|
Kitabın Adı: |
||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||
BİTKİ FİZYOLOJİSİ
1. BİTKİ HÜCRELERİNİN YAPISI..................................................................................... 1
1.1. BİTKİ HÜCRELERİ VE YAPISI............................................................................ ......... 1
1.1.1. M er İste mat i k Bitki Hücresi............................................................................. ......... 2
1.1.2. Olgun Bitki Hücresi.................................................................................... ......... 3
1.1.3. Odunsu Bitki Hücresi................................................................................ .......... 4
1.1.4. Otsu Bitki Hücresi...................................................................................... .......... 4
1.2. HÜCRE MEMBRANLARI.................................................................................... .......... 5
1.3. PLAZMALEMMA................................................................................................. .......... 6
1.4. ENDOPLAZMİK RETİKULUM........................................................................... .......... 7
1.5. GOLGİ KOMPLEKSİ........................................................................................... 8
1.6. MİTOKONDRİ........................................................................................................ 9
1.7. PLASTİDLER........................................................................................................ ............ 11
1.8. RİBOZOMLAR..................................................................................................... ............ 12
1.9. VAKUOLLER........................................................................................................ ............ 13
1.10. MIKROTUBULUS............................................................................................. 13
l.ll.MİKROCİSİMLER.................................................................................................. 14
1.12. ÇEKİRDEK.......................................................................................................... 15
1.13. ÇEKİRDEKÇİK................................................................................................... 17
2. ENZİMLER ve İŞLEVLERİ............................................................................................ ............ 19
2.1. ENZİMLERİN DOĞAL ÖZELLİKLERİ.............................................................. ............ 20
2.2. ENZİMLERİN İSİMLENDİRİLMESİ................................................................. ............ 21
2.3. ENZİMLERİN SINIFLANDIRILMASI.............................................................. ............. 21
2.3.1. Oksidoredüktaz Enzimleri........................................................................ ............. 23
2.3.2. Transferaz Enzimleri................................................................................. ............. 24
2.3.3. Hidroiaz Enzimleri..................................................................................... ............. 25
2.3.4. Liyaz Enzimleri.......................................................................................... ............. 25
2.3.5. İzomeraz Enzimleri.................................................................................... ............. 26
2.3.6. Ligaz Enzimleri.......................................................................................... ............. 27
2.4. ENZİMLERİN KATALİTİK ETKİNLİKLERİ................................................... 28
2.5. ENZİMLERİN YAPISI......................................................................................... 29
2.5.1. Prostetik Gruplar, Koenzimİer ve Vitaminler......................................... 31
2.6. BİTKİ HÜCRELERİNDE ENZİMLERİN DAĞILIMI....................................... 32
2.7. ENZİMLERİN AKTİVİTELERİ ÜZERİNE ETKİ YAPAN ETMENLER....... ………. 33
2.7.1. Madde (Substrat) Miktarı....................................................................... ............. 34
2.7.2. Tepkime Ürünleri Mikiarı................................ .'....................................... 34
2.7.3. Enzim Konsantrasyonu........................................................................... 35
2.7.4. Hidratasyon.............................................................................................. 35
2.7.5. Sıcaklık....................................................................................................... 35
2.7.6. Hidrojen İyonu Konsantrasyonu (pH)................................................. ........... 37
2.7.7. önleyiciler (İnhîbitörler).......................................................................... 38
KAYNAKÇA...................................................................................................................... 40
3. SU ve HÜCRE İLİŞKİSİ................................................................................................. 41
3.1. SUYUN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ.................................................................... 42
3.1.1. Suyun Yapısı............................................................................................ 42
3.1.2. Suyun Özellikleri...................................................................................... 43
3.1.2.1. Su Oda Sıcaklığında Sıvıdır..................................................... 43
3.1.2.2. Suyun Görünmez Buharlaşma Sıcaklığı Yüksektir................ 44
3.1.2.3. Donan Suyun Hacmi Artar ve Buzun Çözülme Sıcaklığı Yüksektir 44
3.1.2.4. Suyun Spesifik Sıcaklığı Yüksektir......................................... 45
3.1.2.5. Suyun Viskositesi (Akışkanlığa Karşı Direnci).................... ............ 45
3.1.2.6. Suyun Adezyon ve Kohezyon Gücü..................................... ............ 46
3.1.2.7. Suyun İyonizasyonu................................................................ ............ 46
3.1.2.8. Suyun Çözücü Özelliği............................................................. ............ 47
3.2. SUYUN TAŞINMASINDA CEREYAN EDEN OLAYLAR............................ ............ 48
3.2. j. Difüzyon.............................................................................. '...................... 48
3.2.2. Kitle Hareketi............................................................................................ 51
3.2.3. Osmozis................................................................................................... 52
3.3. SUYUN HÜCREYE GİRİŞİ VE ÇIKIŞI............................................................... 56
3.3.1. Su Potansiyeli (Su Konsantrasyonu Suyun Bağımsız Enerji Gücü Suyun Kimyasal Potansiyeli)…56
3.3.2. Hücrenin Su Potansiyelini Oluşturan Etmenler_______________ 60
3.3.2.1. Çözünmüş Madde.................................................................... ............ 60
3.3.2.2. Basınç......................................................................................... ............ 62
3.3.2.3. YerÇekimi................................................................................... ............ 63
3.3.3. Su Potansiyel Gradientine Göre Hücreye Su Girişi............................. ............ 63
3.3.4. Su Potansiyel Gradientine Göre Hücreden Su Çıkışı.......................... ............ 66
3.3.5. Su Girişi ve Çıkışı Sonucu Hücre Hacmindeki Değişiklik ile Turgor Basıncı Arasındaki İlişki…… 68
3.4. PLA2MOLİZ......................................................................................................... ............. 68
3.5. OSMOTİK POTANSİYELİN BELİRLENMESİ............................................... 70
3.6. Su. Potansiyeli kavramının bitkilerde su durumunun belirlenmesindeki önemi... 72
4. SUYUN ALINMASI ve TAŞINMASI........................................................................ ............. 75
4.1. TOPRAKTA SU VE SUYUN YARAYIŞLILIĞI............................................... 77
4.2. SUYUN ALİNMASİ VE TAŞINMASI.............................................................. ............. 79
4.2.1. Bitki Kökleri ve Kök Sistemleri............................................................... 79
4.2.1.1. Köklerin Yapısı.......................................................................... ............. 82
4.2.1.2. Kök Tüyleri................................................................................ ............. 84
4.2.1.3. Kök Sistemlerinin Toprakta Dağılımı..................................... ............. 87
4.2.1.4. Kök Büyümesini ve Gelişmesini Etkileyen Etmenler........... ............. 89
4.2.1.4.1. Fotosentez Ürünlerinin Kök Sistemine Aktarılması 89
4.2.1.4.2. Bitki Besin Elementleri..................................... 91
4.2.1.4.3. Toprak Havası................................................... 92
4.2.1.4.4. Toprak Nemi..................................................... 93
4.2.1.4.5. Toprak Sıcaklığı................................................ 94
4.2.1.4.6. Toprak Tekstürü............................................... . 95
4.2.2. Suyun Alınması ve Kök Ksilemine Taşınması................................ 96
4.2.2.1. SuyunAlınması.................................................................. 96
4.2.2.2. Suyun Kök Ksilemine Taşınması........................................ 97
4.2.3. Ksilem Dokusunun Yapısı.............................................................. 100
4.2.4. Suyun Ksileınde Taşınma Mekanizması........................................ 102
4.2.4.1. Kök Basıncı Kuramı......................................................... 102
4.2.4.2. Kohezyon-Emmc (Tension) Kuramı................................. 105
4.2.5. Bitkilerin Kök Üstü Organları Tarafından Suyun Alınması ve Taşınması. 109
5. SU YİTMESİ..................................................................................................... 115
5.1. BUHAR ŞEKLİNDE SU YİTMESİ (TRANSPİRASYON)..................... 115
5.1.1. Transpirasyonun Mekanizması....................................................... 117
5.1.1.1. Yapraktan Atmosfere Su Buharının Difüzyonunda İtici Güç Olarak
Su Buharı Konsantrasyon Farkı....................................................................... 118
5.1.1.2. Yapraktan Atmosfere Su Buharının Difüzyonunda Karşılaşılan Engeller........... 123
5.1.2. Transpirasyon Birimi, Hızı ve Oranı.............................................. 125
5.1.3. Stomalann Açılıp Kapanma Mekanizması..................................... 128
5.1.3.1. Stomalann Yapısı.............................................................. 128
5.1.3.2. Slomaların Büyüklükleri ve Bitkilerde Dağılımları.......... 131
5.1.3.3. Stomalann Açılıp Kapanmasına Etki Eden Etmenler...... 133
5.1.3.3.1. Işık................................................................... 133
5.1.3.3.2. Osmotik Düzenleyiciler.................................. 136
5.1.3.3.3. CO2 Konsantrasyonu....................................... 140
5.1.3.3.4. Su Noksanlığı ve Absisik Asit (ABA)............. 142
5.1.3.3.5. Sıcaklık.......................................................... 143
5.1.4. Transpirasyonu Azaltma Yöntemleri............................................. 143
5.1.5. Transpirasyonun Belirlenmesi.................................................. 145
5.1.5.1. Tartı Yöntemleri............................................................... 145
5.1.5.1.1 Saksıda Yetiştirilen Bitkilerde Transpirasyonun Belirlenmesi....................... 145
5.1.5.1.2. Lisimetrede Yetiştirilen Bitkilerde Transpirasyonun Belirlenmesi........................ 146
5.1.5.1.3. Bitki Organlarında Transpirasyonun Belirlenmesi................................................... 147
5.1.5.1.2.Fotometre Yöntemi........................................................... 148
5.1.5.1.3.Su Buharının Tutulduğu ve Belirlendiği Yöntem............. 149
5.1.5.1.4.Küvet Yöntemi............................................................... 149
5.1.5.1.5.Kobalt Klorür Yöntemi................................................... 150
5.1.6. Sıvı Şekilde Su Yitmesi (Gutasyon).............................................. 151
6. BİTKİ BESİN ELEMENTLERİ..................................................................... 157
6.1. BİTKİ BESİN ELEMENTLERİ, TANIMI VE SINIFLANDIRILMASI.........................................157
6.2. BİTKİLERDE BESİN ELEMENTLERİ MİKTARI............................... 160
6.3. MUTLAK GEREKLİ BESİN ELEMENTLERİNİN BELİRLENME YÖNTEMLERİ......................164
6.4. BESİN ELEMENTLERİNİN BİTKİLERDEKİ İŞLEVLERİ VE NOKSANLIK BELİRTİLERİ............
İN ELEMENTLERİNİN ALINMASI ve TAŞINMASI........................ 181
7.1. BİTKİ-TOPRAK İLİŞKİSİ........................................................................ 181
7.1.1. Toprak Çözeltisi............................................................................ 182
7.1.2. Topraklarda İyon Adsorpsiyonu ve Değişimi................................. 183
7.1.3. Toprak pH'sı, Kök Gelinmesi ve Besin Elementlerinin Yarayışlılığı....................................... 185
7.1.4. Bitki Köklerinin Besin Elementi Absorpsiyon Yöreleri................. 187
7.1.5. Kök Salgıları................................................................................... 188
7.1.6. Bitki Besin Elementlerinin Kök Etki Alanına Taşınması............... 190
7.1.7. Bitki Besin Elementlerinin Alınmasında Mikorizaların Etkinliği.................................. 191
7.2. BİTKİ KÖKLERİ TARAFINDAN BESİN ELEMENTLERİNİN ALINMASI............................. 195
7.3. BESİN ELEMENTLERİNİN ABSORPSİYONUNDA TEMEL İLKELER......................... 199
7.3.1. Çoğu Besin Elementleri Hücre İçerisinde Biriktirilir..................... 199
7.3.2. Besin Elementleri Özelliklerine Göre Seçilerek Absorbe Edilir......................................... 201
7.3.3. Absorbe Edilen Besin Elementleri Hücre Dışına Çok Yavaş Çıkar...................................... 201
7.3.4. Besin Elementlerinin Absorpsİyonu Konsantrasyonlarına Bağlı Olarak Değişir..-............. 203
7-4. BESİN ELEMENTLERİNİN HÜCRE MEMBRANLARINDA TAŞINMASI.......................... 204
7.4.1. Pasif Taşınma................................................................................. 205
7.4.1.1. Basit Dilüzyon ile Taşınma............................................... 205
7.4.1.2. Kolaylaştırılmış Difiizyon ile Taşınma............................. 207
7.4.2. Aktif Taşınma................................................................................. 208
7.4.2.1. Besin Elementlerinin Bitki Kökleri Tarafından Seçilerek Alınması.................................. 209
7.4.2.2. Elektrokimyasal Gradientler ve İyon Hareketleri............. 210
7.4.2.3. Aktif Taşınmada Enerji Kaynağı...................................... 215
7.4.2.3.1. ATP'de Saklı Enerji Kullanılarak Aktif Taşınma................................................. 215
7.4.2.3.2. Proton İtici Güç (PMF) Enerjisi İle Aktif Taşınma................................................. 217
7.5. BİTKİ KÖKLERİNDE BESİN ELEMENTLERİNİN TAŞINMASI........ 220
7.5.1. Besin Elementlerinin Ksileme Radyal Taşınması........................... 220
7.5.2. Besin Blementlerinin Ksileme Yüklenmesi.................................... 222
7.6. BİTKİ YAPRAKLARI İLE BESİN ELEMENTLERİNİN ALINMASI.................... 224
KAYNAKÇA......................................................................................................... 226
8. FOTOSENTEZ................................................................................................. 229
8.1. FOTOSENTEZİN TANİMİ, ÖNEM! VE TARİHİ GELİŞİMİ................. 229
8.1.1. Fotosentezin Tanımı ve Önemi....................................................... 229
8.1.2. Fotosentezin Tarihi Gelişimi.......................................................... 231
8.2. FOTOSENTEZİN OLUŞUMUNDA GÖREV YAPAN PİGMENTLER.......................................233
8.2.1. Klorofil Pigmentleri........................................................................ 233
8.2.2. Karotinoid Pigmentler.................................................................... 237
8.2.3. Bilin Pigmentler.............................................................................. 238
8.2.4. Kloroplastlar................................................................................... 238
8.3. FOTOSENTEZİN OLUŞUMUNDA GÖREV YAPAN IŞIK ENERJİSİ VE ÖZELLİKLERİ........241
8.4. FOTOSENTEZDE CEREYAN EDEN ASAL TEPKİMELER................. 244
8.4.1. Işık Tepkimeleri ve Elektron Aktarımı........................................... 246
8.4.1.1. Döngüsel Olmayan Fotofostbrilasyon.............................. 249
8.4.1.2. Döngüsel Fotofosforilasyon.............................................. 253
8.4.2. Karanlık Tepkimeleri (GO2 Özümlemesi)...................................... 255
8.4.2.1. C- Bitkilerinde Karbondioksit Özümlemesi (Calvin-Bensoıı Mekanizması)...................................256
8.4.2.2. C4 Bitkilerinde Karbondioksit Özümlemesi (Hatclı-Slack Mekanizması).......... 260
8.4.2.3. KAM Bitkilerinde Karbondioksit Özümlemesi (Krassuİasean Asit Mekanizması)..... 266
8.5. NİŞASTA VE SAKKAROZ SENTEZİ..................................................... 269
8.5.1. Nişasta Sentezi................................................................................ 269
8.5.2. Sakkaroz Sentezi............................................................................ 269
8.6. FOTOSENTEZİ ETKİLEYEN ETMENLER........................................... 271
8.6.1. İşık.................................................................................................. 274
8.6.2. Karbondioksit................................................................................. 278
8.6.3. Sıcaklık........................................................................................... 282
8.6.4. Oksijenin Fotosentezi Geriletici Etkisi ve Fotorespirasyon............ 285
KAYNAKÇA......................................................................................................... 290
9. AZOT VE KÜKÜRT ÖZÜMLEMESİ......................................................... 293
9.1. AZOT ÖZÜMLEMESİ.............................................................................. 294
9.1.1. Bitkide ve Çevrede Azot................................................................. 294
9.1.1.1. Bitkide Azot...................................................................... 294
9.1.1.2. Çevrede Azot.................................................................... 295
9.1.2. Nitrat Özümlemesi.........................................'................................. 299
9.1.3. Amonyum Özümlemesi.................................................................. 303
9.1.4. Biyolojik Azot Fiksasyonu............................................................. 308
9.1.4.1. Nodul Oluşum Mekanizması............................................ 312
9.2. KÜKÜRT ÖZÜMLEMESİ........................................................................ 317
9.2.1. Bitkide ve Çevrede Kükürt............................................................. 317
9.2.1.1. Bitkide Kükürt.................................................................. 317
9.2.1.2. Çevrede Kükürt................................................................. 320
9.2.2. Sülfat Özümlemesi......................................................................... 324
KAYNAKÇA......................................................................................................... 328
10. FOTOSENTEZ ÜRÜNLERİNİN TAŞINMASI.......................................... 333
10.1. FLOEM DOKUSUNUN YAPISI............................................................ 335
10.2. FOTOSENTEZ ÜRÜNLERİNİN VEREN ORGANLARDAN
ALAN ORGANLARA DOĞRU TAŞINMA OLGUSU.......................................................................336
10.3. FLOEM SIVISININ İÇERİĞİ................................................................. 337
10.4. FLOEMİN YÜKLENMESİ..................................................................... 340
10.5. FLOEMİN BOŞALTILMASI.................................................................. 344
10.6. FLOEMDE TAŞINMA MEKANİZMASI.............................................. 349
10.7. FOTOSENTEZ ÜRÜNLERİNİN BİTKİDE DAĞILIMI....................... 354
10.7.1. Fotosentez Ürünlerinin Tahsisi..................................................... 355
10.7.2. Fotosentez Ürünlerinin Taksimi................................................... 358
KAYNAKÇA......................................................................................................... 360
11. SOLUNUM...................................................................................................... 363
11.1. BİTKİLERDE SOLUNUM VE ÖNEMİ................................................. 363
11.2. AEROBİK SOLUNUM........................................................................... 366
11.2.1. Glikolizis...................................................................................... 367
11.2.2. Krebs (Sitrik Asit yada Trikarboksilik Asit) Döngüsü............... 371
11.2.3. Elektronların Taşınması ve Bağımsız Enerjinin Tutulması.......... 375
M.3. ANAEROBİK SOLUNUM (FERMANTASYON)................................. 380
11.4. SOLUNUM İLE FOTOSENTEZİN KARŞILAŞTIRILMASI................ 382
11.5. SOLUNUM KATSAYISI....................................................................... 383
11.6. SOLUNUMA ETKİ YAPAN ETMENLER............................................ 386
11.6.1. Bitkisel Etmenler.......................................................................... 386
11.6.1.1. Bitkinin Çeşidi ve Yaşı................................................... 386
11.6.1.2. Karbohidrat içeriği......................................................... 388
11.6.1.3. Dokuların Su İçeriği....................................................... 389
11.6.2. Çevresel Etmenler......................................................................... 390
11.6.2.1. Sıcaklık......................................................................... 390
11.6.2.2. Oksijen............................................................................ 392
11.6.2.3. Karbondioksit Konsantrasyonu...................................... 395
I 1.6.2.4. Yaralanma....................................................................... 396
11.6.2.5. Mekanik Etki................................................................... 397
11.6.2.6. Bitki Besin Elementleri.................................................. 397
KAYNAKÇA........................................................................................................ 398
12. BÜYÜME........................................................................................................ 401
12.1. VEJETATİF BÜYÜME.......................................................................... 403
12.1.1. Büyümede Periyodizm................................................................ 409
12.2. GENERATİF BÜYÜME......................................................................... 412
12.2.1. Çiçek Oluşumu............................................................................ 412
12.2.1.1. Fotopcriyodizm............................................................. 414
12.2.1.2. Fİtokrom........................................................................ 419
12.2.1.3. Termoperiyodizm.......................................................... 423
12.2.1.4. Vernal izasyoıı............................................................... 425
12.3. EMBRİYO OLUŞUMU.......................................................................... 426
12.4. TOHUM VE MEYVE OLUŞUMU......................................................... 430
13. BÜYÜME HAREKETLERİ.......................................................................... 437
13.1. CANLI BİTKİ DOKULARINDAKİ HAREKETLER............................ 438
13.1.1. Yer Değiştirme Hareketleri.......................................................... 439
13.1.2. Yönelim Hareketleri.................................................................... 441
13.1.2.1. Tropizma Hareketleri.................................................... 442
13.1.2.1.1. Gravitropizma.............................................. 444
13.1.2.1.2. Fototropizma............................................... 446
13.1.2.2. Nastik Hareketler.......................................................... 450
13.2. CANSIZ BİTKİ DOKULARINDAKİ HAREKETLER......................... 452
14. BİTKİ HORMONLAR] VE İŞLEVLERİ.................................................... 457
14.1. BİTKİ HORMONLARI........................................................................... 457
14.1.1. Oksinler........................................................................................ 460
14.1.2. Giberellinler.................................................................................. 465
14.1.3. Sitokininler................................................................................... 465
14.1.4. Absİsik Asit.................................................................................. 468
14.1.5. Etilen............................................................................................ 469
14.2. BİTKİ HORMONLARININ FİZYOLOJİK ETKİLERİ VE ETKİ MEKANİZMALARI...........471
14.2.1. Oksinler....................................................................................... 473
14.2.2. Gibereliinler.................................................................................. 477
İ4.2.3. Sitokininler.................................................................................. 478
İ4.2.4. Absisik Asit.................................................................................. 480
14.2.5. Etilen............................................................................................ 483
14.3. BİTKİ HORMONLARININ BİTKİDE DAĞILIMI............................... 486
14.4. BİTKİ BÜYÜME DÜZENLEYİCİLERİ................................................ 488
14.5. BİTKİ BÜYÜME VE GELİŞİMİNDE ETKİLİ OLAN
DİĞER DOĞAL HORMONLAR............................................................ 489
15. STRES FİZYOLOJİSİ................................................................................... 493
15.1. STRESİN ANLAM VE ÖNEMİ............................................................. 493
15.2. STRES ÇEŞİTLERİ.................................................................................. 496
15.2.1. Su Stresi (Kuraklık Stresi)............................................................ 499
15.2.2. Tuz Stresi...................................................................................... 501
15.2.3. Sıcaklık Stresi............................................................................. 505
15.2.4. Soğuk Stresi.................................................................................. 508
17.2.5. Don Stresi..................................................................................... 510
15.2.6. Işık ve Ultraviyole (UV) Stresi..................................................... 514
15.2.6.1. Işık Stresi........................................................................ 514
15.2.6.2. Ultraviyole (UV) Stres!................................................... 518
15.2.7. Hastalık (Biyogenik) Stresi........................................................... 519
15.2.8. Su Taşkını (Fazla Su) Stresi......................................................... 522
15.2.9. Oksidatif Stres.............................................................................. 526
15.2.10. Hava Kirleticileri Stresi.............................................................. 530
15.2.11. Ağır Metal Stresi........................................................................ 533
Bu Kitabın fiyatını ve aynı kategorideki kitaplarının listesini görmek için tıklayınız
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
