Dukes Veteriner Fizyoloji Ciltli

Ana sayfa / Veterinerlik Kitapları / » Dukes Veteriner Fizyoloji (ciltli) [v539-2]

Dukes VETERİNER FİZYOLOJİ (Ciltli)

Çeviri Editörü:

Doç.Dr. Sedat Yıldız

İngilizce Editor:

W.O.Reece (12.Baskı'dan Çeviri)

Boyu:

Büyük Boy

Sayfa:

975 sayfa - 2008 baskı

Kitap kapak:

Ciltli

Kitap içi:

Birinci hamur kâğıt

Grafik ve çizimler:

Siyah beyaz

«« Fiyatını öğrenmek istiyorum

«« Bulunduğu kategoriye git

SİPARİŞ VER

İthaf....................................................................................... 11

Önsöz..................................................................................... 15

Teşekkürler............................................................................ 17

Yazarlar.................................................................................. 19

Türkçe Çeviri Önsözü............................................................ 21

Çevirenler............................................................................... 23

I. BÖLÜM | VÜCUT SIVILARI ve KAN

1. KONU Çözeltilerin Fizyokimyasal Özellikleri................. 27

Terminoloji............................................................................ 27

Diffüzyon............................................................................... 28

Ozmoz.................................................................................... 29

Ozmotik basınç...................................................................... 30

Çözeltilerin tonisitesi.............................................................. 30

Fizyolojik önemi................................................................ 31

Alyuvarların ozmotik kırılganlığı (frajilitesi)........................... 32

Ölçüm birimlerinin birbirine dönüşümü................................. 32

2. KONU Su ve Elektrolitler............................................... 35

Su ve vücuttaki dağılımı......................................................... 35

Toplam vücut suyu ve sıvı kompartmanları ...................... 35

Sıvı kompartmanları arasında suyun hareketi .................... 36

Vücut sıvı hacminin ölçülmesi........................................... 36

Su dengesi.............................................................................. 37

Susuzluk ve su içme........................................................... 38

Gıdalardaki su ve metabolik su.......................................... 39

Suyun idrarla atılması ve hormonal denetimi...................... 40

Diğer yollarla su kaybı....................................................... 41

Dehidrasyon........................................................................... 41

Susuzluğa adaptasyon (uyum)................................................ 42

Vücut sıvılarındaki elektrolitler.............................................. 43

Sodyum.................................................................................. 44

Sodyum yoğunluğunun düzenlenmesi................................ 44

Potasyum............................................................................... 45

Potasyum yoğunluğunun düzenlenmesi.............................. 46

Klorit ve bikarbonat............................................................... 46

3. KONU Kanın Bileşimi ve İşlevler.................................... 49

Kan hücreleri, plazma ve serum ............................................ 49

Antikoagülanlar ................................................................. 50

Alyuvarlar (eritrositler).......................................................... 50

Kaynağı ............................................................................. 51

Bileşimi ............................................................................. 52

Büyüklüğü ve hemoglobin içeriği ...................................... 53

Sayısı ................................................................................ 54

Yüzey alanı ....................................................................... 54

Yaşam süresi ..................................................................... 55

Alyuvarların yıkımı ........................................................... 55

Eritropoez ......................................................................... 56

Hematokrit ............................................................................ 57

Hemoglobin............................................................................ 57

Fötusta ve erişkinlerde oksijen taşınımı ............................. 58

Miktarı............................................................................... 58

Oksihemoglobin................................................................. 59

Miyoglobin......................................................................... 59

Karboksihemoglobin.......................................................... 59

Methemoglobin.................................................................. 59

Akyuvarlar (lökositler)........................................................... 60

Granülositler...................................................................... 61

Agranülositler..................................................................... 63

Akyuvar formülü .............................................................. 64

Toplam akyuvar sayısı ...................................................... 65

Yaşam süreleri .................................................................. 65

Trombositler (plateletler)........................................................ 65

Dalak ..................................................................................... 66

Kanın özgül ağırlığı ................................................................ 66

Alyuvar çökme hızı ............................................................... 67

Kan plazmasının bileşimi ...................................................... 67

Plazma proteinleri .............................................................. 68

Kanın pH’sı ........................................................................... 70

Kan hacmi.............................................................................. 70

4. KONU Kanın Pıhtılaşması ve Hemostaz........................ 73

Genel bilgiler.......................................................................... 73

Damar endoteli....................................................................... 74

Trombosit işlevi..................................................................... 75

Trombosit adezyonu.......................................................... 76

Trombosit aktivasyonu ..................................................... 76

Trombosit agregasyonu...................................................... 77

Koagülasyon protein sistemi.................................................. 78

Doku faktörü yolağı........................................................... 78

Trombin oluşumu.............................................................. 79

Faktör IX’un aktivasyonu.................................................. 79

Tenaz kompleksin oluşumu............................................... 80

Fibrin oluşumu................................................................... 80

Antikoagülan proteinler-İnhibitör sistemler............................ 81

Doku faktörü yolağı inhibitörleri........................................ 81

Protein C antikoagülan yolağı............................................. 81

Serin proteaz inhibitörleri................................................... 82

Fibrin pıhtısının eritilmesi ..................................................... 82

Pıhtının büzüşmesi............................................................. 82

Doku tamiri........................................................................ 82

Fibrinolitik sistem.................................................................. 82

Plazminojen aktivatörleri.................................................... 83

Plazminin fibrini yıkılmaması............................................. 83

Fibrinoliz inhibitörleri........................................................ 84

Farklı türlerde hemostatik mekanizmalar................................ 84

Hemostazın değerlendirilmesi................................................. 84

Kanama süresi.................................................................... 84

Laboratuar değerlendirmeleri.............................................. 84

Genel tarama testleri........................................................... 84

Spesifik faktörlerin analizi.................................................. 85

Hemorajik hastalıklar............................................................. 85

Trombosit kusurları........................................................... 85

Karaciğer hastalığı.............................................................. 85

Yaygın damariçi pıhtılaşma................................................ 86

Genetik kökenli pıhtılaşma sorunları.................................. 86

II. BÖLÜM |

BÖBREKLER, AKCİĞERLER ve ASİT-BAZ DENGESİ

5. KONU Memelilerde Böbrek Fonksiyonu........................ 91

Tarihi perspektif .................................................................... 91

Yapısal değerlendirmeler........................................................ 92

Nefron tipleri...................................................................... 92

Nefronun kısımları............................................................. 93

Kanın nefrona dağılması..................................................... 93

Jugstaglomerüler aparat...................................................... 94

İnnervasyon....................................................................... 94

İdrar oluşumu........................................................................ 95

Plazma ve idrar oluşumu.................................................... 95

Glomerülde kanın dağılımı................................................. 95

Böbrek solüt yükü ............................................................. 95

Glomerüler filtrasyon............................................................. 96

Filtrat oluşumu................................................................... 97

Filtratın yapısı.................................................................... 97

Filtrasyonu etkileyen faktörler............................................ 98

Otoregülasyon.................................................................... 98

Tübüler taşınım...................................................................... 98

Peritübüler kapiller dinamikleri.......................................... 99

Tübüler geri emilim............................................................ 99

Tübüler sekresyon........................................................... 101

Maksimum taşınma.......................................................... 102

Glomerülotübüler denge................................................... 102

Renal klirens........................................................................ 102

Glomerüler filtrasyon hızının ve renal plazma akımının

ölçülmesi.......................................................................... 103

Geri emilen madde fraksiyonunun belirlenmesi .............. 104

Geri emilim veya sekresyonun belirlenmesi..................... 105

Katı maddelerin atımının ve idrarın yoğunlaştırılmasının

belirlenmesi ..................................................................... 105

İdrarın yoğunlaştırılması...................................................... 106

Zıt akım mekanizması...................................................... 106

Antidiüretik hormon......................................................... 106

Distal nefrondan su geri emilimi ...................................... 109

Üre sirkülasyonu.............................................................. 109

Zıt akım mekanizmasının özeti......................................... 109

Medüller gradyan kaybı.................................................... 111

Hücre dışı sıvının ozmolalitesinin ve hacminin düzenlenmesi 111

Ozmoregülasyon.............................................................. 111

Hacim düzenlenmesi........................................................ 112

Diüretikler ve hacim ayarlanması..................................... 114

Renorenal refleks................................................................. 115

Hücre dışı sıvıda elektrolit yoğunluğu ................................. 115

Sodyum yoğunluğu.......................................................... 116

Potasyum yoğunluğu........................................................ 116

Kalsiyum yoğunluğu........................................................ 116

Magnezyum yoğunluğu.................................................... 117

Fosfat yoğunluğu ............................................................. 117

İşeme (miktürisyon)............................................................. 117

İlgili yapılar ve fonksiyonları........................................... 117

İşeme refleksleri............................................................... 118

İlgili terimler..................................................................... 118

Bazı işeme davranışları..................................................... 118

Memeli idrarının özellikleri.................................................. 119

Bileşim............................................................................. 119

Renk................................................................................. 119

Koku................................................................................ 119

Kıvam.............................................................................. 119

Azotlu bileşen.................................................................. 119

Miktar ve özgül ağırlık...................................................... 119

6. KONU Kanatlılarda Böbrek Fonksiyonları................. 123

Anatomik yapı...................................................................... 123

Nefron tipleri.................................................................... 124

Renal portal sistem........................................................... 124

İdrar oluşumu...................................................................... 124

İdrarın yoğunlaştırılması.................................................. 124

İdrarın bileşimi..................................................................... 125

Ürik asit oluşumu ve atılması........................................... 126

Elektrolitlerin atılması...................................................... 127

Üreteral idrarın modifikasyonu ....................................... 127

İdrarın özellikleri ve akışı................................................. 127

Kanatlılarda tuz bezleri ........................................................ 128

7. KONU Memelilerde Solunum........................................ 131

Gaz değişiminin fiziksel prensipleri ..................................... 131

Gazların fiziği................................................................... 132

Gaz diffüzyonunu etkileyen faktörler............................... 133

Gazların akciğerler, kan ve dokulardaki kısmi basınçları . 134

Solunum mekaniği................................................................ 134

Solunum döngüsü............................................................ 135

Soluma çeşitleri................................................................ 135

Soluma sıklığı................................................................... 136

Solunum basınçları........................................................... 136

Akciğerlerin büzüşme eğilimi........................................... 138

Akciğer kompliyansı........................................................ 139

Solumanın metabolik bedeli............................................. 139

Hava akımına karşı direnç................................................ 139

Akciğer hacim ve kapasiteleri........................................... 140

Akciğerlerin ventilasyonu..................................................... 141

Ölü boşluk....................................................................... 141

Ventilasyon...................................................................... 142

Ventilasyon – perfüzyon ilişkileri.................................... 143

Hipoksik vazokonstriksiyon............................................ 144

Oksijen taşınması................................................................. 144

Hemoglobin hakkında genel bilgiler.................................. 145

Oksijen taşınmasının genel ilkeleri................................... 145

Kantitatif veriler............................................................... 145

Oksijen-hemoglobin disosiyasyon eğrisi.......................... 145

Karbondioksit taşınması ...................................................... 147

Genel bilgi ....................................................................... 148

Plazmayla karbondioksit taşınması................................... 148

Alyuvarlarla karbondioksit taşınması............................... 149

Karbondioksit taşınma eğrileri ......................................... 150

Solunumun düzenlenmesi.................................................... 151

Solunum merkezi............................................................. 151

Ventilasyonun sinirsel kontrolü....................................... 152

Ventilasyonun hümoral denetimi...................................... 153

Periyodik soluma............................................................. 155

Solunumun egzersize yanıtı.................................................. 156

Solunum sisteminin temizlenmesi........................................ 156

Fiziksel güçler.................................................................. 156

Partikül büyüklüğü........................................................... 157

Üst solunum yollarının temizlenmesi............................... 157

Alveollerin temizlenmesi.................................................. 157

Solunum sisteminin diğer görevleri...................................... 158

Köpek solunumu (panting)............................................... 158

Kedi solunumu (purring) ................................................. 159

Konu ile ilgili terimler........................................................... 159

Soluma tipleri................................................................... 160

Hipoksi............................................................................ 160

Diğer bazı terimler............................................................ 160

8. KONU Kanatlılarda Solunum...................................... 163

Kanatlılarda solunum sisteminin anatomisi.......................... 163

Trakea (soluk borusu)...................................................... 163

Bronşlar........................................................................... 164

Hava keseleri.................................................................... 166

Ventilasyon mekaniği........................................................... 167

Göğüs kafesi ve solunum kasları ..................................... 167

Gaz alışverişi........................................................................ 168

Gaz alışverişi ve uçuş....................................................... 168

Ventilasyonun kontrolü........................................................ 171

Kemoreseptörler............................................................... 171

Mekanoreseptörler........................................................... 171

Termoreseptörler.............................................................. 171

Akciğer savunma mekanizmaları.......................................... 172

Mukosiliyer taşıma........................................................... 172

Fagositoz.......................................................................... 172

Trilaminer madde ............................................................ 172

Uygulamalı fizyoloji ve pratik bilgiler................................... 173

9. KONU Asit–Baz Dengesi............................................... 177

Asit-baz dengesi................................................................... 177

Asit ve bazların metabolik üretimleri ................................... 178

Karbonik asit.................................................................... 178

Uçucu olmayan asitler...................................................... 178

Aşırı baz oluşumu ........................................................... 178

Normal asit ve bazların dengesi ....................................... 178

Amonyak, ürogenez ve asit-baz dengesi .......................... 178

Hücreler arası sıvının kimyasal tamponları........................... 179

Bikarbonat tampon sistemi .............................................. 179

Hemoglobin tampon sistemi ............................................ 180

Diğer tampon sistemleri.................................................... 180

İzohidrik kural ................................................................ 180

Karbondioksit kısmi basıncının solunumla ayarlanması ...... 180

Hidrojen iyonlarının böbrekler tarafından atılması .............. 181

Hidrojen iyonu sekresyon mekanizması .......................... 181

Hidrojen iyonlarının fazlasının idrarla atılması................. 182

Bikarbonat iyonlarının böbrekler tarafından geri emilimi ve

atılması ............................................................................ 183

Bikarbonat geri emilimi.................................................... 183

Bikarbonatın atılması........................................................ 184

Asit-baz dengesi bozuklukları.............................................. 184

Metabolik asidoz.............................................................. 185

Metabolik alkaloz............................................................. 185

Respiratorik asidoz........................................................... 186

Respiratorik alkaloz.......................................................... 186

Asit-baz dengesinin incelenmesi .......................................... 186

pH-bikarbonat diyagramı.................................................. 187

Baz fazlalığı ve Siggaard-Andersen nomogramı................ 188

Anyon açığı ve asit-baz dengesi............................................ 189

III. BÖLÜM | KARDİYOVASKÜLER SİSTEM

10. KONU Kardiyovasküler Sistem Dinamiği.................. 193

Giriş..................................................................................... 193

Kardiyovasküler sistemle ilgili terminoloji........................... 194

Kalp performansının ölçülmesi........................................ 195

Vücut ağırlığı ve kan hacmi.............................................. 196

Dinamik parametreler........................................................... 196

Kan akım hızı ve kan akımı.................................................. 196

Vasküler direnç.................................................................... 199

Vasküler kompleyans........................................................... 200

Vasküler sistemde türbülans................................................ 200

Damarlarda gerilme.............................................................. 201

11. KONU Kalbin Genel Yapısı ve Özellikleri.................. 203

Genel Yapı .......................................................................... 203

Atriyum ............................................................................... 203

Kalp kapakçıkları ................................................................ 203

Ventriküller ......................................................................... 203

Perikard................................................................................ 204

Miyokardiyel hücre morfolojisi............................................ 204

Uyarı odağı (pacemaker) ve iletici hücreler........................... 205

Kasılabilen miyokardiyel hücreler ....................................... 205

Miyokardiyel hücrelerin özellikleri....................................... 208

İletkenlik.............................................................................. 208

Kasılma................................................................................ 208

Uyarılma ve kalpteki hücrelerin membran sistemi................ 209

Uyarılma-kasılma eşleşmesi................................................. 209

Kas mekaniği........................................................................ 210

Metabolizma ve enerji.......................................................... 212

Rejenerasyon........................................................................ 213

Dilatasyon............................................................................ 213

Hipertrofi ve atrofi............................................................... 214

12. KONU Kalbin Elektrofizyolojisi................................. 217

Kalbin elektriksel aktivasyonu............................................. 217

Bazı elektrofizyolojik prensipler .......................................... 217

Kalpte aksiyon potansiyeli oluşumu..................................... 218

Polarize evre ........................................................................ 218

Depolarizasyon ................................................................... 219

Repolarizasyon .................................................................... 221

İyonların yeniden dağılımı.................................................... 221

Hızlı ve yavaş yanıtlı aksiyon potansiyelleri ........................ 221

Aksiyon potansiyelinin yayılması........................................ 222

Aksiyon potansiyellerinin kendiliğinden başlaması.............. 223

Sinoatriyel düğüm................................................................ 223

İkincil supraventriküler uyarı odakları................................. 224

Ventriküler uyarı odakları.................................................... 225

13. KONU Elektrokardiyogram ve Kalp Aritmileri........ 227

Kalbin elektriksel aktivitesinin yüzeysel olarak belirlenmesi

(elektrokardiyogram)............................................................ 227

Elektrokardiyogram ve hücresel elektriksel aktivite.............. 227

Yüzey kaydının ilkeleri........................................................ 227

Vektöriyel Analiz................................................................. 230

Kalp aritmilerinin mekanizmaları.......................................... 231

Uyarı oluşumu ile ilgili aritmiler........................................... 232

Uyarı iletimi ile ilgili aritmiler............................................... 234

14. KONU Kalbin Mekanik Aktivitesi.............................. 239

Bir pompa olarak kalp.......................................................... 239

Tanımlar ve genel bilgiler................................................. 239

Ventrikül boşalma modelleri............................................ 240

Bir kalp siklusu boyunca basınç ve hacim değişimleri.......... 241

Kalp siklusuna genel bir bakış.......................................... 242

Wiggers diyagramı............................................................ 243

Ventriküler basınç-hacim diyagramı................................. 245

Ventrikül fonksiyon eğrileri............................................. 246

Ventrikül performansını etkileyen beş ana faktör............. 247

Kalp debisinin ölçümü......................................................... 248

Ekokardiyografi................................................................... 249

Ekokardiyogram............................................................... 249

Kalbin ultrasonla görüntülenmesi..................................... 249

Kan akım hızı ve Doppler ekogramı..................................... 249

Sol ventrikül sistolik fonksiyonu......................................... 250

Fraksiyonel kısalma yüzdesi............................................ 250

Sistolik zaman aralıkları .................................................. 252

Ventriküllerin diyastolik fonksiyonu.................................... 253

15. KONU Kalp Sesleri ve Üfürümleri............................. 261

Kalp kapakçıklarının hareketleri .......................................... 261

Atriyoventriküler kapakçıklar (mitral ve trikuspital) ........ 261

Semilunar kapakçıklar (aortik ve pulmoner)..................... 261

Kalp sesleri ......................................................................... 261

Stetoskop ........................................................................ 262

Kalp seslerinin sınıflandırılması........................................... 262

Geçici (transient) sesler ....................................................... 263

Birinci kalp sesi ............................................................... 263

İkinci kalp sesi................................................................. 264

Üçüncü kalp sesi.............................................................. 264

Dördüncü kalp sesi.......................................................... 265

Diyastolik gallop sesleri................................................... 265

Diğer sistolik sesler ......................................................... 265

Kalp üfürümleri (mürmürler)............................................... 265

Sistolik üfürümler ........................................................... 266

Diyastolik üfürümler........................................................ 268

Sürekli üfürümler............................................................. 269

16. KONU Kalp Fonksiyonlarının Düzenlenmesi............. 271

Ventriküler fonksiyonların intrinsik düzenlenmesi............... 271

Heterometrik otoregülasyon................................................. 271

Homeometrik otoregülasyon................................................ 271

Ekstrinsik düzenleme........................................................... 273

Kalbin sinirsel kontrolü........................................................ 273

Kalbin kimyasal kontrolü .................................................... 277

Kalbin sağ ve sol bölümlerinin aktivitelerinin koordinasyonu 278

Atriyel ve ventriküler aktivitelerin koordinasyonu............... 279

Koordine sistem olarak kalp ve damarlar............................. 279

Kardiyak rezervi................................................................... 281

17. KONU Dolaşım Sisteminin Denetimi........................... 283

Sistemik basınç ve kan akımı............................................... 283

Arteriyel Basınç................................................................ 284

Arteriyel kan basıncının ölçülmesi................................... 284

Oskültasyon yöntemi....................................................... 284

Diğer dolaylı yöntemler.................................................... 285

Damar yatağının işlevsel yapısı............................................ 285

İşlevlerine göre sınıflandırma........................................... 285

Mikro dolaşım.................................................................. 286

Damar düz kaslarının denetimi............................................. 286

Vasküler endotelin rolü.................................................... 287

Damar düz kaslarında kasılmaya neden olan yapı............ 288

Lokal denetim.................................................................. 288

Sinirsel denetim................................................................ 289

Sempatik vazokonstriktör sinir telleri............................... 290

Vazodilatör sinir telleri..................................................... 291

Nörohümoral düzenleme ................................................. 292

Renin-anjiyotensin-aldosteron sistemi.............................. 295

Vazopressin sistemi......................................................... 296

Atriyel natriüretik peptit................................................... 296

Parakrin denetim.............................................................. 297

Dolaşımın nörohümoral denetiminin özeti........................ 297

Vasküler tonus................................................................. 298

Vasküler dolaşım ve damar tonusu...................................... 298

Uzaktan ve lokal denetimin özeti.......................................... 299

Refleks denetim ................................................................... 300

Somatik sinirlerin uyarılması sonucu oluşan vasküler refleksler 300

Arteriyel gerilim reseptörleri............................................. 300

Sistemik kan basıncının düzenlenmesinde kardiyopulmoner ve

arteriyel baro- reseptörlerin etkileşimleri.......................... 301

Kemoreseptör kaynaklı kardiyovasküler refleksler.......... 301

Kalp ve akciğer refleksleri................................................ 302

Merkezi olarak entegre edilen dolaşım yanıtı tipleri.............. 306

Egzersiz ve emosyonel stres yanıtları............................... 306

Termoregülatör yanıtlar ................................................... 306

Sistemik arteriyel kan akımı................................................. 306

Sistemik venöz basınç ve kan akımı..................................... 307

18. KONU Mikrodolaşım, Lenf ve Ödem......................... 309

Kapillerlerin anatomisi......................................................... 309

Basınç ve akım..................................................................... 310

Kapiller kan basıncı.......................................................... 310

Kapiller kan akımı............................................................ 311

Akımın düzenlenmesi........................................................... 311

Tonus............................................................................... 311

Kritik kapanma................................................................. 312

Otoregülasyon.................................................................. 312

Yangı................................................................................ 313

Kapillerlerde kan ile hücreler arası sıvı arasındaki değişim... 313

Lenfatik sistem .................................................................... 314

Ödem................................................................................... 315

Periferal ödem.................................................................. 315

Pulmoner ödem................................................................ 316

19. KONU Pulmoner Dolaşım........................................... 317

Anatomi............................................................................... 317

Sağ ventrikül.................................................................... 317

Pulmoner damarlar........................................................... 317

Bronşiyel damarlar........................................................... 318

Basınçlar.............................................................................. 318

Sağ ventrikül basıncı........................................................ 318

Pulmoner arter basıncı...................................................... 319

Kapiller damar basıncı ve uç basınçlar............................. 320

Pulmoner kan hacmi............................................................. 320

Pulmoner kan akımı............................................................. 320

Ölçümü............................................................................ 320

Fazik kan akımı................................................................ 321

Düzlemsel kan akımı ....................................................... 321

Kapiller kan akımı............................................................ 321

Hidrostatik basıncın etkisi................................................ 321

Pulmoner vasküler direnç................................................. 321

Geçiş süresi...................................................................... 322

Kapillerler boyunca hidrostatik ve ozmotik basınçlar....... 322

Pulmoner ödem.................................................................... 323

Vazomotor tonusun düzenlenmesi....................................... 323

Otoregülasyon.................................................................. 324

Vazoaktif maddeler.......................................................... 324

Vazomotor sinirler........................................................... 324

Pulmoner hipertansiyon....................................................... 324

Yüksek rakımlar............................................................... 325

Atlarda anfizem................................................................ 326

Köpeklerde dirofilariyozis................................................ 326

Egzersize bağlı pulmoner hemoraji................................... 326

20. KONU Özel Dolaşım Bölgeleri.................................... 329

Koroner dolaşım.................................................................. 329

Kollateral koroner arterler................................................ 329

Koroner kan akımını etkileyen fiziksel faktörler............... 331

Koroner kan akımının karakteristik özellikleri.................. 331

Başlıca düzenleyici mekanizmalar.................................... 332

Özel koroner yanıtlar........................................................ 333

Serebral dolaşım................................................................... 334

Serebral kan akımının genel özellikleri............................. 335

Hipoksi sonucu oluşan serebral vazodilatasyon............... 335

Hiperkapni sonucu oluşan serebral vazodilatasyon.......... 336

Hipokapni sonucu oluşan serebral vazokonstriksiyon..... 336

Kutenöz dolaşım.................................................................. 336

İskelet kasında dolaşım........................................................ 337

Dinlenme sırasında iskelet kasında kan akımı.................. 337

Egzersiz yapılacağının algılanması sonucu kan akımı ...... 337

Dinlenme durumundan egzersize geçiş esnasında kan akımı 338

Orta şiddetli egzersizde kan akımı.................................... 338

Çok şiddetli egzersizde kan akımı..................................... 338

Antrenmanların etkisi....................................................... 339

Splankik (karın organlarında) dolaşım.................................. 339

Karaciğer dolaşımı............................................................ 340

Fötal ve neonatal dolaşım..................................................... 341

Fötal dolaşım.................................................................... 341

Doğum esnasında dolaşımda görülen değişiklikler........... 343

Fötustan erişkinliğe kalpteki değişimler............................ 343

21. KONU Hipertansiyon, Kalp Yetmezliği ve Şok.......... 347

Hipertansiyon....................................................................... 347

Tanımı.............................................................................. 347

Kan basıncının düzenlenmesi........................................... 347

Sistemik hipertansiyonun nedenleri.................................. 348

Kan basıncının ölçümü..................................................... 349

Sistemik hipertansiyonun sonuçları.................................. 349

Sistemik hipertansiyonun prevalansı................................ 351

Sistemik hipertansiyonun tedavisi.................................... 351

Kalp yetmezliği..................................................................... 352

Tanımı.............................................................................. 352

Kalp yetmezliğinin sınıflandırılması................................. 352

Sistolik disfonksiyonun nedenleri.................................... 353

Diyastolik disfonksiyonun nedenleri................................ 353

Kalp yetmezliğine karşı kompenzatör mekanizmalar........ 353

Kalp yetmezliğinin sonuçları ........................................... 355

Kalp yetmezliğinin tedavisi............................................... 355

Şok....................................................................................... 356

Tanımı.............................................................................. 356

Şokun sınıflandırılması.................................................... 356

Kardiyojenik şok.............................................................. 356

Hipovolemik şok.............................................................. 356

Septik şok........................................................................ 357

Şokun evreleri.................................................................. 357

22. KONU Egzersiz Fizyolojisi......................................... 359

Kan...................................................................................... 360

Alyuvarların mobilizasyonu............................................. 360

Kan hacmi........................................................................ 361

Fiziksel antrenman ve oksijen taşıma kapasitesi............... 362

Kardiyovasküler sistem........................................................ 362

Kalp debisi....................................................................... 362

Kalp atım sayısı................................................................ 362

Kalbin vurum hacmi......................................................... 364

Miyokardiyel kontraktilite................................................ 365

Kan akımı......................................................................... 365

Kan basıncı...................................................................... 365

Kondisyon ve kardiyovasküler adaptasyonlar.................. 365

Yarış atlarında EKG bulguları........................................... 366

Solunum sistemi................................................................... 367

Egzersiz ve solunum........................................................ 367

Solunum ve hareket.......................................................... 369

Kan gazları ve asit-baz dengesi......................................... 370

Egzersize bağlı pulmoner hemoraji................................... 371

Kas sistemi........................................................................... 371

İskelet kaslarında adaptasyon........................................... 371

Histokimya, biyokimya ve morfometri............................. 373

Enerji kaynakları.............................................................. 374

Morfoloji ve hız............................................................... 375

Termoregülasyon ve sıvı dengesi......................................... 375

Egzersiz ve enerji............................................................. 375

Termoregülasyon............................................................. 375

Terin bileşimi................................................................... 376

Sıvı dengesi...................................................................... 376

Hormonal yanıtlar................................................................ 376

Tiroit bezi......................................................................... 376

Adrenal bez...................................................................... 376

Diğer hormonlar............................................................... 377

Egzersiz toleransı ve sağlık................................................... 377

Beslenme.............................................................................. 378

Enerji............................................................................... 378

Enerji kaynağı.................................................................. 378

Glikojen depolanması....................................................... 379

Protein.............................................................................. 379

Mineraller......................................................................... 379

Vitaminler........................................................................ 379

IV. BÖLÜM | SİNDİRİM, EMİLİM ve METABOLİZMA

23. KONU Sindirim Sisteminin Genel Fonksiyonu ve Kontrolü 383

Karşılaştırmalı yapı ve fonksiyon......................................... 383

Bağırsak duvarı.................................................................... 385

Bağırsağın sinirsel kontrolü.................................................. 385

Bağırsak ileusu..................................................................... 387

Bağırsağın endokrin kontrolü............................................... 387

Parakrin kontrol................................................................... 389

Uyarı-yanıt eşleşmesi........................................................... 390

24. KONU Mide ve Bağırsak Hareketleri......................... 393

Yiyeceklerin ağza alınması, çiğnenmesi ve yutulması........... 393

Yemek borusu (Ösefagus).................................................... 394

İnnervasyonu................................................................... 394

Hareketleri........................................................................ 394

Mide bağırsak düz kasları..................................................... 394

İmpulsların kendiliğinden oluşumu ve iletimi................... 395

Kalsiyum ve kas kasılması............................................... 395

Midenin motor işlevleri........................................................ 396

Midenin boşalmasının düzenlenmesi.................................... 396

Kusma.................................................................................. 397

İnce bağırsaklarda karıştırma ve ileri itme hareketleri........... 398

Sindirim döneminde ve ara dönemlerde motilite tipleri......... 399

İlerleyici miyoelektrik kompleksin oluşturulması............. 400

İnce bağırsak motor hareket tiplerinin denetimi................ 401

Kalın bağırsakların motor işlevleri........................................ 401

Kolonun yavaş dalga aktivitesi......................................... 402

Bağırsak parazitleri ve alerjide motilite bozuklukları............. 402

Geçiş süresinin kısalması ile ilgili mekanizmalar.............. 402

Mast hücresi salgıları........................................................ 403

25. KONU Mide ve Eklenti Bezlerinin Salgıları................ 407

Tükürük salgısı.................................................................... 407

Fonksiyonel ünite............................................................. 407

Salgılama mekanizmaları.................................................. 408

Mide salgısı.......................................................................... 409

Mide mukozasının bölümleri............................................ 409

Midede salgı yapan hücreler ve salgının düzenlenmesi..... 410

HCl salgı mekanizması..................................................... 410

Asit salgılanmasının uyarılması........................................ 410

Asit salgılanmasının inhibisyonu...................................... 412

Mide mukoza bariyeri...................................................... 412

Pepsinojen salınımı.......................................................... 413

Peptik ülserin fizyopatolojisi............................................ 413

Egzokrin pankreas................................................................ 413

Sodyum bikarbonat salgılanması...................................... 414

Pankreas enzimlerinin salgılanması.................................. 415

Pankreas salgısının düzenlenmesi......................................... 415

Safra kanalları...................................................................... 415

Karaciğer lobülleri............................................................ 416

Safra asitlerinin sentezi..................................................... 416

Enterohepatik dolaşım...................................................... 417

Organik bileşiklerin atılması............................................. 417

26. KONU Bağırsaklarda Sindirim ve Emilim.................. 421

Mukoza yüzey alanı ve kan akımı........................................ 421

Sindirim-emilim yüzey alanının büyüklüğü...................... 421

Epitel üzerindeki hücre tipleri........................................... 421

Villuslarda zıt yönlü kan akımı......................................... 422

İnce bağırsaklarda sindirim.................................................. 423

Karbonhidrat, protein ve yağların sindirimi...................... 423

Yenidoğanlarda makromoleküllerin emilimi..................... 425

Sütten kesim döneminde enzimlerde meydana gelen

değişiklikler...................................................................... 427

Kalın bağırsaklarda mikrobiyel sindirim .............................. 427

Bağırsaklarda emilim............................................................ 428

Enterosistemik sıvı döngüsü............................................ 428

Tuz ve suyun taşınım yolakları........................................ 429

Elektrolit ve besin maddesi emilimi ile ilgili hücresel

mekanizmalar................................................................... 429

Sodyum gradyanı............................................................. 430

Kalsiyum emilimi............................................................. 430

Kısa zincirli yağ asidi emilimi........................................... 431

Bağırsak salgılarının düzenlenmesi ile ilgili hücresel

mekanizmalar................................................................... 431

Bağırsaklarda emilim ve salgılama işlemlerinin nöroendokrin

denetimi............................................................................ 431

İshalin patofizyolojisi....................................................... 433

Epitel bariyerinin bütünlüğünün korunması ve onarımı.... 434

27. KONU Ruminantlarda Sindirim................................. 439

Giriş..................................................................................... 439

Ruminantlarda midenin fonksiyonel anatomisi................. 439

Ruminantlarda midenin gelişimi....................................... 441

Ruminantlardaki sindirimin avantajları ve dezavantajları.. 442

Mikrobiyel fermentasyon..................................................... 442

Diyetle alınan substratlar.................................................. 443

Fermentasyona uğrayan kitle............................................ 444

Fermentasyon tipleri......................................................... 445

Selülozun fermentasyonu................................................. 446

Nişastanın fermentasyonu................................................ 446

Proteinlerin fermentasyonu.............................................. 446

Yağların fermentasyonu................................................... 447

Diğer önemli ruminal reaksiyonlar................................... 447

Özet.................................................................................. 448

Fermentasyon son ürünlerinin akıbeti.................................. 448

Uçucu yağ asitleri............................................................. 448

Laktik asit........................................................................ 449

Gazlar............................................................................... 450

Amonyak......................................................................... 450

Diğer son ürünler............................................................. 450

Özet.................................................................................. 450

Ruminant midesinde sindirimin yönü ve hızı....................... 451

Fermentasyonu etkileyen diğer faktörler........................... 451

Yem tüketimi.................................................................... 451

Yemin ağıza alınması, çiğnenmesi ve yutulması............... 451

Tükürük salgılanması....................................................... 452

Ruminoretiküler hareketler (motilite)................................ 453

Geğirme (Eruktasyon)...................................................... 458

Geviş getirme (Ruminasyon)............................................ 458

Omazumun fonksiyonu.................................................... 460

Abomazumun fonksiyonu................................................ 461

Özet.................................................................................. 462

Verim artışı sağlamak amacıyla rumen fonksiyonlarının

modifikasyonu..................................................................... 462

Korunmuş besin maddeleri.............................................. 462

Korunmuş enzimler.......................................................... 462

Yemlerdeki selektif antibiyotikler..................................... 462

Genetiği değiştirilmiş rumen mikropları............................ 463

Probiyotikler................................................................... 463

Konsantre yemlerle zenginleştirilmiş diyetler................... 463

Tamponlar........................................................................ 463

Özet.................................................................................. 463

Rumenin fonksiyon bozukluğundan kaynaklanan hastalıklar 464

Rumen motilitesi ile ilgili klinik bozukluklar.................... 464

Rumen asidozu................................................................. 464

Sığırlarda akut pulmoner ödem......................................... 466

Ketozis............................................................................. 466

Düşük süt yağı sendromu................................................. 467

Amonyak toksikasyonu................................................... 467

Timpani (Rumen şişkinliği).............................................. 467

Özet.................................................................................. 468

Gelişmekte olan ruminantlarda sindirim............................... 468

Yeni doğan dönemi.......................................................... 468

Preruminant dönem.......................................................... 469

Geçiş dönemi................................................................... 469

Sütten kesim öncesi ve sonrası dönem............................. 470

Özet.................................................................................. 470

28. KONU Rumen ve Kalın Bağırsaklarda Fermentatif

Sindirimin Mikrobiyolojisi............................. 475

Mide-bağırsak ekosistemlerinde popülasyonun düzenlenmesi 475

Ön mide fermentasyon sistemleri......................................... 476

Ön mide fermentasyon sistemlerindeki mikroorganizmalar 476

Kalın bağırsak fermentasyon Sistemleri................................ 477

Kalın bağırsak fermentasyon sistemlerindeki mikroorganizmalar 478

İnce bağırsak mikroorganizmaları......................................... 478

Fermentasyon araştırmalarındaki yöntemler......................... 478

Mikroskopik yöntemler.................................................... 478

Metabolik yöntemler........................................................ 479

Kültür............................................................................... 479

Moleküler yöntemler........................................................ 479

Fermentasyon sistemlerinde mikrobiyel metabolizma.......... 479

Karbonhidrat metabolizması ve enerji oluşturulması........ 479

Azot metabolizması.......................................................... 480

Yağ metabolizması........................................................... 481

Rumen mikroorganizmalarının manipülasyonu.................... 481

Probiyotikler ve kolonizasyon direnci.................................. 482

Mikroorganizmalar ve Timpani............................................ 483

Rumende toksik maddelerin üretilmesi ve modifikasyonu... 483

Laktik asidoz.................................................................... 483

Nitrat–Nitrit toksisitesi..................................................... 484

Organik azotlu bileşikler................................................... 484

Okzalik asit zehirlenmesi.................................................. 484

Sığırlarda akut pulmoner amfizem ve ödem...................... 485

Mimozin toksisitesi.......................................................... 485

Hipomagnezemi................................................................ 485

29. KONU Kuşlarda Sindirim........................................... 487

Sindirim sisteminin anatomisi.............................................. 487

Yem tüketiminin düzenlenmesi............................................ 489

Motilite................................................................................. 490

Yutma ve özefagus-kursak motilitesi ............................... 490

Gastroduodenal motilite................................................... 490

İleum, kolon ve sekum motilitesi .................................. 491

Sekresyon ve sindirim.......................................................... 492

Ağız, kursak ve özefagus ................................................. 492

Mide................................................................................. 492

Bağırsak, pankreas ve safra.............................................. 492

Sekum.............................................................................. 493

Motilite ve sekresyonun düzenlenmesi................................. 494

Emilim ................................................................................ 495

Ozmoregülasyon.................................................................. 496

Yumurta sarısı kesesi ve Meckel divertikulumu................... 496

Gastrointestinal ontojeni....................................................... 496

30. KONU Karbonhidrat Metabolizması......................... 499

Kan şekeri............................................................................ 499

Kaynakları........................................................................ 499

Kullanımları..................................................................... 499

Oksidatif fosforilasyon........................................................ 501

Glikojenez............................................................................ 501

Glikojenoliz.......................................................................... 502

Glikoliz................................................................................ 503

Pirüvatın asetil-KoA ve CO2’ye oksidasyonu....................... 505

Sitrik asit döngüsü................................................................ 505

Pentoz fosfat yolu................................................................ 506

Glikoneojenez...................................................................... 507

Glükoronik asit yolu............................................................ 509

Diğer heksozların katabolizması........................................... 509

Kompleks karbonhidratların sentezi..................................... 510

Uçucu yağ asitlerinin metabolizması..................................... 510

31. KONU Lipit Metabolizması........................................ 513

Triaçilgliserol metabolizması................................................ 513

Yağ asitlerinin de novo sentezi............................................. 513

Yağ asidinin uzatılması ve doymamış hale getirilmesi.......... 514

Triaçilgliserol sentezi............................................................ 515

Triaçilgliserol katabolizması................................................. 515

Keton cisimciklerinin metabolizması.................................... 517

Sentezi.................................................................................. 517

Oksidasyonu........................................................................ 518

Lipitlerin taşınması ve depolanması..................................... 518

Kan plazması lipitleri............................................................ 519

Taşınma ve depolama........................................................... 520

Yağ doku.............................................................................. 520

Karaciğer.............................................................................. 521

Meme bezi............................................................................ 521

Steroit metabolizması........................................................... 522

Biyosentezi........................................................................... 522

Katabolizması....................................................................... 522

Kolesterol, atheroskleroz ve kalp hastalığı............................ 524

Fosfolipitlerin metabolizması............................................... 524

Biyosentezi........................................................................... 525

Katabolizması....................................................................... 525

Aykosanoyitlerin metabolizması.......................................... 526

Sfingolipitlerin metabolizması.............................................. 526

Lipitlerin diğer besin öğeleriyle ilişkisi................................. 527

32. KONU Protein ve Amino Asit Metabolizması............ 532

Amino asitlerden amino gruplarının uzaklaştırılması............ 532

Transaminasyon............................................................... 532

Transamidasyon............................................................... 532

Oksidatif deaminasyon..................................................... 532

Hidrolitik deaminasyon.................................................... 533

Amonyağın Akıbeti.............................................................. 534

Biyosentetik reaksiyonlar................................................. 534

Üre oluşumu.................................................................... 534

Ürik asit sentezi................................................................ 534

Atılması............................................................................ 535

Amino asitlerin biyosentezi.................................................. 535

Alanin, asparajin, aspartat, glutamat, glutamin, hidroksiprolin

ve prolin........................................................................... 535

Sistein, glisin ve serin....................................................... 536

Tirozin ve hidroksilizin.................................................... 536

Amino asitlerin metabolik akıbeti......................................... 536

Protein sentezi.................................................................. 537

Amino asitlerin karbon iskeletlerinin katabolizması......... 537

Amino asitlerin çeşitli esansiyel azotlu bileşiklerin

sentezlenmesinde kullanılması.......................................... 541

Ruminantlarda azot metabolizması....................................... 542

Pürin ve pirimidin nükleotitlerinin metabolizması................ 543

Pürin nükleotitlerinin metabolizması................................ 544

Pirimidin nükleotitlerinin metabolizması.......................... 544

Nükleik asitler ve nükleoproteinler....................................... 545

33. KONU Karbonhidrat ve Yağ Metabolizması Bozuklukları 547

Enerji metabolizması............................................................ 547

Emilim aşaması.................................................................... 547

Karbonhidratlar................................................................ 548

Trigliseritler...................................................................... 548

Amino asitler.................................................................... 548

Emilim sonrası aşama.......................................................... 548

Açlık sırasında glukozun vücut depolarından mobilize edilmesi 549

Glukoz-yedekleyici işlemler............................................. 549

Ruminantlarda enerji metabolizması..................................... 550

Ketozis................................................................................. 550

Klasik ketozis................................................................... 551

Peripartum ketozisi........................................................... 551

Karaciğerin yağ asitlerini oksitleyebilmesindeki kısıtlamalar 551

Gebelik toksemisi................................................................. 551

Kanatlılarda yağlı karaciğer sendromu.................................. 552

Diabetes mellitus.................................................................. 552

Diabetes mellitus tipleri.................................................... 552

Yenidoğanların hipoglisemisi............................................... 553

34. KONU Vitaminler....................................................... 555

A Vitamini............................................................................ 555

Fonksiyonu...................................................................... 556

Yetersizliği....................................................................... 557

Toksisitesi........................................................................ 557

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 557

D Vitamini ........................................................................... 557

Fonksiyonu...................................................................... 557

Yetersizliği....................................................................... 558

Toksisitesi........................................................................ 558

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 558

E Vitamini............................................................................ 559

Fonksiyonu...................................................................... 559

Yetersizliği....................................................................... 560

Toksisitesi........................................................................ 560

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 560

K Vitamini ........................................................................... 560

Fonksiyonu...................................................................... 560

Yetersizliği....................................................................... 561

Toksisitesi........................................................................ 561

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 561

Biyotin................................................................................. 561

Fonksiyonu...................................................................... 561

Yetersizliği....................................................................... 561

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 561

Kolin.................................................................................... 562

Fonksiyonu...................................................................... 562

Yetersizliği....................................................................... 562

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 562

Siyanokobalamin (B12 vitamini)........................................... 562

Fonksiyonu...................................................................... 562

Yetersizliği....................................................................... 562

Folik asit.............................................................................. 562

Fonksiyonu...................................................................... 562

Yetersizliği....................................................................... 562

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 563

Niyasin................................................................................. 563

Fonksiyonu...................................................................... 563

Yetersizliği....................................................................... 563

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 563

Pantotenik asit...................................................................... 563

Fonksiyonları................................................................... 563

Yetersizliği....................................................................... 563

Pridoksin (B6 vitamini)......................................................... 563

Fonksiyonu...................................................................... 563

Yetersizliği....................................................................... 563

Riboflavin (B2 vitamini)....................................................... 564

Fonksiyonu...................................................................... 564

Yetersizliği....................................................................... 564

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 564

Tiyamin (B1 vitamini)........................................................... 564

Fonksiyonu...................................................................... 564

Yetersizliği....................................................................... 564

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 564

Vitamin C (askorbik asit)..................................................... 565

Fonksiyonu...................................................................... 565

Yetersizliği....................................................................... 565

35. KONU Mineraller....................................................... 567

Kalsiyum.............................................................................. 568

Fonksiyonu...................................................................... 568

Homeostazı...................................................................... 569

Homeostaz ile ilgili özel durumlar.................................... 570

Diyet kaynakları............................................................... 570

Yetersizliği....................................................................... 570

Toksisitesi........................................................................ 570

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 570

Fosfor.................................................................................. 571

Fonksiyonu...................................................................... 571

Homeostazı...................................................................... 571

Diyet kaynakları............................................................... 571

Ruminantlarda fosforun kullanımı.................................... 571

Yetersizliği....................................................................... 572

Toksisitesi........................................................................ 572

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 572

Magnezyum.......................................................................... 573

Fonksiyonu...................................................................... 573

Homeostazı...................................................................... 573

Yetersizliği....................................................................... 573

Toksisitesi........................................................................ 573

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 574

Sodyum................................................................................ 574

Fonksiyonu...................................................................... 574

Homeostazı...................................................................... 575

Yetersizliği....................................................................... 575

Toksisitesi........................................................................ 575

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 575

Klor...................................................................................... 575

Fonksiyonu...................................................................... 575

Homeostazı...................................................................... 576

Yetersizliği....................................................................... 576

Toksisitesi........................................................................ 576

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 576

Potasyum............................................................................. 576

Fonksiyonu...................................................................... 576

Metabolizma ve düzenlenmesi.......................................... 577

Yetersizliği....................................................................... 577

Toksisitesi........................................................................ 577

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 577

Sülfür................................................................................... 578

Fonksiyonu...................................................................... 578

Metabolizması.................................................................. 578

Yetersizliği....................................................................... 578

Toksisitesi........................................................................ 578

Krom.................................................................................... 578

Fonksiyonu...................................................................... 578

Düzenlenmesi................................................................... 579

Yetersizliği....................................................................... 579

Toksisitesi........................................................................ 579

Kobalt.................................................................................. 579

Fonksiyonu...................................................................... 579

Düzenlenmesi................................................................... 579

Yetersizliği....................................................................... 579

Toksisitesi........................................................................ 579

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 579

Bakır.................................................................................... 580

Fonksiyonu...................................................................... 580

Metabolizması.................................................................. 580

Yetersizliği....................................................................... 580

Toksisitesi........................................................................ 580

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 581

İyot...................................................................................... 581

Fonksiyonu...................................................................... 581

Homeostazı...................................................................... 581

Yetersizliği....................................................................... 581

Toksisitesi........................................................................ 581

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 581

Demir................................................................................... 582

Fonksiyonu...................................................................... 582

Homeostazı...................................................................... 582

Yetersizliği....................................................................... 582

Toksisitesi........................................................................ 582

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 582

Manganez............................................................................. 583

Fonksiyonu...................................................................... 583

Metabolizması.................................................................. 583

Yetersizliği....................................................................... 583

Toksisitesi........................................................................ 583

Molibden.............................................................................. 583

Fonksiyonu...................................................................... 583

Emilimi............................................................................ 583

Yetersizliği....................................................................... 583

Toksisitesi........................................................................ 583

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 583

Selenyum............................................................................. 584

Fonksiyonu...................................................................... 584

Metabolizması.................................................................. 584

Yetersizliği....................................................................... 584

Toksisitesi........................................................................ 584

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 584

Çinko................................................................................... 585

Fonksiyonu...................................................................... 585

Emilimi............................................................................ 585

Yetersizliği....................................................................... 586

Toksisitesi........................................................................ 586

Veteriner hekimlikle ilgili sendromlar............................... 586

Diğer bazı mineraller............................................................ 586

Alüminyum...................................................................... 586

Arsenik............................................................................ 586

Nikel................................................................................ 586

Silikon.............................................................................. 586

Kalay................................................................................ 587

Vanadyum........................................................................ 587

Toksik mineraller................................................................. 587

Kadmiyum....................................................................... 587

Flor.................................................................................. 587

Kurşun............................................................................. 588

Cıva.................................................................................. 588

36. KONU Kıkırdak, Kemikler ve Eklemler..................... 591

Kıkırdağın anatomisi............................................................ 591

Kıkırdağın büyümesi............................................................ 591

Kemiğin anatomisi................................................................ 592

Osteoblastlar.................................................................... 593

Osteositler........................................................................ 593

Osteoklastlar.................................................................... 593

Kemiğin bileşimi.................................................................. 593

Kemiğin oluşumu................................................................. 595

İntramembranöz ossifikasyon.......................................... 595

Endokondral ossifikasyon............................................... 595

Kemiğin uzunluğuna büyümesi............................................ 597

Kemiğin çapına büyümesi.................................................... 598

Kemiğin yeniden yapılandırılması (remodeling)................... 598

Aktivasyon....................................................................... 598

Rezorbsiyon (yıkımlanma)............................................... 600

Yeniden yapılanmanın başlaması..................................... 600

Yeniden yapılanma........................................................... 600

Kırık kemiğin onarımı.......................................................... 600

Kemik metabolizması ve mineral homeostazı...................... 602

Eklemler............................................................................... 603

Veteriner hekimliğinde kıkırdağı etkileyen özel sendromlar.. 603

Memelilerde osteokondroz ve kanatlılarda tibiyal

diskondroplazi.................................................................. 603

Veteriner hekimliğinde kemikleri etkileyen özel sendromlar. 603

Primer hiperparatiroidizm..................................................... 603

Psödohiperparatiroidizm ..................................................... 604

Sekonder hiperparatiroidizm................................................ 604

Hipoparatiroidizm................................................................ 605

Nütrisyonel hiperkalsitonizm............................................... 605

Buzağıların kalıtsal osteopetrozu.......................................... 605

Deniz ayılarının osteopetrozu .............................................. 605

Raşitizm ve osteomalazi....................................................... 605

Osteoporoz........................................................................... 606

Sütçü ineklerde psödohipoparatiroidizm ve süt humması..... 607

Büyüme hormonu ve kemik metabolizması.......................... 608

V. BÖLÜM | ENDOKRİNOLOJİ, ÜREME ve LAKTASYON

37. KONU Endokrin Bezler.............................................. 611

Temel kavramlar.................................................................. 611

Endokrin sistemin görevi..................................................... 611

Terminoloji.......................................................................... 612

Hormonlara karşı yanıtı etkileyen faktörler.......................... 612

Hormonların salgılanma şekilleri.......................................... 613

Endokrin sistemin organizasyonu........................................ 614

Hipotalamus hipofiz eksenine bağımlı sistem....................... 614

Hipotalamus......................................................................... 614

Hipofiz................................................................................. 615

Hipofizyel portal sistem....................................................... 615

Fizyolojik etkileşimler ve ikincil eksenler............................. 617

Hipotalamus hipofiz eksenine bağımlı olmayan.................... 620

Glukoz düzeyinin ayarlanması............................................. 620

Kalsiyumun düzeyinin ayarlanması...................................... 620

Sodyum ve potasyumun düzeylerinin ayarlanması............... 620

Gastrointestinal enzimlerin salgılarının düzenlenmesi .......... 620

Geçici endokrin sistem......................................................... 620

Endokrin sistemin kontrolü.................................................. 621

Kapalı-döngü veya geri bildirim ile düzenleme..................... 621

Açık-döngü regülasyonu...................................................... 622

Hormon reseptörleri............................................................. 623

Reseptör teorisi.................................................................... 623

Reseptörlerin özellikleri........................................................ 623

Hormonların etki mekanizmaları.......................................... 625

Sinyal transdüksiyonu.......................................................... 625

Hormonların kimyasal özellikleri......................................... 627

Giriş..................................................................................... 627

Hormonların sınıflandırılması.............................................. 627

Hormonların biyosentezi...................................................... 630

Steroitlerin biyosentezi......................................................... 630

Peptit hormonların biyosentezi............................................. 631

Aminoasit-sınıfına ait hormonların biyosentezi.................... 632

Tiroit bezi............................................................................. 633

Anatomi............................................................................... 634

Tiroit bez döngüsünün fizyolojisi......................................... 635

Adrenal bezler...................................................................... 638

Anatomi............................................................................... 639

Adrenal korteks fizyolojisi................................................... 639

Adrenal Medulla................................................................... 642

Pankreas ve gliseminin regülasyonu..................................... 643

Histoloji............................................................................... 644

Fizyoloji............................................................................... 644

Diyabetes mellitus................................................................ 648

Kalsiyum ve fosfat düzeylerinin paratiroit hormon (PTH), vitamin

D ve kalsitonin ile kontrolü.................................................. 649

Anatomi............................................................................... 650

Kan kalsiyumunun düzeyinin ayarlanması........................... 651

Klinik tablolar...................................................................... 653

38. KONU Memelilerde Üreme: Erkek Üreme Fizyolojisi 657

Anatomik yapı...................................................................... 657

Testis ve spermatogenez....................................................... 659

Seminifer tübüller ve kan-testis bariyeri .............................. 660

Spermatojenik süreç ............................................................ 662

Spermatojenik döngü............................................................ 664

Spermatojenik dalga............................................................. 665

Spermatogenezin hormonal kontrolü.................................... 665

Testosteronun diğer önemli özellikleri.................................. 667

Puberte ve mevsimin etkileri................................................ 668

Erkeğin cinsel yanıtı............................................................. 669

Feromonlar ......................................................................... 669

Penis ereksiyonu ve ejekülasyon.......................................... 669

Sperma ve spermatozoa........................................................ 670

Epididimis............................................................................ 671

Eklenti bezleri ve seminal plazma......................................... 671

Spermatozoa......................................................................... 673

Sper işlevi............................................................................ 673

Damızlık durumunun değerlendirmesi ................................. 673

Erkek üremeyle ilgili teknolojiler.......................................... 675

39. KONU Memelilerde Üreme: Dişi Üreme Fizyolojisi.......... 677

Genel bilgiler........................................................................ 677

Hipotalamus-hipofizovaryum ekseni.................................... 678

Puberte (Ergenlik)................................................................ 679

Östrus siklusu (Kızgınlık döngüsü) ..................................... 680

Genel bilgiler.................................................................... 681

Östrus siklusunun dönemleri........................................... 681

Östrus belirtileri .............................................................. 682

Menstrüel siklus ile östrus sikluslarının karşılaştırılması..... 683

Follikülogenez ve oogenez.................................................... 683

Folliküler dalgalar............................................................. 684

Klinik uygulamalar........................................................... 685

Ovulasyon............................................................................ 686

Provoke ovulasyon.......................................................... 687

Corpus luteum...................................................................... 688

Luteotropik ajanlar........................................................... 689

Luteoliz............................................................................ 690

Uterus-ovaryum etkileşimleri........................................... 690

Klinik uygulamalar........................................................... 690

Östrus sikluslarının görülme sıklığını etkileyen faktörler...... 691

Mevsimler........................................................................ 691

Sosyal faktörler ve stres................................................... 691

Beslenme.......................................................................... 692

Sıcaklık ve nem................................................................ 692

Yaşlanma......................................................................... 692

Gamet taşınımı ve fertilizasyon (döllenme).......................... 692

Köpekgillerde fertilizasyon............................................... 693

Spermatazoa taşınımı........................................................ 693

Kapasitasyon, akrozom reaksiyonu ve fertilizasyon......... 693

Erken embriyonik dönem..................................................... 695

Gebeliğin anne tarafından algılanması .............................. 695

Gebelik................................................................................. 696

Uterusa tutunma ve plasentasyon..................................... 696

Plasentanın endokrin görevi............................................. 696

Doğum................................................................................. 698

Prepartum değişiklikler..................................................... 698

Davranış ve görünümdeki değişiklikler............................ 699

Doğumun uyarılması: Genel bilgiler................................. 699

Mekanik olaylar............................................................... 699

Servikste dilasyon............................................................ 700

Puerperal dönem.................................................................. 701

40. KONU Meme Bezi ve Laktasyon................................ 705

Meme bezinin fonksiyonel anatomisi................................... 705

Memenin dış yapısı.............................................................. 705

Memenin iç yapısı................................................................ 706

Meme gelişimi, farklılaşması ve laktasyon........................... 708

Mammogenez....................................................................... 709

Beslenme ve mammogenez................................................... 711

Laktogenez........................................................................... 711

Galaktopoez......................................................................... 712

Laktasyon performansı........................................................ 713

Sütün sentez ve sekresyonu................................................. 713

Meme bezi metabolizması.................................................... 713

Süt bileşenlerinin biyosentezi............................................... 714

Süt sekresyonu..................................................................... 716

Sağım fizyolojisi................................................................... 717

Süt sekresyonunun kontrolü................................................ 717

Sütün memeden indirilmesi.................................................. 718

Sütün biyolojik fonksiyonu.................................................. 718

Besleyici değer..................................................................... 718

Türler arasındaki farklılık..................................................... 719

Süt kalıntıları ve süt kontaminantları.................................... 719

Laktasyonu etkileyen faktörler............................................. 721

Besinsel, fizyolojik ve çevresel faktörler.............................. 721

Mastitis ve metabolik bozukluklar........................................ 722

Meme biyoteknolojisi........................................................... 723

41. KONU Kanatlılarda Üreme Fizyolojisi...................... 725

Fotoperiyot........................................................................... 725

Işık reseptörleri (fotoreseptörler)..................................... 725

Işık ile uyarılma (fotositümülasyon)................................ 725

Işığa karşı duyarsızlık (fotorefraktör etki)............................ 726

Tiroit bezi......................................................................... 726

Gonadotropin salgılatıcı hormon (GnRH)............................. 727

Erkek üreme sistemi............................................................. 727

Testisler........................................................................... 727

Eklenti cinsiyet organları.................................................. 728

Spermatojenez.................................................................. 728

Testisin hormonal denetimi.............................................. 729

Semenin dondurularak saklanması................................... 730

Dişi üreme sistemi................................................................ 730

Ovaryumun anatomisi...................................................... 730

Follikül gelişimi................................................................ 730

Oviduktun anatomisi........................................................ 731

Sperm depolama............................................................... 731

Ovaryum endokrinolojisi................................................. 732

Follikül seçimi.................................................................. 732

Ovulasyon siklusu........................................................... 733

Yumurtlama..................................................................... 733

Kuluçka................................................................................ 734

VI. BÖLÜM

SİNİR SİSTEMİ, ÖZEL DUYULAR,

KASLARIN HAREKETİ ve TERMOREGÜLASYON

42. KONU Sinir Sisteminin Organizasyonu...................... 739

Yapı..................................................................................... 739

Sinir hücreleri ve sinapslar............................................... 739

Glia.................................................................................. 740

Sinir dokusunun hasara yanıtı.......................................... 742

Sinir sisteminin bölümleri.................................................... 743

Merkezi ve periferik sinir sistemi..................................... 743

Otonom ve somatik sinir sistemi...................................... 743

Refleksler ve refleks yolları.............................................. 744

Gelişimi ve organizasyonu................................................... 744

Nöral tüp.......................................................................... 744

Beynin ana bölümleri....................................................... 745

Ventriküller ve beyin-omurilik sıvısı................................ 746

Sinirler............................................................................. 746

Terminoloji ve fonksiyonel bileşenler.............................. 747

Kraniyel ve spinal sinirlerin karşılaştırılması.................... 747

Kraniyel sinirlerin özel fonksiyonları............................... 748

Kraniyel sinir çekirdekleri.................................................... 748

Organizasyon................................................................... 748

Hücre kolonları................................................................ 748

43. KONU Membran Potansiyelleri: Elektriksel Sinyallerin

Oluşumu ve İletimi.............................................................. 751

Nöronal membran potansiyellerinin orijini ve belirlenmesi.. 751

İyonların membranlardan geçişini sağlayan itici güçler..... 752

Membranın iyon geçirgenliği............................................ 753

İtici güçler, iyon kanalları ve membran potansiyeli arasındaki fonksiyonel ilişki 755

Nöronlarda oluşturulan elektriksel sinyal tipleri................... 755

Aksiyon potansiyeli......................................................... 755

Postsinaptik potansiyeller................................................. 755

Aksiyon potansiyeli ve postsinaptik potansiyeller arasındaki fonksiyonel ilişki 756

Aksiyon potansiyelinin oluşması......................................... 756

Aksiyon potansiyelinin dönemleri.................................... 757

Aksiyon potansiyeli oluşumunun limitleri........................ 759

Sinyal oluşturma yeteneğinin sürdürülmesi...................... 759

Nöronlarda elektriksel sinyal oluşumu mekanizmaları üzerine klinik değerlendirmeler 761

Aksiyon potansiyelinin akson boyunca iletimi..................... 761

Aktif iletide pasif akım yayılımının rolü........................... 761

Refrakter dönem ve tek yönlü ileti.................................... 762

Aksiyon potansiyeli ileti hızını etkileyen faktörler............ 762

Nöronlarda elektriksel sinyal iletimi üzerine klinik

değerlendirmeler............................................................... 763

44. KONU Sinaptik İleti ve Nörotransmitter Döngüsü.... 767

Sinaptik iletide nörotransmitter salınımı............................... 767

Kalsiyumun önemi ve giriş mekanizması............................. 768

Veziküler nörotransmitter salınım aşamalarında kalsiyumun rolü 768

Nörotransmitter salınımından sonra depo veziküllerin akıbeti 769

Nörotransmitter salınımı üzerine klinik değerlendirmeler..... 769

Sinaptik iletide nörotransmitter reseptörlerinin rolü.............. 770

Membran reseptörlerinin genel fonksiyonel organizasyonu ve

başlıca sınıfları..................................................................... 771

İyonotropik reseptörlerin anatomik ve fonksiyonel organizasyonu 733

Metabotropik reseptörlerin anatomik ve fonksiyonel

organizasyonu...................................................................... 775

Reseptörler ile postsinaptik potansiyeller arasındaki fonksiyonel

ilişki..................................................................................... 779

Nöral iletişimde reseptörlerin rolü üzerine klinik değerlendirmeler 783

Sinaptik iletiye aracılık eden nörotransmitterler.................... 784

Kimyasal maddelerin nörotransmitter olarak tanımlanması.. 786

Nörotransmitterlerin sınıflandırılması................................... 786

Nörotransmitterler döngüsü.................................................. 787

Nörotransmitterler döngüsü ile ilgili klinik değerlendirmeler 788

45. KONU Somatik Duyu Sistemi..................................... 797

Duyu reseptörleri................................................................. 797

Giriş................................................................................. 798

Duyu reseptörlerinin genel özellikleri............................... 798

Mekanoreseptörler........................................................... 799

Nosiseptörler.................................................................... 800

Termoreseptörler.............................................................. 802

Propriyoseptörler ............................................................ 802

Kas-iskelet duyusu........................................................... 802

Viseral duyu..................................................................... 803

Primer afferentler ve omurilik.......................................... 803

Giriş ................................................................................ 803

Primer afferent lif tipleri ve fonksiyonları............................ 803

Omuriliğin duyu bölümleri................................................... 804

Primer afferent nörotransmitterleri....................................... 804

Omuriliğin lamina veya tabakaları........................................ 804

Çıkan spinal yollar .............................................................. 805

Giriş..................................................................................... 805

Dorsal kolon yolu................................................................ 805

Spinotalamik traktus............................................................. 806

Trigeminal yol...................................................................... 807

Ağrı...................................................................................... 807

Nosisepsiyon ve ağrının ayırdedici duysal bölümü.............. 807

Ağrının duygusal veya emosyonel bölümü........................... 807

Akut ve kronik ağrı.............................................................. 808

Hayvanlarda ağrı.................................................................. 809

Somatik duyu korteksi......................................................... 810

Fonksiyonel anatomi............................................................ 810

Somatotopik temsil............................................................... 811

Endojen ağrı kontrolü........................................................... 812

Giriş..................................................................................... 812

Ağrının segmental düzenlenmesi.......................................... 812

Ağrının inen yollarla düzenlenmesi...................................... 813

46. KONU Görme............................................................. 819

Gözün anatomisi.................................................................. 819

Optikler................................................................................ 819

Retinal yapı ve fonksiyon..................................................... 821

Fotoreseptörler................................................................. 821

Reseptör potansiyelinin oluşması:.................................... 821

Beyazlatma reaksiyonları.............................................. 821

Işık ve karanlık adaptasyonu........................................ 822

Renkli görme........................................................................ 822

Retinada reseptör potansiyelinin oluşması............................ 823

Görüntünün retinal entegrasyonu......................................... 823

Nörotransmitterler................................................................ 823

Optik yollar...................................................................... 824

Görsel korteks kolonları................................................... 824

Binoküler görme ve derinlik algılaması............................. 824

Evcil türlerde görme bozukluklarının tanısı.......................... 825

47. KONU İşitme ve Denge............................................... 827

Vestibulokohlear sistemin orijini ve yapısı........................... 827

İşitme................................................................................... 827

Sesin özellikleri................................................................ 828

Perifer oditorik sistemin yapısı......................................... 828

İşitme fizyoloji..................................................................... 832

Reseptör potansiyelnin oluşumu.......................................... 832

Frekansın algılanması........................................................... 833

Gürültünün algılanması........................................................ 833

Merkezi işitme yolakları....................................................... 834

Sesin kaynağının (lokasyon) algılanması.............................. 834

İşitme ile ilgili klinik durumlar......................................... 834

Denge................................................................................... 835

Vestibüler sistemin yapısı................................................ 835

Vestibüler fizyoloji............................................................... 836

Merkezi vestibüler yolaklar.............................................. 837

Denge ile ilgili klinik durumlar......................................... 837

48. KONU Koku ve Tat Alma.......................................... 839

Koku ve tat fizyolojisi Tarihi................................................ 839

Koku ve tadın genel işlevi.................................................... 839

Koku duyusu....................................................................... 840

Kokunun kimyası................................................................. 840

Koku duyusundaki süreçlerin özeti.................................. 840

Koku duyusunun anatomik organizasyonu...................... 840

Olfaktorik sistemdeki reseptörler..................................... 841

Feromonlar....................................................................... 842

Tat duyusu........................................................................... 842

Reseptör hücreler ve nöral yollar...................................... 842

Evcil hayvanlarda koku ve tadı değiştiren durumlar............. 843

49. KONU Kas Fizyolojisi................................................ 845

Giriş..................................................................................... 845

İskelet kası........................................................................... 845

İskelet kasının subselüler organizasyonu......................... 847

Kayan filament teorisi...................................................... 849

Kas kasılmasının moleküler temeli................................... 850

Kalsiyum-aracılı kontrol................................................... 851

Kasılmanın enerji kaynakları............................................ 851

Nöromusküler fonksiyon..................................................... 853

Kas mekaniği........................................................................ 855

Kalp kası.............................................................................. 858

Düz kas................................................................................ 860

Kas dokusunun uyum yeteneği............................................ 861

50. KONU Postür ve Hareketin Spinal Kontrolü............. 865

Giriş..................................................................................... 865

Üst ve alt motor nöron kavramları........................................ 865

Alt motor nöron “son ortak yol”.......................................... 866

Motor birimler ................................................................. 866

Motor birimlerin devreye girmesi ve büyüklük prensibi... 866

Renshaw hücreleri ve rekürent inhibisyon........................ 867

Denervasyon atrofisi ....................................................... 867

Denervasyon ve elektromiyografi..................................... 867

Omurilik refleksleri.............................................................. 868

Miyotatik refleks.............................................................. 868

Golgi tendon organ refleksi.............................................. 870

Fleksör veya geri çekme refleksi...................................... 870

Spinal şok ve Schiff Sherrington fenomeni........................... 871

Hareket ve omuriliğin model üreteçleri ................................ 871

Arka bacak adım döngüsü................................................ 872

Bacaklar arasındaki koordinasyon.................................... 872

Farklı hız, eğim ve yönlerde yürüme................................ 873

Kaşınma ve hızlı pençe atma ........................................... 873

Merkezi model üreteç ağları.............................................. 873

51. KONU Postür ve Hareketin Supraspinal Kontrolü.... 877

Giriş..................................................................................... 877

İnen yollar ve üst motor nöronlar......................................... 877

Lateral kortikospinal yol ve motor korteks fonksiyonu.... 878

Rubrospinal yol................................................................ 880

Vestibülospinal yollar ve vestibüler fonksiyon................ 880

Retikülospinal yollar........................................................ 881

Tektospinal yol................................................................ 881

Aşağı inen diffüz retikülospinal yollar.............................. 881

Baskı oluşturan omurilik lezyonlarının klinik görünümü.. 881

Beyin sapının postürel refleksleri......................................... 882

Orta-beyin deserebre hayvan modeli................................ 882

Boyun ve labirent refleksleri............................................ 882

Lokomosyonun beyin sapından kontrolü............................. 883

Bazal gangliyonlar................................................................ 884

Yerleşimi ve bağlantıları................................................... 884

Hastalıkları ...................................................................... 885

Genel fonksiyonları.......................................................... 886

Serebellum ve motor koordinasyon...................................... 887

Serebellum hastalıklarının klinik belirtileri....................... 887

Serebellumun anatomisi................................................... 887

Serebellumun bölümleri .................................................. 888

Serebellar korteksin yapısı ve fonksiyonu........................ 889

Serebellum fonksiyonunun genel mekanizmaları.............. 891

Serebellum ve motor öğrenme.......................................... 891

52. KONU Otonom Sinir Sistemi...................................... 895

Otonom sinir sisteminin anatomisi....................................... 895

Perifer otonom sinir sistemi............................................. 895

Merkezi otonom sinir sistemi........................................... 897

Otonom sinir sisteminin fizyolojisi...................................... 897

Nörotransmitterler............................................................ 898

Reseptörler....................................................................... 899

Gangliyonlar..................................................................... 902

Otonom sinir sisteminin organlara etkileri............................ 902

Kalp................................................................................. 902

Kan damarları................................................................... 902

Mide-bağırsak sistemi...................................................... 903

Akciğer............................................................................. 903

Göz.................................................................................. 903

İdrar kesesi...................................................................... 903

Ter bezleri........................................................................ 903

Tükürük bezleri................................................................ 903

Üreme organları................................................................ 903

Karaciğer.......................................................................... 903

Merkezi otonom sinir sistemi fizyolojisi.............................. 904

Afferentler........................................................................ 904

Nucleus tractus solitarius................................................. 904

Parabrakiyel çekirdek....................................................... 904

Ventrolateral medulla....................................................... 904

Hipotalamus..................................................................... 904

Sirkümventriküler organlar............................................... 905

Egzersizin etkileri................................................................. 905

Yaşlanmanın etkileri............................................................. 905

Farmakoloji.......................................................................... 906

Hastalıkları........................................................................... 906

Otonom sinir sistemi ile immun sistemin etkileşimi............. 906

53. KONU Bilinç ve Beynin Yüksek Fonksiyonları........... 909

Bilinç, uyanıklık ve retiküler aktive edici sistem................... 909

Morfoloji.............................................................................. 909

Retiküler aktive edici sistemin fonksiyonu........................... 910

Korteksin yüzeysel beyin potansiyelleri............................... 910

EEG’nin özelliği................................................................... 911

EEG’nin talamik düzenlenmesi............................................ 911

Davranış durumlarıyla ilgili EEG modelleri.......................... 912

Uyku.................................................................................... 912

Narkolepsi............................................................................ 914

Epilepsi................................................................................ 914

Beynin fonksiyonel olarak bölümlere ayrılması................... 916

Hemisferik baskınlık ve seksüel dimorfizm......................... 916

Hafıza................................................................................... 917

Hafızanın oluşum mekanizmaları......................................... 918

Amnezi................................................................................. 920

Hayvanlarda sesli iletişim..................................................... 920

54. KONU Davranış Fizyolojisi........................................ 925

Beslenme.............................................................................. 925

Mide bağırsak faktörleri .................................................. 925

Yağların oluşturduğu geri bildirim ................................... 925

Glukostatik mekanizma ................................................... 926

Dış faktörler .................................................................... 926

İştahsızlık......................................................................... 927

Ruminantlarda yem tüketimi............................................. 927

Yem tüketimi üzerine ilaçların etkileri ............................. 927

Cinsel davranış .................................................................... 927

Maternal davranış................................................................. 928

Öğrenme............................................................................... 929

Sirkadyen ritimler................................................................. 931

Refah fizyolojisi................................................................... 931

Davranış problemlerinin fizyolojisi...................................... 932

55. KONU Termoregülasyon ve Termal Çevre................ 935

Giriş..................................................................................... 935

Endotermlerde sıcaklığın düzenlenmesi................................ 935

Metabolik ısının kaynakları.............................................. 936

Kondüksiyonla ısı değişimi.............................................. 937

Konveksiyonla ısı değişimi.............................................. 937

İzolasyon (Isı akışına direnç ve kondüktansın resiprokalı) 937

Radyasyonla ısı değişimi.................................................. 937

Termal çevreye fizyolojik uyum........................................... 938

Noneevapotif kaybı.......................................................... 939

Evaporatif ısı kaybı.......................................................... 939

Hipermetabolizma............................................................ 940

Isı üretimini artırmanın iki yolu........................................ 941

Termoregülasyonun sınırları................................................ 941

Hipotermi......................................................................... 941

Hipertermi........................................................................ 941

Vücut sıcaklığının sinirsel kontrolü...................................... 942

Vücut sıcaklığının dalgalanması........................................ 942

Ateş.................................................................................. 943

Uyuşukluk (torpor), kış uykusu (hibernation) ve yaz uykusu

(estivation)....................................................................... 943

Dehidrasyon..................................................................... 944

Adaptasyon, aklimasyon ve aklimatizasyon......................... 944

DİZİN (İndex kitabın baskısına yetişmediği için eklenemedi, isteyenlere maille gönderilecektir)................................................................................. 947

Bu kitabın fiyatını öğrenmek ve sipariş vermek için tıklayınız

	Sayfanın başı

SİPARİŞ VER

«« Fiyatını öğrenmek istiyorum

«« Bulunduğu kategoriye git