ VEYA ÜST KOL KAS ÇEVRESİ (MIDARM

MUSCLE CIRCUMFERENCE VEYA UPPER ARM MUSCLE AREA)

(MAMC – UAMA) Antropometri.......................... 437

ORTA ZİNCİRLİ TRİGLİSERİTLER (MEDIUM CHAIN TRIGLYCERIDES)      437

ORTOREKSİ (ORTHOREXIA)............................. 437

ORUÇ (FASTING)................................................ 437

OSMOFİLİK MAYA (OSMOPHILIC YEAST) Maya            438

OSS –(OSS)........................................................... 438

Osifikasyon (Ossification).................................... 438

Ossein (Ossein)..................................................... 438

Osteoartrit (Osteoarthritis)..................................... 438

Osteoblast (Osteoblast)......................................... 438

Osteodistrofi (Osteodystrophy)............................. 438

Osteofibrozis (Osteofbrosis)................................. 438

Osteokalsin (Osteocalcin)...................................... 438

Osteomalasi (Osteomalacia).................................. 438

Osteomiyelit (Osteomyecitis)................................ 438

Osteopeni (Osteopenia)......................................... 439

Osteoporoz (Osteoporosis)................................... 439

O- Şekil 3: Normal ve Osteoporetik Kemik Farkı.. 439

Osteosarkom (Osteosarcoma)............................... 439

OSTEMİ (OSTEMY)............................................. 440

OVALBÜMİN (OVALBUMIN)............................. 440

OVERLER-YUMURTALIK (OVERIES)............... 440

OVERRUN (OVERRUN)....................................... 440

OVOFLAVİN (OVOFLAVIN)............................... 440

OVOGLOBÜLİN (OVOGLOBULINE).................. 440

OVOMUKOİD (OVOMOCOID)............................ 440

OVOMUSİN (OVOMUCIN).................................. 440

OZMOLALİTE (OSMOLALITY)......................... 440

Ozmolalite Formulaları (Osmolality Formula)....... 440

OZMOLARİTE (OSMOLARITY)......................... 441

OZMOTİK BASINÇ (OSMOTIC PRESSURE)....... 441

OZMOZ (OSMOSIS)............................................. 441

OZON (OZON)..................................................... 441

ÖDEM (OEDEMA)............................................... 443

ÖGE (ELEMENT)................................................. 443

ÖGLOBÜLİN (EUGLOBULIN)............................ 443

ÖĞÜN (MEAL)..................................................... 443

ÖĞÜTME (MILLING).......................................... 443

ÖKARYOTİK (EUCARTOTIC)............................. 443

ÖLÜM KATILIĞI ve UYGUN HALE GELEN ET (RIGER MORTIS and

CONDITIONING OF MEAT)................................ 443

ÖLÜM SONRASI (POST MORTEM).................... 443

ÖN MADDE veya ÖNCÜ (PRECURCER) Prekürsor             443

ÖSTROJEN (ESTROGEN) Hormon İç Salgı ve Hormonlar, Fitokimyasallar         443

ÖTENAZİ (EUTHANASIA).................................. 443

ÖTRAFİ (EUTROPHIA)........................................ 443

ÖTGÜL AĞIRLIK (SPECIFIC WEIGHT).............. 443

ÖZOFAGUS (ESOPHAGUS)................................. 444

Özofagus Daralması veya Tıkanması (Esophageal Stricture)  444

Özofajit (Esophagitis)............................................ 444

Özofagus Kanseri (Esophageal Cancer)................. 444

P: S ORANI – ÇOKLU DOYMAMIŞ : DOYMUŞ YAĞ ASİT ORANI

(P: S RATIO-POLYUNSATURA: SATURA FATTY ACID RATIO)      445

PALATABİLİTE (PALATABILITY).................... 445

PALM YAĞI (PALM OIL).................................... 445

PALMİTİK ASİT (PALMITIC ACID)................... 445

PAMUK TOHUMU (COTTON SEED) Gosipol, Yağlı Tohumlar          445

PANCAR (BEET – BETA – Beta vulgaris)............ 445

PANGAMİK ASİT (PANGAMIC ACID) .............. 445

PANKREAS (PANCREAS).................................... 445

Pankreas Transplantasyonu (Pancreas Transplantation) Organ

Nakli/Transplantasyonu........................................ 446

Pankreatik Sıvı (Pancretic Julce)............................ 446

Pankreatik Yetmezlik (Pancreatic Insuffıclency).... 446

Pankreatin (Pancreatin) ......................................... 446

Pankreatit (Pancreatitis)......................................... 446

P- Şekil 1: Pantotenik Asit (PA) Metabolizması..... 447

Pankreozimin veya kolesistokinin (Pancreozymin or Cholecystokinin) 447

PANTOTENİK ASİT (PANTOTHENIC ACID)..... 447

Pantoylitaurin (Pantoyitaurine).............................. 448

PAPAİN (PAPAIN)............................................... 448

PAPATYA (CHAMOMILE) Çeşni Vericiler.......... 448

PAPAV (PAPAW/PAW PAW – Asimina triloba) Meyve ve Bazı Meyveler           448

PAPAYA (PAPAYA – Carica papaya) Meyve ve Bazı Meyveler           448

PAPRİKA – ETLİ KIRMIZI BİBER (PAPRIKA) Sebzeler     448

PARA AMİNOBENZOİK ASİT (PARA AMINOBENZOIC ACID) (PABA)          448

Paraben (Paraben)................................................. 448

PARAKERATOSİZ (PARAKEROTOSIS).............. 448

PARBOİL (PARBOIL)........................................... 449

PARASEMPATİK SİNİR SİSTEMİ (PARASYMPATHETIC NERVOUS

SYSTEM) Sinir Sistemi......................................... 449

PARATHORMON veya PARATROİD (PARATHYROID HORMON) (PTH)

Hormon/İç Salgı ve Hormonlar.............................. 449

Paratiroit Bezi (Parathyroid Gland)........................ 449

PARAZİTİK KURT – ASALAK (PARASITIC)..... 449

Askaritler (Ascarids – Ascaris lumbricoides)........ 449

Balık Şerit Kurdu (Fish tapeworn- Diphylobothrium latun)   449

P- Şekil 2: Parazitik Kurt Örneği............................ 449

Cüce – Kısa Şerit Kurdu (Dwart Tapeworm-Hymenolepis nana)           449

İplik Kurdu (Threadworn – Stronglyoides)........... 449

Kancalı Kurt veya Çengelli Kurt (Hook-worm)...... 449

Karaciğer Kelebeği (Liver Flukes – Cionorchiasis) 450

PARENTERAL (PARENTERAL).......................... 450

Parenteral – Damariçi Beslenme (Parenteral-Intravenous Feding)          450

P- Şekil 3: Paranteral Beslenme Yolları.................. 450

Intradiyalitik Parentarel Beslenme (Intradialytic Parenteral nutlition) (IDPN)      450

Intraperitonel Parentarel Beslenme (ıntraperitoneal Parenteral Nutrition (IPPN)  450

Periferal Parenteral Beslenme (Peripheral Parenteral Nutrition)            450

Parenteral Besinler (Parenteral Nutrients).............. 450

P- Şekil 4: Enteral ve Paranteral Beslenme Desteği 450

PARENKİMA (PARENCHYMA).......................... 451

PARESTEZİ (PARESTHESIA).............................. 451

PARYETAL HÜCRE (PARIETAL CELL)............. 451

PARKİNSON HASTALIĞI (PARKINSON’S DISEASE)        451

PARLAMA NOKTASI (FLASH POINT)............... 453

PASSİON MEYVESİ (PASSION FRUIT-PASSIFLORA)       453

PASTIRMA (PASTRAMI) Et Ürünleri.................. 453

PASTÖRİZASYON (PASTEURIZATION)............ 453

PATATES (POTATO – Solanum tuberosum) ....... 453

PATE (PATE)....................................................... 453

PATLICAN (EGGPLANT – AUBERGINE Solanum melongena)          453

PATOJEN (PATOGEN)......................................... 453

PATULİN (PATULIN).......................................... 453

PEKMEZ (SONSANTRETED GRAPE JUICE – GRAPE MOLASSES)  453

P- Şekil 5: Pektin Çıkarımı..................................... 454

PEKTİN, PEKTİK MADDELER (PECTIN PECTIC SUBSTANCES)     454

Pektaz (Pectase)..................................................... 455

Pektik Asit (Pectic Acid)........................................ 455

Pektinaz (Pectinase)............................................... 455

Pektinik Asit (Pectinic Acid).................................. 455

PEKTOLİTİK BAKTERİ (PECTOLYTIC BACTERIA)         455

PELAJİK BALIK (PELAGIC FISH) Balık ve Bazı Balık Türleri            455

PELET (PELLET)................................................. 455

PELLEGRA (PELLEGRA).................................... 455

P- Resim 1: Niasin Yetersizliğinde Ortaya Çıkan Pellegrada Güneş Gören

Kolların Görünümü............................................... 455

PELVİS İLTİHABI (PELVIC INFLAMMATORY DISEASE) (PID)      456

PENTOSAN (PENTOSAN)................................... 456

PENTOZLAR (PENTOSES).................................. 456

Pentozüri (Pentozuria)........................................... 456

PEPSİN (PEPSIN)................................................. 456

PEPTİDAZ (PEPTIDASE)..................................... 456

Eksopeptidaz (Exopeptidase)................................ 456

Endopeptidaz (Endopeptidase).............................. 456

PEPTİK ÜLSER (PEPTIC ULCER) Ülser, Pektik.. 456

PEPTİT ve PEPTİT BAĞ (PEPTID and PEPTID LINKAGE or BOND) 456

PER PERSON (PER CAPITA) Kişi Başına veya Nüfus Başına              456

PEPTON (PEPTONE)............................................ 456

PERİKARDİT (PERICARDITIS)........................... 457

PERİODONTAL HASTALIK (PERIODONTAL DISEASE)  457

PERİSTALSİZ (PERISTALSIS)............................ 457

PERİTON (PERITONEUM).................................. 457

PERİTONEL BOŞLUK (PERITONEAL CAVTY). 457

PERİTONİT (PERITONITIS)................................ 457

PERMEABİLİTE – GEÇİRGENLİK (PERMEABILITY)       457

PERNİSİYÖZ ANEMİ (PERNICIOUSANEMIA).. 457

PEROKSİDASYON (PEROXIDATION)................ 457

Peroksit Sayısı (Peroxide number)........................ 458

PERSENT, PERSENTİL – YÜZDE, YÜZDELİK (PERCENT, PERCENTILE)      458

PERSPİRASYON – TERLEME (PERSPIRATION) 458

PESTİSİT (PESTICIDE)........................................ 458

PETEŞHİ (PETECHIAE)....................................... 458

PETROLATUM (PETROLATUM)........................ 458

PEYNİR ve ÇEŞİTLERİ (CHEESE)...................... 458

Ülkemizdeki bazı peynir çeşitleri........................... 459

Beyaz – Salamura Peynir....................................... 459

Çökelek (Curd)...................................................... 459

Dil peyniri............................................................. 459

İşlenmiş processed peynir....................................... 459

Kaşar peyniri......................................................... 459

Köy – cottage peyniri............................................. 459

Mavi-blue peynir................................................... 459

Teleme................................................................... 459

Tulum peyniri........................................................ 459

Whey peyniri.......................................................... 459

pH ASİT ve BAZ (ACID , BASE).......................... 459

P- Tablo 1: Bazı Peynirlerin Vitamin Değerleri (mg/100g)      459

PIHTILAŞMA ZAMANI (CLOTTING TIME)...... 460

PIRASA (LEEK – Allium porrum) Sebzeler/Diğer. 460

PİGMENT (PIGMENT)......................................... 460

PİKA (PICA – CISSA)........................................... 460

PİNEAL BEZ (PINEAL GLAND)......................... 460

PİNOSİTOZ (PINOCYTOSIS)............................... 460

PİPEKOLİK ASİT (PIPECOLIC ACID)................. 460

PİRİNÇ (RICE – Oryza sativa).............................. 460

P- Resim 2: Ülkemizdeki Çeşitli Pirinçler, İçten dışa doğru; baldo, jasmine,

karacadağ, kepekli, carirose, basmati, sarıçeltik ve kırık        460

P- Şekil 6: Pirinç Tanesinin Uzunlamasına Kesidi. 461

P- Tablo 2: Esmer, İşlem Görmüş Pirinç ve Pirinç Kabuğunun Enerji ve Besin

Değerleri (100g).................................................... 461

Pişirmeyle Besinlerin kaybı (Cooking, Loss Of Nutrients)     462

PİTH (PITH) ........................................................ 462

PİTS – MEYVE ÇEKİRDEKLERİ (PITS)............. 462

PİTÜİTER BEZ (PITUITARY GLAND) Hipofiz... 462

PİTYALİN (PTYLIN)........................................... 462

PİYORE (PYORRHEA)......................................... 462

PLAK (PLAQUE).................................................. 462

PLAMBİZM (PLUMBISM)................................... 462

PLANTAİN – YEŞİL MUZ (PLANTAİN – Musa paradisciaca) Sebzeler/Diğer,

Meyve ve Bazı Meyveler/ülkemizdeki Bazı Meyveler            463

PLANSENTA (PLANCENTA).............................. 463

PLATELET (PLATELETS)................................... 463

PLAZMA (PLASMA)............................................ 463

Plazma Amino Asitleri (Plasma Amino Acids) (PAA)            463

Plazma Hacmi (Plazma Volume)............................ 463

Plazma Proteini (Plasma Protein)........................... 463

PLAZMOLİZ (PLASMOLYSIS)........................... 463

PLASEBO (PLACEBO)......................................... 463

PİLORİK STENOZ (PYLORIC STENOSIS).......... 463

PNÖMATİK KURUTMA (PNEUMATIC DRYERS)              464

POLARİTE (POLARITY)...................................... 464

POLENKSKE SAYISI(POLENSKE NUMBER)..... 464

POLİDEKSTROZ, MODİFİYE (POLYDEXTROSE, MODIFIED)         464

POLİDİPSİ(POLYDIPSIA).................................... 464

POLİETİLEN GLİKOL (POLYETHYLENE GLYCOL)        464

POLİFAJİ (POLYPHAGIA)................................... 464

POLİFOSFAT (POLYPHOSPHATES)................... 464

POLİHİDRİK ALKOL (POLYHYDRIC ALCOHOLS)           464

POLİMERİZASYON (POLYMERIZATION)........ 464

POLİOMİYELİT (POLYOMYELITIS)................. 464

POLİNÖRİT (POLYNEURITIS)............................ 464

POLİNÖROPATİ (POLYNEUROPATHY)............ 464

POLİOKSİETİLEN SORBİTAN YAĞ ASİT ESTERLERİ

(POLYOXYETHYLENE SORBITAN FATTY ACID ESTERS)             465

Polioksietilen Sorbitan Monooleat, Monostearat, tristearat (Polyoxyethylene

Sorbitan Monooleat, Monostearate, Tristearate).... 465

POLİPEPTİT (POLYPEPTIDE)............................. 465

POLİSAKKARİT (POLYSACCHARIDE).............. 465

POLİSİSTEMİ (POLYCYTHEMIA)...................... 465

POLİUNSATURE – ÇOKLU DOYMAMIŞ YAĞ ASİDİ

(POLYUNSATURATED FATTY ACID) (PUFA).. 465

POLİÜRİ (POLYURIA)......................................... 465

POMPE HASTALIĞI (POMPE’S DISEASE) ........ 465

PONDERAL GÖSTERGESİ (PONDERAL INDEX)               465

PONDEROKRESİF (PONDEROCRESCIVE)......... 465

PORFİRİN (PORPHYRIN)..................................... 465

Protoporfirin (Protoporphyrin).............................. 465

PORTAKAL (ORANGE – Ciltrus sinensis/S.aurantium) Meyve ve Bazı

Meyveler/Turunçgiller........................................... 465

PORTAL (POTAL)................................................ 465

POSA.................................................................... 466

Rofaj (roughage).................................................... 466

POSTPRANDİYAL (POSTPRANDIAL)................ 466

POTASYUM (POTASSIUM)................................. 466

Potasyum Bromat (Potassıum Bromate) (KBrO3).. 467

Potasyum Hidroksit (Potassium Hydroxide) (KOH)              467

Potasyum İyodat ve İyodit (Potassium iodate and lodide) (KIO3-KI)   467

Potasyum Nitrat – Nitrit (Potassium Nitrate-Nitrite) (KNO3-KNO2)      467

Potasyum Sorbat (Potassium Sorbate) (C6H7KO2).............. 467

Potasyum Tripolifosfat (Potasium Tripolyphosphate)           467

Potasyum Tuzları [(Salts of Potassium) Potassium Alginate Bicarbonate,

Bromate , Carbonate, Kloride, Citrate)].................. 467

Ppm-MİLYONDA BİR KISIM (ppm-PART PER MILLION) 467

Ppb-MİLYARDA BİR KISIM (ppb-PARTS PER BILLION)  467

PRADER – WİLLİ SENDROMU (PRADER-WILLI SYNDROME)       467

PREALBÜMİN (PREALBUMINE)........................ 468

PREEKLEMSİ (PREECLAMPSIA)....................... 468

PREJELATİNLİ NİŞASTA (PREGELATINIZED  STARCH)                468

PREKÜRSOR – ÖNMADDE (PRECURSORS)....... 468

PREMATÜRE BEBEK (PREMATURE INFANT).. 468

PREMENSTRUAL SENDROM (PREMENSTRUAL SYNDROME) (PMS)           468

PRESSOR AMİNLER (PRESSOR AMINES)......... 468

PRETZEL (PRETZEL).......................................... 469

PREZERVASYON – KORUMA, GIDA (PERSERVATION OF FOOD) 469

Prezervatif – Koruyucu, Gıda (Preservative, Food)............... 470

PRİDOKSAL, PRİDOKSİN, PRİDOKSAMİN, PRİDOKSOL, PRİDOKSİK

ASİT (PYRIDOXAL, PYRIDOXINE, PYRIDOXAMIN, PYRIDOXOL,

PYRIDOXIC ACID).............................................. 470

Pridoksal Fosfat (Pridoxal Phosphate) (PLP)......... 470

Deoksipridoksin (Deoxpridoxine)......................... 470

PRİMİDİN (PRIMIDINE)...................................... 470

PROBİYOTİK (PROBIOTIC)................................ 471

P- Şekil 7: Dışkı Bakterilerinin Sağlığa Etkisi......... 471

PROENZİM (PROENZYME)................................ 472

PROFOSFAT (PYROPHOSPHATE) Fosfat............ 472

PROGESTERON (PROGESTORONE) Hormon ve Hormonlar              472

PROGNOSTİK BESLENME GÖSTERGESİ (PROGNOSTIC NUTRITIONAL

INDEX)................................................................. 472

PROJENLER (PYROGENS).................................. 472

PROKSİMET ANALİZ (PROXIMATE ANALYSIS)             472

PROLAMİN (PROLAMINE)................................. 472

PROLİN (PROLINE) (Pro/P)................................. 472

PROPERDİN (PROPERDIN)................................. 472

PROPİLEN GLİKOL (PROPYLENE GLYCOL).... 472

Propilen Glikol Alginat (Propylene Glycol Alginate)              472

PROPİLGALLAT (PROPYLGALLATE)............... 472

PROPİONİBAKTERİ (PROPIONIBACTERIA)...... 473

PROPİONİK ASİT (PROPIONIC ACID)................ 473

Propionik Asidemi (Propionic Acidemia).............. 473

PROSTAGLANDİNLER (PROSTAGLANDINS) (PG)           473

P- Şekil 8: Yağ Asitlerinden Prostaglandinlerin Oluşumu       473

PROSTATİK GRUP (PROSTATIC GROUP).......... 474

PROTAMİN (PROTAMINE)................................. 474

PROTEAZLAR VE PROTEAZ İNHİBİTÖRLERİ (PROTEASE AND

PROTEASE INHIBITORS).................................... 474

Proteoz (Proteoses)............................................... 474

PROTEİN (PROTEIN)........................................... 474

Net Diyet Protein Değeri (Net Dietary Protein Value) (NDpV)               475

Net Diyet Protein Energy Oranı (Net Dietary Protein Energy Ratio) (NDPER)       475

Net Diyet Protein Kalori Yüzdesi (Net Dietary Protein Calories Percent)               475

Net Protein Kullanılımı (net Protein Utilization) (NPU)          475

Protein Enerji Malnutrisyonu (Protein Energy Malnutrition) (PEM)      475

P- Tablo 3: Protein Enerji Malnutrisyonunun Ortaya Çıkışı   476

P- Tablo 4: Protin Enerji Malnutrisyonunun Sınıflaması        476

Protein Olmayan Azot (Nonprotein Nitrogen ) (NPN)            477

Protein, R-Kobalofilin (Protein R-Cobatophilin).... 477

Protein, a-b (Protein a-b)....................................... 477

Protein, C-Reaktif (Protein, C-Reactive-CRP)......... 477

Protein, Deposu (Protein Reserve)......................... 477

Protein, Eşdeğeri (Protein Equivalent)................... 477

Protein, Etkinlik Oranı (Protein Efficiency Ratio) (PER)        477

Protein, Gereksinimi (Protein Requirement).......... 477

Protein, Hidrolisatı (Protein Hydrolysate).............. 477

Protein, İşlevi (Protein Function)........................... 477

Protein, Kalitesi (Protein Quality).......................... 478

Protein, Katabolik Hızı (Protein Catabolic Rate) (PCR)           478

Protein, Kimyasal Değeri (Chemical score of Protein) (CS)    478

P- Tablo 5: Bazı Yiyeceklerin Kimyasal Değerleri. 479

Protein, Konvensiyonel (Protein, Conventional).... 479

Protein, Ölçümü (Protein Meassurement).............. 479

Protein, Örnek (Protein, Referance)....................... 479

Protein, Puanı (Protein Score)................................ 479

Protein, Sentezi (Protein Synthesis)....................... 479

Protein, Serumda İyodu Bağlayan (Protein Bound İodine of Serum) (PBI)            479

P- Tablo 6: Örnek Protein Alımında Amino Asit Miktarları   479

Protein, Sınıflandırılması, Karakteri, Bulunduğu Yerler (protein, Classification,

Character, Places).................................................. 480

Basit Proteinler...................................................... 480

Bileşik Proteinler................................................... 480

Protein, Supleman Değeri (Protein Supplementary Value)      481

Protein, Yetersizliği (Protein Deficiency)............... 481

Protein: Enerji Oranı (Protein: Energy Ratio)......... 481

Proteini Koruma Hareketi (Protein Sparing Action)............... 481

Proteinüri (Proteinurea)......................................... 481

Skleroprotein (Scleroprotein)................................ 481

PROTEOLİZ (PROTEOLYSIS)............................. 481

PROTON (PROTON)............................................. 481

PROTOPLAST (PROTOPLAST)........................... 481

PROTOPLAZM (PROTOPLASM)......................... 481

PROTOPORFİRİN (PROTOPORPHYRIN) Porfirin 481

PROTROMBİN (PROTHROMBIN)....................... 481

PROVİTAMİN (PROVITAMINE) Vitamin ve Vitaminler      482

PRUVİK ASİT (PYRUVIC ACID)......................... 482

PSİJİK SEKRESYON (PSYCHIC SECRETION).... 482

PSİKODİYETETİK (PSYCHODIETETICS).......... 482

PSİKROFİLİK BAKTERİ (PSYCHROPHILIC BACTERIA)   482

PSORİAZİS (PSORIASIS)..................................... 482

PSÖDOGLOBÜLİN (PSEUDOGLOBULIN) Globülin           482

PTEROGLUTAMİK ASİT (PTEROYLGLUTAMIC ACID) (PGA)        482

PULMONER HASTALIK (PULMONARY DISEASE)           482

Pulmoner Emboli (pulmonary Embolism)............. 482

PURPURA (PURPURA)......................................... 482

PÜRİN (PURINE).................................................. 482

PÜTREFAKSİYON (PUTREFACTION)................ 482

PYLENONEFRİT (PYELONEPHRITIS) Nefrit..... 482

 

Q ENZİMİ (Q ENZYME)...................................... 485

Q10 ...................................................................... 485

Q O2..................................................................... 485

QS......................................................................... 485

QUETELET GÖSTGERGESİ (QUETELET INDEX)             485

QUILLAJA (QUILLAIA)...................................... 485

QUINONES Kuinonlar.......................................... 485

 

RAD (RAD)........................................................... 487

RADİKAL – KÖK, SERBEST (FREE RADICAL). 487

RADYASYON (RADIATION).............................. 487

R- Şekil 1: Radikal Zincirler Tepkimesi ve Antioksidanlar Tarafından Engellenme               487

Radyoallergosorbent Test (Radioalelergosorbent Test) (RAST)             488

Radyoanaliz (Radioassay)..................................... 488

Radyoizotop (Radiosotope)................................... 488

Radyoterapi (Radiotherapy)................................... 488

RAFİNOZ (RAFFINOSE)...................................... 488

RAMNOZ (RHAMNOSE)..................................... 488

RANSİDİTE (RANCIDITY).................................. 489

Lipolitik Acıma (Lipolytic Rancidity).................... 489

RASELLA (RASELLE)......................................... 489

RAŞİTİZM (RICKETS)......................................... 489

R- Şekil 2: Raşitizm Semptomları.......................... 489

Raşitik (Rachitic)................................................... 489

RATAFİ (RATAFIA)............................................. 489

RDA-ÖNERİLEN DİYET MİKTARI (GÜNLÜK) (RECOMMENDED DIETARY ALLOWANCES)    489

 

REAKSİYON – TEPKİME (REACTION).............. 490

REÇEL (JAM)....................................................... 490

REDOKS POTANSİYELİ (REDOX POTENTIAL) 490

REDÜKSİYON (REDUCTION)............................. 490

İndirgen ajanlar (reducing agent)......................... 490

Redükte Şeker (Reducing Sugar)............................ 490

REFEEDİNG SENDROM – TEKRAR BESLEME SENDROMU (REFEEDING

SYNDROME)........................................................ 490

REFERANS – ÖRNEK GÜNLÜK ALIM (REFERENCE DAILY INTAKE)          491

REFLÜ ÖZOFAJİT (REFLUX ESOPHAGITIS)..... 491

REFSUM HASTALIĞI (REFSUM’S DISEASE).... 491

REGURJİTASYON (REGURGITATION).............. 491

REHFUSS-RYLE TÜPÜ (REHFUSS-RYLE TUBE)               491

REHİDRATASYON (REHYDRATION)................ 491

REICHERT – MEISSI DEĞERİ (REICHERT-MEISSI VALUE)            491

REKOMBİNE İNSAN ERİTROPOİETİNİ (RECOMBINANT HUMAN

ERYTHROPOIETİN)............................................ 491

REKTAL AMİLEYAT (RECTAL SURGERY)...... 491

RELATİF NEMLİLİK (RELATIVE HUMIDITY). 492

Relatif Nemin Eşdeğeri (Equilibrium Relative Humidity) (ERH)            492

REMİSYON (REMMISION)................................. 492

RENAL (RENAL)................................................. 492

Renal Asidoz (Renal Asidosis).............................. 492

Renal Diyabet (Renal diabetes).............................. 492

Renal Diyaliz (Renal Dialysis)............................... 492

Renal Eritropoietik Faktör (Renal Erythropoietic Faktor) (REF)            492

Renal Eşik (Renal Threshold)................................ 492

Renal Hipertansiyon (renal Hypertention)............. 492

Renal, Kısmi Yetmezlik (renal Insufficiency)........ 492

Renal Organ Nakli (Renal Transplantasyon).......... 493

Renal Osteodistrofi (renal Osteodystrophy).......... 493

Renal Solit Yükü (renal Solute Load).................... 493

Renal Yetmezlik (renal Failure)............................. 493

Akut böbrek yetmezliği (ARF)................................ 493

Kronik böbrek yetmezliği(CRF).............................. 494

R- Tablo 1: Kronik Böbrek Yetmezliğinde Bebekler, Çocuklar ve Adölesanlar

İçin Öneri.............................................................. 494

Son safhada böbrek yetmezliği............................... 495

RENDERİNG (RENDERING)............................... 495

RENİN (RENIN)................................................... 495

RENKLENDİRİCİLER (COLOUR)....................... 495

RENNET (RENNET)............................................. 495

RENNİN (RENNIN).............................................. 495

R-ENZİMİ (R-ENZYME) Enzim........................... 496

RESEPTÖR (RECEPTOR)..................................... 496

RESTORASYON (RESTAORATION)................... 496

RETARDİN (RETARDIN)..................................... 496

RETİKULİN (RETICULIN).................................. 496

RETİKULOENDOTELİYAL SİSTEM (RETICULOENDOTHELIAL

SYSTEM) (RES)................................................... 496

RETİNA (RETINA)............................................... 496

Retinit (Retinitis)................................................... 496

Retinopati (Retinopathy)........................................ 496

Retrolental Fibroplazi (retrolental Fibroplasi) (RLF)              496

RETİNOL (RETINOL).......................................... 496

R- Şekil 3: A vitamini Metabolizması ve Görmedeki rolü      497

Dehidroretinol (Dehyroretinol).............................. 497

Retinol Bağlayıcı Protein (Retinol Binding Protein) (RBP)      497

Retinol Eşdeğeri, (Retinol Equivalent) (RE)........... 497

Retinoidler (Retinoids).......................................... 497

Retinoik Asit (Retinoic Acid)................................. 498

RETROGRADASYON (RETROGRADATION)..... 498

RİBOFLAVİN (RIBOFLAVIN) B2)....................... 498

Ariboflavinoz (Ariboflavinosis)............................ 498

İsoriboflavin (İsoriboflavin)................................. 498

RİBONÜKLEİK ASİT (RIBONUCLEIC ACID) (RNA)          499

Ribonükleaz (Ribonuclease).................................. 499

Ribonükleotid (Ribonucleotides)........................... 499

RNA Polimeraz (RNA Ploymerase)....................... 499

RİBOZ (RIBOSE).................................................. 499

Deoksiriboz (Deoxyribose)................................... 499

RİBOZOM (RIBOSOME)...................................... 499

RİGOR MORTİS (RIGOR MORTIS) Ölüm Katılığı 499

RİNGA BALIĞI (HERRING – Clupea Harengus) Balık ve ve Bazı Balık Türleri   499

RİSİNOLEİK ASİT (RICINOLEIC ACID)............. 499

RODENAZ (RHODONASE).................................. 499

RODOPSİN – GÖRME MORU (RHODOPSIN)..... 499

RODOTORULA (RHODOTORULA)..................... 500

ROFAJ (ROUGHAGE) Posa.................................. 500

ROM (RUM) Alkollü İçkiler.................................. 500

ROMATİZMA (RHEUMATISM).......................... 500

Romatizmal Ateş (Rheumatic Fever)...................... 500

Romatoid Artrit (Rheumatoid Arthritis)................. 500

R- Şekil 4: Şematik Eklem Şekilleri a)normal b) osteoartritli c) romatoid artritli    500

Romatoid Kaşeksi (Rheumatoid Cahexia).............. 501

ROPE (ROPE)....................................................... 501

RÖNTGEN IŞINLARI (ROENTGEN RAYS)......... 501

RUBİDYUM (RUBIDIUM (RD) İz ve Ultraiz Elementler       501

RUBNER FAKTÖRÜ (RUBNER FACTORS)......... 501

RUTİN (RUTIN – Rutagraveolens)........................ 501

SABAH HASTALIĞI (MORNING SICKNESS)..... 503

SABUNLAŞMA (SAPONIFICATION).................. 503

SAÇ (HAIR).......................................................... 503

Saç Analizi (Hair Analysis)................................... 503

Saç Dökülmesi(Alopecia)...................................... 503

SAFRA (BILE)...................................................... 503

Safra Asitleri (bile Acids)...................................... 503

Glikokolik Asit (Glycocoholic Acid)....................... 503

Deoksikolik Asit (Deoxycholıc Acid)....................... 504

Lithokolik Asit (Lithocolic Acid)............................. 504

Safra Kesesi (Gall Bladder)................................... 504

Safra Kesesi (Hastalığı (Gallbladder Disease)........ 504

Safra Pigmentleri (Bile Pigments)........................... 504

Safra Taşları (Gall Stones – Cholelithiasis)............ 504

S- Şekil 1: Safra Taşları......................................... 504

Safra Tuzları (Bile Salts)........................................ 505

SAFRAN (SAFFROON – Crocussaturis) Baharat, Çeşni Vericiler,

Renklendiriciler..................................................... 505

SAGO – HİNT İRMİĞİ (SAGO) İrmik.................. 505

SAĞLIK (HEALTH)............................................. 505

Sağlık Talebi (Health Claim).................................. 505

Sağlıklı Gıda, Ticari (Healthy Foods, Commercial) 506

SAKARİN (SACCHARIN) Yapay Tatlandırıcı....... 506

SAKE (SAKE) Alkollü İçkiler............................... 506

SAKKARAZ (SACCHARASES)............................ 506

SAKKARİMETRE ve SAKHAROMETRE (SACCHARIMETER and

SACCHAROMETER)............................................ 506

SAKKAROMİCES (SACCHAROMYCES)............. 506

SALAM (SALAMI) Et Ürünleri............................ 506

SALATALIK – HIYAR (CUCUMBER – Cucumis sativus) Sebzeler/Diğer            506

SALEP (SALEP – Orchis anatolica)...................... 506

SALİN (SALINE).................................................. 506

Salinometre (Salinometer)..................................... 506

SALMONELLA (SALMONELLA)....................... 507

SALYA (SALIVA)................................................ 507

Salya Amilazı (salivary Amylase).......................... 507

Salya Bezleri (Salivary Glands/Parotoid Glands)... 507

SAMAN veya GÜL NEZLESİ(HAY FEWER)....... 507

SAMİ (SAMI)....................................................... 507

SANİTASYON (SANITATION)............................ 507

SAPODİLLA MEYVESİ (SAPODILLA FRUIT – Achras sapota) Meyve ve Bazı Meyveler/Tropikal  507

SAPONİNLER (SAPONINS)................................. 507

SAPROFİTLER (SAPROPHYTES)........................ 507

Saprofit Beslenme (Saprophtic Nutrition).............. 508

Saprofit Bitki ve Hayvan (Saprophytic Plantson Animals)     508

SARAN (SARAN)................................................. 508

SARDALYA (SARDINE) Balık ve Bazı Balık Türleri            508

SARILIK (JAUNDICE)......................................... 508

SARIMSAK (GARLIC Allium sativum) Sebzeler/Kükürtlü    508

SATURASYON – DOYURULMA (SATURATION)              508

SAVORİ (SAVORY) Yeşillik/Çeşni Vericiler........ 508

SCROMBROİD ZEHİRLENME (SCROMBROID POISINING)

Zehir/Zehirlenme................................................... 508

SEBOROİK DERMATİT (SEBORRHEIC DERMATITIS)     508

SEBUM (SEBUM)................................................. 508

SEBZELER (VEGETABLES)................................ 508

1- Hardallı – Kükürtlü veya Haçlıgiller (turpgiller) Sebzeleri (Cruciferous)           509

Brokoli (Broccoli).................................................. 509

S- Resim 1: Brokoli............................................... 509

Brüksel Lahanası (Brusseis Sprouts)...................... 509

S- Resim 2: Brüksel Lahanası................................ 509

Ekşi Lahana (Saurekrauf)...................................... 509

Karnabahar (Cauliflower)..................................... 509

S- Resim 3: Karnabahar......................................... 509

Lahana (Cabbage)................................................ 510

Pırasa.................................................................... 510

S- Resim 4: Pırasa................................................. 510

Ravend (rhubarb or Rheum).................................. 510

Sarımsak (Garlic Allium sativum)........................... 510

S- Şekil 2: Sarımsak Başı ve Açılmış Dişleri.......... 510

Soğan (Onion – Onion alliumcepa)....................... 511

S- Resim 5: Kurubaş Soğan................................... 511

Soğancık (scallion – Allium shallot/ascalonicum).. 511

Şalgam – Kolza (Rape – Brassica nopus).............. 511

Turp (Radish – Raphaus sativus)........................... 511

2- Yeşil yapraklı sebzeler...................................... 512

S- Resim 6: Demet Halinde Ispanak...................... 512

S- Tablo 1: Pişirme ile Sebzelerdeki Ortalama Vitamin Kaybı (%)         512

Kale – kail (Collard – Brassica olercea)................ 512

Kuzu Kulağı (Sorrel – Dock rumex)....................... 512

Marul (Lettuce – Lactuca sativa)........................... 512

S- Resim 7: Kıvırcık, Gevrek Başlı Marul.............. 513

3- Yumrulu – Depo Köklü Sebzeler...................... 513

Havuç (Carrots – Daucus carota/sativus)............... 513

S- Resim 8: Havuç................................................. 513

Hindiba (Chiory – Chicorium intybus).................. 513

Kasava (Cassava – Tapioca –Manioc – Yucca)..... 513

Kereviz (Celery – Apium graveolens)...................... 513

Patates (Potato – Solanum tuberosum).................. 514

S- Resim 9: Hasat Edilmiş Patates......................... 514

S- Şekil 3: Patatesin Morfolojik Yapısı ve Uzunlamasına Kesiti            514

Patates unu veya nişastası..................................... 514

Plantain – Yeşil Muz (Plantain – Musa Paradisciaca)            515

Taro (Taro – Colocasia exuculenta)...................... 515

Tatlı Patates (Sweet Patato – Ipomoea batatas)..... 515

Yam (disocorea).................................................... 515

4- Diğer Sebzeler................................................... 515

Alabaş – Taşkelem (Kohirabi – brassica oleracea). 515

Bamya (Okra – Gumbo – Hibiscus esculentus)....... 515

Bakla (Broad bean vicis fobavulgaris)................... 515

Bezelye (Pea – Pisum sativum)............................... 515

S- Resim 10: Bahçe Bezelyesi................................ 516

Biber (Pepper Caprium annuum)........................... 516

S- Resim 11: Sivri ve Dolmalık Biber.................... 516

Domates (Tomato – Lycopersicon esculentum)....... 516

Enginar (Artichoke – Cynara scolymus)................. 516

S- Resim 12: Oflun Enginar başı........................... 516

Fasulyeler (Beans)................................................. 517

S- Resim 13: Taze Yeşil Fasulye........................... 517

Gölevez – Kolokas (schoot – kolokas – tarocolocasia esculenta)            517

Kabak Yaz, Kış (Marrow – Squash – Cucurbita pepo and maxima, Pumkin –

Cucurbita pepo).................................................... 517

S- Resim 14: Taze Yeşil Yaz Kabağı...................... 517

S- Resim 15: Çekirdeğinden de Yararlanılan Bal Kabağı        517

Kapari – Gebere (Cappari Capraris spinosa L. Covata desf)  518

Kuşkonmaz (Asparagus – Asparagus offinicinalis). 518

Mantar (mushroom)............................................... 518

S- Şekil 4: Padi Saman(Volvariella Volvaccaej Mantarı)        518

Paprika/Etli Kırmızı Biber (Paprika)...................... 518

Patlıcan (Eggplant – Aubergine Solanum)............ 518

S- Resim 16: Ülkemizde Tarımı Yapılan Bostan Patlıcanı      518

Salatalık – Hıyar (Cucumber – Cucumiş sativus).... 519

Teke Sakalı (Salsify – Trogopagon porrifolius)...... 519

SEKRETİN (SECRETIN)...................................... 519

SELENYUM (SELENIUM (Se)............................. 519

Seleno Amino Asit (Seleno Amino Acid).............. 520

SELOBİYOZ veya SELİBİYOZ (CELLOBIOSE or CELLIBIOSE)       520

SELÜLOZ (CELLULOSE).................................... 520

Metilselüloz (Methycellulose)............................... 520

Mikrokristal Selüloz (microcrystalilline Cellulose) 520

Selülaz (Cellulase)................................................. 520

SEMPATİK SİNİR SİSTEMİ (SYMPATHATIC NERVOUS SYSTEM)

Sinir Sistemi.......................................................... 520

SEMPTOM (SYMPTOM)...................................... 520

SENDROM (SYNDROME)................................... 520

SENTETAZ (SYNTHETASES or SYNTHASES).. 520

SEPHALİN (CEPHALIN)...................................... 520

SEPSİS (SEPSIS)................................................... 521

Septik Ensefalopati (septic encephalopathy).......... 521

SEREBRAL FELÇ veya YARALANMA veya ZEDELENME (CEREBRAL

PALSY)................................................................. 521

SEREBROSİT (CEROBROSIDE)........................... 521

SEREBROVASKÜLAR KAZA (CEREBROVASCULAR ACCIDENT) (CVA)       521

SEREBRUM (CEREBUM)..................................... 521

Serebeller (Cerebellar)........................................... 522

Serebellum (Cerebellum)....................................... 522

Serebral Bölge veya Yarım Küreler (Cerebral Hemispheres)  522

Serebral Korteks (Cerebral Cortex)........................ 522

SERİN (SERINE).................................................. 522

Homeserin (Homoserine)...................................... 522

SEROİT (CEROID)............................................... 522

Seroit Pigment (Ceroid Pigment/Lipofuscin) Lipofiskin (lipofuscin/Ceroid)          522

SEROTONİN (SEROTONIN)................................ 522

SERULOPLAZMİN (CERULOPLASMIN)............ 522

SERUM (SERUM)................................................. 523

Serum Enzimleri (Serum Enzymes)....................... 523

Serum Glutamik Oksalasetik Transaminaz (Serum Glutamic Oxalacetic

Transaminase) (SGOT)......................................... 523

Serum Glutamik Pruvik Transaminaz (Serum Glutamic Pyruvic Transaminase)   523

SFİGOMİYELİN (SPHINGOMYELIN)................. 523

Sfingolipit (Sphingolipid)...................................... 523

SI UNİT, ULUSLAR ARASI SİSTEM BİRİMİ...... 523

SIÇRAMAYI ÖNLEYİCİ MADDE (ANTISPATTERING AGENTS)     523

SIVI TABANLI (YATAK ) KURUTMA (FLUID BED DRYER)

Yiyecek Kurutması................................................ 524

SİDEROZ (SIDEROSIS)........................................ 524

SİGARA, DİYET ve SAĞLIK (SMOKING, DIET and HEALTH)         524

SİKLAMAT ve SODYUM, KALSİYUM TUZLARI (CYCLAMATE and

SODIUM, CALCIUM SALTS) Yapay Tatlandırıcı. 524

SİKLİK AMP (Cyclic Adenosine Monophosphate) (Camp) Adenin      524

SİLİKON (SILICON) (Si) İz ve Ultraiz Elementler 524

Silikon Dioksit (Silicon Dioxide) (SIO2)............... 524

SİLİNDİR KURUTMA (ROLLER DRYING) Yiyecek Kurutma            524

SİMBİYOZ (SIMBIOSIS)...................................... 524

SİMPLES (SIMPLESSE)....................................... 525

SİNDİRİM (DIGESTION)..................................... 525

Sindirimsizlik (Dispepsi) (Indigestion-Dyspepsi).. 525

Sindirebilirlik Katsayısı (Digestibility Coefficient). 525

Gerçek sindirim (True digestion)............................ 525

Sindirim Sistemi (Digestive Tract)......................... 525

SİNERJİ (SYNERGY)........................................... 526

S- Şekil 5: Vertebra Kanalındaki Spinal Kord ve İlişkili Sinirler            526

Sinerjik – Görevdeş (Synergism)........................... 526

SİNİR SİSTEMİ (NERVOUS SYSTEM)................ 526

S- Şekil 6: Medulla Spinalisin Kesiti...................... 526

S- Şekil 7: Beyin; Yandan Görünüşü..................... 526

Parasempatik Sinir Sistemi (Parasympathetic Nervous System)             526

Sempatik Sinir Sistemi (Sympathatic Nervous System)          526

S- Şekil 8: Otonom (İstemsiz) Sinir Sisteminin Genel Yapısı 527

SİPPY DİYETİ (SPIYY DIET) Diyet Çeşitleri....... 528

SİRKE (VENEGAR).............................................. 528

SİROZ (CIRRHOSIS)............................................ 528

Laennec Sirozu (laennec’s Cirrhosis).................... 528

SİSTATİYONİNÜRİ (CYSTATHIONINURIA)..... 528

SİSTEİN (CYSTEINE) (Cys/C)............................. 528

SİSTİN (CYSTINE)............................................... 528

Sistinozis (Cystinosis)........................................... 529

Sistinüri – Sistin Taşı (cystinuria – Cystine Stones)               529

SİSTOL (SYSTOLE) ............................................ 529

SİSTOLİK HİPERTANSİYON (SYSTOLIC HYPERTENTION) Tansiyon            529

SİSTRON (CISTRON)........................................... 529

SİTİDİN FOSFAT (CYTIDINE PHOSPHATES).... 529

SİTOFOBİ (SITOPHOBIA – CIBOPHOBIA)......... 529

Sitopofasiz (sitapophasis)..................................... 529

SİTOKİNLER (CYTOKINS)................................. 529

Stokinin (Cytokinins/Phytokinins/Kinins)............. 529

SİTOKROM (CYCTOCHROMES)......................... 530

Sitokrom Oksidaz (Cytochrome Oxidase)............. 530

SİTOLOJİ (SITOLOGY)....................................... 530

SİTOMANİ (SITOMANIA)................................... 530

SİTOSTEROL (SITOSTEROL) Steroller............... 531

SİTOZİN (CYTOSINE) Nükleik Asitler, Pramidin 531

SİTRAL (CITRAL)................................................ 531

SİTRİK ASİT (CITRIC ACID)............................... 531

SİTROKSANTİN (CITROXANTTHIN) Ksantin.... 531

SİTRON – AĞAÇ KAVUNU (CITRON – Citrus media) Meyve ve Meyveler        531

SİTRÜLİN (CITRULLINE)................................... 531

Sitrüllinemi (citrullinemis)..................................... 531

SİYONOJEN (CYANOGENS)............................... 531

SKATOL (SKATOLE).......................................... 531

SKLEROPROTEİN (SCLEROPROTEIN) Protein.. 531

SKLEROTERAPİ (SCLEROTHERAPY)................ 531

SLEROZ (SCLEROSIS)......................................... 532

SKORBÜT (SCURVY).......................................... 532

S- Resim 17: C vitamin Yetersizliğinde Skorbüt Diş Eti         532

SKUALEN (SQUALENE)..................................... 532

SOAP Cetveli (SOAP Charting).............................. 532

SODA (SODA)...................................................... 532

Sodalı Su (Soda Water/Carbonated Water)............. 532

SODYUM (SODIUM)........................................... 532

Sodyum Benzoat (Sodium Benzoate)..................... 533

Sodyum Bikarbonat (Sodium Bicarbonate)............ 533

Sodyum Eritorbat (Sodium Erythorbate)............... 533

Sodyum Klorür – Sofra Tuzu (sodium Chloride) (NaCI)       533

Sodyum nitrat (Sodium Nitrate) (NaNO3)............. 533

Sodyum Pompası(Sodium Pump).......................... 533

Sodyumlu Maddeler (Substances with Sodium).... 534

SOĞAN (ONION – Onion alliumcepa) Sebze ve Sebzeler      534

SOĞANCIK (SCALLION – Allium shallot/ascalonicum) Sebze ve Sebzeler         534

SOĞUTMA (REFRIGERATION).......................... 534

SOLANIN (SOLANINE)....................................... 534

SOLİT, SOLÜSYON, SOLVENT (SOLUTE, SOLUTION, SOLVENT) 534

SOLUNUM (RESPIRATION)................................ 534

Solunum Alkalozu (Respiratory Alkalosis)........... 535

Solunum Asidozu (Respiratory Acidosis)............. 535

Solunum Bölümü (respiratory Quotient) (RQ)....... 535

Solunum Enzimleri (Respiratory Enzymes)........... 535

Solunum Hidrojen Testi (Reath Hydrogen Test).... 535

Solunum Sistemi (Respiratory System)................. 535

Solunum Taşıyıcıları (Respiratory Carriers).......... 535

Solunum Yetmezliği (Respiratory Failure)............. 535

S- Şekil 9: Solunum Sistemi Anotomisi................. 536

Solunum Zorluğu Sendromu (Respiratory Distress Syndrome) (RDS)  536

SOMATOSTATİN (SOMATOSTATIN) Hormon/İç Salgı ve Hormonlar               536

SOMATOTROPİK HORMON (SOMATOTROPIC HORMONE)

Hormon/İç Salgıve Hormonlar............................... 536

SOMON BALIĞI (SALMON or ONCORHYNCHUS) Balık ve Bazı Balık

Çeşitleri................................................................. 536

SORBİK ASİT (SORBIC ACID)............................ 536

Sorbitan Monostearat (Sorbitan Monostearate or Monooleate)              536

Sorbitol (glucitol).................................................. 536

SORENSON TİTRASYONU (SORENSON TITRATION)      537

SORGUN veya SÜPÜRGE DARISI (SORGHUM – Sorghum vulgare)   537

SOSLAR VE MAYONEZ (RESSINGS AND MAYONNAISE)              537

1- Düşük yağlı diyet ürünü olanlar........................ 537

2- Emülsiye olanlar............................................... 537

3- Pişirilmiş salata sosları...................................... 537

4- Pişirilmemiş, sade olanlar................................. 537

SOYA FASULYESİ(SOYBEAN – Giycine max)... 538

S- Şekil 10: Soya Fasülyesi Tanesi........................ 538

Soya Fasulyesi İzolatı (Soybean Isolate)............... 538

Soya Fasulyesi Konsentratı (Soybean Concentrate).............. 538

Soya Proteini (Soy Protein)................................... 538

Soya Sosu (Soysause)........................................... 538

Soya Unu (Soy Flour)........................................... 539

Soya Yağı (Soybean Oil)....................................... 539

SPESİFİKLİK (SPECIFICITY).............................. 539

Spesifik Aktivite (specific activity)........................ 539

Spesifik Dinamik Hareket – yiyeceklerin Termal Etkisi (Specific Dynamic

Action Thermal Affect of Food) (SDA-TEF)......... 539

Spefifik Gravite (Specific Gravity)........................ 539

Spesifik Yakıt Faktörü veya Değeri (Specific Fuel Factkor or Value)     539

SPEKTROFOTOMETRE (SPECTROPHOTOMETER)           539

SPİNAL KORD YARALANMASI (SPINAL COARD INJURY)             539

SPİROMETRE (SPIROMETER)............................ 540

SPİRULİNA (SPIRULINA)................................... 540

SPOR ANEMİSİ (SPORT ANEMIA) Anemi.......... 540

STABİLİZER VE KOYULAŞTIRICI – KIVAM VERİCİ (STABILIZERS AND THICKENERS)          540

Stabilizatör (Stabilizator)....................................... 540

STAÇYOZ – NİŞASTA ŞEKERİ (STACHYOSE).. 540

STAFİLOKOK (STAPHYLOCOC – Staphylococcusaureus)  540

STAK YANIĞI (STACKBURN)............................ 540

STARTER (STARTER)......................................... 540

STA-SLİM (STA-SLIM)....................................... 540

STATÜ (STATU).................................................. 540

STEARİK ASİT (STEARIC ACID)........................ 541

STEARİL SİTRAT (STEARYL CITRATE)........... 541

STEATORE (STEATORRHEA)............................ 541

Steatoz (Steatosis)................................................. 541

Stereospesifik Numaralama (Stereospecific numbering) (SN)                541

STERİLİZASYON (SRERILIZATION)................. 541

STERKOBİLİN (STERCOBILIN).......................... 541

STEROİDLER (STEROIDS).................................. 541

Steroller (Sterols).................................................. 542

Sitosterol (Sıtosterol)............................................. 542

Steviosit (Stevioside)............................................. 542

Steviosit (Steviside) Steroller................................. 542

STİMULANLAR – UYARICILAR (STIMULANTS)             542

STİPAROLİTİK (STIPAROLYTIC)...................... 542

STOK SOLÜSYON, BESLENMEDE (STOCK SOLUTION, IN NUTRITION)      542

STOMATİT (STOMATITIS)................................. 542

STOPLAZMA (CYTOPLASM)............................. 542

Stozol (Cytosol).................................................... 542

STREPTOKOK (STREPTOCCOCCUS)................. 542

Stereptokinaz (Streptokinase)................................ 542

STRES – GERGİNLİK (STRESS).......................... 542

STRONSİYUM (STRONTIUM) (Sr)..................... 543

S- Şekil 11: Farklı Stres Etkenleri.......................... 543

STURUVİT (STRUVITE)...................................... 543

SU (WATER) (H2O)............................................. 543

Metabolik Su (Metabolic Water)............................ 544

İçme Suyu.............................................................. 544

Sert su (Hard water).............................................. 544

Su Sertliği (Water Hardness).................................. 544

Sertlik Derecesi (Hardness).................................... 544

Su, Aktivitesi (Water Activity) (aw)....................... 544

Su, Demineralize (Water Activity) (aw)................. 544

Su, Dengesi (Water Balance).................................. 544

S- Tablo 2: Organizmadaki Su Dengesi.................. 545

Su, Gereksinimi (Water Requirement)................... 545

Su, İlişkili Hastalıklar (Waterborne Disease)......... 545

S- Tablo 3: Yaşamın Çeşitli Dönemlerinde Su Gereksinimi   545

Su, Kaynakları (Water Sources)............................. 545

Su, Kompartmanları (Water Compertments).......... 545

Su, Meyve (Fruit Julce)......................................... 546

S- Şekil 12: Meyve Suyu Üretimi.......................... 546

Su, Mineral (Water, Mineral)................................. 546

S- Şekil 13: Mineral Suyun Oluşumdan Sonra Ticari Olarak Değiştirilmesi           547

Su, Sodalı (Soda Water / Carbonated Water).......... 547

Su, Regülasyonu (Water Regulation)...................... 547

S- Şekil 14: Vücutta Hormonlarla İlişkili Su Regülasyonu     547

S- Şekil 15: Vücuttaki Su Dengesinin Çeşitli Yollarla Sağlanması          548

S- Tablo 4: Doğal Maden Suyu Minerallerine Bir Örnek (Apolinaris)    548

Su, Tayini, Vücutta (Water Determination, Body).. 549

Su, toksikasyonu (Water Toxicity – İntoxication). 549

SU CAMI(WATER GLASS).................................. 549

SUBJEKTİF GLOBAL DEĞERLENDİRME (SUBJECTIVE GLOBAL

ASSESSMENT) (SGA).......................................... 549

SUBSTRAT (SUBSTRATE).................................. 549

SUBTİLİN (SUBTILIN)........................................ 549

SUCUK, ETLİ veya TATLI (SAUSAGE or SWEET CONFECTION)    549

SUKUZ ENTERİKUZ (SUCCUS ENTERICUS).... 549

SUPLEMANTASYON – SUPLEMANTER BESLENME

(SUPPLEMENTATION – SUPLEMENTARY FEEDING)     549

SUSAM (SESAME – Sesamum indicum).............. 549

Susam Yağı (Sesame Oil) Yağlı Tohumlar............. 550

SUSAMAK (THIRST)........................................... 550

SÜKİSTARİN (SUCCISTEARIN).......................... 550

SÜKROZ (SUCROSE)........................................... 550

Sükraz (Sucrase)................................................... 550

Sükroz İntoleransı (Sucrose Intolerance)............... 550

Sükroz Polyester (sucrosePolyester) (SPE)........... 550

SÜKSİNİK ASİT (SUCCINIC ACID).................... 550

Süksinik Anhidrit (succinic Anhydride)................ 550

SÜPEROKSİT ANYON (SUPEROXIDE ANION) (O2)         550

SÜPEROKSİT DİSMUTAS (SUPEROXIDE DISMUTASE)   550

SÜT (MILK)......................................................... 550

S- Tablo 5: Çeşitli Hayvan Sütlerinin Bileşimleri (100 ml)     551

S- Tablo 6: Çeşitli Sütlerin Enerji ve Besin Değerleri (100 g) 551

Süt Alkali Sendromu (Milk Alkali Syndrome)....... 552

Süt Çeşitleri (Milk Kinds)...................................... 552

S- Şekil 16: Fermente Süt Çeşitleri......................... 552

S- Resim 18: Süt.................................................... 553

Süt Dondurma Testi (milk Freezing Point Test)..... 554

Süt Salım Refleksi (Let Down Reflex)................... 554

Süt Tortu Testi (milk, Turbidity Test)................... 554

Süt tozu (milk Powder).......................................... 554

Süt Yağı (milk Fat)................................................ 554

Süt Ürünleri (Milk Products)................................. 554

Ayran (Sour buttermilk)......................................... 554

Dondurma (Ice cream).......................................... 554

S- Resim 19: Süt Ürünlerinden Biri; Dondurma..... 554

Krema – Kaymak (Cream)...................................... 555

Movratı tereyağı – Bitkisel katı yağ (Mowrah butter – Vegetable butter)                555

Peynir (Cheese)..................................................... 555

Rennet (Rennet)..................................................... 555

Tereyağı (butter).................................................... 555

Siyah tereyağı........................................................ 555

Whey .................................................................... 555

Yoğurt (Yogurt)..................................................... 555

ŞALGAM – KOLZA (RAPE – Brassica nopus) Sebzeler/Kükürtlü        557

Şalgam Tohumu Yağı (Rape Seed Oil)................... 557

ŞAM FISTIĞI (PISTACHIA – Pistacia vera) Kuru Yemişler/Antep Fıstığı            557

ŞARAP (WINE) Alkollü İçkiler............................. 557

ŞEFTALİ (PEACH – Prunus or Amygdalus persica) Meyve ve Bazı Meyve

Çeşitleri................................................................. 557

ŞEKER, ÇAY ve MASAŞEKERİ (SUGAR, TABLE SUGAR)                557

Şeker Doktoru (Sugar Doctor)............................... 557

Şekerleme (Candy)................................................ 557

Şekerlenme, Kuru Meyveler (sugaring of Dried Fruits)          557

ŞELAT ETMENLER (SEQUESTRANTS or CHELATING AGENTS)   557

ŞERBET (SHERBET)............................................ 558

ŞERBETÇİ OTU (HOP)......................................... 558

ŞERİ (SHERRY) Alkollü İçkiler............................ 558

ŞİGELLA (SHIGELLA)........................................ 558

ŞİLİNG TESTİ (SCHILLING TEST)..................... 558

ŞİLOMİKRON (CHYLOMICRON)....................... 558

ŞİŞMANLIK (OBESITY) Obezite......................... 558

ŞORTENİNG (SHORTENING)............................. 558

ŞUPRU (SPRUE)................................................... 558

ŞURUP (SYRUP)................................................... 558

TAÇİSTEROL (TACHYSTEROL) Steroller........... 561

TAHIL veya HUBUBAT (CEREAL – Gramineae). 561

T- Resim 1: Başlıca Tahıl Türleri........................... 561

T- Resim 2: Buğday Başakları............................... 562

Tahıl Tanesi (Cereal Grains).................................. 562

T- Şekil 1: Örnek Bir Tahıl Tanesinin Yapısı......... 562

Arpa (Barley – Hordeum vulgare)......................... 562

T- Şekil 2: Arpa Başağı ve Tanesinin Uzunlamasına Kesidi   562

T- Tablo 1: Çeşitli Tahılların Enerji ve Besin Değerleri (100g)              563

T- Tablo 2: Tahıllardaki Farklı Proteinlerin Dağıtımı              563

T- Tablo 3: Tahılların Yağ Asit Bileşimleri (100g). 563

Buğday (Wheat-Triticum aestivum, T.durum)....... 563

T- Tablo 4: Buğday Tanesindeki Mineral ve Vitamin Dağılımı (100g)   564

T- Şekil 3: Buğday Tanesinin Yapısı..................... 564

Öğütülen Buğdaydan Elde Edilen Ürünler............. 564

Buğday Özü (Wheat Germ).................................... 564

Çavdar (Rye-Secale CEreale)................................. 564

Darı (Millet – Panicum Miliacum)......................... 565

Mısır (Corn or Maize – Zea Mays)........................ 565

T- Resim 3: Sarı Diş Mısırı.................................... 565

T- Şekil 4: Mısır Tanesi Kesidi.............................. 565

Mısır Likörü (Corn Step Liquor)............................. 566

Mısır Nişastası (Corn Starch)................................. 566

Mısır Şurubu (Corn Syrup).................................... 566

Mısır Yağı (Corn Oil)............................................. 566

Yulaf (Oat/Avena sative)....................................... 566

T- Şekil 5: Yulaf Tanesi........................................ 566

TAKSFORD GÖSTERGESİ(TUXFORD’S INDEX)               566

TAMPON (BUFFER)............................................. 567

TANEN (TANNIN)............................................... 567

TANGİER HASTALIĞI (TANGIER DISEASE).... 567

TANSİYON (TENSION)....................................... 567

Diyastolik Hipertansiyon (diastolic Hypertention). 567

Diyastolik Kan Basıncı (diastolic Blood Pressure). 568

Hipertansiyon – Yüksek Kan Basıncı (Hypertention – High Blood Pressure)        568

T- Şekil 6: Hipertansiyon Tedavisi........................ 568

Hipertansiyon, Sistolik (Systolic Hypertention)..... 569

Hipotansiyon (Hypotention).................................. 569

TAPİYOKA (TAPIOCA – Manihot esculenta) Sebzeler/Yumrulu          569

TARAK, KABUKLU DENİZ HAYVANI (SCALLOP) Deniz Yiyecekleri ve

Ürünleri................................................................. 569

TARÇIN (CINNOMON – CINNAMOMUM) Baharat             569

TARHANA............................................................ 569

TARHUN (TARRAGON – Artemisia dracanculus) Yeşillik/Çeşni Vericiler          569

TARO (TARO- Colocasia exculenta) Sebzeler/yumrulu         569

TARTARAZİN (TARTRAZINE)........................... 570

Tartarik Asit (Tartaric Acid).................................. 570

TARTAR – KALKULİ (TATTAR – CALCULUS). 570

TARVİ HASTALIĞI (TARVI’S DISEASE)........... 570

TAŞIYICI (CARRIER).......................................... 570

TAŞİKARDİ (TASHYCARDIA)............................ 570

TAAT (TASTE).................................................... 570

T- Şekil 7: Tat Alma Duyusu................................. 570

Tat Dönmesi (Reversion)...................................... 571

Tatlandırıcı (Sweetener)......................................... 571

TATLI PATATES (SWEET PATATO – Ipomoea batatas) Sebzeler/yumrulu        571

TEF (TEFF-Eragrostis abyssinica)........................ 571

TEİN (THEINE – THEANINE)............................. 571

TEKE SAKALI (SALSIFY – Trogopagon porrifolius) Sebzeler/Diğer   571

TEKİLA (TEQUILA) Alkollü İçkiler.................... 571

TEKRARLAMA – NÜKSETME (RELAPSE)........ 571

TEKSTUR BİTKİSEL PROTEİN (TEXTURED VEGETABLE PROTEIN)           571

Tek Hücreli Protein (Single Cell Protein)............... 572

TEMİZLEYİCİ ETKEN (CLEARING FACTOR)... 572

TEMPERATUR (TEMPERATURE)...................... 572

TEMPOROMANDİBULAR EKLEM İŞLEM BOZUKLUĞU

(TEMPOROMANDIBULAR JOINT DYSFUNCTION)          572

TENDON (TENDONS –SINEWS)......................... 572

TENEKE veya KALAY (TIN) İz ve Ultraiz Elementler         572

TENYALAR – ŞERİTLER (TAENIA – TAPEWORM)          572

Bağırsak solucanı (Ascaris lombricoides)............... 572

Balık tenyası (Dibothriocephalus latum)................ 572

Domuz tenyası (Taenia solium).............................. 572

Köpek tenyası (Taenia echinococcus).................... 572

Sığır tenyası (Taenia saginata).............................. 572

TEOROMİN (THEOBROMIDE)........................... 573

TER (SWEAT)...................................................... 573

T- Şekil 8: Terminal Solunum Zinciri)................... 573

TERATOJEN (TERATOGEN)............................... 573

TERE (WATERCRESS-Nasturtium officinale) Yeşillik/Çeşni Vericiler 573

TEREYAĞI (BUTTER) Süt Ürünleri..................... 573

TERMİNAL SOLUNUM ZİNCİRİ (TERMINAL RESPIRATORY CHAIN)          573

TERMO (THERMO)............................................. 574

Termojenez (Thermogenesis)................................ 574

Termoregülasyon (Thermoregulation)................... 574

TERMO SOYMA – ISIYLA SOYMA (THERMOPEELING) 574

TERMOFİL (THERMOPHILES)........................... 574

TERONİN (THREONINE) ................................... 574

TERPENOİDLER (TERPENOIDS)........................ 574

TESTOSTERON (TESTOSTERONE) Hormon/İç Salgı ve Hormonlar, Steroidler 574

TETANİ (TETANY)............................................. 574

TETRA (TEDRAD)............................................... 574

TETRAHİDRO FOLİK ASİT (TETRAHYDRO FOLIC ACID) (THFA) Folik

Asit, Vitamin......................................................... 574

TETRAPOTASYUM PROFOSFAT (TETRAPOTASSIUM

PYROPHOSPHATE) (K4P2O7)............................ 574

TETRASİKLİNLER (TETRACYCLINES)............. 574

TETRASODYUM PROFOSFAT (TETRASODIUM PYROPHOSPAHATE)           574

THAUMATİN (THAUMATIN)............................. 574

TİAMİN-B1 VİTAMİNİ (THIAMINE)................. 575

Tiaminaz (Thiaminase).......................................... 575

Tiamin Profosfat (Thiamine Pyrophosphate) (TPP)               575

Oksitlamin (Oxythiamine)..................................... 575

TİMİN (THYMINE).............................................. 575

TİODİPROPİONİK ASİT (THIODIPROPIONIC ACID)         575

TİRAMİN (TYRAMINE)...................................... 575

TİROKALSİTONİN (THYROCALCITONIN)....... 576

TİRONİN (THYRONINE)..................................... 576

TİROTOKSİKOZ (THYROTOXICOSIS)............... 576

TİYOGLUKOSİT ve GLUKOSİNOLAT (THIOGLUCOSID and

GLUCOSINOLATE)............................................. 576

TİYOKİNAZ (THIOKINASE)............................... 576

TİYONEİN (THIONEINE).................................... 576

TİYOSİYANİK ASİT ve TİYOSİYANAT (thıocyanıc acıd AND

THIOCYANATE).................................................. 576

TİYOÜRE (THIOUREA)....................................... 576

TOFU (TOFU)....................................................... 576

TOKOFEROL – E VİTAMİNİ (TOCOPHEROL VİTAMINE E)            576

α-Tokoferol Eşdeğeri (α-Tocopherol Equivalent) (α-TE)      577

Tokotrienollar (Tocotrienols)................................ 577

TOKSİNLER (TOXINS)........................................ 577

Endotoksin (Endotoxin)........................................ 577

Toksemi (Toxemia)............................................... 577

Toksik (Toxic)...................................................... 577

Toksikoz (Toxicosis)............................................ 577

Toksisite ve toksisite Testi (Toxicity and Toxicity Test)       577

TOLBUTAMİD TESTİ (TOLBUTAMIDE TEST). 577

TOLERANS (TOLERANCE)................................. 577

TON – ORKİNOS BALIĞI (TUNA FISHTHUNNUS) Balık ve Bazı Balık

Türleri................................................................... 578

TONSİLLEKTOMİ ve ADENOİDEKTOMİ (TONSILLECTOMY and

ADENOIDECTOMY)............................................ 578

TOPLAM DEMİR BAĞLAMA KAPASİTESİ(TOTAL IRON BINDING

CAPACITY) (TIBC) Demir Bağlama Kapasitesi.... 578

TOPLAM ENERJİ HARCAMI (TOTAL ENERGY EXPERDITURE) (TEE)

Enerji.................................................................... 578

TOPLAM GLİKOZ SAĞLANIRLIĞI (TOTAL AVAILABLE GLUCOSE)

(TAG) Glikoz........................................................ 578

TOPLAM KOL UZUNLUĞU (TOTAL ARM LENGH) (TAL) Antropometri        578

TOPLAM LENFOSİT SAYIMI (TOTAL LYMPHOCYTE COUNT) (TLC)

Lenfosit Sayımı..................................................... 578

TOPLAM VÜCUT ELEKTRİK AKIMI (TOTAL BODY ELEKTRICAL

CONDUCTIVITY) (TOBEC)................................. 578

TOPLUM BESLENMESİ(COMMUNITY NUTRITION)       578

T- Şekil 9: Toplumda Kötü Beslenme Nedenleri.... 578

T- Şekil 10 – Kritik Bir Hastada Beslenme Desteğinin Tayini                579

TORULARHODİN (TORULARHODIN)............... 580

TOTAL PARENTERAL BESLENME (TOTAL PARENTERAL NUTRITION)     580

TRAGAKANT ZAMKI (TRAGACANTHGUM).... 580

TRAKE (TRACHEA)............................................ 580

TRANS YAPI (TRANS FORM)............................. 580

TRANSAMİSYON (TRANSAMINATION) Amin. 580

TRANSFERAZ (TRANSFERASE)......................... 580

TRANSFERRİN veya SİDEROFİLİN (TRANSFERRIN or SIDEROPHILIN)        581

TRANSİT BESLEME – GEÇİŞ BESLEME (TRANSITIONAL FEEDING)           581

TRANSKETOLAZ (TRANSKETOLASE)............. 581

TRANSKOBALAMİN (TRANSCOBALAMIN) Kobalamin   581

TRANSMANGANİN (TRANSMANGANIN) Manganez        581

TRANSMETİLASYON (TRANSMETHYLATION)               581

TRANSPLANTASYON (TRANSPLANTATION).. 581

TRANSTRETİN – TROKSİN BAĞLAYICI PREALBÜMİN (TRANSTHRETIN

– TROXINE BINDING PREALBUMIN) (TBPA).. 582

TRAVMA (TRAUMA).......................................... 582

Travmatik Beyin Yaralanması(traumatic Brain Injury) (TBI) 583

TREHALOZ (TREHALOSE)................................. 583

TREMORGENLER (TREMORGENS)................... 583

TRİGLİSERİT (TRIGLYCERIDE)........................ 583

T- Şekil 11: Trigliseritlerin Emilimi....................... 583

TRİGONELİN (TRIGONELLINE)........................ 584

TRİKALSİYUM FOSFAT (TRICALCIUMPHOSPHATE)      584

TRİKARBOKSİLİK ASİT DÖNGÜSÜ (TRICARBOXYLIC ACID CYLE)            584

TRİKOTESENLER (TRICHOTHECENES)........... 584

TRİMETİLAMİN (TRIMETHYLAMINE)............ 584

TRİOZ (TRIOSE).................................................. 584

TRİPSİN (TRYPSIN)............................................. 584

Tripsin İnhibitörü (Trypsin İnhibitor)................... 584

TRİPTOFAN (TRYPTOPHAN) (Trp/W)................ 584

TRİSAKKARİT (TRISACCHARIDE).................... 584

TRİSEPS DERİ KIVRIM KALINLIĞI (TRICEPS SKINFOLD) (TSF)

Antropometri......................................................... 584

TRİSODYUM FOSFAT (TRISODIUM PHOSPHATE)           584

TRİŞİNOZ (TRICHINOSIS – LOCKJAW)............. 585

TRİTİKAL (TRITICALE)..................................... 585

TROİT BEZİ (THYROID GLAND)....................... 585

Trilyodotronin (Triidothyronine) (T3).................. 585

Troglobülin (thyglobulin)...................................... 585

Troksin (Thyroxine)............................................. 585

Troksini Bağlayan Albümin (Thyroxine Binding Albumin) (TBA)        585

Troksini Bağlayan Prealbümin (Thyroxine Binding Prealbumin) (TBPA)              585

T- Şekil 12: Tiroit Salgısının düzenlenmesi........... 585

Trotropik – Tiroidi Stimüle Eden Hormon (Thyrotropic – Thyroid Stimulating

Hormone) (TSH) Hormon-İç Salgı ve Hormonlar.. 586

TROMBİN (THROMBIN)..................................... 586

TROMBOKSAN (THROMBOXANE).................... 586

TROPİKAL ATAK (TROPICAL ATAXIA)........... 586

TROZİN (TYROSINE) (Tyr/Y)............................. 586

Trozinaz (Tyrosinase)........................................... 586

Trozinemi (Tyrosinemia)...................................... 586

TULAREMİ – KENE HUMMASI – TAVŞAN HUMMASI(TULAREMIA –

TICK FEVER – RABBIT FEVER)......................... 586

TUMERİK (TUMERIC) Baharat ve Bazı Baharat Türleri       586

TURP (RADISH – Raphaus sativus) Sebzeler/Kükürtlü         586

TURŞU (PICKING)............................................... 586

TURUNÇGİLLER (CITRUS FRUITS) Meyve ve Bazı Meyveler/Turunçgiller       587

TUTULMA (RETENTION)................................... 587

TUZ (SALT)......................................................... 587

Tuzlama (Salting).................................................. 587

TÜBERKÜLOZ (TUBERCULOSIS)...................... 587

TÜKETİCİNİN KORUNMASI(CONSUMER PROTECTION)               587

TÜMÖR (TUMOUR)............................................. 587

Benin Tümör (Benign Tumour)............................. 587

Tümör Nekroz Faktörü (tumour Necrosis Factor) (TNF)       588

TÜP BESLEME (TUB FEEDING) (TF)................. 588

TÜTSÜLEME ve KÜRİLEME (SMOKING and CURING)    588

Kürileme Maddesi (Curing Agent)......................... 589

TWADDELL......................................................... 589

TÜRKİYE DİYETİSYENLER DERNEĞİ (TURKISH DIETETIC

ASSOCIATION) (TDDTDA)................................. 589

T- Tablo 5: Twaddeli Ölçüm Değerleri.................. 589

UBİKUİNON – KOENZİM Q (UBIQUINONECOENZYME Q)            591

ULTRA................................................................. 591

Ultrafiltrasyon (ultrafiltration)............................... 591

Ultra İz Mineral (Ultra Trace Minerals)................. 591

Ultrasantrifüj ve Santrifüj (Ultracentrifuge and Centrifuge)    591

Ultrasonik Homojenizer (Ultrosonic Hormogeniser)              591

Ultra Yüksek Isı Sterilizasyonu (Ultra High Temperature Sterilization) (UHT)      591

Ultraviole Işınlama (Ultraviolet İrradiaton)............ 591

U- Tablo 1: Bazı Vitaminlerin Uluslar arası Birim Değerleri   591

ULUSLAR ARASI BİRİM veya INTERNASYONEL UNIT (UI)

(INTERNATIONAL UNIT)................................... 592

ULASLARARASI DİYETETİK BİRLİĞİ KOMİTESİ(INTERNATIONAL

COMMİTTEE OF DIETETIC ASSOCIATIONS) (ICDA)      592

ULUSLAR ARASI SAĞLIK (INTERHEALTH) ... 592

ULASLARARASISTANDARTLAR ÖRGÜTÜ (INTERNATIONAL

STANDARDS ORGANISATION) (ISO)................ 592

ULASLARARASI YAŞAM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ (INTERNATIONAL

LIFE SCIENCES INSTITUTE) (ILSI)................... 592

UN (FLOUR)......................................................... 592

U- Tablo 2: Çeşitli Randımanlı Buğday Unlarının Enerji, Besin ve Fitat

Değerleri (100g).................................................... 593

Çeşitli Tahıl Unların Kullanımları (Uses of Different Cereal Flours)      593

Unlu Ürünleri (Pasta)............................................ 593

UNICEF “Birleşmiş Milletler Uluslar arası Acil Çocuk Yardımı (United Nations

International Chıldren’s Emergency Fund)............ 593

UNİT veya BİRİM PATERN – İŞLEV ÖRNEĞİ (UNIT PATTERN –

FONCTIONAL PATTERN)................................... 593

UPERİZASYON (UPERISATION)........................ 593

URONİK ASİT (URONIC ACID).......................... 593

URASİL (URACIL)............................................... 593

Uridin (Uridine).................................................... 593

Uridin, Mono, Di, Trifosfat (Uridine Mono, Di, Triphosphate) (UMP, UDP, UTP)              593

Uridilik Asit (Uridylic Acid).................................. 594

UROBİLİN – STERKOBİLİN (UROBILIN-STERECOBILIN)               594

Urobilinojen (Urobilinogen).................................. 594

UROGASTRON (UROGASTRONE)...................... 594

UROKİNAZ (UROKINASE)................................. 594

UROKROM (UROCHROME)................................ 594

UROLİTİAZİS (UROLITHIASIS)......................... 594

UROPEPSİN (UROPEPSIN).................................. 595

UROPORFİRİN (UROPOPHYRIN)........................ 595

USKUMRU (MACKEREL – Scomber scombus) Balık ve Bazı Balık Türleri)       595

ÜÇLÜ KOD (TRIPLET CODE)............................. 597

ÜLSER (ULCER).................................................. 597

Ülseratif Kolit (Ulcerative Colitis)......................... 597

Ülser, Peptik (Peptic Ulcer)................................... 597

Ü- Şekil 1: A) Mide ve duodenumdaki Lezyonlar B) Gastrik ülser

C) Duodenal ülser................................................. 597

ÜRE (UREA)......................................................... 598

Ürat (Urate)........................................................... 598

Üreaz (Urease)...................................................... 598

Üre Döngüsü (Urea Cycle).................................... 598

Ü- Şekil 2: Üre Döngüsü....................................... 598

Üremi (Uremia)..................................................... 598

Ürik Asit (Uric Acid)............................................. 598

Ürik Asit Taşları (Uric Acid Stones)...................... 598

Üriner Sistem (urinary system)............................. 598

Ü- Şekil 3: Erkek Üriner Sistemi........................... 599

Üre Kinetik Modeli (urea Kinetic Modeling) (UKM)              599

Üre Klirens Testi (Urea Clearance Test)................ 599

ÜRTİKER (HIVES or URITCORIA)...................... 599

ÜZÜMSÜ MEYVELER (BERRIES)...................... 599

Ahududu – Ağaç Çileği (Rasberry-Rubus) (Rubus ideerus)   599

Ü- Resim 1: Üzümsü Meyvelerden Yabani Ahududu            599

Ahududulaşma...................................................... 599

Bektaşi Üzümü (Gooseberry – Ribers).................. 599

Böğürtlen (Brambie – Blackberry – Rubus ideaus) 600

Çilek (Strawberry – Fragaris)................................. 600

Ü- Resim 2: Çilek.................................................. 600

Dut (mulberry – Morus nigra)............................... 600

Katemfe (Miracle Berry)........................................ 600

Loganberi – Logandutu (Loganberry – rubusUrsinusLogganbaccus)    600

Yaban Mersini (Bilberry – Vaccinium myrtillus)... 600

VAGOTOMİ (VAGOTOMY)................................ 601

VAKUM PLAKA TEMAS KURUTMA İŞLEMİ (VACUM CONTACT PLATE

DRYER PROCESS) (VCD) Yiyecek Kurutma........ 601

VALANS(VALENCE)........................................... 601

VALİN (VALINE) (Val/V).................................... 601

VANADYUM (VANADIUM) (V) İz ve Ultraiz Element        601

VANİLİLMANDELİK ASİT (VANILLYLMANDELIC ACID)             601

VANİLYA (VANILLA)........................................ 601

VASKÜLER (VASCULAR)................................... 601

VAZODİLATASYON (VASODILATION)............ 601

VAZOKONSTRİKSİYON (VASOCONSTRICTION)             601

VAZOMOTOR (VASOMOTOR)........................... 601

VAZOPRESSİN – ANTİDİÜRETİK HORMON (VASOPRESSIN) Hormon –

İç Salgı ve Hormonlar............................................ 601

VEGAN (VEGAN)................................................ 601

Vejetaryen (Vegetarian)......................................... 601

VEKTÖR (VECTOR)............................................ 602

VERBAKOZ (VERBASCOSE).............................. 602

VERDOHEMOGLOBİN (VERDOHEAMOGLOBINE) Hemoglobin      602

VİBRİO VULNİFİKUS (VIBRIO VULNIFICUS).. 602

VİBRİO PRAHEMOLİTİKUS (VIBRIO PARAHEMOLYTICUS)          602

VİETH ORANI (VIETH’S RATIO)....................... 602

VİSKOJEN (VISCOGEN)...................................... 602

VİLLİKİNİN (VILLIKININ)................................. 602

VİLLİ ve VİLLÜS (VILLUS)................................ 602

VİNTERİZASYON (WINTERISATION)............... 602

VİRAL HEPATİT (VIRAL HEPATITIS) Hepatit, Viral         603

VİRUS (VIRUS).................................................... 603

VİSERA (VISCERA)............................................. 603

VİSERAL PROTEİN (VISCERAL PROTEIN)....... 603

VİSİN (VICINE)................................................... 603

VİSKİ (WHISKY) Alkollü İçkiler.......................... 603

VİSKOSİTE (VISKOSITY)................................... 603

VİŞNE LİKÖRÜ (CHERRY LIQUEUR) Alkollü İçkiler         603

VİTAMER (VITAMER)........................................ 603

VİTAMİN (VITAMINE)....................................... 603

V- Tablo 1: Bazı Uluslar arası Kuruluşlar Tarafından Vitaminlerin

Sınıflandırılması.................................................... 603

A Vitamini............................................................. 604

B Grubu Vitaminler............................................... 604

B1 Tiamin.............................................................. 604

B2 riboflavin......................................................... 604

Niasin (B3)............................................................ 604

B6 Pridoksin / Pridoksal / Pridoksamin.................. 605

Folik asit (Folisin, Folat)....................................... 605

B12 Kobalamin..................................................... 605

Biyotin................................................................... 606

Pantotenik asit....................................................... 606

C Vitamini (Askorbik Asit)...................................... 606

D Vitamini (Kalsiferol)........................................... 606

Kalsidiol (Calcidiol).............................................. 607

Kalsiferol (Calciferol)............................................ 607

Kalsitriol (Calcitriol).............................................. 607

Kolekalsiferol – D3 Vitamini (Cholecalciferol)....... 607

V- Şekil 1: Vücutta Koleksisferolün Dönüşümü.... 607

E Vitamini............................................................. 607

K Vitamini............................................................. 608

Vitaminoidler (Vitamin Gibi Maddeler).................. 608

B-3 Pantotenik asit................................................ 608

B-4 Arginin, gilsin ve sistein.................................. 608

B-5 Sembol............................................................ 608

B-13 Orotik Asit / 6 Karboksiurasil........................ 608

B-14...................................................................... 608

B15....................................................................... 609

B-17 Amigladin ve Latril....................................... 609

Bp Antiperosiz faktör............................................. 609

B1 Karnitin (carnitine).......................................... 609

Bx-para-aminobenzoik asit (PABA)....................... 609

H3-Gerovital – Prokain Hidroklorit....................... 609

İnositol.................................................................. 609

Koenzim Q............................................................. 609

Kolin..................................................................... 609

Lipoik asit.............................................................. 609

Lipoik asit.............................................................. 609

P Vitamini............................................................. 609

U-Metilsülfanium................................................... 609

Taurin (Taurine 2 aminoethane sulfonic acid)....... 609

Provitamin (Provitamin)........................................ 610

VİTELLİN (VITELLIN)....................................... 610

VİTROS HUMOR (VITROUS HUMOR)............... 610

VON GİERKE HASTALIĞI (VON GIERKEDISEASE)         610

V- Tablo 2: 70Kg Ağırlıktaki Örnek Kişinin Vücut Element Bileşimi    610

VOTATOR (VOTATOR)....................................... 610

VOTKA (VODKA) Alkollü İçkiler........................ 610

VÜCUT (BODY)................................................... 610

Vücut Bileşimi (Body Composition)...................... 610

Vücut Bileşiminin Tayini (Body Composition Determination)               611

V- Şekil 2: Kadın ve Erkek Modellerinde Vücut Belişimi      611

Vücut Boşlukları (body Cavities).......................... 612

Vücut Isısı(Body Temperature)............................. 612

Vücut Kütle Göstergesi (Body Mass Index) (VKG) (BMI) Antropometri              612

Vücut Oluşturan Yiyecek (body Building Food).... 612

Vücut Yağı (body Fat)........................................... 612

V- Şekil 3: Vücut Boşlukları.................................. 612

Vücut Suyu (body Water)...................................... 613

Vücut Yağı Tayini (Body Fat Determination)......... 613

Vücut Yüzey Sahası(body Surface Area) (BSA).... 613

VÜCUT YAPISI – TİPLERİ (BODY STRUCTURE – Somatotypes)      613

V- Şekil 4: Vücut suyunun Ağırlık Yüzdesi olarak Yaş Gruplarındaki Dağılımı    613

Ektomorfi (Ectomorph)......................................... 614

Endomorfi (endomorph)....................................... 614

Mezomorf (Mesomorph)....................................... 614

WEENDE ANALİZ (WEENDE ANALYSIS)........ 615

WERNICKE KORSAKOFF SENDROMU (WERNICK’S KORSAKOFF

SYNDROME)........................................................ 615

Wernicke Ensefalopatisi(Wernıcke’s Encephalopathy)          615

WETZEL GRAFİĞİ (WETZEL GRID).................. 615

WHEY – PEYNİR ALTI SUYU (WHEY).............. 615

WHİPPLE HASTALIĞI (WHIPPLE’S DISEASE). 615

WİLM TÜMÖRÜ (WILM’S TUMOUR)................ 615

WİLSON HASTALIĞI (WILSON’S DISEASE)..... 615

YAĞLAR (FATS).................................................. 617

Yağ Alımı, Önerilen (fat İntake, Recommended)... 617

Yağ Asidi (Fatty Acid) (FA).................................. 617

Cis- Yağ Asitleri (cis – FA – CFA).......................... 617

Çok uzun zincirli yağ asitleri (very long chain fatty acids) (VLFA)         617

Çoklu doymamış yağ asitleri (Polyunsaturated fatty acids) (PUFA)       617

Y- Şekil 1: Suyun İçinde Yağ Moleküllerinin Hareketi           617

Y- Tablo 1: karbon Zinciri ve Çift bağa Göre sıklıkta Rastlanılan Yağ Asitleri      618

Doymamış yağ asitleri (unsaturated fatty acids) (UFA)          618

Doymuş yağ asitleri (‘Saturated fatty acids) (SFA) 618

Elzem yağ asitleri (Essential fatty acids) (EFA)...... 618

Kısa zincirli yağ asitleri (Short chain fatty acids) (SCFA)       619

Omega yağ asitleri (omega Fatty acids) (OFA)...... 619

Orta zincirli yağ asitleri (Medium chain fatty acids) (MCFA)  619

Serbest yağ asidi veya esterleşmemiş yağ asidi (Free fatty acid or Nonesterifled

fatty acid) (FFA)................................................... 619

Tekil doymamış yağ asitleri (Monounsaturated fatty acids) (MUFA)      619

Trans yağ asitleri (Trans fatty acids) (Trans-FA).... 619

Uzun zincirli yağ asitleri (long – chain fatty acid) (LCFA)     619

Yağ Asit Oksidasyonu (Fatty Acid Oxidation)....... 620

Yağ Asit Sentetaz (Fatty Acid Synthetase)............. 620

Yağ Asitlerinin Poligliserol Esterleri (polyglycerol Esters of FAtth Acids)            620

Yağ Damlacığı (Fat Globule).................................. 620

Y- Şekil 2: Yağ Asitlerinin Isıyla Oksidasyonu..... 620

Yağ Metabolizması (Fat Metabolism).................... 620

Y- Şekil 3: Yağların sindirimi................................ 620

Yağ Sindirimi ve Emilimi (Fat digestion and Absorption)      620

Yağ, Kuru (Fat, Dry)............................................. 620

Yağda Çözünme (Fat Soluble)............................... 620

Yağın İşlevleri (Fat Functions).............................. 620

Yağın Özellikleri (Fats Characteristic).................... 622

Yağsız Vücut Kütlesi(Lean Body Mass) (LBM).... 622

YAĞLI KARACİĞER (FATTY LIVER)................ 622

YAĞLI TOHUMLAR (FATTY SEEDS)................ 622

Ayçiçeği Çekirdeği (Sunflower Seed Compositeaeannuus)     622

Hardal Yağı (mustard Oil)..................................... 622

Haşhaş Tohumu (Poppy Seed – Papaver somniferum)          622

Keten Tohumu (Linseed or Flax-Linum usitatissimum)        623

Y- Resim 1: Keten Tohumu................................... 623

Pamuk Tohumu (Cotton Seed – Gossypieum)....... 623

Susam Yağı (Sesame Oil)...................................... 623

Y- Şekil 4: Susam Bitkisi....................................... 623

Şalgam Tohumu Yağı (Rape Seed Oil)................... 623

Üzüm Çekirdeği Yağı, Üzüm, Kuru Yağı (Grapesseed Oil, Raisin Oil)   623

YAM (DISOCOREA) Sebzeler / Yumrulu............. 624

YANIK (BURN).................................................... 624

Curreri formülü...................................................... 624

Long formülü......................................................... 624

Ireton – Jones formülü........................................... 624

Wolfe formülü........................................................ 624

Galveston formülü (değiştirilmiş)........................... 625

Curreri junier formülü............................................ 625

Toronto formülü.................................................... 625

Yanıklı Hastanın protein Katabolik Hızı (g/gün).... 625

YANIK AYAK SENDROMU (BURNING FEET SENDROM)               625

YAPAY veya ALTERNATİF TATLANDIRICILAR ve BAZI ÖRNEKLER

(SENTHETIC or ALTERNATIVE SWEETNESS and SOME or THEM)               625

Alitam (Alitame).................................................... 625

Asesülfam – K (acesulfame –K)............................ 625

Aspartam (aspartame)........................................... 625

Dalsitol (Dulcitol).................................................. 626

Dulsin (Dulcın)..................................................... 626

Nonhesperidin dihidrokalon (Nonhesperidin dihydrochalone)              626

Sakarin (Saccharine).............................................. 626

Siklamat – Siklamatın Sodyum ve Kalsiyum Tuzu (Cyclamate Sodium Calcium

Salt)....................................................................... 626

YAPI PROFİLİ (TEXTURE PROFILE)................. 626

YARA (WOUND).................................................. 626

YARDIMCI YİYECEK ETKENLERİ (HELPING FOOD FACTORS)    626

YARILANMA ÖMRÜ (HALF LIFE)..................... 626

YARIŞMALI ENGEL (COMPETITIVE INHIBITION)          626

YAŞAM İSTATİSTLİĞİ (VITAL STATISTICS)... 626

YAŞAM KALİTESİ (QUALITY OF LIFE)........... 627

YAŞLANMA – OLGUNLAŞMA, YİYECEKLERDE (AGEING, FOODS)            627

YAŞLI (ELDERLY).............................................. 627

Yaşlanma veya Yaşlılık Yaşlanma (Ageing).......... 627

Y- Tablo 2: Vitamin ve Minerallerin Yaşla İlgili Bozukluklara Etkileri  628

Yaşlanmanın Yavaşlatılması ve Sağlıklı Yaşlanma (anti Aging)             628

Y- Şekil 5: D Vitamini Yetersizliği ve Yaşlanmayla Kemik Kaybı         629

Y- Şekil 6: Yaşlanmada Biyomoleküller Düzeyde Yıkım       630

YEME BOZUKLUĞU (EATING DISORDER)...... 630

Y- Şekil 7: Anoreksia Nervosa ve Bulimia Nervozanın Semptomları ve Fiziksel

Belirtileri............................................................... 631

YEMEK MİKTARI VE SIKLIĞI (MEAL SIZE AND FREQUENCY)   631

YEMEK PLANLANMASI (MEAL PLANNING).. 631

YENEBİLEN PORSİYON (EDIBLE PORSION).... 632

Yenilemeyen (Inedible)......................................... 632

YENGEÇ (CRAB) Deniz Yiyecekleri ve Ürünleri / Kabuklu  632

YENİ ZELANDA İŞLEMİ (NEW ZEALAND PROCESS)     632

YER FISTIĞI (FANUT – Arachis hypogerea) Kuru Yemişler               632

YERSİNİA ENTEROKOLİT (YERSINIA ENTEROCOLITICA)           632

YEŞİLLİK veya ÇEŞNİ VERİCİLER (HERBS)..... 632

Biberiye (Rosemary Rosmarinus officinalis)......... 632

Çevril veya Fransız Maydanozu (Chercil-Anthricuscerefolium)            632

Dandeliyon Yeşilliği (Dandelion Gren-Leotodon Toraxacum)               632

Dereotu (Dili – Anethum Graveolens)................... 632

Endive, Hindiba veya Frenk Salatası (endivia – Cichorium endiva)       632

Eskarol (Escarole – Cichorium)............................ 633

Fesleğen ve Reyhan (Basil Ocimum basilicum)..... 633

Geyik veya Sater Otu (Savory Satureja)................. 633

Kekik (Oregano).................................................... 633

Keraviye (Caraway – Carum carvi)........................ 633

Kereviz tohumu (Celery seed Apium graveolens).. 633

Kimyon (Cumin Cuminum cyminum)................... 633

Karaman kimyonu (Caraway Carum carvi)............ 633

Kişniş (Coriander Coriandrum sativum)................ 633

Maydanoz (Parsley Carum petroselinum).............. 634

Melisa veya Oğul otu (balm Melisa officinalis L).. 634

Mercan kök otu (Marjoram Origanum majorana ve Thymus mastichina)              634

Nane (mint Mentha).............................................. 634

Y- Tablo 3: Salatada Kullanılan Bazı Yeşilliklerin Enerji ve Besin Değerleri(100g)634

Nane ruhu (Peppermint)........................................ 635

Papatya veya Öküz gözü (Chamomile Chamaemelum nobile, Matricaria recutita) 635

Rezene (Fennel Foeniculum vulgare)..................... 635

Savori (Savory)..................................................... 635

Sayvan Şeklinde çiçeği olan (Umbelliferae herbs,) 635

Tarhun (Tarragon – Artemisia dracanculus).......... 635

Tere (Watercress – Nasturtium officinale)............. 635

Zuta otu (Hyssop Hyssopus officinalis L.)........... 635

YETERSİZLİK NEDENLERİ ve HASTALIĞI (DEFICIENCY CAUSES and

DISEASE) ............................................................ 635

YİYECEĞİN TATMİNKAR DEĞERİ (SATIETY VALUE OF FOODS)               636

YİYECEK (FOOD)................................................ 636

YİYECEK KURUTUMU (FOOD DRYER)............ 636

Sıvı Yatak Kurutması (Fluid Bed Dryer)................ 636

Silindir Kurutma (Roller Drying)........................... 636

Vakum Plaka Temas Kurutma İşlemi (Vacum kontackt Plate Drer Peocess) (VCD)636

YİYECEK PİRAMİDİ (FOOD PYRAMID) Gıda/Gıda Piramit Rehberi  637

YİYECEKLERİN STANDART TANIMI (STANDART of IDENTITY of

FOODS)................................................................ 637

YOĞURT (YOGURT) Süt Ürünleri....................... 637

YO-YO DİYET (YO/YO DIET) Diyet Çeşitleri..... 637

YUKKA (YUCCA) Biralarda kullanılan köpük (foam) oluşturucudur.  637

YULAF (QAT/Avena sativa) Tahıl Tanesi............. 637

Yulaf Ezmesi (Qatmeal)........................................ 637

YUMRU (TUBER)................................................ 637

YUMURTA (EGG)................................................ 637

Y- Şekil 8: Yumurtanın Yapısı.............................. 637

Y- Tablo 4: Çiğ Yumurtanın Enerji ve Besin Değeri (100g)   638

Yumurta Sarısı Göstergesi (York Index)............... 638

YUMURTA AKI LEKESİ veya HASARI (EGG WHITE INJURY)        638

YUMUŞAK, KARBONATLI ve ALKOLSÜZ İÇECEKLER (SOFT DRINK,

CARBONATED BEVERAGES)............................. 639

YUMUŞATICI (TENDERISER)............................ 639

YÜKLEME veya DOYGUNLUK TESTİ (LOADING TEST) 639

ZAMK (GUM)...................................................... 641

ZAYIFLIK (UNDERWEIGHT)............................. 641

Zayıflama İlaçları (anti-Obesity Agents)................ 641

ZEAKSANTİN (ZEAXANTHIN).......................... 642

ZEHİR (POISONS)................................................ 642

Scrombroid Zehirlenme (Scrombroid Poisining)... 642

ZEİN (ZEIN)......................................................... 642

ZEN MAKROBİYOTİK DİYET (ZEN MACROBUOTIC DIET) Diyet Çeşitleri/

Zen Makrobiyotik Diyet, Vejetaryen..................... 642

ZENCEFİL (GINGER – Zingiber officicnate) Baharat            642

ZEST (ZEST)........................................................ 642

ZEYTİN (OLIVE – Olea eurepea)......................... 642

Zeytin Yağı (Olive Oil – Oleacea euopae).............. 642

ZİGOSAKHAROMİCES (ZYGOSACCHAROMYCES)          643

ZİGOT (ZYGOTE)................................................ 643

ZİMAZ (ZYMASE)............................................... 643

ZİMOGEN (ZYMOGEN)...................................... 643

ZOLLİNGER – ELLİSON SENDROMU (ZOLLINGER  ELLISON

SYNDROME)........................................................ 643

ZOOPLANKTON (ZOOPLANKTON)................... 643

ZVİTTERİN veya ER-DİŞİ (ZWITTERION)......... 643

EK-1-Tablo 1:Türkiye İçin Önerilen Günlük Enerji ve Besin Ögeleri Güvenilir Alım Düzeyleri(1)      647

EK-1-Tablo 2: Türkiye İçin Önerilen Güvenilir Vitamin Alım Düzeyleri (1)         648

EK-1-Tablo 3: Türkiye İçin Önerilen Güvenilir Mineral Alım Düzeyleri (1)         649

EK-1-Tablo 4: Genel Olarak Günlük Önerilen vitamin miktarları (RDA)              650

EK-1-Tablo 5: Genel Olarak Günlük Önerilen Mineral Miktarları (RDA)              651

EK-1-Tablo 6: Avrupa Topluluğunda Kullanılan Referans Vitamin ve Mineral

Miktarları.............................................................. 652

EK-1-Tablo 7: Amerika Birleşik Devletlerindeki Günlük Önerilen Vitamin ve

Mineral miktarları (RDA)...................................... 653

ANTROPOMETRİ EKLERİ (ANTROPOMETRY APPENDIX(II)         654

EK-II-A: Beden Numarası ve Yapısının Tayini (Estimation of Frame Size and

Stature................................................................... 654

1- Bilek ölçüsüne göre:.......................................... 654

2- EK-II-A-Tablo 1: Boy: Bilek Çevresine  ( r) göre              654

3- EK-II-A-Tablo 2: Dirsek Kıvrımına Göre......... 654

4- Diz yüksekliğine göre:....................................... 654

EK-II-Tablo 3: Doğumdan 18 Yaşına Kadar Ortalama Ağırlık ve Boy   655

EK-II-Tablo 4: Erişkinlerde Boya Göre Ağırlık Dağılımı       655

EK-II-Tablo 5: 1983 Metropolitan Boy ve Ağırlığa Göre Yapı Tablosu 656

EK-II-Tablo 6: Orta Kol Kas Çevresi Değerleri..... 656

EK-II-Tablo 7: Triseps Deri Kıvrım Kalınlığı Değerleri         657

EK-II-Tablo 8: Vücut Kütle Göstergesi VKG – (BMI)           657

EK – II – B : Metabolik Hızla İlgili Isı Üretiminin Tayininde Kullanılan Grafikler

(nomographs for Estimation of Heat Production – Metabolic Rate)       658

EK-II-B-Grafik 1: Boy ve Ağırlığa göre vücut yüzölçümü     658

EK-II-B-Grafik 2: Yüzölçümüne göre ısı üretimi (kkal/m2/saat) ve oksijen

Tüketimi................................................................ 659

EK-II-B-Grafik 3: Isı üretiminden, yaş ve cinsiyete göre metabolik hızı               659

EK-II-C : Protein Yağ ve Karbonhidrat Metabolizmalarının Sayısal Faktörleri

(Numerical Factors: Protein, Fat and Carbohydrate Metabolism)           660

a) Okside su........................................................... 660

b) Gaz değişimi...................................................... 660

c) Metabolize enerji............................................... 660

d) Specifik dinamik etki (SDA)............................... 660

EK-II-C-Tablo 1: İnsanda Metabolize Olan Protein, Yağ ve Karbonhidratın

Sayısal Faktörleri................................................... 660

EK-II-D: Enerji ve Protein Gereksinim Tayini (energy and Protein Requirement)                 661

A- Erişkinlere........................................................ 661

II) Metot (Pratik metot)......................................... 662

A- Erişkinlerin Protein Gereksinmesi.................... 662

B- EK-II-D-Tablo 1: Bebek ve Çocuklarda............ 663

BESLENME VE DİYET EKLERİ (NUTRITION and DIET APPENDIX)III         663

EK-III-A: Beslenme durumunu Değerlendirmede Kullanılan Çeşitli Parametreler

ve Düzeyleri (Interpretations and Equations for Assesing Nutritional Status)       663

Albümin................................................................ 663

Prealbümin............................................................ 663

Serum transferin.................................................... 663

Toplam demir bağlama kapasitesine göre transferin (TIBC)   663

Toplam demir bağlama kapasitesi.......................... 663

Toplam lenfosit sayımı (TLC) (Hücre/mm3)......... 663

Kreatin boy göstergesi (CHI)................................. 664

Azot dengesi- Protein alımı ................................... 664

Kayıp protein (g)................................................... 664

Tanıda kullanılan beslenme göstergesi (PNI)......... 664

Yağsız kütlenin (FFM) 24 saatlik idrar kreatinin atımıyla yorumu         664

Triceps deri kıvrım kalınlığı (TSF) ....................... 664

Orta kol kas çevresi (MAMC) .............................. 664

Vücut Kütle Göstergesi (BMI) (VKG) veya Ağırlık/boy Oranı               664

Arzu edilen ağırlığın % olarak relatif vücut ağırlığı (RBW)     665

Alışılmış (Her zamanki) ağırlığın % olarak ağırlık değişimi    665

Alışılmış (her zamanki) ağırlığın zamana göre % ağırlık değişimi           665

EK-III-A-Tablo 1: Fiziksel Olarak Beslenme Durumunun Tayini          666

EK-III-B: Normal Kan Değerleri (normal Blood values)        666

EK-III-C: Normal İdrar Değerleri (Normal Urine Values)      672

EK-III-Tablo 2: 24 Saatlik İdrar Kreatinin Alımı... 673

EK-III-Tablo 3: Beslenme ile İlgili Başlıca Kimyasal Elementler           674

EK-III-Tablo 4: Sindirim Enzimleri Özeti.............. 675

EK-III-Şekil 1: Endokrin Bezler ve Hormonlar..... 676

EK-III-Tablo 5: Doğuştan Metabolizma Hastalıklarında Beslenme Tedavisi         677

EK-III-D: Bazı Yiyeceklerin Porsiyon miktarları ve Karbonhidrat Değişimleri

(The portion Amount of Some Foods and Carbohydrate Exchange)      681

EK-III-Tablo 6: Enerjiye Göre Değişim Tablosu+. 684

EK-III-Şekil 2: Beyinde Bilginin Depolanması(Bellek) ve Beslenme     685

GIDA EKLERİ (FOOD APPENDIX) IV................ 686

EK-IV-Tablo 1: Standart Gıda Analiz Metotlarıyla İlgili Bazı Organizasyonlar      686

EK-IV-Tablo 2: Gıda Bozulmalarındaki Besin Kayıplarında Enzimatik Olmayan

Tepkimeler............................................................ 687

EK-IV- Tablo 3: Gıda Emilgatörlerinin İşlevleri ve kullanıldıkları Yerler              688

Grup Kompozitlerinde kullanılan Çeşni-Lezzet (Herbs) Vericiler          688

EK-IV-A: GIDA SAKLAMA METOTLARI (METHODS of FOOD

PRESERVATION)................................................. 689

EK-IV-Tablo 4: Yiyeceklerin Beslenme Etiketindeki Günlük Değerleri 691

EK-VI-B: Gıda Etiketi (Food Labeling)................. 691

Etikette bulunması gerekenler................................ 691

Etiketlerde kullanılan bazı terimler........................ 692

Şeker terimleri........................................................ 692

Yağ terimleri.......................................................... 692

Kolesterol terimleri................................................. 692

Sodyum terimleri.................................................... 692

Diğer genel terimler............................................... 692

Sağlık Mesajları..................................................... 693

Gıda Katkı Maddeleri (Food Additives)................. 693

1-a-Gıdanın içinde kullanılan renklendiriciler........ 693

b- Gıdanın dışında kullanılan renklendiriciler........ 694

c- Peynirlerin dışına kullanılan renklendiriciler..... 694

2-a-Başlıca Preservatifler....................................... 694

b- Diğer preservatifler........................................... 694

A3-a-Başlıca Antioksidanlar.................................. 695

b- Diğer antioksidanlar.......................................... 695

c- Şekil düzenleyici antioksidanlar........................ 696

A4-Yapısal Katkı maddeleri.................................. 696

EK-IV-D: Ülkemizde Kullanılmasına İzin Verilen Gıda Katkı Maddeleri (Food

Additives Used in Türkiye)................................... 697

EK-IV-E-Bazı PosaTürlerinin Fizyolojik İşlevleri (some Fiber Types and

Functions)............................................................. 700

EK-IV-Tablo 5: Bazı Yiyeceklerin Posa Miktarları (100g)     701

EK-IV-F: Mikotoksin Kontaminantları ve Etkileri (Mycotoxin Contaminants

and Effects)........................................................... 702

Aflatoksinler.......................................................... 702

Sitrinin.................................................................. 702

Siklopiazonik asit................................................... 702

Okrotoksin A.......................................................... 702

Patulin.................................................................. 702

Penisillik asit......................................................... 702

Penitrem................................................................ 702

Sterigmatoksistin.................................................... 702

Sterigmatoksistin.................................................... 702

Trikotesenler.......................................................... 702

Zearalenon............................................................ 702

EK-IV-Tablo 6: Kültürel Yiyecek Alışkanlığı........ 703

EK-IV- Şekil 1: Gıda Kodeksi............................... 704

YAĞ EKLERİ (FAT APPENDIX) V...................... 705

EK-V-Tablo 1: Bazı Yiyeceklerin Kolesterol ve Yağ Asit Bileşimi        705

EK-V-Tablo 2: Bazı Yağların Yağ Asit Bileşimleri. 706

EK-V-Tablo 3: Bazı Yağların ve Yiyeceklerin Yağ Asit Bileşimleri       707

ET EKLERİ (MEAT APPENDIX) VI.................... 708

EK-VI-Tablo 1: Çeşitli Etlerin Enerji ve Besin Değerleri (100g çiğ)       708

EK-VI-Tablo 2: Organ Etlerinin su, Makro Besin, kolesterol ve Enerji

Bileşimleri (100g).................................................. 708

EK-VI-Tablo 3: Organ Etlerinin Yağ Asit Bileşimi 709

EK-VI-Tablo 4: Organ Etlerinin Mineral ve Vitamin Bileşimleri (100g)                709

EK-VI-Tablo 5: Çeşitli Kümes Hayvanı Etlerinin Enerji ve Besin Değerleri

(100g çiğ).............................................................. 710

EK-VI-Tablo 6: Bazı Su Ürünlerinin w-3 Yağ Asit Bileşimleri (çiğ g/100g)           710

EK-VI-Tablo 7: Bazı Su Ürünlerinin Vitamin Değerleri (mg/100g)        711

EK-VI-Tablo 8: Bazı Su Ürünlerinin Mineral Değerleri (mg/100g)        711

EK-VI-A: Et Ürünlerindeki Et Olmayan Ingredientler (nonmeat Ingrediants

in Meat Products).................................................. 712

Tuz ....................................................................... 712

Sodyum – Potasyum Nitrit.................................... 712

Sodyum Askorbat veya Erithorbat........................ 712

Fosfatlar................................................................ 712

Baharat, koku, lezzet ve tatlandırıcılar................... 712

Tatlandırıcılar ....................................................... 712

Bağlayıcılar ve Yayıcılar........................................ 712

Antioksidanlar....................................................... 712

SÜT EKLERİ (MILK APPENDIX) VII................. 712

EK-VII-Tablo 1: Çeşitli Sütlerin Enerji ve Besin Değerleri (100g)         713

KURUBAKLAGİL EKLERİ (LEGUMES APPENDIX) VIII  714

EK-VIII-Tablo 1: Bazı Kurubaklagillerin Enerji ve Makro Besin Değerleri (g/100)               714

EK-VIII-Tablo 2: Bazı Kurubaklagillerin Vitamin Değerleri (mg/100g) 714

EK-VIII-Tablo 3: Bazı kurubaklagillerin Minarel Değerleri (mg/100g)  714

KURUYEMİŞ EKLERİ (NUT APPENDIX) IX...... 715

EK-IX-Tablo 1: Bazı Kuruyemişlerin Enerji ve Makro Besin Değerleri (100g)     715

EK-IX-Tablo 2: Kuruyemişlerin Yağ Asit Bileşimleri (100g/g)              715

EK-IX-Tablo 3: Bazı Kuruyemişlerin Vitamin Değerleri (100g)            715

EK-IX-Tablo 4: Bazı Kuruyemişlerin Mineral Değerleri (100g)             715

EK-IX-Tablo 5: Bazı Kuruyemişlerin 100 Gramlarının Enerji ve Besin değerleri  716

TAHIL EKİ (CEREAL APPENDIX) X.................. 717

EK-X-Tablo 1: Bazı Tahılların Enerji ve Besin Değerleri (100 g)           717

İLAÇ – BESİN EKİ (DRUG – NUTRIENT APPENDIX) XI  718

Klinikte Başlıca İlaç-besin Etkileşimi (Nutrient – Drug İnteraction in Clinic          718

GIDA PİRAMİDİ EKİ (FOOD PYRAMID APPENDIX) XII  723

ÇEŞİTLİ ÜLKELERİN GIDA PİRAMİTLERİ (FOOD GUIDE PYRAMIDS)        723

a) Beş Yiyecek Grupluk Genel Bir Gıda Piramidi.. 723

b) Türkiye’de Kullanılan Dört Yapraklı Yonca ile Gösterilen Gıda Grupları         723

c) Kanada’nın Gıda Piramidi................................. 723

d) Akdeniz Diyeti Gıda Piramidi............................ 723

EK-XII-A: Sağlıklı Yaşam İçin Temel Öneriler (Basic Information for

Healthy Life)......................................................... 724

BAZI İNGİLİZCE ÖN VE SON EKLER, ANLAMLARI VE ÖRNEKLERİ EKLERİ (COMMON ENGLISH PREFIXES and SUFFIEXS APPENDIX) XIII.............................................................................. 725

KAYNAKLAR...................................................... 728